Οι αλλαγές στο χρώμα ματιών μπορεί να είναι ανησυχητικές
Οι αλλαγές στο χρώμα ματιών είναι ένα σπάνιο φαινόμενο το οποίο θα ανησυχούσε τον οποιονδήποτε. Τα μάτια είναι ένα από τα χαρακτηριστικά του προσώπου που ξεχωρίζουν περισσότερο, και στο οποίο επικεντρωνόμαστε παραπάνω.
Είναι αλήθεια πως πολλοί άνθρωποι προσπαθούν να αλλάξουν το χρώμα της ίριδας των ματιών τους μέσω φακών επαφής και άλλων επεμβάσεων. Ωστόσο, όταν συμβαίνει απότομα και χωρίς πρόθεση, τότε οφείλεται πιθανόν σε ασθένεια. Όμως, σε κάποιες περιπτώσεις, μπορεί να είναι κάτι καλοήθες.
Σε κάθε περίπτωση, είναι σημαντικό να συμβουλεύεστε έναν ειδικό. Σε αυτό το άρθρο, θα σας εξηγήσουμε τις κύριες αιτίες των αλλαγών στο χρώμα ματιών.
Ασθένειες που προκαλούν αλλαγές στο χρώμα ματιών
Όταν γεννιόμαστε το χρώμα των ματιών μας είναι συνήθως γκρι-μπλε. Αυτό δε σημαίνει ότι όλοι όσοι γεννιούνται με αυτό το χρώμα ματιών θα συνεχίσουν να το έχουν για όλη τους τη ζωή. Για την ακρίβεια, το ακριβώς αντίθετο συμβαίνει.
Αυτές οι αλλαγές στο χρώμα ματιών είναι φυσιολογικές τους πρώτους μήνες ζωής. Τα μωρά δεν έχουν αναπτύξει ακόμη τον χρωματισμό της ίριδας. Γι’ αυτό, όσο μεγαλώνουν, τα μάτια τους φτάνουν στο τελικό τους χρώμα.
Παρόλα αυτά, όταν οι αλλαγές στο χρώμα ματιών γίνονται στην ενήλικη ζωή, τότε μπορεί να είναι ανησυχητικές. Σε πολλές περιπτώσεις, αποτελούν σύμπτωμα υποβόσκουσας ασθένειας. Στις ακόλουθες ενότητες, θα αναφέρουμε τις πιο συχνές αιτίες.
Αλλαγές στο χρώμα ματιών εξαιτίας φακίδων
Προτού αρχίσουμε να μιλάμε για τις αλλαγές στο χρώμα ματιών, είναι απαραίτητο να εξηγήσουμε τι είναι η μελανίνη. Η μελανίνη είναι μια χρωστική ουσία στο σώμα μας, τόσο στο δέρμα όσο και στα μάτια. Καθορίζει το χρώμα της ίριδας και τον τόνο του δέρματος.
Αυτή η ουσία παράγεται στα κύτταρα που ονομάζονται μελανινοκύτταρα. Το γεγονός πως αυτά τα κύτταρα βρίσκονται τόσο στο δέρμα όσο και στα μάτια εξηγεί τον λόγο που εμφανίζονται φακίδες ή ελιές και στα μάτια. Οι φακίδες είναι επίσης γνωστές ως οφθαλμικοί σπίλοι.
Μοιάζουν πολύ με αυτές του δέρματος και αποτελούνται από καλοήθεις πολλαπλασιασμούς των κυττάρων που παράγουν μελανίνη. Όταν εμφανίζονται γύρω από τον αμφιβληστροειδή χιτώνα ονομάζονται χοριοειδείς σπίλοι.
Όπως με τις φακίδες ή τις ελιές του δέρματος, οι οφθαλμικοί σπίλοι μπορούν να εμφανιστούν οποιαδήποτε στιγμή στη ζωή μας. Γι’ αυτό, αποτελούν μία από τις συχνότερες αιτίες για τις αλλαγές στο χρώμα ματιών.
Το πρόβλημα είναι ότι, αν και καλοήθεις, μπορούν να γίνουν κακοήθεις. Μπορούν δηλαδή να μετατραπούν σε μελάνωμα. Πρόκειται για έναν πιο επιθετικό όγκο ο οποίος αυξάνει τις πιθανότητες να επηρεαστεί η όραση.
Σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Recent Results in Cancer Research, το οφθαλμικό μελάνωμα είναι σπάνιο. Παρόλα αυτά, εκτιμάται ότι επηρεάζει 2000 άτομα κάθε χρόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής.
