Αστιγματισμός στα παιδιά: Πώς να τον ανιχνεύσετε

Ένα παιδί με αστιγματισμό αντιμετωπίζει ακαδημαϊκές προκλήσεις και δυσκολίες στο διάβασμα. Σε αυτό το άρθρο, θα μάθετε πώς μπορεί ν' ανιχνευτεί ο αστιγματισμός στα παιδιά.

Ο αστιγματισμός στα παιδιά είναι ένα πολύ κοινό πρόβλημα όρασης. Για την ακρίβεια, επηρεάζει περίπου το 15% του γενικού πληθυσμού. Στις περισσότερες περιπτώσεις ξεκινά στην παιδική ή εφηβική ηλικία.

Αυτό συμβαίνει επειδή ο αστιγματισμός έχει ένα κληρονομικό στοιχείο. Αυτή η πληροφορία μπορεί να βοηθήσει στη διάγνωση, καθώς πολύ συχνά συνδέεται και με άλλες διαταραχές της όρασης, όπως τη μυωπία, η οποία είναι και αυτή κληρονομική.

Το πρόβλημα όμως είναι πως αν ο αστιγματισμός στα παιδιά δεν ανιχνευτεί έγκαιρα, μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την απόδοσή τους στο σχολείο. Γι’ αυτό, σε αυτό το άρθρο, θα σας εξηγήσουμε όσα πρέπει να γνωρίζετε γι’ αυτόν και για το πώς να τον ανιχνεύσετε.

Τι είναι ο αστιγματισμός στα παιδιά;

Ο αστιγματισμός είναι ένα διαθλαστικό σφάλμα, όπως η μυωπία ή η πρεσβυωπία. Τα διαθλαστικά σφάλματα είναι προβλήματα όρασης τα οποία εμποδίζουν το μάτι να εστιάσει σωστά το φως στον αμφιβληστροειδή χιτώνα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να υπάρχει θολή όραση.

Στην περίπτωση του αστιγματισμού, η δυσκολία προκαλείται όταν το άτομο προσπαθεί να εστιάσει σε ένα αντικείμενο, ανεξαρτήτως του πόσο κοντά βρίσκεται. Με άλλα λόγια, επηρεάζει τόσο την μακρινή, όσο και την κοντινή όραση.

Διαφέρει από τη μυωπία επειδή αυτή δημιουργεί θολή όραση μόνο στα μακρινά αντικείμενα. Από την άλλη, η υπερμετρωπία ή πρεσβυωπία επηρεάζει την κοντινή όραση. Είναι σημαντικό να γνωρίζετε πώς να τα ξεχωρίζετε επειδή η κάθε πάθηση απαιτεί διαφορετική αντιμετώπιση.

Πώς προκαλείται ο αστιγματισμός στα παιδιά;

Όπως προαναφέραμε, ο αστιγματισμός στα παιδιά έχει, συνήθως, ένα κληρονομικό στοιχείο. Δηλαδή, είναι πιο συχνός όταν ο ένας ή και οι δύο γονείς υποφέρουν από αυτόν. Ωστόσο, υπάρχουν και περιπτώσεις χωρίς οικογενειακό ιστορικό, καθώς δεν είναι απαραίτητη η ύπαρξη του γενετικού παράγοντα.

Οι κερατοειδείς των παιδιών με αστιγματισμό είναι πιο επίπεδοι από το κανονικό. Αυτό το πρόσθιο τμήμα του βολβού επιτρέπει στις ακτίνες του φωτός να εστιάζουν στον αμφιβληστροειδή. Το κανονικό σχήμα του είναι κοίλο.

Όταν είναι επίπεδο, οι ακτίνες δεν προβάλλονται στον αμφιβληστροειδή αλλά μπροστά ή πίσω από αυτόν. Σε κάποιες περιπτώσεις, αλλοιώνεται και το σχήμα των φακών, πέραν από των κερατοειδών.

Τύποι αστιγματισμού

Υπάρχουν διάφοροι τύποι αστιγματισμού στα παιδιά, ανάλογα με το αν σχετίζονται ή όχι με άλλα διαθλαστικά σφάλματα. Για να μπορέσετε να τα κατανοήσετε, θα πρέπει πρώτα να μάθετε τι είναι οι μεσημβρινοί του ματιού. Αν κοιτάξετε το μάτι από μπροστά, ο ένας μεσημβρινός χωρίζει τον βολβό από πάνω προς τα κάτω. Ο άλλος τον χωρίζει από αριστερά προς τα δεξιά.

