1. Ευεξία

Διαταραχές πανικού: αυτό που κανένας δεν καταλαβαίνει

4 λεπτά
Οι διαταραχές πανικού μπορούν να παρουσιαστούν οποιαδήποτε στιγμή.
Διαταραχές πανικού: αυτό που κανένας δεν καταλαβαίνει
Valeria Sabater

Γράφτηκε και επαληθεύτηκε από ψυχολόγο Valeria Sabater.

Τελευταία ενημέρωση: 30 Ιανουαρίου, 2023

Οι διαταραχές πανικού μπορούν να παρουσιαστούν οποιαδήποτε στιγμή. Το γεγονός ότι οι περισσότεροι άνθρωποι δεν καταλαβαίνουν καλά τι συμβαίνει μπορεί να κάνει την απελπισία ακόμα μεγαλύτερη για όσους υποφέρουν από αυτές.

Οι διαταραχές άγχους καλύπτονται από το Διαγνωστικό Εγχειρίδιο Ψυχικών Διαταραχών (DSM-V). Οι συγκεκριμένες διαταραχές μπορεί να εμφανιστούν ξαφνικά αλλά και να είναι επαναλαμβανόμενες.

Οι αγχογόνες καταστάσεις, το συναισθηματικό τραύμα, ακόμα και πίεση που αισθάνεται το άτομο μπορούν να πυροδοτήσουν μια κρίση πανικού.

Το άτομο νιώθει σαν να πρόκειται να πεθάνει, ότι η καρδιά του θα εκραγεί. Είναι μια εξαιρετικά τραυματική εμπειρία, ακόμα περισσότερο αν οι άνθρωποι γύρω του δεν ξέρουν τι συμβαίνει. Μπορεί να αντιδράσουν με το χειρότερο δυνατό τρόπο λέγοντας πράγματα του τύπου: “όλα είναι μια χαρά”, “ταράζεσαι για το τίποτα”, “ηρέμησε, δεν υπάρχει λόγος να στενοχωριέσαι”.

Σήμερα στο ιστολόγιό μας θέλουμε να αναφερθούμε σε αυτό το συνηθισμένο πρόβλημα και να σας παρουσιάσουμε μερικές βασικές στρατηγικές για να αντιμετωπίσετε τις διαταραχές πανικού, αν σας συμβαίνουν.

Ο Δρ Ιωάννης Μάλλιαρης αναφέρεται στους διαφορετικούς τύπους αγχωδών διαταραχών ΕΔΩ

Διαταραχές πανικού: όταν αισθάνεστε ότι η καρδιά σας θα εκραγεί

Πρώτα απ’όλα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε κάτι: το άγχος εξυπηρετεί ένα σκοπό για τα ανθρώπινα όντα.

  • Το άγχος μάς προειδοποιεί για κίνδυνο προκειμένου να ξεφύγουμε από αυτόν ή να τον αντιμετωπίσουμε.
  • Λίγο άγχος, το οποίο διαχειριζόμαστε σωστά, μπορεί να μας κινητοποιήσει να είμαστε περισσότερο αποτελεσματικοί στην καθημερινή μας ζωή.
  • Το πρόβλημα προκύπτει όταν το άγχος αυξάνεται σε μη ελέγξιμα επίπεδα.
  • Ο εγκέφαλος ερμηνεύει το αυξημένο άγχος ως την ύπαρξη μιας πολύ πραγματικής και άμεσης απειλής από την οποία το άτομο πρέπει να ξεφύγει, γεγονός που οδηγεί σε μια σειρά αλλαγών στις σωματικές διεργασίες: αυξημένο καρδιακό ρυθμό, υψηλή αρτηριακή πίεση, ανεβασμένα επίπεδα αδρεναλίνης στο αίμα…

Ενώ ο εγκέφαλος και το σώμα μας μάς λένε να “ξεφύγουμε”, το μυαλό μας φλυαρεί σχετικά με αρνητικές και καταστροφικές σκέψεις που κάνουν την κατάσταση ακόμα χειρότερη.

