Περιγεννητικό πένθος: μια θλιβερή πραγματικότητα

Περιγεννητικό θάνατο έχουμε όταν ένα μωρό πεθαίνει μετά την 22η εβδομάδα της κύησης ή ακόμη και μία εβδομάδα μετά τη γέννησή του. Η αντιμετώπιση του περιγεννητικού πένθους είναι μια έντονη διαδικασία.

Έχει εξετασθεί και εγκριθεί από: ψυχολόγο Bernardo Peña.

Έχει γραφτεί από Thady Carabaño

Τελευταία ενημέρωση: 21 Δεκεμβρίου, 2022

Περιγεννητικό πένθος έχουμε όταν ένα μωρό πεθαίνει πριν ή λίγες ημέρες μετά τη γέννησή του. Πρόκειται για έναν έντονο πόνο ο οποίος πιάνει εξαπίνης τη γυναίκα, τον σύντροφό της και την οικογένεια.

Η έγκυος έχει συνειδητοποιήσει πως θα αποκτήσει ένα μωρό, έχει μπει σε αυτή τη διαδικασία και περιμένει την ημέρα όπου θα γίνει επιτέλους μητέρα. Όμως, για διάφορους λόγους, το μωρό πεθαίνει αφήνοντας τους πάντες λυπημένους.

Η γυναίκα, ο σύντροφος και η οικογένειά της πρέπει να περάσουν τη διαδικασία του περιγεννητικού πένθους. Όπως όταν χάνονται αγαπημένα πρόσωπα μένει ένα βαθύ συναισθηματικό αποτύπωμα, μαζί με τον πόνο που προκαλεί το γεγονός ότι δεν πρόλαβαν να γνωρίσουν το μωρό.

Όταν η εγκυμοσύνη μετατρέπεται σε θλιβερό στατιστικό

Όταν ανακαλύπτετε ότι είστε επιτέλους έγκυος κατακλύζεστε από χαρά. Νιώθετε αμέσως μια πληθώρα συναισθημάτων, επιθυμιών και προσδοκιών. Ωστόσο, θα πρέπει να περάσετε επιτυχώς το πρώτο τρίμηνο για να βεβαιωθείτε πως δεν υπάρχει κάποιος μεγάλος κίνδυνος για την εγκυμοσύνη σας.

Μια αποβολή μπορεί συνήθως να συμβεί πριν από τη 12η ή τη 13η εβδομάδα κύησης. Αν και προκαλεί έντονη συναισθηματική ανησυχία στη γυναίκα, δε θεωρείται τεχνικά περιγεννητικό πένθος.

Ο πόνος ονομάζεται περιγεννητικός επειδή το μωρό αποβιώνει κατά την περιγεννητική περίοδο. Αυτή η περίοδος διαρκεί από την 22η εβδομάδα της κύησης μέχρι μία εβδομάδα μετά τη γέννα.

Το περιγεννητικό πένθος είναι σιωπηλό

Επιπλέον του έντονου πόνου από την απώλεια του παιδιού που περιμένατε, το κοινωνικό και το εργασιακό περιβάλλον δεν αναγνωρίζουν το περιγεννητικό πένθος το οποίο περνούν οι γονείς. Γι’ αυτό, η αποδοχή και η διαδικασία επούλωσης είναι ορισμένες φορές πιο αργές και περισσότερο περίπλοκες.

Υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες οι οποίοι εντείνουν τα συναισθήματα των γυναικών που έχουν χάσει το μωρό τους:

• Αποβολές ή προηγούμενοι περιγεννητικοί θάνατοι που δεν έχουν αντιμετωπιστεί.
• Ο χρόνος που χρειάστηκε για να επιτευχθεί τελικά η εγκυμοσύνη.
• Η ηλικία της γυναίκας, η οποία όσο περνάει ο καιρός προσθέτει επιπλέον πίεση για να μείνει έγκυος.
• Τα συναισθήματα σύνδεσης που έχετε ειδικά όταν έχει γεννηθεί το μωρό.
• Η έλλειψη κοινωνικής υποστήριξης. Η ιατρική ασφάλιση και τα νοσοκομειακά κέντρα δεν παρέχουν πάντα υπηρεσίες υποστήριξης.
• Η απουσία του πατέρα ο οποίος δεν αφοσιώθηκε στην εγκυμοσύνη.
• Η ανικανότητα να μοιραστείτε εμπειρίες και αναμνήσεις με την οικογένεια ή το κοινωνικό περιβάλλον, να δώσετε όνομα στο μωρό ή να πείτε αντίο.

Περιγεννητικό πένθος – Οι φάσεις του

Το περιγεννητικό πένθος μπορεί να διαρκέσει μέρες, εβδομάδες, μήνες, ή ακόμη και χρόνια. Όλα εξαρτώνται από την ιδιοσυγκρασία της γυναίκας και τις συνθήκες γύρω από τον θάνατο του μωρού.

Όπως και με όλα τα είδη πένθους, υπάρχουν ορισμένα στάδια.

Η φάση της άρνησης

Σε αυτό το στάδιο είναι δύσκολο να πιστέψετε πως επήλθε περιγεννητικός θάνατος. Το μυαλό της γυναίκας δεν είχε προετοιμαστεί για να λάβει τόσο σοκαριστικά νέα.

Αυτή η φάση σοκ και δυσπιστίας είναι η προσπάθεια του μυαλού να επεξεργαστεί σιγά-σιγά την συντριπτική πραγματικότητα.

