5 πράγματα που σκέφτονται όσοι βρίσκονται κοντά στο θάνατο

Θα ήταν τραγικό να λυπάστε τον εαυτό σας κατά τις τελευταίες στιγμές σας. Αλλάξτε τον τρόπο με τον οποίο σκέφτεστε και ενεργείτε και μείνετε πιστοί στον εαυτό σας -όχι σε αυτό που θέλουν οι άλλοι να είστε.
5 πράγματα που σκέφτονται όσοι βρίσκονται κοντά στο θάνατο
Raquel Aldana

Γράφτηκε και επαληθεύτηκε από ο ψυχολόγος Raquel Aldana.

Τελευταία ενημέρωση: 27 Ιανουαρίου, 2023

5 πράγματα που σκέφτονται όσοι βρίσκονται κοντά στο θάνατο! Οι άνθρωποι συχνά θυσιάζουν το παρόν προετοιμάζοντας το μέλλον. Αυτός είναι ένας από τους κύριους λόγους που μπορεί να αισθάνονται ότι σπαταλούν τη ζωή τους, αποκτώντας τη συνήθεια να σκέφτονται, “σε περίπτωση που τύχει κάτι” και “αυτό πρέπει να κάνω τώρα για να έχω κάτι άλλο στο μέλλον…”.

Όμως το τίμημα είναι πολύ υψηλό για ένα τόσο μικρό όφελος. Μην επιτρέπετε στον εαυτό σας να ανησυχεί ότι καταστρέφετε το μέλλον σας απολαμβάνοντας το σήμερα, ειδικά όταν δεν ξέρετε πότε θα μπορούσε να τελειώσει ο χρόνος σας.

Πιθανώς δεν σκέφτεστε αυτά τα πράγματα μέχρι να είναι πολύ αργά ή μέχρι η ζωή σας να καταρρεύσει για κάποιο λόγο, αφήνοντάς σας μέσα στο απόλυτο χάος και στην αταξία.

Πριν από πολλά χρόνια, μια νοσοκόμα με το όνομα Bronnie Ware, η οποία αφιέρωσε τη ζωή της στην περιποίηση ασθενών στο τελευταίο τους στάδιο, αποκάλυψε έναν ασυνήθιστο τρόπο αντιμετώπισης της ζωής, παρουσιάζοντας τις πέντε πιο συνηθισμένες σκέψεις, τους στοχασμούς ή τις λύπες των ανθρώπων βρίσκονται κοντά στο θάνατο.

Η αλήθεια είναι ότι διαβάζοντας τα παρακάτω θα αναγκαστείτε να σκεφτείτε πώς μπορεί κανείς να εκτιμήσει αυτό που πρόκειται να χάσει για πάντα και θα κατανοήσετε την τεράστια ικανότητα της ανθρωπότητας να μετανιώνει.

Ίσως το εκπληκτικότερο πράγμα, ωστόσο, είναι η ικανότητα που έχουμε να συνεχίζουμε να εξελισσόμαστε μέχρι να αφήσουμε την τελευταία μας πνοή.

πράγματα που σκέφτονται όσοι βρίσκονται κοντά στο θάνατο

Προειδοποίηση: πρόκειται για γλυκόπικρες σκέψεις και όνειρα, που περιέχουν τη γεύση της ελπίδας και τη λαχτάρα των ανθρώπων να προχωρούν μπροστά αλλά και τη θλίψη που οφείλεται στο ότι δεν έμαθαν αυτά τα πράγματα όσο είχαν ακόμα χρόνο. Ας δούμε τα πράγματα για τα οποία μετανιώνουν περισσότερο οι ετοιμοθάνατοι, όπως αποκάλυψε η νοσοκόμα Ware.

1. “Μακάρι να είχα το θάρρος να ζήσω μένοντας πιστός στον εαυτό μου και όχι σε αυτό που οι άλλοι περίμεναν από μένα”

Το να είστε ο εαυτός σας σε έναν κόσμο γεμάτο απομιμήσεις είναι εξαιρετικά δύσκολο. Όμως, αν σκεφτείτε πόσο λίγο χρόνο έχετε για να γνωρίσετε τον εαυτό σας και να καλλιεργήσετε το είδος του ατόμου που θέλετε να γίνετε, ίσως αρχίσετε να αισθάνεστε δυσάρεστα ανήσυχοι.