Έτσι, ο πρώτος τύπος αστιγματισμού είναι ο μυωπικός αστιγματισμός. Εδώ, ο ένας ή και οι δύο μεσημβρινοί εστιάζουν όπως θα εστίαζε ένα μάτι με μυωπία. Από την άλλη, ο αστιγματισμός στα παιδιά μπορεί να είναι και υπερμετρωπικός. Τότε, το μάτι δε μπορεί να εστιάσει καλά στις κοντινές αποστάσεις. Τέλος, ο αστιγματισμός μπορεί να είναι σύνθετος, συνδυάζοντας σφάλματα από τις δύο προηγούμενες περιπτώσεις.

Αστιγματισμός στα παιδιά – Συμπτώματα

Για να μπορέσετε ν’ ανιχνεύσετε τον αστιγματισμό στα παιδιά, είναι σημαντικό να προσέξετε για τα συμπτώματα. Η ανίχνευσή του είναι πιο δύσκολη απ’ ότι στην μυωπία ή την υπερμετρωπία καθώς τα σημάδια δεν είναι προφανή και δεν επηρεάζουν αμέσως την απόδοση στο σχολείο.

Ένα από τα πιο συχνά συμπτώματα είναι οι ακαδημαϊκές προκλήσεις και οι καθυστερήσεις χωρίς να γνωρίζουμε την αιτία. Το παιδί μπορεί να δείχνει ανενεργό ή χωρίς συγκέντρωση, ίσως να είναι ακόμη και υπερδραστήριο. Όμως, αυτή η έλλειψη συγκέντρωσης απορρέει από την ανικανότητα εστίασης στα γράμματα των βιβλίων ή του πίνακα.

Τα παιδιά με αυτό το πρόβλημα τείνουν να υποφέρουν από συχνούς πονοκεφάλους και μισοκλείνουν τα μάτια όταν προσπαθούν να εστιάσουν σε αντικείμενα. Άλλη μία τυπική κίνηση είναι να γέρνουν το κεφάλι προκειμένου να δουν καλύτερα. Αυτό τα κάνει να υποφέρουν από ερυθρότητα στα μάτια ή κνησμό εξαιτίας υπερκόπωσης.

Για την ακρίβεια, το μικρό ενδιαφέρον για διάβασμα προέρχεται από τις δυσκολίες στην όραση. Όταν αυτά τα παιδιά διαβάζουν φωναχτά, ορισμένες φορές πηδούν γραμμές ή αλλάζουν τη σειρά των συλλαβών.

Πώς γίνεται η διάγνωση του αστιγματισμού στα παιδιά;

Για να διαγνωστεί ο αστιγματισμός στα παιδιά, πέραν του να παρατηρείτε τυχόν συμπτώματα, θα πρέπει να επισκεφθείτε με το παιδί σας έναν/μία οφθαλμίατρο. Ο/η επαγγελματίας θα εξετάσει την όραση με μια σειρά από συμπληρωματικές μεθόδους και διαγνωστικά τεστ προκειμένου να κάνει τη διάγνωση.

Σε μία οφθαλμολογική εξέταση, οι οφθαλμίατροι χρησιμοποιούν συνήθως διαφορετικούς φακούς για ν’ αξιολογήσουν την όραση. Μόλις γίνει η διάγνωση του αστιγματισμού, το πιο πιθανό είναι να δώσει μια συνταγή για γυαλιά ή φακούς επαφής ο/η γιατρός. Ωστόσο, κάτι τέτοιο αποφασίζεται κατά περίπτωση.

Αυτό που θα πρέπει να θυμάστε είναι ότι ο αστιγματισμός στα παιδιά επηρεάζει την εκπαίδευσή τους. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να γνωρίζετε τα συμπτώματα, όπως είναι ο τρόπος που διαβάζουν ένα κείμενο ή αν υποφέρουν από πονοκεφάλους. Γονείς και εκπαιδευτικοί είναι το ίδιο υπεύθυνοι για την ανίχνευση της πάθησης καθώς περνούν τον περισσότερο χρόνο με τα παιδιά.