Φύλλα Σουρσόπ: Χρήση και προετοιμασία

Τα φύλλα σουρσόπ είναι μια ελάχιστα γνωστή φυσική θεραπεία. Διαβάστε για τα οφέλη τους και τι λέει η επιστήμη για τις ιδιότητές τους.

Γράφτηκε και επαληθεύτηκε από διατροφολόγο Maria Patricia Pinero Corredor.

Τελευταία ενημέρωση: 13 Μαρτίου, 2023

Το σουρσόπ  ή αλλιώς γουαναμπάνα είναι ένα εξωτικό φρούτο που προέρχεται από τις τροπικές περιοχές της Αμερικής, του οποίου η γεύση είναι τόσο ιδιαίτερη που ικανοποιεί όλους τους ουρανίσκους. Χαρακτηρίζεται από πράσινο χρώμα με αγκάθια, μεγάλο μέγεθος και λευκό και μαλακό πολτό. Χρησιμοποιούνται σχεδόν όλα τα μέρη του δέντρου Annona muricata, αλλά λίγοι γνωρίζουν τις χρήσεις και τις ιδιότητες των φύλλων του σουρσόπ.

Το φύλλο αυτό χρησιμοποιείται σε πολλά μέρη του κόσμου για τη θεραπεία ενός ευρέος φάσματος ασθενειών. Οι πιο αναγνωρισμένες είναι η υπέρταση, οι πονοκέφαλοι, η παρασίτωση και το άσθμα. Ωστόσο, τίθεται το ερώτημα αν τα αποτελέσματά του είναι περισσότερο εμπειρικά παρά επιστημονικά.

Εδώ αναλύουμε τα θρεπτικά και βιοενεργά συστατικά των φύλλων σουρσόπ και τις χρήσεις τους. Επιπλέον, θα μάθετε πώς να το προετοιμάζετε για να βελτιώσετε τη θεραπεία ορισμένων παθήσεων.

Τι είναι το σουρσόπ;

Η επιστημονική ονομασία του σουρσόπ είναι Annona muricata L. Οι Ισπανοί ονόμαζαν τον καρπό manjar blanco και είναι αναμφισβήτητα ο μεγαλύτερος από όλους τους καρπούς του annonas. Σε αντίθεση με την κόκκινη annona και την atemoya, το σουρσόπ έχει σχήμα νεφρού, αλλά καλύπτεται από μαλακές αιχμές.

Ο κρεμώδης πολτός του είναι όξινος και στυπτικός στη γεύση, γι’ αυτό και καταναλώνεται συχνά σε παγωτά, χυμούς και μαρμελάδες. Συνιστάται να αποφεύγεται στη δυσκοιλιότητα λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς του σε φυτικές ίνες.

Εκτός από τον καρπό και άλλα μέρη του φυτού, όπως οι ρίζες, οι σπόροι, ακόμη και τα φύλλα του χρησιμοποιούνται. Από αυτά έχουν παρασκευαστεί τρόφιμα, βιομηχανικά και φαρμακευτικά προϊόντα. Για παράδειγμα, τα φύλλα του σουρσόπ χρησιμοποιούνται για την παρασκευή αφεψημάτων.

Διατροφικές ιδιότητες των φύλλων του σουρσόπ

Τα φύλλα του σουρσόπ είναι σκουροπράσινα, γυαλιστερά, μεγάλα και έχουν σχήμα ωοειδές-ελλειπτικό. Όπως και άλλα φύλλα , η περιεκτικότητά τους σε νερό υπερβαίνει το 60%. Το υπόλοιπο ποσοστό αποτελείται από πρωτεΐνες, αδιάλυτες κυτταρινικές ίνες, ημικυτταρίνη και μέταλλα όπως μαγνήσιο, σίδηρο και χαλκό.

Το περιοδικό Interciencia αναφέρει τη διαφορά μεταξύ φρέσκων και αποξηραμένων φύλλων σουρσόπ. Ενώ τα πρώτα περιέχουν 65% νερό, τα αποξηραμένα μόλις και μετά βίας φτάνουν το 10%. Αυτό καθιστά τα θρεπτικά συστατικά του πιο συμπυκνωμένα.

