Εθισμός στο τρέξιμο: Πώς να τον αναγνωρίσετε
Σε αυτό το άρθρο θα μάθουμε τι είναι ο εθισμός στο τρέξιμο (runnorexia).
Το τρέξιμο είναι θετικό επειδή βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος, την οξυγόνωση του εγκεφάλου, και βοηθά στη διατήρηση ενός καλού δείκτη μάζας σώματος. Ωστόσο, η υπερβολή μπορεί να βλάψει την υγεία σας.
Οποιαδήποτε δραστηριότητα μπορεί να προκαλέσει πρόβλημα στους ανθρώπους, ακόμη και όσες προορίζονται για τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής μας. Τίποτα υπερβολικό δεν είναι υγιεινό. Στη ζωή, χρειάζεται να διατηρούμε μια ισορροπία.
Τι είναι ο εθισμός στο τρέξιμο;
Παρότι είναι μια φυσική δραστηριότητα που στοχεύει στη βελτίωση της αισθητικής και της γενικής υγείας, το υπερβολικό τρέξιμο μπορεί να δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα σε κάποια άτομα. Για την ακρίβεια, ο εθισμός στο τρέξιμο έχει χαρακτηριστεί ως μια εξαρτητική συμπεριφορά.
Άτομα που ξεκινούν αυτή τη συνήθεια ως άθλημα, το κάνουν για να βελτιώσουν την ποιότητα της ζωής τους. Όμως, μπορεί να αναπτύξουν μια εξάρτηση σε αυτή τη δραστηριότητα τελικά.
Στην περίπτωση του εθισμού στο τρέξιμο, το πρόβλημα είναι ότι το άτομο χάνει εντελώς τον στόχο του να βγει έξω για να τρέξει. Δε το κάνει για τα υγιεινά οφέλη πλέον, αλλά αναζητά την ικανοποίηση μιας παράλογης επιθυμίας η οποία προκαλεί στιγμιαία ευχαρίστηση.
Η κοινωνική επιρροή είναι ένας από τους κύριους παράγοντες κινδύνου για την απόκτηση εξαρτητικών συμπεριφορών. Παραδείγματος χάρη, ένα άτομο το οποίο δεν είναι ευχαριστημένο από την εμφάνισή του, επηρεάζεται από τα στερεότυπα της ομορφιάς τα οποία προσπαθεί ν’ αποκτήσει επιθετικά.
Διαβάστε ακόμη: Το τρέξιμο σας βοηθά να καταπολεμήσετε τα αρνητικά συναισθήματα
Πώς να τον αναγνωρίσετε
Όπως με άλλους τύπους εξαρτήσεων, η κύρια ένδειξη για την αναγνώριση του εθισμού στο τρέξιμο είναι η συχνότητα με την οποία εκτελεί αυτή τη δραστηριότητα ένα άτομο. Στην περίπτωση που το τρέξιμο είναι καθημερινό, σαν έναν είδος τελετουργικού, τότε πληρούται αυτό το κριτήριο.
Φυσικά, είναι απαραίτητο ν’ αναγνωριστεί και ο βαθμός της σπουδαιότητας της δραστηριότητας για το άτομο. Παραδείγματος χάρη, αν το άτομο δε μπορεί να χάσει μια μέρα τρεξίματος χωρίς να νιώθει άγχος, τότε πληροί αυτό το κριτήριο.
Στο ίδιο μήκος, ένα άλλο σημάδι για το αν το τρέξιμο έχει γίνει πρόβλημα, είναι η ένταση της συμπεριφοράς. Οι έντονες περιπτώσεις προκαλούνται όταν δε μπορεί να σταματήσει το άτομο, ακόμη και αν βιώνει δυσφορία. Ένα παράδειγμα είναι το να πάει για τρέξιμο ενώ δεν έχει αναρρώσει από τραυματισμό.
Η υπερβολική προπόνηση δεν είναι το ίδιο με έναν εθισμό στο τρέξιμο. Όταν ένα άτομο προπονείται υπερβολικά, μπορεί να οφείλεται στο άγχος για κάποιον διαγωνισμό. Αυτό όμως που συμβαίνει με τον εθισμό στο τρέξιμο είναι ότι δεν ανταποκρίνεται στο κυνήγι ενός στόχου αλλά στην ανάγκη της διατήρησης της συμπεριφοράς, συνεχώς και παράλογα.
Εθισμός στο τρέξιμο – Ποια σημάδια πρέπει να προσέχετε;
Τα σημάδια του εθισμού παρουσιάζονται συνήθως αρκετά ξεκάθαρα. Λαμβάνοντας υπόψιν ότι, σε αυτή την περίπτωση, πρόκειται για μια συμπεριφορά, ας δούμε ποια είναι τα πιο προφανή σημάδια:
- Εμμονή: Το άτομο βυθίζεται στο τρέξιμο σε σημείο όπου δε μπορεί να σταματήσει να το κάνει καθημερινά.
- Το τρέξιμο προκαλεί αρνητικές επιπτώσεις σε σημαντικές πτυχές της ζωής: Δουλειά, σπουδές, οικογένεια.
- Ανικανότητα διατήρησης του ελέγχου.
- Άρνηση: Είναι δύσκολο για έναν εξαρτημένο άνθρωπο να δεχθεί ότι υπάρχει πρόβλημα από μία εξαρτητική συμπεριφορά.
