Δυσανεξία στη γλουτένη και ο τρόπος αντιμετώπισής της
Έχετε δυσανεξία στη γλουτένη; Η γλουτένη είναι ο συνδυασμός γλουτενίνης και γλοιαδίνης. Περιέχεται σε δημητριακά όπως το στάρι, το κριθάρι και η σίκαλη. Η γλουτένη είναι η δομή που δίνει ελαστικότητα στη ζύμη του ψωμιού και βρίσκεται στο άμυλο των παραπάνω δημητριακών.
Δυστυχώς ο οργανισμός μερικών ανθρώπων δεν ανέχεται την γλουτένη. Η δυσανεξία στη γλουτένη είναι μια πάθηση που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την υγεία του εντέρου σας.
Τι είναι η δυσανεξία στη γλουτένη και γιατί παρουσιάζεται;
Η δυσανεξία στη γλουτένη είναι η μη φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού λόγω κακής πέψης των πρωτεϊνών των σιτηρών, κάτι που οδηγεί σε εντερικές διαταραχές.
Σε μερικούς ανθρώπους η γλουτένη καταστρέφει τις λάχνες στα εσωτερικά τοιχώματα του λεπτού εντέρου, με αποτέλεσμα ο οργανισμός να μην επεξεργάζεται σωστά την τροφή. Έτσι προκαλείται χρόνια φλεγμονή στο έντερο, η οποία εμποδίζει τη σωστή απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών.
Πώς διαγιγνώσκεται η δυσανεξία στη γλουτένη;
Μπορείτε να διαγνώσετε τη δυσανεξία στη γλουτένη με τα παρακάτω τεστ:
- Εξέταση αίματος (μετά από νηστεία).
- Εντερική βιοψία. Το τεστ αυτό περιλαμβάνει την αφαίρεση ενός δείγματος ιστού από το άνω τμήμα του λεπτού εντέρου.
Ποια είναι τα κύρια συμπτώματα που προκαλεί η δυσανεξία στη γλουτένη;
- Πεπτικά προβλήματα όπως διάρροια, φλεγμονή, αέρια ή δυσκοιλιότητα.
- Παρουσία θυλακικής υπερκεράτωσης (δέρμα κοτόπουλου) στο πίσω μέρος των βραχιόνων. Αυτό οφείλεται σε έλλειψη λιπαρών οξέων και βιταμίνης Α.
- Αίσθηση κόπωσης μετά την κατανάλωση τροφών που περιέχουν γλουτένη.
- Εμφάνιση αυτοάνοσων νοσημάτων, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η κολίτιδα ή ο ερυθηματώδης λύκος.
- Νευρολογικά προβλήματα όπως ζάλη και απώλεια ισορροπίας.
- Μη φυσιολογικά επίπεδα ορμονών.
- Επαναλαμβανόμενες ημικρανίες.
- Πόνος και οίδημα στις αρθρώσεις.
- Ξαφνικές αλλαγές στη διάθεση, από άγχος σε κατάθλιψη και σε ευφορία.
- Δυσκολία στη συγκέντρωση.
Πώς αντιμετωπίζεται η δυσανεξία στη γλουτένη;
Για να ελέγξετε και να αποφύγετε τα παραπάνω συμπτώματα, είναι σημαντικό να ακολουθείτε μια διατροφή 100% χωρίς γλουτένη. Η δυσανεξία στη γλουτένη δεν είναι μια πάθηση που αντιμετωπίζεται με φάρμακα αλλά με άλλες στρατηγικές. Αποφεύγοντας τις τροφές με γλουτένη τα συμπτώματα εξαφανίζονται, έτσι το λεπτό έντερο μπορεί να αποκαταστήσει τις βλάβες.
Η ανάρρωση είναι μόνιμη αλλά μονάχα αν η γλουτένη αφαιρεθεί τελείως από τη διατροφή σας.
Μάθετε περισσότερα σχετικά με το πώς να φτιάξετε ψωμί χωρίς γλουτένη
Θα πρέπει επίσης να επισημανθεί ότι η κατανάλωση ακόμα και μικρής ποσότητας γλουτένης μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα. Αν δεν ακολουθείτε μια διατροφή 100% χωρίς γλουτένη, η δυσανεξία στη γλουτένη ή η κοιλιοκάκη θα γίνει χρόνια.
Μετά από τις δύο πρώτες εβδομάδες μιας ισορροπημένης διατροφής, τα συμπτώματα αρχίζουν να υποχωρούν. Οι ορολογικοί δείκτες επανέρχονται σε φυσιολογικά επίπεδα μέσα σε έξι με δώδεκα μήνες, ενώ οι εντερικές λάχνες αποκαθίστανται μέσα σε δύο χρόνια μετά την έναρξη της διατροφικής αγωγής ή της θεραπευτικής αντιμετώπισης.
Ωστόσο, στην περίπτωση των βρεφών τα αποτελέσματα έρχονται πιο αργά. Η αντιμετώπιση βασικά περιλαμβάνει την αποφυγή τεσσάρων δημητριακών: του σταριού, της βρώμης, του κριθαριού και της σίκαλης, καθώς και των παραγώγων τους.
