Υπερδραστήρια κύστη στα παιδιά: Αιτίες και αντιμετώπιση
Μία υπερδραστήρια κύστη στα παιδιά είναι ένα σύνδρομο που προκαλεί επείγουσα ανάγκη για ούρηση. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η ανάγκη είναι τόσο επείγουσα όπου μπορεί να οδηγήσει σε ακούσια ούρηση.
Αν και αυτή η πάθηση μπορεί να εμφανιστεί και σε παιδιά και σε ενήλικους, σε αυτό το άρθρο θα επικεντρωθούμε στο σύνδρομο υπερδραστήριας κύστης στα παιδιά, στις αιτίες του, τη διάγνωση, και τους τρόπους αντιμετώπισής του.
Υπερδραστήρια κύστη στα παιδιά
Η υπερδραστήρια κύστη είναι ένα σύνδρομο που προκαλεί μία επείγουσα ανάγκη για συχνή ούρηση. Συνήθως συνοδεύεται από αύξηση της συχνότητας ούρησης. Επίσης, αποτελεί τη δεύτερη συχνότερη αιτία δυσλειτουργικής κύστης στα παιδιά μετά το βρέξιμο του κρεβατιού.
Σε πολλές περιπτώσεις, η ανάγκη για ούρηση είναι τόσο έντονη ώστε γίνεται αδύνατος ο έλεγχός της. Γι’ αυτό, το παιδί μπορεί να ουρήσει άθελά του. Αυτό μπορεί επίσης να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στη ζωή του παιδιού, επιδρώντας αρνητικά στην κοινωνική ή συναισθηματική του ζωή.
Για την ακρίβεια, αν το παιδί ουρεί ακούσια με μεγάλη συχνότητα, ίσως αρχίσει ν’ αποφεύγει ή ν’ αρνείται να συμμετέχει σε διάφορες δραστηριότητες φοβούμενο να μην ουρήσει μπροστά σε άλλους. Γι’ αυτόν τον λόγο, είναι σημαντικό να γνωρίζετε τα συμπτώματα και να συμβουλευτείτε έναν/μία ειδικό το συντομότερο δυνατό.
Συμπτώματα
Αρχικά, είναι απαραίτητο να μη μπερδεύετε την υπερδραστήρια κύστη με άλλες παθήσεις, όπως τη νυχτερινή ενούρηση. Η μεγαλύτερη διαφορά ανάμεσα στις δύο είναι πως η υπερδραστήρια κύστη παρουσιάζεται οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας.
Σε γενικές γραμμές, παρουσιάζονται τα ακόλουθα συμπτώματα:
- Ούρηση πάνω από οκτώ φορές την ημέρα.
- Δυσκολία στον έλεγχο της ούρησης.
- Απώλεια ούρων.
- Υιοθέτηση στάσεων του σώματος κατά το κάθισμα για την αποφυγή ακούσιας ούρησης.
- Σε ακραίες περιπτώσεις εμφανίζεται ακράτεια ούρων ή ανικανότητα ελέγχου της ούρησης.
- Τα συμπτώματα μπορούν να προκαλέσουν απόγνωση ή να επηρεάσουν τη ζωή του παιδιού.
Υπερδραστήρια κύστη στα παιδιά- Αιτίες
Η θεωρία που επικρατεί σήμερα λέει ότι μία υπερδραστήρια κύστη ίσως σχετίζεται με την καθυστερημένη ωρίμανση του κεντρικού νευρικού συστήματος. Μόλις γεμίσει η κύστη, δεν ενεργοποιείται σωστά το αντανακλαστικό αναστολής της κύστης.
Αυτό το πρόβλημα είναι δυνατό να σχετίζεται με τη φυσική κατάσταση του παιδιού, όπως ανωμαλίες του ουροποιητικού συστήματος, της κύστης, ή λοιμώξεις των νεφρών και έλλειψη ώριμου κεντρικού νευρικού συστήματος. Ωστόσο, μπορεί να σχετίζεται και με άλλες παθήσεις όπως τη δυσκοιλιότητα.
Σε κάποιες περιπτώσεις, μπορεί να συμβαίνει επειδή το παιδί δεν έχει μάθει να ελέγχει σωστά την ούρηση (μια διαδικασία που συνήθως ξεκινά στα 3 με 5 χρόνια). Αν δε μάθει το παιδί πώς να ελέγχει τον σφιγκτήρα του, τότε δε θα μπορέσει να ελέγξει αποτελεσματικά την ούρησή του.
Ομοίως, παθήσεις όπως νοητικές και μαθησιακές διαταραχές, ή διαταραχές συμπεριφοράς και άγχους, ίσως περιλαμβάνουν το σύνδρομο υπερδραστήριας κύστης ως ένα από τα συμπτώματά τους.
Διαβάστε επίσης: Πώς μπορείτε να αντιμετωπίσετε την παιδική ενούρηση
Διάγνωση
Για να διαγνωστεί μία υπερδραστήρια κύστη, ο/η γιατρός θα πρέπει να εκτελέσει τις ακόλουθες εξετάσεις:
- Πλήρες ιατρικό ιστορικό των δύο γονιών και του παιδιού. Όταν εξηγείτε το ιατρικό ιστορικό, βεβαιωθείτε ότι αναφέρετε όλες τις λεπτομέρειες για τις συνήθειες ούρησης. Ίσως να σας ζητηθεί να κρατήσετε ένα “ημερολόγιο ούρησης” για λίγες ημέρες στο οποίο θα καταγράφετε τη συχνότητα και την ένταση της ούρησης του παιδιού. Επίσης, ο/η γιατρός θα σας συμβουλέψει για πιθανές καταστάσεις ενεργοποίησης.