Η αλήθεια είναι ότι κρατάτε αυτή τη σκέψη σε απόσταση για ολόκληρη τη ζωή σας, κλειδωμένη μέσα στο μυαλό σας. Η ζωή σας σάς προσπερνά ενώ εσείς είστε απασχολημένοι με το να οργανώνετε πράγματα και να κάνετε άλλα σχέδια.

Σύμφωνα με τη νοσοκόμα Ware, αυτό είναι το πράγμα για το οποίο μετανιώνουν περισσότερο οι ετοιμοθάνατοι. Πάρα πολλοί από εμάς έχουμε μια τεράστια λίστα ανεκπλήρωτων ονείρων, στόχων που μοιάζουν ανέφικτα ή πράγματα που θεωρούμε ότι απλώς δεν μπορούμε να πετύχουμε. Είναι αυτό πραγματικά η αλήθεια ή κάτι που μπορείτε να αλλάξετε; Πιστεύουμε ότι η απάντηση είναι προφανής.

2. Πράγματα που σκέφτονται όσοι βρίσκονται κοντά στο θάνατο: “Μακάρι να μη δούλευα τόσο πολύ”

Η καθημερινή ρουτίνα, το άγχος, η ανάγκη να δουλέψουμε για να κερδίσουμε περισσότερα χρήματα για να ξοδέψουμε ή για να αποπληρώσουμε δάνεια που μας πνίγουν –ζούμε για να δουλεύουμε, ενώ στην πραγματικότητα θα έπρεπε να δουλεύουμε για να ζούμε.

Και ενώ το να πούμε κάτι τέτοιο μοιάζει κάπως ιδεαλιστικό, σε έναν τέλειο κόσμο θα αφιερώναμε την καρδιά και την ψυχή μας στην εργασία που θα επιλέγαμε, χωρίς άγχος ή πόνο.

Αυτό σημαίνει ότι η δουλειά δεν θα ήταν τέτοιος πονοκέφαλος ή εμπόδιο στην απόλαυση των μικρών χαρών της ζωής, όπως το να περνάμε χρόνο με αγαπημένα πρόσωπα και με την οικογένεια.

Το παραπάνω διδάσκει ότι είναι καιρός να απλοποιήσετε τον τρόπο ζωής σας και να μάθετε να είστε ικανοποιημένοι με αυτά που έχετε. Η αλλαγή αυτή σημαίνει ότι δεν θα καταλήξετε να θρηνήσετε για τις αποφάσεις σας στο νεκροκρέβατό σας.

πράγματα που σκέφτονται όσοι βρίσκονται κοντά στο θάνατο

3. “Μακάρι να είχα το θάρρος να εκφράζω τα συναισθήματά μου”

Για να έχετε ειρήνη με τον εαυτό σας, πρέπει να εκφράζετε ό,τι έχετε μέσα σας. Πόσες φορές κρατήσατε τη γλώσσα σας από φόβο; Πόσες λέξεις δεν ειπώθηκαν λόγω υπερηφάνειας, πείσματος ή θυμού;

Είναι ανεύθυνο και αντίθετο με τη φύση μας το να κρατάμε μέσα μας συναισθήματα που πρέπει να βιώνονται και να εκφράζονται.

4. Πράγματα που σκέφτονται όσοι βρίσκονται κοντά στο θάνατο: “Μακάρι να είχα κρατήσει επαφή με τους φίλους μου”

Η έλλειψη χρόνου, οι διαφωνίες και οι αλλαγές της ζωής μπορούν να σας απομακρύνουν από τους φίλους σας. Το να έχετε και να διατηρείτε φιλίες μπορεί να είναι δύσκολο, όμως αποτελεί ουσιαστικό κομμάτι αυτού που είστε και πρέπει να το διατηρήσετε.

Ακόμα και όταν αφήνετε την τελευταία σας πνοή, ίσως μετανιώσετε για το ότι είναι πολύ αργά για να πείτε σε κάποιον όσα πάντα θέλατε να πείτε, επειδή τον αφήσατε να φύγει. Πρόκειται για τους ανθρώπους που κρατάτε πάντα στην καρδιά σας, αγαπημένες αναμνήσεις ανάμεικτες με θλίψη.