Διαβάστε επίσης το άρθρο: Συμβουλές για να ελέγξετε το άγχος.

Διαταραχές πανικού: όταν αισθάνεστε ότι η καρδιά σας θα εκραγεί

Συμπτώματα μιας κρίσης πανικού

Οι διαταραχές άγχους οφείλονται σε μια ευρεία ποικιλία παραγόντων και προσωπικών καταστάσεων.

Μερικοί άνθρωποι φοβούνται να πετάξουν με αεροπλάνο, άλλοι μπορεί να πάσχουν από αγοραφοβία, αραχνοφοβία ή υδροφοβία. Όλα τα παραπάνω αποτελούν συνηθισμένες αιτίες κρίσεων πανικού. Άλλοι μπορεί να βιώνουν αυτά τα τρομερά επεισόδια ως αποτέλεσμα συναισθηματικού τραύματος.

Αν και υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορούν να πυροδοτήσουν μια κρίση πανικού, τα συμπτώματα είναι όλα κοινά και εύκολα αναγνωρίσιμα.

Συναισθηματικά συμπτώματα

  • Ανησυχία ή έντονος και ανεξέλεγκτος φόβος.
  • Δυσκολία συγκέντρωσης.
  • Αίσθηση έντασης και μεγάλης νευρικότητας.
  • Μοιρολατρική σκέψη: αναμένεται πάντα το χειρότερο.
  • Εστίαση στην αρνητική πλευρά, πανικός.
  • Στενομυαλιά: όλα είναι μαύρα και θα πάνε στραβά έτσι κι αλλιώς.

Διαβάστε το άρθρο: Μερικές φορές μια αγκαλιά αρκεί για να θεραπεύσει την ψυχή μας.

Σωματικά συμπτώματα

  • Αυξημένος καρδιακός ρυθμός.
  • Ανεβασμένη αρτηριακή πίεση.
  • Υπεραερισμός.
  • Εφίδρωση.
  • Πόνος στο στομάχι και ναυτία.
  • Συχνή ενούρηση και διάρροια.
  • Βαριά αναπνοή και αίσθηση επικείμενης καρδιακής προσβολής.
  • Τρεμούλα και νευρικά τικ.
  • Μυϊκή ένταση.
  • Πονοκέφαλοι.
  • Υπερβολική κόπωση και αδυναμία.

Οι διαταραχές πανικού συνδέονται με την κατάθλιψη

Αν οι διαταραχές πανικού είναι κάπως συχνές, είναι πιθανό το άτομο να υποφέρει από συγκαλυμμένη κατάθλιψη.

  • Το άγχος και η κατάθλιψη συχνά προέρχονται από την ίδια αίσθηση που καθιστά το άτομο ευάλωτο: την ανημπόρια. Αυτό συμβαίνει όταν χάνουμε τον έλεγχο όσων μας συμβαίνουν σε εξαιρετικά στενόχωρες καταστάσεις.
  • Κάτι που πρέπει να ξεκαθαρίσουμε: η ανησυχία και η κατάθλιψη είναι δύο ξεχωριστές διαταραχές. Όμως, όπως αναφέραμε παραπάνω, το ένα μπορεί μερικές φορές να είναι σύμπτωμα του άλλου. Για να σιγουρευτείτε θα πρέπει να συμβουλευτείτε ένα γιατρό πρωτοβάθμιας φροντίδας που θα σας παραπέμψει σε κάποιον ειδικό.

Πώς αντιμετωπίζονται οι διαταραχές πανικού

Για να αντιμετωπίσουμε την κρίση πανικού, το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνουμε είναι να διαχειριστούμε τα συναισθηματικά συμπτώματα και να προσπαθήσουμε να εξετάσουμε την απειλή, το φόβο ή την αγχογόνο κατάσταση από λογική πλευρά.

  • Δοκιμάστε να αναλύσετε όλα όσα σας αναστατώνουν και να εκλογικεύσετε κάθε πηγή ανησυχίας μέχρι να εξαφανιστεί.

