Τι συμβαίνει στον εγκέφαλό μας όταν υποφέρουμε;
Όπως λέει και ένα ξένο ρητό: “Οι ρίζες του δέντρου ριζώνουν ακόμη βαθύτερα στις καταιγίδες”. Αυτό σημαίνει ότι, κατά κάποιον τρόπο, ορισμένες φορές πρέπει να περάσουμε κάποιες αρνητικές καταστάσεις για να μπορέσουμε να αναπτυχθούμε σαν προσωπικότητες, να μάθουμε από τα λάθη μας και να γίνουμε ακόμη σοφότεροι από τις αποτυχίες μας. Σήμερα θα μάθουμε λίγα πράγματα παραπάνω γι’ αυτή τη διάσταση των συναισθημάτων και τι συμβαίνει στον εγκέφαλό μας πραγματικά όταν υποφέρουμε.
Τι συμβαίνει στον εγκέφαλό μας όταν υποφέρουμε;
1. Ο ψυχικός πόνος διαμορφώνει τον εγκέφαλο
Σίγουρα το γνωρίζετε ήδη αυτό. Ωστόσο κατά τη διάρκεια της ζωής μας, όταν ο ψυχικός πόνος μας βασανίζει διαρκώς, αυτό που συμβαίνει στον εγκέφαλό μας είναι να υποβάλλεται σε ριζικές αλλαγές οι οποίες αναπόφευκτα επηρεάζουν την προσωπικότητά μας. Πάρτε για παράδειγμα τα παιδιά· ορισμένα παιδιά βιώνουν την κακομεταχείριση από πολύ μικρή ηλικία. Δεν υπάρχει κάτι πιο καταστροφικό και οδυνηρό από την κακομεταχείριση κατά την παιδική ηλικία ενός ανθρώπου. Οι γιατροί και οι ψυχολόγοι δηλώνουν ότι ο ψυχικός πόνος σε αυτές τις περιπτώσεις είναι παρόμοιος με αυτόν ενός στρατιώτη που βρίσκεται στο πεδίο μάχης.
Ο συνεχής φόβος, η εγρήγορση και η συνεχής θλίψη μπορούν να οδηγήσουν σε εγκεφαλικές διαταραχές και την απελευθέρωση ορισμένων νευροδιαβιβαστών όπως αναφέρει το Πανεπιστήμιο της Μαδρίτης. Ορισμένα σημεία του εγκεφάλου όπως η αμυγδαλή και ο νησιωτικός φλοιός που συσχετίζονται με τα αισθήματα του πόνου και του φόβου, διεγείρονται. Αυτή η διέγερση μπορεί να προκαλέσει μακροχρόνιες επιδράσεις στην προσωπικότητα του ανθρώπου: Δυσπιστία, οργή, τάσεις για κατάθλιψη και για βίαιες ενέργειες.
Σίγουρα, οι αποκρίσεις δεν είναι οι ίδιες για όλους τους ανθρώπους αλλά υπάρχει μεγάλη πιθανότητα ο εγκέφαλος να επηρεαστεί κατά κάποιον τρόπο. Για παράδειγμα, σκεφτείτε ένα γάμο κατά τον οποίο ο ένας από τους δυο συντρόφους βιώνει καταστάσεις κακομεταχείρισης· στο τέλος η συσσώρευση αυτού του ψυχικού πόνου φτάνει σε εγκεφαλικό επίπεδο και τα άτομα βυθίζονται σε μια κατάσταση αδυναμίας από την οποία προκύπτει η κατάθλιψη, ο θυμός και η απογοήτευση… είναι σημαντικό να το θυμάστε αυτό.
Διαβάστε επίσης: 6 συμπτώματα της μείζονος κατάθλιψης που πρέπει να ξέρετε
2. Ο ψυχικός πόνος είναι ένα αριστουργηματικό εργαλείο μάθησης
Η ζωή σίγουρα δεν είναι ένα εύκολο μονοπάτι με εξασφαλισμένη την ευτυχία ή ένας ευθύς δρόμος στρωμένος με ροδοπέταλα. Σίγουρα όχι. Γνωρίζετε ότι υπάρχουν πολλά ευχάριστα συναισθήματα από τα οποία μπορούμε να μάθουμε αρκετά αλλά δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ο ψυχικός πόνος είναι ένας εξαιρετικός δάσκαλος. Μπορεί να είναι ο καλύτερος αλλά σίγουρα και ο πιο αδίστακτος.
