Πώς οι αλλαγές θερμοκρασίας επηρεάζουν το ανοσοποιητικό

Όταν η θερμοκρασία ανεβαίνει, το κρυολόγημα και η γρίπη είναι λιγότερο συχνά. Γνωρίζετε πώς οι αλλαγές θερμοκρασίας επηρεάζουν το ανοσοποιητικό σύστημα;

Το  καλοκαίρι, η γρίπη και άλλες ιογενείς διαδικασίες τυπικές του χειμώνα μειώνονται. Η αλλαγές θερμοκρασίας στις δυτικές χώρες σχετίζεται πάντα με τη μείωση των μολυσματικών ασθενειών.

Η βλέννα και τα κρυολογήματα είναι χαρακτηριστικά του χειμώνα, ενώ η συμφόρηση και οι αλλεργίες είναι χαρακτηριστικές της άνοιξης. Ωστόσο, αυτές οι συνθήκες δεν φαίνεται να επηρεάζουν τους ανθρώπους τόσο το καλοκαίρι. Γνωρίζετε πώς αντιδρά το ανοσοποιητικό σύστημα στις μεταβολές της θερμοκρασίας;

Θα σας πούμε παρακάτω.

Λιγότεροι ιοί και περισσότερα βακτήρια, ανάλογα με τη θερμοκρασία

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι, ανεξάρτητα από την επίδραση της θερμότητας ή του κρύου στο ανοσοποιητικό σύστημα, η δυναμική των μικροβίων και των παθογόνων παίζει σημαντικό ρόλο στους μολυσματικούς κύκλους του πληθυσμού:

• Για παράδειγμα, ιοί όπως το κρυολόγημα ή η γρίπη εξαπλώνονται πιο αποτελεσματικά σε κρύο και ξηρό περιβάλλον, αφού η τρισδιάστατη δομή τους δεν αντέχει καλά τις υψηλές θερμοκρασίες και η υγρασία φαίνεται να ευνοεί την πρώιμη ανάπτυξή τους. Ως εκ τούτου, είναι πιο συχνά το χειμώνα.
• Αντίθετα, η ικανότητα αντιγραφής διαφόρων παθογόνων βακτηρίων αυξάνεται σε υψηλές θερμοκρασίες. Αυτή είναι η περίπτωση του γένους Salmonella, για παράδειγμα. Αυτός είναι ο λόγος που η επίπτωσή της αυξάνεται το καλοκαίρι.
• Οι ζωονόσοι που μεταδίδονται από έντομα αυξάνονται επίσης σε υψηλές θερμοκρασίες, καθώς τείνουν να πολλαπλασιάζονται σε θερμά κλίματα. Για παράδειγμα, κουνούπια και πυρετός Ζίκα, ελονοσία και άλλα.

Πώς επηρεάζουν οι αλλαγές θερμοκρασίας το ανοσοποιητικό σύστημα

Για να απαντήσουμε σε αυτή τη σύνθετη ερώτηση, επιλέξαμε μια πρόσφατη μελέτη που πραγματοποίησε το Πανεπιστήμιο του Τόκιο σε ποντίκια. Αν και αυτά τα αποτελέσματα μπορούν να μελετηθούν για την πρόβλεψη της ανθρώπινης δυναμικής, δεν πρέπει να θεωρούνται απόλυτες πραγματικότητες αλλά βιολογικές προσεγγίσεις.

Οι επιστήμονες στέγαζαν διάφορες ομάδες ποντικών υπό διαφορετικές θερμοκρασίες: 4° C, 22 ° C και 36 ° C. Οι επιστήμονες τα μόλυναν με τον ιό της γρίπης.

Το ανοσοποιητικό σύστημα των ποντικών σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες δεν ανταποκρίθηκε αποτελεσματικά. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι τα ποντίκια σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες έχασαν το 10% της μάζας του σώματός τους τις πρώτες 24 ώρες.

Αυτό θέτει διαφορετικά ερωτήματα: η μείωση της αποτελεσματικότητας του ανοσοποιητικού συστήματος οφείλεται σε κακή διατροφή και πιθανό υδρικό στρες ή η θερμότητα αλλάζει τα πρότυπα έκφρασης των γονιδίων του σώματος;

Δεν υπάρχει ακόμη σαφής απάντηση, πράγμα που σημαίνει ότι οι ειδικοί πρέπει να διεξάγουν περισσότερα πειράματα για να διευκρινίσουν τη δυναμική μεταξύ ιογενών λοιμώξεων και μεταβολών της θερμοκρασίας.