Για την αντιμετώπιση των κρίσεων πανικού γράφει η Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος (MSc) Κορίνα Σκουλούδη ΕΔΩ

Πώς βοηθάμε ένα άτομο που έχει πάθει κρίση πανικού

Κατανοήστε την κατάστασή του. Δεν τρελαίνεται: χρειάζεται τη βοήθειά σας και, πάνω απ’όλα, την ηρεμία και την κατανόησή σας.

  • Ρωτήστε το τι αισθάνεται και πηγαίνετέ το κάπου όπου μπορεί να πάρει λίγο αέρα.
  • Χαλαρώστε τη ζώνη του και τα σφιχτά ρούχα του.
  • Αν παρουσιάζει υπεραερισμό, δώστε του μια σακούλα για να αναπνεύσει μέσα σε αυτή ή ζητήστε του να αναπνεύσει σαν να επρόκειτο να σβήσει ένα κερί (με τα χείλη του σουφρωμένα).
  • Συνεχίστε να επαναλαμβάνετε: “δεν παθαίνεις καρδιακή προσβολή” , “είμαι εδώ για να βοηθήσω και όλα θα πάνε καλά” (μιλάτε ήρεμα και απαλά).
  • Ζητήστε του να τοποθετήσει το ένα χέρι του πάνω στο στομάχι του και το άλλο πάνω στην καρδιά του. Πρέπει να ανακτήσει τον έλεγχο της αναπνοής του.
Πώς αντιμετωπίζονται οι διαταραχές πανικού

Αν τα συμπτώματα δεν φύγουν και ο παλμός του πάσχοντος είναι πραγματικά υψηλός, καλέστε ένα γιατρό, ειδικά αν το άτομο υποφέρει από καρδιοπάθεια, διαβήτη ή παχυσαρκία.

Όλες οι παραθέτονται πηγές ελέγχθηκαν προσεκτικά από την ομάδα μας για να διασφαλιστεί η ποιότητα, η αξιοπιστία, η επικαιρότητα και η εγκυρότητά τους. Η βιβλιογραφία αυτού του άρθρου θεωρήθηκε αξιόπιστη και επιστημονικά ακριβής.

  • NHS. (2016). Generalised anxiety disorder in adults. NHS Choices, 2018(May 2014), 2014–2015. https://doi.org/10.1523/JNEUROSCI.1495-09.2009
  • Reiman, E. M., Fusselman, M. J., Fox, P. T., & Raichle, M. E. (1989). Neuroanatomical correlates of anticipatory anxiety. Science, 243(4894), 1071–1074. https://doi.org/10.1126/science.2784226
  • Li, AW, y Goldsmith, CAW (2012, marzo). Los efectos del yoga sobre la ansiedad y el estrés. Revisión de Medicina Alternativa. https://doi.org/10.1016/j.jinsphys.2011.01.005
  • Carlos, R., Lima, M. A., & A, M. (2014). El manual diagnóstico y estadístico de los trastornos mentales de la asociación psiquiátrica norteamericana. una aproximación crítica a su quinta edición (DSM-5). Gaceta Médica De Caracas, 122, 208-218.
  • Mathews A. Why worry? The cognitive function of anxiety. Behav Res Ther. 1990;
  • Na, H. R., Kang, E. H., Lee, J. H., & Yu, B. H. (2011). The genetic basis of panic disorder. Journal of Korean medical science, 26(6), 701–710. https://doi.org/10.3346/jkms.2011.26.6.701
  • Siracusano A, Niolu C, Sacchetti L, Ribolsi M. Depression and anxiety. In: Neuropsychiatric Dysfunction in Multiple Sclerosis. 2012.

Αυτό το κείμενο προσφέρεται μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς και δεν αντικαθιστά τη συμβουλή από επαγγελματία. Σε περίπτωση αμφιβολίας, συμβουλευτείτε τον ειδικό σας.