Όπως λένε, ο άνθρωπος που δεν έχει πονέσει δεν γνωρίζει τι πραγματικά σημαίνει ζωή. Ίσως αυτό να είναι λίγο υπερβολικό αλλά αξίζει να το θυμόμαστε. Όλοι μαθαίνουμε από τις αποτυχίες και τις απώλειές μας. Αυτός που αρνείται να μάθει από τα λάθη του και απλά τα επαναλαμβάνει δεν καταλαβαίνει τι είναι η ζωή: Μια διαδικασία συνεχής μάθησης. Αν δεν αποδεχτείτε τις απώλειές σας είναι αδύνατο να προχωρήσετε μπροστά και να τις ξεπεράσετε και στη συνέχεια να γίνεται ακόμη πιο δυνατοί.
Ο ψυχικός πόνος δεν είναι ευχάριστος και αυτό το γνωρίζουμε όλοι αλλά δεν αποτελεί απαραίτητα και εμπόδιο για την ψυχική μας ηρεμία ή μια δικαιολογία για να κλείσουμε όλες τις πόρτες. Ο ψυχικός σας κόσμος, η εσωτερική σας δύναμη και η θέληση θα είναι οι κινητήριες δυνάμεις που θα σας δώσουν την ώθηση που χρειάζεστε για να ξεπεράσετε τον ψυχικό πόνο. Μην το ξεχνάτε αυτό.
Δείτε και αυτό το άρθρο: Μελαγχολία και κατάθλιψη, οι 4 διαφορές τους
3. Ο ψυχικός πόνος αποζητά την απελευθέρωσή του
Μην αφήνετε τον ψυχικό πόνο να συσσωρεύεται αλλά να μάθετε να τον αντιμετωπίζετε. Προσπαθώντας να ζείτε με αυτό τον πόνο μπορεί να δημιουργήσει πάρα πολλά προβλήματα στον εγκέφαλό σας: Υψηλά επίπεδα κορτιζόλης, στρες, αδυναμία να μάθετε νέα πράγματα, απώλεια μνήμης… Σταδιακά θα αποδυναμωθείτε και μαζί με σας θα αποδυναμωθεί η υγεία σας και η συναισθηματική σας ισορροπία.
Αν έχετε τη δυνατότητα να απελευθερώσετε τον εαυτό σας, απλά κάντε το! Αν κάποιος σας πληγώσει, αποκριθείτε. Αν κάτι σας πιέζει, προσπαθήστε να βρείτε λίγο ελεύθερο χώρο για να πάρετε μια ανάσα ή για να ξεφύγετε. Αφήστε τα μάτια σας να δακρύσουν, να κλαίτε όποτε το έχετε ανάγκη. Βρείτε τη φωνή σας και ρίξτε τα τείχη που σας πληγώνουν και δεν το αξίζετε. Γιατί σε κανέναν δεν αξίζει να υποφέρει και ειδικά χωρίς όρια.
Τώρα που γνωρίζουμε τι συμβαίνει στον εγκέφαλό μας όταν υποφέρουμε, καλό είναι να αναζητούμε πάντα λύσεις για τα προβλήματά μας, εφόσον έχουμε τη δυνατότητα να το κάνουμε.
Κάθε προσπάθεια που θα κάνετε θα αξίζει τον κόπο· για σας και την υγεία σας και να θυμάστε πάντα ότι το αξίζετε.
Όλες οι παραθέτονται πηγές ελέγχθηκαν προσεκτικά από την ομάδα μας για να διασφαλιστεί η ποιότητα, η αξιοπιστία, η επικαιρότητα και η εγκυρότητά τους. Η βιβλιογραφία αυτού του άρθρου θεωρήθηκε αξιόπιστη και επιστημονικά ακριβής.
- Biro, D. (2010). Is There Such a Thing as Psychological Pain? and Why It Matters. Culture, Medicine and Psychiatry. https://doi.org/10.1007/s11013-010-9190-y
- Mora, F., Segovia, G., Del Arco, A., De Blas, M., & Garrido, P. (2012). Stress, neurotransmitters, corticosterone and body-brain integration. Brain Research. https://doi.org/10.1016/j.brainres.2011.12.049
- Συντάκτες της Βικιπαίδειας, “Κορτιζόλη,” Βικιπαίδεια, Η Ελεύθερη Εγκυκλοπαίδεια, //el.wikipedia.org/w/index.php?title=%CE%9A%CE%BF%CF%81%CF%84%CE%B9%CE%B6%CF%8C%CE%BB%CE%B7&oldid=7026391 (ανακτήθηκε Ιανουαρίου 31, 2019).