Τι είναι η μείζων νευρογνωστική διαταραχή (Άνοια);

Οι νευρογνωστικές διαταραχές επηρεάζουν τη μνήμη, την αντίληψη, και την ικανότητα επίλυσης προβλημάτων. Δυστυχώς, δεν υπάρχουν θεραπείες γι' αυτές. Τα καλά νέα είναι πως υπάρχουν τρόποι αντιμετώπισης των συμπτωμάτων τους.

Έχει εξετασθεί και εγκριθεί από: βιοτεχνολόγο Alejandro Duarte.

Έχει γραφτεί από Equipo Editorial

Τελευταία ενημέρωση: 22 Δεκεμβρίου, 2022

Η μείζων νευρογνωστική διαταραχή, γνωστή και ως άνοια, είναι μια πάθηση κατά την οποία προκαλείται νευρική βλάβη και μειώνεται η εγκεφαλική λειτουργία. Με την πάροδο του χρόνου, το άτομο χάνει την αυτονομία του ακόμη και στις πιο απλές εργασίες.

Οι νευρογνωστικές διαταραχές επηρεάζουν κυρίως τη μνήμη, την αντίληψη, και την ικανότητα επίλυσης προβλημάτων. Οι γιατροί αναφέρονται σε αυτά ως “νευρογνωστικές λειτουργίες”.

Οι αμεσότερες νευρογνωστικές διαταραχές είναι η αμνησία, η άνοια, και το παραλήρημα. Η άνοια, ή μείζων νευρογνωστική διαταραχή ειδικότερα, εμφανίζεται σε άτομα άνω των 60 ετών.

Αυτή τη στιγμή, καθώς αυξάνεται το προσδόκιμο ζωής και μαζί με αυτό και οι συνέπειες της γήρανσης, η μείζων νευρογνωστική διαταραχή έχει γίνει παγκόσμιο πρόβλημα. Δυστυχώς, δεν υπάρχει θεραπεία γι’ αυτή την ασθένεια. Ωστόσο, τα καλά νέα είναι ότι τα συμπτώματα ίσως μπορέσουν να μειωθούν με τη σωστή φαρμακευτική αντιμετώπιση.

Μείζων νευρογνωστική διαταραχή

Συμπτώματα και στάδια

Τα κύρια συμπτώματα της μείζονος νευρογνωστικής διαταραχής εκδηλώνονται μέσα από τη βλάβη που προκαλείται σε διαφορετικές περιοχές των πνευματικών λειτουργιών του ανθρώπου. Ένα άτομο με αυτή την πάθηση θα βιώσει μείωση της αυτονομίας του και της ικανότητας να εκτελεί διάφορες δραστηριότητες.

Οι παρακάτω βλάβες είναι οι συχνότερες:

• Αλλαγές στη συναισθηματική συμπεριφορά και/ή στην προσωπικότητα.
• Αλλαγές στην ομιλία και την αντίληψη.
• Μείωση της ικανότητας ανάλυσης και κρίσης.
• Απώλεια μνήμης.

Πέραν των ανωτέρω, υπάρχουν διάφορα συμπτώματα τα οποία σχετίζονται με τη διαταραχή και μπορεί να βιώσει ένα άτομο. Είναι πιθανό να υποφέρει ακόμη και από παραισθήσεις ή κατάθλιψη, ακόμη και να γίνει βίαιο ή να έχει ψευδαισθήσεις.

Στην εξέλιξη της μείζονος νευρογνωστικής διαταραχής, υπάρχουν διαφορετικά στάδια τα οποία θα περιγράψουμε παρακάτω.

Το αρχικό στάδιο της ασθένειας

Τα πρώτα συμπτώματα περιλαμβάνουν ήπια και σταδιακά εμφανιζόμενα προβλήματα.

Πάνω απ’ όλα, το άτομα αρχίζει να ξεχνά και να βιώνει επεισόδια αποπροσανατολισμού είτε στο χρόνο, είτε στο χώρο. Όμως, τέτοια επεισόδια δεν είναι συχνά.

Μείζων νευρογνωστική διαταραχή – Μεσαίο στάδιο

Στη συνέχεια, καθώς περνά ο καιρός, η ασθένεια ωριμάζει και εκδηλώνεται πιο φανερά. Με τον καιρό, το άτομο ταλαιπωρείται από αυτή καθώς δε μπορεί να λειτουργεί σωστά, αλλά ούτε και μόνο του πλέον. Αυτό περιλαμβάνει εύκολες εργασίες τις οποίες θεωρούμε δεδομένες όπως περιποίηση, ψώνια, και εξόφληση λογαριασμών.

