Γιατί δεν μπορούμε να θυμηθούμε τη γέννησή μας;
Σίγουρα έχετε αναρωτηθεί γιατί θυμόμαστε τη παιδική και την εφηβική μας ηλικία… αλλά δεν μπορούμε με τίποτα να θυμηθούμε τη γέννησή μας. Γιατί όχι; Θα σας εξηγήσουμε.
Γιατί δεν γίνεται να θυμηθούμε τη γέννησή μας;
1. Η νευρογένεση στα πρώτα χρόνια της ζωής
Η γέννηση δεν παύει ποτέ να είναι ένα τραυματικό γεγονός. Έρχεστε στον κόσμο με τη βοήθεια κάποιων παράξενων χεριών που σας απομακρύνουν από το γαλήνιο και ζεστό σας σπίτι που είναι η μήτρα. Σίγουρα δεν θα υπάρξει ξανά πιο ασφαλές μέρος όπου θα είστε τόσο αγαπητοί.
Ωστόσο, εισέρχεστε σε έναν κόσμο γεμάτο φως, σκιές και ήχους χωρίς να γνωρίζετε το πώς και το γιατί. Σίγουρα αισθάνεστε πόνο. Αυτή είναι η στιγμή που κλαίτε για πρώτη φορά. Εκτός από τον πόνο τι άλλο αισθάνεστε εκείνη τη στιγμή; Φόβο; Ενθουσιασμό; Περιέργεια; Αυτό δεν μπορούμε να το γνωρίζουμε καθώς αυτές είναι ερωτήσεις, τις απαντήσεις των οποίων κανείς – ή σχεδόν κανείς – δεν μπορεί να θυμηθεί.
Διαβάστε επίσης: Συναισθηματική στέρηση: έλλειψη τροφής για την ψυχή σας
Αυτό οφείλεται σε κάτι που ονομάζεται νευρογένεση. Είναι μια περίπλοκη λέξη η οποία περιγράφει κάτι πραγματικά καταπληκτικό. Πριν γεννηθούμε όπως και μερικές ημέρες αργότερα ξεκινά η διαδικασία που ονομάζεται νευρωνική ανάπτυξη. Η δημιουργία νευρώνων σχεδόν μονοπωλεί έναντι των άλλων διαδικασιών καθώς είναι έντονη και γεμάτη ενέργεια. Αυτό μπορεί να σας ξαφνιάσει επειδή αυτομάτως αναρωτιέστε… Πώς μπορεί να σας έχει διαφύγει κάτι τέτοιο; Η μνήμη και οι νοητικές ικανότητες δεν συνδέονται συνήθως με τους νευρώνες; Οι νευρώνες δεν είναι σχεδόν ταυτόσημοι με τη μνήμη;
Αυτό ισχύει για τα νεογέννητα βρέφη και για τους πρώτους μήνες της ζωής τους.
Οι αναμνήσεις δεν διατηρούνται επειδή η νευρογένεση είναι μια έντονη διαδικασία. Ορισμένες δομές υπερτερούν έναντι άλλων και οι αναμνήσεις δεν διαρκούν καθώς εμφανίζονται νέοι νευρώνες. Η μνήμη δεν είναι σταθερή στις πρώτες στιγμές της ζωής ως αποτέλεσμα αυτής της συνεχούς ανάπτυξης. Αρχίζει να σταθεροποιείται στους πρώτους πέντε με έξι μήνες. Οι νέοι νευρώνες συνεχίζουν να εμφανίζονται αλλά η διαδικασία δεν είναι τόσο έντονη.
Η μνήμη πλέον σταθεροποιείται και αντέχει. Μετά από 6 με 7 χρόνια η διαδικασία αντιστρέφεται και ορισμένοι νευρώνες αρχίζουν να εξαφανίζονται. Λαμβάνοντας αυτά υπόψη, θα πρέπει να πούμε ότι η πιο έντονη περίοδος ανάπτυξης για ένα παιδί είναι μεταξύ του 1 με 5 έτους. Τα παιδιά είναι σαν “σφουγγάρια” που απορροφούν συνεχώς γνώσεις και μπορούν να μάθουν διάφορες γλώσσες παράλληλα. Ωστόσο, δεν θα μπορούν να θυμηθούν εκείνες τις πρώτες λίγες μέρες της ζωής τους.
2. Η σημασία της γλώσσας και της μνήμης
Σύμφωνα με γιατρούς και ψυχολόγους, δεν μπορούμε να θυμηθούμε τη γέννησή μας διότι θυμόμαστε μόνο αυτά που μπορούμε να εκφράσουμε με λέξεις. Μπορείτε να κάνετε ένα μικρό τεστ για να το αποδείξετε προσπαθώντας να θυμηθείτε την πρώτη σας ανάμνηση. Πιθανότατα είναι κάποια αίσθηση, μια μυρωδιά ή ακόμη και κάποια σκηνή: εσείς στην αγκαλιά της μητέρας σας, μια βόλτα στο πάρκο…
Θα σας ενδιαφέρει και αυτό: Μάθετε πώς να εξουδετερώνετε τις αρνητικές σκέψεις
Σίγουρα, σε αυτό το σημείο θα είχατε ήδη αρχίσει να μιλάτε. Πολλά πειράματα, που πραγματοποιήθηκαν, επικεντρώθηκαν σε αυτό αποδεικνύοντας ότι είναι ευκολότερο να θυμηθεί κάποιος πράγματα που μπορεί να τα εκφράσει με λέξεις. Ο εγκέφαλος οργανώνει και αποθηκεύει ακόμη καλύτερα τα πράγματα στον ιππόκαμπο καθώς αυτή η δομή σχετίζεται με τη μνήμη. Είναι σημαντική μνήμη που μπορεί να φέρει στο νου λέξεις καθώς η γλωσσική περιοχή είναι στενά συνδεδεμένη με τη μνήμη.
Συνεπώς είναι ιδιαίτερα περίπλοκο να θυμηθούμε τη γέννησή μας, γιατί πρόκειται για μια πολύ έντονη στιγμή, καθώς δεν υπάρχει ακόμη η γλωσσική ικανότητα και οι λέξεις για να περιγραφεί.
Ωστόσο, υπάρχουν μεμονωμένες περιπτώσεις όπου οι άνθρωποι θυμούνται αποσπάσματα από τη γέννησή τους, μικρά συναισθήματα… Μήπως είστε ένας από αυτούς; Πείτε μας.
Όλες οι παραθέτονται πηγές ελέγχθηκαν προσεκτικά από την ομάδα μας για να διασφαλιστεί η ποιότητα, η αξιοπιστία, η επικαιρότητα και η εγκυρότητά τους. Η βιβλιογραφία αυτού του άρθρου θεωρήθηκε αξιόπιστη και επιστημονικά ακριβής.
Götz, M., & Huttner, W. B. (2005). The cell biology of neurogenesis. Nature Reviews Molecular Cell Biology. https://doi.org/10.1038/nrm1739
Akers, K. G., Martinez-Canabal, A., Restivo, L., Yiu, A. P., De Cristofaro, A., Hsiang, H. L., … Frankland, P. W. (2014). Hippocampal neurogenesis regulates forgetting during adulthood and infancy. Science. https://doi.org/10.1126/science.1248903