Η φάση του θυμού

Αυτό συμβαίνει όταν η μητέρα αισθάνεται θυμό και/ή ενοχή για ό,τι συνέβη. Αισθάνεται θυμό απέναντι στον εαυτό της, τον σύντροφό της, ακόμη και στους γιατρούς που ήρθαν σε επαφή με το μωρό της.

Αν η γυναίκα είναι θρησκευόμενη μπορεί να θυμώσει και με τον Θεό επειδή δεν καταλαβαίνει γιατί συνέβη σε εκείνη κάτι τέτοιο. Είναι επίσης πολύ συχνό να ζηλεύει ζευγάρια τα οποία είχαν εγκυμοσύνη χωρίς επιπλοκές και μπόρεσαν να αποκτήσουν τα παιδιά τους.

Η φάση της διαπραγμάτευσης

Αυτό το στάδιο ξεκινά όταν η ενοχή μετατρέπεται σε σύγχυση. “Αν είχα κάνει αυτό ή το άλλο” είναι κάτι σύνηθες για τους γονείς που υποφέρουν από μια τέτοια απώλεια.

Αναρωτιούνται συνεχώς τι θα είχε συμβεί ή τι θα μπορούσε να συμβεί αν αντί να κάνουν το ένα ή το άλλο, έκαναν κάτι διαφορετικό για να αποφευχθεί ο θάνατος του μωρού. Σκέφτονται επίσης πόσο ωραίο θα ήταν να έχουν το μωρό τους.

Η φάση της κατάθλιψης

Η φάση της διαπραγμάτευσης δίνει τη θέση της στην κατάθλιψη. Ενώ βρίσκονται αντιμέτωπες με την αμετάκλητη πραγματικότητα του περιγεννητικού πένθους, εμφανίζονται συναισθήματα ή συμπτώματα. Παραδείγματος χάρη, οι γυναίκες νιώθουν λύπη, απροθυμία, διαταραχές ύπνου ή ανορεξία.

Υπάρχει επίσης το άγχος για το αν θα μπορέσουν να μείνουν έγκυες ξανά. Πολλές γυναίκες φοβούνται ότι θα συμβεί το ίδιο και στην επόμενη εγκυμοσύνη.

Η φάση της αποδοχής

Πρόκειται για την τελική φάση της διαδικασίας του περιγεννητικού πένθους. Αυτό συμβαίνει όταν αποδέχεστε πως θα πρέπει να συνεχίσετε να ζείτε, παρά το γεγονός της απώλειας.

Σιγά-σιγά η γυναίκα θα γυρίσει στην καθημερινή της ρουτίνα. Όμως, ίσως χρειαστεί λίγο χρόνο για να νιώσει έτοιμη να δοκιμάσει ξανά για ένα νέο μωρό.

Συμβουλές για να ξεπεράσετε το περιγεννητικό πένθος

Αν βιώσατε πρόσφατα την απώλεια του μωρού σας, πρέπει να ξέρετε ότι δικαιούστε να περάσετε τη διαδικασία του περιγεννητικού πένθους. Είναι απαραίτητο ώστε να μπορέσετε να κλάψετε, να αποδεχθείτε, και να επουλώσετε την πληγή που σας άφησε το γεγονός της εγκυμοσύνης η οποία δεν είχε ευτυχή κατάληξη.

Σας έχουμε ορισμένες συμβουλές για να μπορέσετε να βιώσετε και να ξεπεράσετε τις διαφορετικές φάσεις του πένθους:

• Ο/η γιατρός σας οφείλει να σας δώσει λεπτομερείς εξηγήσεις για τα ιατρικά προβλήματα τα οποία προκάλεσαν την απώλεια. Επιπλέον, πρέπει να σας ενημερώσει για τις συνέπειες που θα επηρεάσουν μελλοντικές εγκυμοσύνες.
• Επίσης, μη σταματήσετε να μιλάτε για το μωρό σας, αλλά και να του δώσετε όνομα, μπροστά στον σύντροφό σας, τους συγγενείς σας, τους φίλους ή τους συναδέλφους σας. Για να ξεπεράσετε τον πόνο δε χρειάζεται να ξεχάσετε το μωρό που χάσατε.
• Θρηνήστε χωρίς περιορισμό. Αποφύγετε να βάλετε προθεσμίες για να νιώσετε πως έχετε “αναρρώσει” τελικά.
• Θα πρέπει επίσης να κάνετε οτιδήποτε είναι απαραίτητο για να νιώσετε λίγο καλύτερα μέρα με τη μέρα.
• Μην παραλείψετε να φροντίζετε τη φυσική και συναισθηματική σας υγεία. Αν χρειαστείτε επαγγελματική βοήθεια μη διστάσετε να την αναζητήσετε.
• Κανείς δε θα πρέπει να σας πιέσει για το πού θα δώσετε τα ρούχα και τα αξεσουάρ τα οποία είχατε προμηθευτεί για το μωρό σας.
• Το γέλιο είναι υγιές. Μη φοβάστε ή μην πιστεύετε ότι δεν τιμάτε τη μνήμη του μωρού σας αν μπορείτε να χαμογελάτε ή να νιώθετε ευτυχισμένη.
• Τέλος, αν χρειαστείτε μια τελετή για να τιμήσετε ή να θυμηθείτε το μωρό σας, κάντε τη.

Τελικό συμπέρασμα

Το περιγεννητικό πένθος πρέπει να είναι ανεξάρτητο από τα αίτια που οδήγησαν στην απώλεια του μωρού σας. Η γυναίκα, ο σύντροφος και η οικογένεια έχουν το δικαίωμα να βιώσουν και να ξεπεράσουν τον πόνο τους. Με τον χρόνο όλοι θα αναρρώσουν. Είναι θέμα υπομονής και αναμονής.