Τουνγκίαση: Τα συμπτώματα και η θεραπεία της
Η τουνγκίαση είναι μια εκτοπαρασίτωση. Δηλαδή, πρόκειται για παρασιτική ασθένεια και προκαλείται από τον ψύλλο Tunga penetrans. Αυτό το έντομο είναι μικρότερο από 0,76 χιλιοστά και προσκολλάται στο δέρμα προκαλώντας έντονη φαγούρα. Επιτίθεται κυρίως στα πόδια.
Αυτή η ασθένεια είναι συχνή στις τροπικές περιοχές της Αμερικής, της Αφρικής, και της Ασίας. Εξαιτίας της ανάπτυξης γίνεται όλο και πιο σπάνια. Η χρήση υποδημάτων και τα πατώματα από πλακάκια και τσιμέντο αποτρέπουν την εξάπλωσή της.
Ο ψύλλος που ευθύνεται για την τουνγκίαση δεν έχει κάποιον συγκεκριμένο ξενιστή. Ο όρος “ξενιστής” αναφέρεται στο σώμα το οποίο επιτρέπει στον ψύλλο να επιβιώσει. Πέραν από τους ανθρώπους, η πάθηση αυτή μπορεί να εμφανιστεί σε πουλερικά, σκυλιά, και γουρούνια. Το περιβάλλον στο οποίο εμφανίζονται συχνότερα αυτοί οι ψύλλοι είναι το ξηρό, αμμώδες, σκιερό, ζεστό χώμα. Μπορεί επίσης να ζήσει σε πατώματα καλυβών, σπιτιών, και στάβλων.
Τουνγκίαση – Συμπτώματα
Η ασθένεια προκαλεί διάφορα συμπτώματα. Συνήθως επηρεάζει τα πόδια. Ωστόσο, υπήρξαν περιπτώσεις όπου μολύνθηκαν τα πόδια, τα γόνατα, οι γλουτοί, τα χέρια, οι αγκώνες, και άλλα μέρη του σώματος.
Η βλάβη μπορεί να είναι μία ή περισσότερες. Ίσως υπάρξει κνησμός, πόνος, ή το εντελώς αντίθετο, ίσως να μην υπάρχουν συμπτώματα. Η διείσδυση του ψύλλου είναι ασυμπτωματική. Όμως, έπειτα από 24 ώρες το άτομο που έχει επηρεαστεί ίσως αρχίσει να έχει φαγούρα ή κοκκινίλα στο σημείο.
Επίσης, στο σημείο διείσδυσης, το άτομο ίσως παρατηρήσει λευκούς όζους με ένα μαύρο στίγμα στο κέντρο όπου είναι το στομάχι του ψύλλου. Ακόμη, ίσως δει αβγά προσκολλημένα στο δέρμα κοντά στην πληγή. Μόλις πεθάνει ο ψύλλος, η πληγή αποκτά μια μαύρη κρούστα. Αυτή αποτελείται από πηγμένο αίμα μαζί με άλλες ουσίες, και υποτροπιάζει αφήνοντας μια ουλή στο δέρμα.
Παρότι η τουνγκίαση εξαφανίζεται έπειτα από 4 με 6 εβδομάδες, είναι πολύ συχνή μια δεύτερη μόλυνση. Επίσης, ο/η ασθενής υποφέρει συνήθως από ταυτόχρονες λοιμώξεις, όπως:
- Κυτταρίτιδα
- Αποστήματα
- Οστεομυελίτιδα
- Θρομβοφλεβίτιδα
- Λεμφαγγειίτιδα
- Σε σοβαρές περιπτώσεις, σήψη και θάνατο
Ίσως σας ενδιαφέρει: Απομακρύνετε τους ψύλλους και τα τσιμπούρια εύκολα
Ορισμένοι ειδικοί έχουν δημιουργήσει την κατηγορία Φορταλέζα για να συγκεκριμενοποιήσουν τις κλινικές περιγραφές και να διευκολύνουν την αναγνώριση των προβλημάτων καθώς αυτά εξελίσσονται.
Κατηγορία Φορταλέζα
Αυτή η κατηγοριοποίηση αποτελείται από πέντε στάδια, ξεκινώντας από τη διείσδυση φτάνοντας στην εμπλοκή των τραυμάτων. Υπάρχουν και λιγότερο συχνές κλινικές εκδοχές με φλυκταινώδεις, ελκώδεις και κονδυλώδεις, όπως τα πελματιαία κονδυλώματα, πληγές.