Οι πρωτεΐνες στα αποξηραμένα φύλλα είναι σχεδόν 15% και στα φρέσκα 6%. Η ξήρανση των φύλλων αυξάνει το ποσοστό των ανόργανων συστατικών στο 7% και των λιπαρών στο 3%.

Βιοδραστικά συστατικά των φύλλων σουρσόπ

Πέρα από τη διατροφική τους συμβολή, ξεχωρίζουν ορισμένες φυτοχημικές ενώσεις που σχετίζονται με τα φαρμακευτικά τους οφέλη. Τέτοια είναι τα φλαβονοειδή, οι πολυφαινόλες, τα αιθέρια έλαια και οι ακετογενίνες.

Τα φλαβονοειδή και οι πολυφαινόλες έχουν βρεθεί σε καλή αναλογία στα φύλλα σουρσόπ, γεγονός που αυξάνει τις αντιοξειδωτικές τους ιδιότητες. Από την άλλη πλευρά, οι ακετογενίνες είναι οι βιοενεργές ουσίες στις οποίες αποδίδεται η κύρια βιολογική και θεραπευτική τους δράση. Προέρχονται από ορισμένα λιπαρά οξέα και οι πιο γνωστές είναι η ανοναΐνη, η μουρικατοκίνη, η ξυλοπίνη, η μπουλατακίνη, η αντιμυκίνη και η τριλοβακίνη. Αντιπροσωπεύουν τα πιο ισχυρά φυτοχημικά συστατικά του φύλλου.

Χρήσεις των φύλλων σουρσόπ

Τα φύλλα σουρσόπ έχει αποδειχθεί ότι έχουν αντιφλεγμονώδη, αντιδιαβητική και αντικαρκινική δράση, αν και δεν υπάρχουν περισσότερες πληροφορίες. Ακολουθούν όσα έχουν μελετηθεί μέχρι σήμερα.

1. Αντιδιαβητική δράση

Σε μια μελέτη με αρουραίους με υψηλά επίπεδα ινσουλίνης, αποδείχθηκε ότι έχει την ικανότητα να αναγεννά τα β-κύτταρα του παγκρέατος. Τα κύτταρα αυτά είναι υπεύθυνα για την παραγωγή ινσουλίνης προς απελευθέρωση στην κυκλοφορία του αίματος.

Οι αρουραίοι της ομάδας ελέγχου που έλαβαν θεραπεία με 200 χιλιοστόγραμμα εκχυλίσματος φύλλων σουρσόπ έδειξαν έντονη αναγέννηση αυτών των κυττάρων. Σε σύγκριση με μια άλλη ομάδα ελέγχου.

2. Αντιμικροβιακή δύναμη

Οι ακετογενίνες από φυτά που ανήκουν στην οικογένεια Annonaceae, όπως το σουρσόπ, έχουν μελετηθεί για την αντιμικροβιακή τους δράση. Σε μια μελέτη, αναλύθηκε ο τρόπος δράσης τους.

Διαπιστώθηκε ότι είναι αποτελεσματική κατά βακτηρίων όπως E. faecalis, το S. typhimurium και S. aureus, τα οποία μείωσαν την ανάπτυξή τους και πέθαναν μετά την έκθεσή τους σε εκχύλισμα φύλλων σουρσόπ.

3. Προστατευτικό του ήπατος και του στομάχου

Σε μελέτη σε ζώα αποδείχθηκε ότι είναι σε θέση να μειώσει τις επιπτώσεις του ίκτερου και ορισμένων τοξινών ικανών να βλάψουν το ήπαρ, όπως η παρακεταμόλη. Επιπλέον, περαιτέρω έρευνα διαπίστωσε ότι το εκχύλισμα φύλλων σουρσόπ έχει προστατευτική δράση σε επίπεδο στομάχου.

