Πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη τις απόψεις των παιδιών;

Τα παιδιά έχουν δικαιώματα. Η γνώμη των παιδιών πρέπει να ακούγεται τόσο στο σπίτι όσο και σε κάθε διαδικασία που τα αφορά, καθώς αυτό τα βοηθά να αναπτυχθούν. Μάθετε περισσότερα σε αυτό το άρθρο.

Έχει εξετασθεί και εγκριθεί από: ψυχολόγο Bernardo Peña.

Έχει γραφτεί από Thady Carabaño

Τελευταία ενημέρωση: 09 Δεκεμβρίου, 2022

Οι απόψεις των παιδιών για διάφορες θεμελιώδεις πτυχές της ζωής τους συχνά υποτιμώνται. Αν και η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού ορίζει ότι τα παιδιά έχουν τα ίδια δικαιώματα με τους ενήλικες, η αλήθεια είναι ότι δεν τα ακούμε πάντα.

Τα παιδιά έχουν το δικαίωμα να εκφράζουν την άποψή τους σε όλες τις πτυχές που αφορούν τη ζωή και την ευημερία τους. Αυτό περιλαμβάνει τόσο την καθημερινή τους οικογενειακή ζωή όσο και τις σημαντικές αποφάσεις που αφορούν την υγεία, την ευημερία, την εκπαίδευση και την ανάπτυξή τους.

Οι απόψεις των παιδιών και τα νομικά τους δικαιώματα

Οι απόψεις των παιδιών είναι εξίσου έγκυρες με εκείνες των ενηλίκων, συμπεριλαμβανομένων των γονέων τους. Στην πραγματικότητα, αυτό συμφωνήθηκε από όλες σχεδόν τις χώρες του κόσμου όταν υπέγραψαν τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού το 1989. (Μόνο οι Ηνωμένες Πολιτείες απέφυγαν να υπογράψουν αυτή τη διεθνή συνθήκη).

Εναπόκειται στις κυβερνήσεις να διασφαλίσουν ότι οι απόψεις των παιδιών μπορούν να εκφράζονται ελεύθερα. Ομοίως, οι απόψεις τους πρέπει να ακούγονται και να λαμβάνονται υπόψη σε όλες τις διαδικασίες στις οποίες εμπλέκονται, ανάλογα με την ηλικία και τον βαθμό ωριμότητάς τους.

Για παράδειγμα, σε διαδικασίες όπως το διαζύγιο γονέων ή η εφαρμογή σχολικής κύρωσης για κακή συμπεριφορά, τα παιδιά πρέπει να εκφράζουν ελεύθερα τη γνώμη τους και να ακούγονται οι απόψεις τους.

Η σημασία της έκφρασης της γνώμης των παιδιών

Η ακρόαση και η συνεκτίμηση της γνώμης των παιδιών δεν συνδέεται μόνο με τον σεβασμό των δικαιωμάτων τους ως πολιτών. Συνδέεται επίσης με την ανάπτυξη άλλων αξιών που είναι θεμελιώδεις για τη συναισθηματική και κοινωνική τους ευημερία.

Ωστόσο, ως γονείς που αγαπάμε τα παιδιά μας, δεν είμαστε πάντα πρόθυμοι να τα ακούσουμε. Τι αντίφαση! Από τη θέση της εξουσίας μας, συχνά δίνουμε οδηγίες και καθοδήγηση, αλλά δεν τα αφήνουμε να εκφράσουν ελεύθερα τη γνώμη τους και ακόμη λιγότερο λαμβάνουμε υπόψη τις απόψεις τους.

Ωστόσο, όταν τα παιδιά ακούγονται από την οικογένειά τους και το στενότερο περιβάλλον τους, αυτό συμβάλλει αποφασιστικά στην ανάπτυξη και την ευτυχία τους, όπως δείχνει αυτό το άρθρο που δημοσιεύτηκε στη Zona próxima . Το να μπορούν να εκφράζουν ελεύθερα τις απόψεις τους επιφέρει πολλαπλά οφέλη τόσο για τα ίδια όσο και για τις σχέσεις τους με το περιβάλλον τους.

Ας ρίξουμε μια ματιά σε μερικά ακόμη οφέλη.

Το να λαμβάνονται υπόψη οι απόψεις των παιδιών αυξάνει την αυτοεκτίμησή τους

Όταν οι απόψεις των παιδιών λαμβάνονται υπόψη στις αποφάσεις που λαμβάνονται στο οικογενειακό περιβάλλον, όσο μικρές κι αν είναι αυτές οι αποφάσεις, τα κάνει να αισθάνονται ευτυχισμένα.

Μαθαίνουν να παίρνουν αποφάσεις

Τα παιδιά που μπορούν να εκφέρουν τη γνώμη τους μπορούν να παίρνουν αποφάσεις. Μαθαίνουν να εκτιμούν την προσπάθεια που συνεπάγεται η λήψη αυτών των αποφάσεων. Με το να ζητούν τη γνώμη τους, τα παιδιά εμπλέκονται και γίνονται υπεύθυνα για τα αποτελέσματα αυτών των αποφάσεων.