Ίσως σας ενδιαφέρει: Αιτίες και θεραπεία για τον αποχρωματισμό του δέρματος
Οζίδια του Lisch
Τα οζίδια του Lisch είναι μικροί όγκοι μεταξύ 1 και 2 χιλιοστών οι οποίοι σχηματίζονται στην ίριδα. Εμφανίζονται σαν μικρά καρούμπαλα και γενικά δεν επηρεάζουν την όραση.
Σύμφωνα με ένα άρθρο που δημοσιεύθηκε στο Mexican Journal of Ophthalmology, πρόκειται για την πιο συχνή οφθαλμολογική εκδήλωση νευροϊνωμάτωσης. Αυτή η ασθένεια έχει γενετικές ρίζες και αποτελείται από τον σχηματισμό όγκων από τον ιστό των νεύρων.
Μπορούν να εμφανιστούν οπουδήποτε, από τα περιφερικά νεύρα, τη σπονδυλική στήλη, έως και τον εγκέφαλο. Παρότι είναι καλοήθεις τις περισσότερες φορές, προκαλούν συμπτώματα και ενέχουν ένα κίνδυνο μετατροπής σε κακοήθεις.
Η διάγνωση της ασθένειας γίνεται, συνήθως, στην παιδική ηλικία. Όπως και με τους ενδοφθάλμιους σπίλους, έτσι και τα οζίδια του Lisch προκαλούν βλάβη στην όραση και αλλαγές στο χρώμα ματιών.
Διαβάστε επίσης: Εκφύλιση της ωχράς κηλίδας: προστατεύστε τα μάτια σας με 7 τρόφιμα
Δυστροφία του Fuch
Η δυστροφία του Fuch είναι μια σπάνια νόσος. Τόσο σπάνια που σύμφωνα με την πλατφόρμα Orphanet παρουσιάζεται σε 1 από τα 9 άτομα ανά εκατομμύριο κατοίκων. Επηρεάζει τους ενήλικες νεαρής ηλικίας και προκαλεί αλλαγές στο χρώμα ματιών.
Ένα από τα μάτια αλλάζει χρώμα και γίνεται πιο ανοιχτό από το άλλο. Η αιτία είναι άγνωστη, αν και σύμφωνα με το Journal of the Colombian Society of Opthalmology, ίσως σχετίζεται με τον ιό του απλού έρπητα, την ερυθρά, ή τον έρπη ζωστήρα.
Το πρόβλημα με αυτή την ασθένεια είναι ότι προκαλεί συμπτώματα όπως μυοψία (μυγάκια). Αυτά είναι μικρά σημάδια τα οποία εμφανίζονται στο οπτικό πεδίο και μοιάζουν σαν να πετούν μυγάκια. Επιπλέον, μπορεί να οδηγήσει σε καταρράκτη και γλαύκωμα.
Σύνδρομο ιριδοκερατοειδικού ενδοθηλίου
Πρόκειται για ένα οφθαλμικό σύνδρομο το οποίο προκαλεί το πρήξιμο του κερατοειδούς, γλαύκωμα, και αλλαγές στην ίριδα. Οι τελευταίες είναι που προκαλούν και την αλλαγή στο χρώμα ματιών. Έτσι, ορισμένα κύτταρα του κερατοειδούς μετακινούνται προς την ίριδα, προκαλώντας αλλοιώσεις στην ίριδα και την κόρη.
Επιπλέον, από αυτή τη μετακίνηση αλλοιώνεται η φυσιολογική κυκλοφορία του υγρού μέσα στο μάτι. Όταν συσσωρευτεί αυτό τότε αυξάνεται η πίεση προκαλώντας γλαύκωμα. Τα συχνότερα συμπτώματα είναι η θολή όραση, οι αλλαγές στο χρώμα ματιών, και ο πόνος.
Σύνδρομο διασποράς χρωστικής
Υπό φυσιολογικές συνθήκες, η χρωστική που δίνει το χρώμα στην ίριδα βρίσκεται πίσω από αυτή. Σε ορισμένους ανθρώπους, η ίριδα έχει διαφορετική μορφολογία και τρίβεται ανάμεσα σε άλλα τμήματα του ματιού. Αυτό απελευθερώνει τη χρωστική σταδιακά, η οποία έπειτα απλώνεται σε περιοχές που δε θα έπρεπε.