Ποιες είναι οι σωματικές και κοινωνικές επιπτώσεις;
Μπορείτε ν’ αναγνωρίσετε τις αρνητικές επιπτώσεις του εθισμού στο τρέξιμο μέσα σε δύο πτυχές:
- Σωματικές: Από τραυματισμούς των μυών μέχρι ακραία απώλεια μάζας.
- Κοινωνικές: Παραμέληση σημαντικών σχέσεων με την οικογένεια και τους φίλους.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι άνθρωποι αποστασιοποιούνται από τον στενό κοινωνικό κύκλο τους, ο οποίος προσπαθεί να τους κάνει να συνειδητοποιήσουν τον εθισμό τους. Οι σωματικές και κοινωνικές επιπτώσεις επηρεάζουν πάντα την οικογένεια και τους φίλους τους.
Πώς να ξεπεράσετε τον εθισμό στο τρέξιμο;
Για να ξεπεράσετε μια εξαρτητική συμπεριφορά θα πρέπει να αποδειχθείτε ότι υπάρχει πρόβλημα. Από εκείνη τη στιγμή, θα μπορέσει να ξεκινήσει η διαδικασία της αποτοξίνωσης. Υπό αυτή την έννοια, θα πρέπει να υιοθετηθούν νέες συνήθειες οι οποίες θα κερδίσουν έδαφος σταδιακά.
Ίσως χρειαστεί και ψυχολογική φροντίδα σε ορισμένες περιπτώσεις εθισμού στο τρέξιμο. Η γνωστική-συμπεριφορική θεραπεία είναι ο συνηθέστερος τρόπος αντιμετώπισης αυτών των περιπτώσεων, καθώς λειτουργεί καλά στην αναδιάρθρωση των πνευματικών σχημάτων που συντηρούν αυτόν τον εθισμό.
Η υποστήριξη της οικογένειας και των φίλων κάνει τη διαφορά ανάμεσα στην επιτυχία και την αποτυχία της διαδικασίας για να ξεπεραστεί ο εθισμός. Όταν τα άτομα που βρίσκονται κοντά στον πάσχοντα μπορούν να καταλάβουν ότι το αγαπημένο τους πρόσωπο αντιμετωπίζει έναν εθισμό, είναι καλύτερο ν’ αποφεύγονται οι επικρίσεις.
Ο καλύτερος τρόπος υποστήριξης είναι με την κατανόηση, να κάνετε το άτομο να αισθανθεί πως υπάρχουν κάποιοι που το καταλαβαίνουν και το υποστηρίζουν. Ωστόσο, το πρόβλημα δε θα πρέπει να λαμβάνεται ελαφρά. Φράσεις του τύπου “απλώς πρέπει να σταματήσεις, μπορείς να το κάνεις” ή “δε μπορεί να είναι τόσο δύσκολο να σταματήσεις το τρέξιμο” είναι αντιπαραγωγικές.
Εθισμός στο τρέξιμο – Συστάσεις για την αποτροπή του
Ορισμένες ιδέες για ν’ αποτρέψετε τον εθισμό στο τρέξιμο ξεκινούν από την αυτοαντίληψη, δηλαδή, το άτομο θα πρέπει να έχει μια υγιή αντίληψη του εαυτού του. Αυτή η αρχή βασίζεται στο γεγονός πως η καλή αυτοεκτίμηση προάγει τις υγιείς συνήθειες.
Οι ειδικοί συνιστούν την ενίσχυση της αυτοεκτίμησης αξιολογώντας αντικειμενικά ορισμένα πράγματα για τα οποία είμαστε περήφανοι.
Τέλος, είναι σημαντικό να είμαστε προσεκτικοί για τον τρόπο που δομούμε τις ρουτίνες μας. Παραδείγματος χάρη, δεν είναι καλή ιδέα να είμαστε αυστηροί όταν σχεδιάζουμε ένα πλάνο γυμναστικής. Το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε είναι να έχουμε ημέρες ξεκούρασης όπου μπορούν να κάνουμε και άλλα πράγματα εξίσου ωφέλιμα.
Όλες οι παραθέτονται πηγές ελέγχθηκαν προσεκτικά από την ομάδα μας για να διασφαλιστεί η ποιότητα, η αξιοπιστία, η επικαιρότητα και η εγκυρότητά τους. Η βιβλιογραφία αυτού του άρθρου θεωρήθηκε αξιόπιστη και επιστημονικά ακριβής.
- Sun, Xiaole et al. “Systematic Review of the Role of Footwear Constructions in Running Biomechanics: Implications for Running-Related Injury and Performance.” Journal of Sports Science and Medicine 1 Mar. 2020: 20–37. Print.
- Hollander, Karsten et al. “Adaptation of Running Biomechanics to Repeated Barefoot Running: A Randomized Controlled Study.” American Journal of Sports Medicine 47.8 (2019): 1975–1983. American Journal of Sports Medicine. Web.
- Folland, Jonathan P. et al. “Running Technique Is an Important Component of Running Economy and Performance.” Medicine and Science in Sports and Exercise 49.7 (2017): 1412–1423. Medicine and Science in Sports and Exercise. Web.
- De Jonge, Jan, Yannick A. Balk, and Toon W. Taris. “Mental Recovery and Running-Related Injuries in Recreational Runners: The Moderating Role of Passion for Running.” International Journal of Environmental Research and Public Health 17.3 (2020): n. pag. International Journal of Environmental Research and Public Health. Web.
- López, Abel Nogueira, Alfonso Salguero del Valle, and Sara Márquez Rosa. “Adicción a correr: una revisión desde sus inicios hasta la actualidad.” Revista de Psicología Aplicada al Deporte y al Ejercicio Físico 2.1 (2017): 6.