Ενισχύεται ο αμοιβαίος σεβασμός

Καθώς οι γονείς ζητούν και ακούν τη γνώμη των παιδιών, σέβονται τα παιδιά τους. Αυτός ο σεβασμός επιστρέφεται στη συνέχεια και στη γονική φιγούρα.

Η συνεκτίμηση της γνώμης των παιδιών ενισχύει το δεσμό

Ένα παιδί που νιώθει ότι το ακούνε μαθαίνει ότι μπορεί να βασίζεται στους γονείς του. Αυτό αποδεικνύεται από αυτή την εργασία που πραγματοποίησαν οι επαγγελματίες του CINDE (Διεθνές Κέντρο για την Εκπαίδευση και την Ανθρώπινη Ανάπτυξη).

Στην πραγματικότητα, μπροστά σε κάθε περίσταση -ακόμη και αρνητική- είναι ζωτικής σημασίας να μπορούν τα παιδιά να εκφράζουν αυτό που αισθάνονται και σκέφτονται. Είναι σημαντικό να εμπιστεύεται ένα παιδί ότι θα το λάβουν υπόψη τους οι γονείς του.

Μαθαίνουν να εκφράζουν τα συναισθήματά τους

Μόνο το παιδί μπορεί να πει πώς αισθάνεται σε μια δεδομένη κατάσταση. Με το να αναγνωρίζουν και να εκφράζουν τα συναισθήματά τους, είναι πιο εύκολο να μάθουν να τα διαχειρίζονται και να τα ρυθμίζουν. Έτσι, τονώνεται η συναισθηματική τους νοημοσύνη .

Είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να βοηθήσουμε τα παιδιά να μάθουν πώς να επικοινωνούν

Κάθε φορά που ανοίγουμε ευκαιρίες για διάλογο, βοηθάμε τα παιδιά μας να γίνουν πιο δυναμικά στον τρόπο που επικοινωνούν με τους άλλους. Επιπλέον, διεγείρονται οι δεξιότητες ομιλίας και γλώσσας τους.

Τα βοηθά να αναπτύξουν μια υγιή αίσθηση κριτικής

Τα παιδιά του 21ου αιώνα είναι ικανά να κάνουν πολλά πράγματα ταυτόχρονα. Ωστόσο, είναι επίσης σημαντικό να μάθουν να μην υπακούν τυφλά στις οδηγίες και, αντίθετα, να ζητούν εξηγήσεις και να προσπαθούν να καταλάβουν τι συμβαίνει.

Θα πρέπει να έχουν άποψη για τους ενήλικες, τους φίλους τους και τις καταστάσεις γύρω τους. Τα παιδιά που ακούγονται ενισχύουν την ικανότητά τους να παρατηρούν και να αξιολογούν προκειμένου να εκφέρουν τη γνώμη τους.

Είναι σημαντικό οι γονείς να ακούνε τις απόψεις των παιδιών

Οι απόψεις των παιδιών πρέπει να λαμβάνονται υπόψη. Το να τα ακούμε δεν σημαίνει ότι πρέπει να τους δίνουμε πάντα αυτό που θέλουν, και ακόμη λιγότερο αν η γνώμη τους συνεπάγεται μια λανθασμένη ή επικίνδυνη συμπεριφορά για τα ίδια ή τους άλλους. Το θέμα είναι να λαμβάνουμε υπόψη τις ιδέες τους και να τις εξετάζουμε δίκαια.

Πρέπει να ακούμε και να δίνουμε προσοχή σε αυτά που σκέφτονται και αισθάνονται τα παιδιά. Αυτός είναι και ο καλύτερος τρόπος για να τα γνωρίσουμε καλύτερα. Έτσι, μπορούμε να μάθουμε πώς σκέφτονται, τι τους αρέσει ή τι τους ενδιαφέρει και τι τα επηρεάζει ή τα ενοχλεί.

Ομοίως, τα παιδιά έχουν δικαίωμα στην ελευθερία της έκφρασης. Αυτό το δικαίωμα περιλαμβάνει την ελευθερία να αναζητούν και να λαμβάνουν πληροφορίες κάθε είδους και με κάθε μέσο που επιλέγει το παιδί, εφόσον δεν παραβιάζουν την υπόληψη των άλλων ή τους νόμους.

Υπό αυτή την έννοια, οι γονείς πρέπει να εγγυώνται αυτό το δικαίωμα καθώς και να αναλαμβάνουν την ευθύνη για την κατάχρηση που κάνουν τα παιδιά μας από αυτό. Για παράδειγμα, δεν μπορούμε να τους δίνουμε την ελευθερία να χρησιμοποιούν τα κοινωνικά δίκτυα και στη συνέχεια να μην αναλαμβάνουμε την ευθύνη αν πέσουν θύματα διαδικτυακού εκφοβισμού.

Όσον αφορά την ακρόαση των απόψεων των παιδιών, όταν ένα παιδί πρόκειται να εκφράσει τη γνώμη του για κάτι, είναι ζωτικής σημασίας να αποφεύγουμε να προσποιούμαστε απλώς ότι ακούμε. Επίσης, είναι βασικό να μην υποτιμάτε ποτέ αυτά που λέει. Πρέπει να κατανοήσετε τις συνθήκες, την ηλικία και το επίπεδο ωριμότητάς του.