Όταν συμβαίνει αυτό, προκαλείται κάτι παρόμοιο με αυτό που περιγράψαμε παραπάνω. Η χρωστική μπορεί να παρεμποδίσει την κυκλοφορία του οφθαλμικού υγρού. Έτσι, είναι πιθανό να προκληθεί γλαύκωμα. Επιπλέον, υπάρχουν αλλαγές στο χρώμα ματιών.
Αλλαγές στο χρώμα ματιών εξαιτίας τραύματος
Το τραύμα είναι μια ακόμη συχνή αιτία για τις αλλαγές στο χρώμα ματιών. Μπορεί να είναι ένας διαπεραστικός τραυματισμός, ένα χτύπημα στο πρόσωπο, ή οποιοσδήποτε παράγοντας βλάπτει τα αιμοφόρα αγγεία των ματιών.
Αυτό το είδος τραυματισμού αλλοιώνει την όραση συνήθως, προκαλώντας τον διπλασιασμό ή τη μείωση της ποιότητας όρασης. Επιπροσθέτως, πολύ συχνή είναι και η ευαισθησία στο φως. Η συσσώρευση υπερβολικής ποσότητας αίματος στα μέρη του ματιού όπου δε θα έπρεπε να βρίσκεται μπορεί να εξηγήσει αυτό το φαινόμενο.
Οι αλλαγές στο χρώμα ματιών είναι λόγος επίσκεψης στον γιατρό
Οι αλλαγές στο χρώμα ματιών θα πρέπει να εξεταστούν από έναν οφθαλμίατρο, καθώς, όπως είδαμε, μπορούν να αποτελούν σύμπτωμα κάποιας ασθένειας. Επιπλέον, υπάρχει κίνδυνος μόνιμης βλάβης στην όραση.
Έτσι, όταν έχετε οποιαδήποτε αμφιβολία, είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε έναν ειδικό. Τα μάτια είναι ένα πολύ ευαίσθητο σημείο του σώματος το οποίο απαιτεί ειδική φροντίδα.
Όλες οι παραθέτονται πηγές ελέγχθηκαν προσεκτικά από την ομάδα μας για να διασφαλιστεί η ποιότητα, η αξιοπιστία, η επικαιρότητα και η εγκυρότητά τους. Η βιβλιογραφία αυτού του άρθρου θεωρήθηκε αξιόπιστη και επιστημονικά ακριβής.
- Neurofibromatosis – Síntomas y causas – Mayo Clinic. (n.d.). Retrieved October 19, 2020, from https://www.mayoclinic.org/es-es/diseases-conditions/neurofibromatosis/symptoms-causes/syc-20350490
- Cuevas, M., & Morantes, S. (2018). Iridociclitis Heterocrómica de Fuchs: Una Uveítis Subdiagnosticada. Revista Sociedad Colombiana de Oftalmología (Vol. 48). Retrieved from https://scopublicaciones.socoftal.com/index.php/SCO/article/view/74
- Orphanet: Iridociclitis heterocrómica de Fuchs. (n.d.). Retrieved October 19, 2020, from https://www.orpha.net/consor/cgi-bin/OC_Exp.php?lng=ES&Expert=263479
- Walkden, Andrew, and Leon Au. “Iridocorneal endothelial syndrome: clinical perspectives.” Clinical Ophthalmology (Auckland, NZ) 12 (2018): 657.
- Sánchez, Rocío, et al. “Trauma ocular.” Cuadernos de Cirugía 22.1 (2018): 91-97.
- Londoño, M. V. M., Imay, M. T., González, M. C. G., Nakamura, W. K., Reyes, C. E. E., & de la Vega, G. I. (2014). Nódulos de Lisch y ultrabiomicroscopia. Revista Mexicana de Oftalmologia, 88(4), 189–193. https://doi.org/10.1016/j.mexoft.2014.05.004
- Tucker, M. A., Hartge, P., & Shields, J. A. (1986). Epidemiology of intraocular melanoma. Recent Results in Cancer Research. Fortschritte Der Krebsforschung. Progrès Dans Les Recherches Sur Le Cancer, 102, 159–165. https://doi.org/10.1007/978-3-642-82641-2_14
- Mataix, J., et al. “Nevus coroideos.” Annals d’oftalmologia: òrgan de les Societats d’Oftalmologia de Catalunya, Valencia i Balears 26.3 (2018): 18.
- Santos-Bueso, E., et al. “Línea de Scheie como primer signo de síndrome de dispersión pigmentaria.” Archivos de la Sociedad Española de Oftalmología 94.3 (2019): 138-140.