4. Αντιαρθριτικές ιδιότητες

Στην ίδια μελέτη σε αρουραίους, χορηγήθηκαν διαφορετικές δόσεις εκχυλίσματος φύλλων σουρσόπ. Μετά από 2 εβδομάδες, το οίδημα των αρθρώσεων μειώθηκε. Υψηλότερες δόσεις ανέστειλαν την εμφάνιση κυτταροκινών ικανών να προκαλέσουν φλεγμονή- κάτι που χαρακτηρίζει τη ρευματοειδή αρθρίτιδα.

5. Αντιφλεγμονώδες και αναλγητικό

Έρευνα σε τρωκτικά διαπίστωσε ότι το εκχύλισμα σουρσόπ συμβάλλει στη μείωση της φλεγμονής εμποδίζοντας τους χημικούς μεσολαβητές της φλεγμονής. Μια άλλη μελέτη κατέληξε επίσης σε παρόμοια ευρήματα, επιβεβαιώνοντας ότι η φλεγμονή στα τρωκτικά είχε μειωθεί κατά 37%. Ωστόσο, δεν υπάρχουν μελέτες σε ανθρώπους.

6. Πιθανές αντικαρκινικές επιδράσεις

Τα φύλλα αυτά περιέχουν ένα αντιοξειδωτικό που προάγει τη μείωση ενός ενζύμου με μεταλλαξιογόνο δυναμικό, προκαλώντας κυτταρικό θάνατο. Οι ακετογενίνες είναι επιλεκτικά τοξικές έναντι διαφόρων τύπων καρκινικών κυττάρων, χωρίς να βλάπτουν τα υγιή κύτταρα.

Το δυναμικό των φύλλων σουρσόπ έχει μελετηθεί έναντι των καρκινικών κυττάρων του δέρματος και των πνευμόνων. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα θετικές επιδράσεις in vitro. Ως εκ τούτου, απαιτούνται ακόμη περισσότερες μελέτες σε ανθρώπους και πειραματόζωα.

Αντενδείξεις των φύλλων σουρσόπ

Όντας αντιμικροβιακό, το φύλλο σουρσόπ είναι ικανό να μεταβάλει την εντερική χλωρίδα όταν καταναλώνεται σε υψηλές δόσεις. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να καταναλώνεται με μέτρο από λιγότερο σε περισσότερο, αυξάνοντας από ένα τέταρτο του φλιτζανιού σε ένα φλιτζάνι σταδιακά, κατά τη διάρκεια ενός μήνα.

Καθώς μπορεί επίσης να είναι αγγειοδιασταλτικό και υπερτασικό, η κατανάλωσή του δεν συνιστάται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Και θα ήταν επίσης συνετό να αποφεύγεται κατά τη διάρκεια της γαλουχίας.

Παρασκευή εγχύματος από φύλλα σουρσόπ

Για να ετοιμάσετε αυτό το έγχυμα θα χρειαστείτε τα εξής:

• 1 λεμόνι
• 1/2 λίτρο νερό
• 7 φύλλα σουρσόπ
• 1 κουταλάκι του γλυκού μέλι

Βάλτε το νερό να βράσει σε μια κατσαρόλα. Αφαιρέστε το όταν αρχίσει να βράζει και προσθέστε τα φύλλα σουρσόπ για 4 λεπτά, ώστε το ρόφημα να μην πικρίσει. Αφήστε το να κρυώσει λίγο.

Σουρώστε τα φύλλα και προσθέστε το χυμό ενός λεμονιού και το μέλι. Μπορείτε να το πιείτε ζεστό ή κρύο.

Μια εναλλακτική λύση που χρειάζεται περαιτέρω επιβεβαίωση

Καλό είναι να συμβουλευτείτε έναν γιατρό πριν αρχίσετε να χρησιμοποιείτε το φύλλο, καθώς οι μελέτες δεν είναι ακόμη απόλυτα πειστικές. Τα φύλλα σουρσόπ αποτελούν μια φυσική εναλλακτική λύση, αλλά χρειάζονται περισσότερα στοιχεία σε ανθρώπους.

Αν ο γιατρός σας δεν βρει κάποια αντένδειξη για την περίπτωσή σας, μπορείτε να ετοιμάσετε το έγχυμα από φύλλα σουρσόπ. Δοκιμάστε όμως την ανοχή σταδιακά.