Πέρα από τη γρίπη

Αλλά οι διακυμάνσεις του ανοσοποιητικού συστήματος υπερβαίνουν κατά πολύ αυτά που συζητήσαμε μέχρι τώρα. Η δραστηριότητα του ενός τέταρτου των ανθρώπινων γονιδίων ποικίλλει ανάλογα με την εποχή του έτους, καθώς μερικά είναι πιο ενεργά κατά τη διάρκεια του χειμώνα, ενώ άλλα το καλοκαίρι.

Μια μελέτη του διευθυντή του JDRF/Wellcome Trust Diabetes and Inflammation Laboratory (DIL) αξιολόγησε τον τρόπο με τον οποίο η εποχικότητα επηρεάζει τη μοριακή έκφραση στους ανθρώπους.

Οι επιστήμονες ανέλυσαν άτομα από το Ηνωμένο Βασίλειο, τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Αυστραλία και τη Γκάμπια. Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι όλοι είχαν διαφορετικά μοτίβα παραλλαγής. Για παράδειγμα, παρατήρησαν ότι υπήρχε μια τάση προς την προφλεγμονώδη γονιδιακή έκφραση κατά τη διάρκεια του χειμώνα στην Ευρώπη. Κατά τη διάρκεια αυτής της εποχής του έτους, το ανοσοποιητικό σύστημα είναι πιο επιρρεπές σε φλεγμονώδεις αντιδράσεις.

Αυτό εγείρει περισσότερα ερωτήματα παρά απαντήσεις αφού υπάρχει υποψία ότι η γονιδιακή έκφραση που τροποποιεί την ανοσολογική απόκριση ποικίλλει ανάλογα με τη θερμοκρασία και τις ώρες του ηλιακού φωτός. Ωστόσο, οι ειδικοί πρέπει να κάνουν πολύ περισσότερη έρευνα για να κατανοήσουν τους συγκεκριμένους μηχανισμούς.

Εποχικότητα, αλλαγές θερμοκρασίας και αλλαγές στις συνήθειες

Χιλιάδες παράγοντες εξαρτούν τη σωματική αντίδραση του ανθρώπου στα παθογόνα. Ως εκ τούτου, είναι πολύ δύσκολο να ποσοτικοποιηθεί η αποτελεσματικότητα του ανοσοποιητικού συστήματος στις διαφορετικές εποχές του έτους. Για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, η συχνότητα εμφάνισης γαστρεντερικών ασθενειών αυξάνεται.

Γιατί όμως συμβαίνει αυτό;

Υπάρχουν αρκετές πιθανές αιτίες. Παρόλο που όλες είναι πιθανές εξηγήσεις, οι ειδικοί δεν έχουν ακόμη επιβεβαιώσει ότι:

• Οι αυξημένες θερμοκρασίες προάγουν την ανάπτυξη βακτηρίων στα τρόφιμα.
• Οι άνθρωποι ταξιδεύουν περισσότερο το καλοκαίρι και εκτίθενται σε βακτήρια που δεν έχουν συνηθίσει, γεγονός που τους καθιστά επιρρεπείς σε διάρροια.
• Το ανοσοποιητικό σύστημα αποτυγχάνει περισσότερο σε υψηλές θερμοκρασίες.
• Η τελική αφυδάτωση και η απώλεια βάρους κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού μειώνουν την ανοσολογική απόκριση του σώματος.

Το ανοσοποιητικό σύστημα επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες

Όπως μπορείτε να δείτε, πρέπει να λάβουμε υπόψη πολλούς διαφορετικούς παράγοντες σχετικά με αυτό το ζήτημα. Πιθανότατα, δεν υπάρχει συγκεκριμένη απάντηση.

Η επιστήμη πρέπει να συνεχίσει να εργάζεται για να διευκρινίσει τις πιθανές απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα. Για το σκοπό αυτό, οι ειδικοί πρέπει να διεξάγουν περισσότερες μελέτες για να διευκρινίσουν αυτές τις έννοιες.