Ποιες τροφές περιέχουν γλουτένη;
Το στάρι και το αλεύρι αποτελούν συνηθισμένα συστατικά στη διατροφή μας. Έτσι, πολλές τροφές περιέχουν γλουτένη και θα πρέπει να τις αποφεύγετε.
Αν υποφέρετε από δυσανεξία στη γλουτένη, μερικές από τις τροφές και τα ροφήματα που θα πρέπει να αποφεύγετε είναι τα εξής:
- Μπύρα.
- Δημητριακά.
- Ψωμιά και κέικ.
- Τηγανιτές τροφές.
- Ντρέσινγκ για σαλάτες.
- Ζυμαρικά.
- Υποκατάστατα κρέατος και θαλασσινών.
- Σάλτσα σόγιας.
- Ορισμένες σούπες.
Μάθετε περισσότερα σχετικά με μια συνταγή για κέικ χωρίς γαλακτομικά και ζάχαρη
Ποιες τροφές δεν περιέχουν γλουτένη;
- Τα γάλα και τα παράγωγά του, όπως τα τυριά, το τυρί κότατζ, η κρέμα και το γιαούρτι.
- Όλα τα κρέατα.
- Φρέσκα ψάρια και θαλασσινά.
- Αβγά.
- Χόρτα, φυλλώδη λαχανικά και ρίζες.
- Φρούτα.
- Ρύζι και καλαμπόκι.
- Όσπρια.
- Ζάχαρη και μέλι.
- Λάδια και βούτυρο.
- Καφές.
- Πορτοκαλάδες, λεμονάδες και αναψυκτικά τύπου κόλα.
- Κρασί.
- Ξηροί καρποί.
- Αλάτι.
- Φυσικά μπαχαρικά.
- Ελιές.
- Και πολλά άλλα!
Βιταμίνες για τη δυσανεξία στη γλουτένη;
Η λήψη συμπληρωμάτων βιταμινών είναι απαραίτητη στη περίπτωση της δυσανεξίας στη γλουτένη. Αυτό οφείλεται στη βλάβη που έχει προκληθεί στα τοιχώματα του εντέρου. Το γεγονός αυτό προκαλεί μειωμένη απορρόφηση σιδήρου, ασβεστίου και βιταμινών.
Επιπλέον, ένα μεγάλο ποσοστό προϊόντων που περιέχουν γλουτένη είναι πλούσια σε βιταμίνες και σε μεταλλικά στοιχεία. Αν οι τροφές αυτές αποκλειστούν, η διατροφή γίνεται πιο φτωχή σε θρεπτικά συστατικά. Για να το αντιμετωπίσετε αυτό, θα πρέπει να δείτε έναν ειδικό, ο οποίος θα μπορέσει να σας προτείνει κάποιο συμπλήρωμα βιταμινών χωρίς γλουτένη που θα σας εξασφαλίσει το 100% της συνιστώμενης ημερήσιας πρόσληψης.
Τέλος, είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι δεν υπάρχει θεραπεία για τη δυσανεξία. Απλώς απαιτείται μια αλλαγή στη διατροφή και στον τρόπο ζωής. Ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι, αν πάσχετε από δυσανεξία στη γλουτένη, πρέπει να σταματήσετε να τρώτε έξω και να απομονωθείτε. Σχετικά με τη δυσενεξία στη γλουτένη και το πώς αντιμετωπίζονται τα συμπτώματά της διαβάστε το άρθρο του Δρ. Χατζηβασιλείου εδώ.
Εφόσον τηρείτε τις συστάσεις των ειδικών, δεν χρειάζεται να ανησυχείτε. Φροντίστε το έντερό σας σήμερα έτσι ώστε να συνεχίσετε να απολαμβάνετε το φαγητό σας αύριο.
Όλες οι παραθέτονται πηγές ελέγχθηκαν προσεκτικά από την ομάδα μας για να διασφαλιστεί η ποιότητα, η αξιοπιστία, η επικαιρότητα και η εγκυρότητά τους. Η βιβλιογραφία αυτού του άρθρου θεωρήθηκε αξιόπιστη και επιστημονικά ακριβής.
- Czaja-Bulsa, G. (2015). Non coeliac gluten sensitivity – A new disease with gluten intolerance. Clinical Nutrition. https://doi.org/10.1016/j.clnu.2014.08.012
- Balakireva, A. V., & Zamyatnin, A. A. (2016). Properties of gluten intolerance: Gluten structure, evolution, pathogenicity and detoxification capabilities. Nutrients. https://doi.org/10.3390/nu8100644
- Lichtenstein, G. R. (2018). Gluten-Free diet. Gastroenterology and Hepatology. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(75)90081-1
- Niewinski, M. M. (2008). Advances in Celiac Disease and Gluten-Free Diet. Journal of the American Dietetic Association. https://doi.org/10.1016/j.jada.2008.01.011