Στο πρώτο στάδιο, ο χρόνος από τη στιγμή της διείσδυσης είναι 30 με 120 λεπτά. Σε αυτό το στάδιο, εμφανίζεται μια ερυθηματώδης κηλίδα στο σημείο της διείσδυσης.
Το δεύτερο στάδιο ξεκινά μια με δύο μέρες μετά τη μόλυνση. Σε αυτή την περίπτωση, εμφανίζεται μια υποχρωματική κηλίδα ή βλατίδα με ένα μαύρο σημάδι (όπως αναφέραμε παραπάνω, πρόκειται για το στομάχι του ψύλλου), περιβαλλόμενη από ένα ερυθηματώδες στεφάνι.
Το στάδιο 3 λαμβάνει χώρα μεταξύ της 2ης και 21ης ημέρας μετά τη διείσδυση. Σε αυτό το στάδιο, εμφανίζεται μια σχεδόν λευκή βλατίδα που προκαλεί πόνο και έχει διάμετρο 3 με 10 χιλιοστά με ένα μαύρο σημάδι στο κέντρο της. Επίσης, ο/η ασθενής ίσως υποφέρει από υπερκεράτωση και έχει ένα κιτρινωπό εξίδρωμα. Ακόμη, ίσως δει να εκκρίνονται αβγά από τον ψύλλο.
Συνεχίζοντας στο στάδιο 4, έχουμε την περίοδο μεταξύ τριών και πέντε εβδομάδων από τη διείσδυση. Σε αυτό το στάδιο ο ψύλλος πεθαίνει. Τότε, σχηματίζεται γύρω από την πληγή ένα στεφάνι από νεκρωτικό δέρμα το οποίο καλύπτεται από μια κρούστα.
Τέλος, στο στάδιο 5, το οποίο ανταποκρίνεται στην 6η εβδομάδα έως και αρκετούς μήνες μετά τη διείσδυση, η πληγή υποτροπιάζει. Δηλαδή, σχηματίζεται μία μικρή ουλή η οποία εξαφανίζεται με τον καιρό.
Διαβάστε επίσης: Σπιτικές μέθοδοι για να διώξετε τους ψύλλους και τα τσιμπούρια
Τουνγκίαση – Θεραπεία
Το πρώτο βήμα είναι να αφαιρεθεί ο ψύλλος, θα πρέπει να προσέχετε να μην τον σχίσετε. Για την αφαίρεσή του, οι γιατροί μεγαλώνουν συνήθως την οπή και πιέζουν τις άκρες ώστε να απομακρυνθεί το παράσιτο. Αυτό θα πρέπει να γίνει σε τελείως αποστειρωμένο περιβάλλον.
Επίσης, θα πρέπει να εφαρμοστεί τοπικό αντισηπτικό προς αποφυγή άλλων λοιμώξεων και για τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης επιπλοκών. Ομοίως, θα πρέπει να σας χορηγηθεί αντιτετανική θεραπεία.
Όλες οι παραθέτονται πηγές ελέγχθηκαν προσεκτικά από την ομάδα μας για να διασφαλιστεί η ποιότητα, η αξιοπιστία, η επικαιρότητα και η εγκυρότητά τους. Η βιβλιογραφία αυτού του άρθρου θεωρήθηκε αξιόπιστη και επιστημονικά ακριβής.
- Chinchilla-Castañeda, K., Domínguez-Millán, R. A., Domínguez-Zambrano, A., & Mercadillo-Pérez, P. (2016). Tungiasis. Dermatologia Revista Mexicana. https://doi.org/10.1590/S0036-46652005000600001.
- Widmer, C. E., & Azevedo, F. C. C. (2012). Tungiasis in a free-ranging jaguar (Panthera onca) population in Brazil. Parasitology Research. https://doi.org/10.1007/s00436-011-2625-8.
- Feldmeier, H., Heukelbach, J., Eisele, M., Queiroz Sousa, A., Marilac Meireles Barbosa, L., & Carvalho, C. B. M. (2002). Bacterial superinfection in human tungiasis. Tropical Medicine and International Health. https://doi.org/10.1046/j.1365-3156.2002.00904.x.