πράγματα που σκέφτονται όσοι βρίσκονται κοντά στο θάνατο

5. Πράγματα που σκέφτονται όσοι βρίσκονται κοντά στο θάνατο: “Θα ήθελα να είχα γνωρίσει την πραγματική ευτυχία”

Κατά την αδιάκοπη επιδίωξη της ευτυχίας, πολλοί άνθρωποι καταλήγουν να σπαταλούν το χρόνο τους στην πορεία. Ίσως πιστεύετε ότι η ευτυχία σας εξαρτάται από το πόσα πετυχαίνετε, όμως δεν καταλαβαίνετε ότι η ευτυχία δεν είναι προορισμός: είναι στάση ζωής.

Κατά τις τελευταίες στιγμές πριν το θάνατο, μερικοί άνθρωποι συνειδητοποιούν ότι το κλειδί για την ευτυχία θα ήταν η λήψη των δύσκολων αποφάσεων που τελικά θα τους επέτρεπαν να ζήσουν πιο ολοκληρωμένα.

Κλείνοντας αυτή τη συζήτηση, σας παρουσιάζουμε μερικές απόψεις τις οποίες η νοσοκόμα Ware θεώρησε ότι δίνουν τροφή για σκέψη και ότι άξιζαν να τις μοιραστεί:

Οι άνθρωποι εξελίσσονται σε μεγάλο βαθμό όταν έρχονται αντιμέτωποι με το θάνατό τους (…) Έμαθα να μην υποτιμώ ποτέ την ικανότητα ενός ατόμου να εξελίσσεται. Μερικές αλλαγές ήταν πρωτοφανείς.

Κάθε άτομο βίωνε μια ποικιλία συναισθημάτων, όπως ήταν αναμενόμενο: άρνηση, φόβο, θυμό, τύψεις κι άλλη άρνηση και τελικά αποδοχή. Όλοι οι ασθενείς βρήκαν εσωτερική γαλήνη πριν φύγουν.

Κατά κάποιον τρόπο, αυτό προσφέρει ελπίδα και γαλήνη απέναντι στο φόβο του θανάτου. Απλώς η πίστη ότι εξελισσόμαστε και αποδεχόμαστε το μονοπάτι της ζωής μας μπορεί να φέρει παρηγοριά κατά τις τελευταίες στιγμές.

Με τα παραπάνω εννοώ ότι η ζωή δεν είναι απλώς αυτό που νομίζετε ή αυτό που έχετε δημιουργήσει. Η ζωή είναι αυτό που συμβαίνει αυτή τη στιγμή, ακόμα κι όταν αναλογίζεστε το παρελθόν σας και το μέλλον σας, το οποίο δεν μπορείτε να προβλέψετε από το σημείο που βρίσκεστε εδώ και τώρα.

Ίσως θα πρέπει να σταματήσετε να εστιάζετε στην πρόβλεψη όλων των πραγμάτων που μπορεί να συναντήσετε στο δρόμο σας και να αρχίσετε να απολαμβάνετε το ρόλο που παίζουν η τύχη και η ευκαιρία στην καθημερινή σας ζωή. Σκεφτείτε σοβαρά τα πράγματα που σκέφτονται όσοι βρίσκονται κοντά στο θάνατο και μπορεί να αλλάξετε τη ζωή σας.


Όλες οι παραθέτονται πηγές ελέγχθηκαν προσεκτικά από την ομάδα μας για να διασφαλιστεί η ποιότητα, η αξιοπιστία, η επικαιρότητα και η εγκυρότητά τους. Η βιβλιογραφία αυτού του άρθρου θεωρήθηκε αξιόπιστη και επιστημονικά ακριβής.


  • Mercer, J., & Feeney, J. (2009). Representing death in psychology: Hospice nurses’ lived experiences. Mortality14(3), 245-264.
  • Dobratz, M. C. (1990). The life closure scale: A measure of psychological adaptation in death and dying. The Hospice Journal6(3), 1-15.

Αυτό το κείμενο προσφέρεται μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς και δεν αντικαθιστά τη συμβουλή από επαγγελματία. Σε περίπτωση αμφιβολίας, συμβουλευτείτε τον ειδικό σας.