Επίσης, τα κενά μνήμης γίνονται πιο σοβαρά και συχνότερα. Ακόμη, το άτομο μπορεί να αποπροσανατολίζεται στο ίδιο του το σπίτι και να υποφέρει από ήπια επεισόδια αμνησίας. Τέλος, ίσως έχει δυσκολία στην επικοινωνία.

Προχωρημένο στάδιο

Ένα άτομο χειροτερεύει σταδιακά αφού φτάσει στα πιο προχωρημένα στάδια της μείζονος νευρογνωστικής διαταραχής.

Έτσι λοιπόν, το άτομο θα δυσκολεύεται όλο και περισσότερο στην καθημερινή του ρουτίνα. Είναι πολύ πιθανό ν’ αναπτύξει και επιθετική συμπεριφορά. Τότε, στο τέλος, θα εξαρτάται πλήρως από άλλα άτομα.

Μείζων νευρογνωστική διαταραχή και Αλτσχάιμερ

Το Αλτσχάιμερ είναι η πιο κοινή μορφή άνοιας. Για την ακρίβεια, η νόσος εμφανίζεται στο 60-80% των περιπτώσεων μείζονος νευρογνωστικής διαταραχής. Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχει θεραπεία για τη νόσο Αλτσχάιμερ ή οποιονδήποτε τύπο μείζονος νευρογνωστικής διαταραχής.

Όμως, υπάρχει μια σειρά θεραπειών οι οποίες επικεντρώνονται στη μείωση των συμπτωμάτων. Μέσω αυτών γίνεται προσπάθεια για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής του/ης ασθενούς. Αυτές οι θεραπείες μπορούν επίσης να επιβραδύνουν την ανάπτυξη της ασθένειας.

Η νόσος Αλτσχάιμερ είναι μία από τις μεγαλύτερες προτεραιότητες της βιοϊατρικής έρευνας.

Μείζων νευρογνωστική διαταραχή – Τρόποι αντιμετώπισης

Όπως αναφέραμε προηγουμένως, δεν υπάρχει ολοκληρωτική θεραπεία για την ασθένεια. Γι’ αυτό, η ανάπτυξή της είναι αναπόφευκτη και οι θεραπείες επικεντρώνονται αποκλειστικά στη βελτίωση της ποιότητας ζωής.

Αρχικά, θα πρέπει να αναφέρουμε πόσο σημαντική είναι η δουλειά του νοσηλευτικού προσωπικού, των ιατρών και των κοινωνικών λειτουργών καθώς πρόκειται για μία πολυπαραγοντική ασθένεια. Ο ρόλος του/ης φροντιστή/ριας είναι θεμελιώδης για την αντιμετώπιση της διαταραχής καθώς εκείνος/η διαχειρίζεται την εξέλιξή της.

Είναι πολύ σημαντικό ν’ αποτραπούν οι επιπλοκές που οφείλονται στη θεραπεία ή της παρενέργειές της.

Η υποστήριξη της οικογένειας είναι πολύ σημαντική επίσης, ένα άτομο με Αλτσχάιμερ δε θα πρέπει να μένει ποτέ μόνο του. Επίσης, επαγγελματικές θεραπείες και δίκτυα υποστήριξης μπορούν να βοηθήσουν.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, είναι σημαντικό να αποτρέπονται τα δευτερεύοντα αίτια της ασθένειας όπως είναι η υπέρταση, η χοληστερίνη, και η παχυσαρκία. Το σκεπτικό πίσω από αυτό είναι να δρούμε ενάντια σε οποιονδήποτε παράγοντα μπορεί να μας προδιαθέσει γι’ αυτή τη διαταραχή.

Επιπλέον, υπάρχουν αρκετές θεραπείες για τα συμπτώματα της μείζονος νευρογνωστικής διαταραχής. Τα συμπτώματα ίσως περιλαμβάνουν παραισθήσεις, ψευδαισθήσεις, κατάθλιψη, και επιθετικότητα, μεταξύ άλλων. Σε αυτές τις περιπτώσεις τα φάρμακα είναι αντιψυχωσικά, αντικαταθλιπτικά, και αντισπασμωδικά.