- Σωματική εξέταση. Εδώ γίνεται ένας έλεγχος του ουροποιητικού συστήματος καθώς επίσης και ορισμένες εξετάσεις ώστε να ελεγχθεί η λειτουργικότητα του νευρικού συστήματος.
- Ανάλυση ούρων. Εδώ θα ελεγχθούν πιθανές λοιμώξεις.
- Βάσει των αποτελεσμάτων των παραπάνω εξετάσεων, ο/η γιατρός ίσως εκτελέσει έναν υπέρηχο ή κάποια άλλη ουροδυναμική μελέτη για ν’ αποκλείσει άλλα σοβαρότερα προβλήματα.
Αντιμετώπιση
Η μέθοδος αντιμετώπισης μιας υπερδραστήριας κύστης στα παιδιά εξαρτάται πάντα από την αιτία. Για παράδειγμα, αν προκαλείται από τη δυσκοιλιότητα, η θεραπεία θα έχει ως στόχο την επίλυση αυτού του προβλήματος.
Σε κάθε περίπτωση, οι πιο συχνές μέθοδοι αντιμετώπισης είναι:
- Εκπαίδευση της κύστης. Αυτή ίσως περιλαμβάνει προγραμματισμό της ούρησης (φορές ανά ώρα), ούρηση δύο φορές όταν πηγαίνει στην τουαλέτα, ή χαλάρωση των πυελικών μυών.
- Σε κάποιες περιπτώσεις, ο/η γιατρός ίσως συστήσει μία φαρμακευτική αγωγή (συνήθως οξυβουτυνίνη). Αυτό θα βοηθήσει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων έως ότου μάθει να ελέγχει αποτελεσματικά τον σφιγκτήρα του το παιδί. Έτσι, θα μπορέσουν να αποτραπούν κατά πολύ μελλοντικές ουρολοιμώξεις.
- Γονεϊκή υποστήριξη. Οι γονείς δε θα πρέπει να μαλώνουν το παιδί σε καμία περίπτωση. Εξάλλου, η υπερδραστήρια κύστη δεν είναι εκούσια. Αντιθέτως, θα πρέπει να έχετε υπομονή, κατανόηση, και να είστε υποστηρικτικοί. Παραδείγματος χάρη, μπορείτε να εδραιώσετε ακόμη και ενθαρρυντικές τακτικές, όπως να επιβραβεύετε το παιδί όταν ακολουθεί επιτυχημένα το πρόγραμμα.
Υπερδραστήρια κύστη στα παιδιά – Συμπεράσματα
Είναι σημαντικό να προσέχετε για τα συμπτώματα της υπερδραστήριας κύστης. Όπως εξηγήσαμε παραπάνω, μπορεί να επηρεάσει αρνητικά το παιδί τόσο κοινωνικά όσο και συναισθηματικά, και να οδηγήσει, τελικώς, σε προβλήματα αυτοπεποίθησης.
Γι’ αυτόν τον λόγο, είναι σημαντικό να δείτε έναν/μία γιατρό αν αρχίσουν να εμφανίζονται συμπτώματα ή σημάδια που σχετίζονται με αυτό το σύνδρομο. Με αυτόν τον τρόπο θα μπορέσετε ν’ αντιμετωπίσετε γρήγορα προβλήματα που μπορούν να οδηγήσουν στο σύνδρομο.
Σε κάθε περίπτωση, η γονεϊκή υποστήριξη είναι το κλειδί. Οι συχνές επισκέψεις στην τουαλέτα ή η ακούσια ούρηση δε θα πρέπει ποτέ να συνοδεύονται από κριτική, κατσούφιασμα, ή επίπληξη. Αντιθέτως, εδώ χρειάζονται συνεχής υποστήριξη, υπομονή, και κατανόηση.
Όλες οι παραθέτονται πηγές ελέγχθηκαν προσεκτικά από την ομάδα μας για να διασφαλιστεί η ποιότητα, η αξιοπιστία, η επικαιρότητα και η εγκυρότητά τους. Η βιβλιογραφία αυτού του άρθρου θεωρήθηκε αξιόπιστη και επιστημονικά ακριβής.
- Alcántara Montero, A. (2016). Novedades en el tratamiento médico de la vejiga hiperactiva. SEMERGEN – Medicina de Familia, 42 (8), 557–565. https://doi.org/10.1016/j.semerg.2015.10.006
- San José González MÁ, Méndez Fernández P. “Incontinencia y trastornos miccionales: ¿qué podemos hacer?” Rev Pediatr Aten Primaria. 2009;11:e1-e29.
- Herndon CD, Joseph DB. “Urinary incontinence”, Pediatr Clin North Am. 2006;53(3):363-77.
- Fernández Fernández M, Cabrera Sevilla JE. “Trastornos miccionales y enuresis en la infancia”,
Protoc diagn ter pediatr. 2014;1:119-34 - Asociación Española de Urología (AEU). Vejiga hiperactiva en pediatría. Consultado en línea en: https://aeuexp.aeu.es/areas-de-experiencia/urologia-infantil/vejiga-hiperactiva-en-pediatria/
- Asociación de Pediatría. “Enuresis. Mojar la cama”. Consultado en línea en: https://enfamilia.aeped.es/temas-salud/enuresis