Ηλεκτρολύτες: Τι είναι και τι πρέπει να ξέρετε γι' αυτούς

Οι ηλεκτρολύτες είναι ουσίες στο ανθρώπινο σώμα που περιέχουν ηλεκτρικό φορτίο. Είναι θεμελιώδη στοιχεία για την ομαλή λειτουργία του οργανισμού και μπορούν να χαθούν και να αντικατασταθούν.

Οι αθλητές είναι πιθανώς η ομάδα ανθρώπων που είναι πιο εξοικειωμένοι με τους ηλεκτρολύτες. Έχουν επίσης να κάνουν με την ενυδάτωση και υπάρχει μεγάλη δημοσιότητα για αυτές τις ουσίες. Λοιπόν, τι είναι οι ηλεκτρολύτες;

Οι ηλεκτρολύτες είναι ανόργανες ουσίες που βρίσκονται στο αίμα και επίσης σε άλλα σωματικά υγρά, καθώς και μέσα στα κύτταρα. Το πιο σημαντικό είναι ότι μπορούν να φέρουν ηλεκτρικά φορτία. Αυτό σημαίνει ότι ο ηλεκτρολύτης μπορεί να διαλυθεί στο νερό και να δημιουργήσει ηλεκτρισμό.

Είναι πολύ σημαντικοί για τον οργανισμό. Όπως θα δούμε, μια ανισορροπία στους ηλεκτρολύτες μπορεί να είναι θανατηφόρα. Αυτές οι ουσίες συνδέονται με τη ροή του νερού μέσα στο σώμα. Συνδέονται επίσης με το pH του αίματος – την οξύτητά του – και με τη δραστηριότητα των μυών.

Οι κύριοι ηλεκτρολύτες του ανθρώπινου σώματος είναι οι εξής: νάτριο, χλώριο, ασβέστιο, φώσφορος, μαγνήσιο και κάλιο. Για καθένα από αυτά υπάρχουν τιμές συγκέντρωσης στο αίμα που μπορούμε να θεωρήσουμε φυσιολογικές. Για παράδειγμα:

• Στο κάλιο, οι κανονικές τιμές κυμαίνονται μεταξύ 3,5-5,3 mEq / L
• Το νάτριο έχει κανονικές τιμές μεταξύ 136-145 mEq / L
• Για το χλώριο, είναι μεταξύ 97-107 mEq / L

Αιτίες ανισορροπίας ηλεκτρολυτών

Η κανονική ισορροπία ηλεκτρολυτών στο σώμα που κυμαίνεται μεταξύ ορισμένων τιμών μπορεί να αλλάξει. Ορμονικές αλλαγές, ασθένειες των οργάνων όπως στα νεφρά ή το συκώτι, ακόμη και η χρήση φαρμάκων μπορεί να την επηρεάσουν. Μεταξύ των πιο κοινών αιτιών ανισορροπίας ηλεκτρολυτών είναι:

• Αφυδάτωση: όταν το σώμα εισέρχεται σε περίοδο αφυδάτωσης χάνει υγρά. Επιπλέον, χάνει αυτές τις ηλεκτρικές ουσίες. Κατά τη διάρκεια του πυρετού ή της γαστρεντερίτιδας με έμετο και διάρροια, είναι πιθανό να χάσετε ηλεκτρολύτες.
• Σύνδρομο δυσαπορρόφησης: υπάρχουν παθολογίες που αλλάζουν τη διαδικασία απορρόφησης θρεπτικών ουσιών από το έντερο. Όταν συμβεί αυτό, οι ηλεκτρολύτες που καταναλώνονται μπορεί να μην εισέλθουν πραγματικά στο σώμα.
• Ενδοκρινικές ασθένειες: ο διαβήτης ή ο υποθυρεοειδισμός είναι παραδείγματα ορμονικών προβλημάτων που διαταράσσουν την ισορροπία του εσωτερικού περιβάλλοντος του σώματος.
• Χημειοθεραπεία: οι ασθενείς με καρκίνο που υποβάλλονται σε χημειοθεραπεία είναι πολύ ευαίσθητοι στην ανισορροπία ηλεκτρολυτών. Αυτοί που κουράρουν καρκινοπαθείς πρέπει πάντα να φροντίζουν να αντικαταστήσουν ό, τι χάθηκε λόγω της θεραπείας.
• Φάρμακα: Εκτός από τη χημειοθεραπεία, υπάρχουν και άλλα κοινά φάρμακα που προκαλούν απώλεια ορυκτών ουσιών. Για παράδειγμα, τα διουρητικά και ορισμένα κορτικοστεροειδή.
• Νεφροπάθειες: τα νεφρά πρέπει να ρυθμίζουν τις ουσίες που φεύγουν από το σώμα. Όταν αποτύχουν, μπορεί να χαθεί το νάτριο, κάλιο, ασβέστιο, φώσφορο και το μαγνήσιο.

Οι πιο συχνές ανισορροπίες

Ορισμένες ανισορροπίες ηλεκτρολυτών είναι πιο συχνές από άλλες. Ορισμένες είναι προσωρινές και μπορούν να διορθωθούν αυτόματα, ενώ άλλες χρειάζονται εξωτερική παρέμβαση για να επιστρέψουν στα φυσιολογικά επίπεδα.

Πολλές από αυτές τις ανισορροπίες δεν είναι σοβαρές. Ωστόσο, μερικές είναι περίπλοκες. Οι μακροπρόθεσμες συνέπειες μπορεί να είναι σοβαρές.

Με το ασβέστιο, για παράδειγμα, μπορεί να υπάρχει υποκαλιαιμία (χαμηλότερη ποσότητα αίματος) ή υπερασβεστιαιμία (υψηλότερη ποσότητα αίματος). Για τις γυναίκες, η υποκαλιαιμία μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο οστεοπόρωσης όταν ξεκινά η εμμηνόπαυση. Στο άλλο άκρο, η υπερασβεστιαιμία μπορεί να οδηγήσει σε πέτρες στα νεφρά.

Το νάτριο, τόσο σε περίσσεια όσο και σε ανεπάρκεια, μεταβάλλει τη νευρωνική λειτουργία. Η υπονατριαιμία, η οποία είναι το χαμηλό επίπεδο νατρίου και η υπερνατριαιμία, οι υψηλές τιμές νατρίου στο αίμα, προκαλούν ευερεθιστότητα και σύγχυση. Σε ακραίες περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει σε επιληπτικές κρίσεις.

Το κάλιο είναι, ίσως, ο ηλεκτρολύτης που προκαλεί τις περισσότερες καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Τα μυοκαρδιοκύτταρα, τα οποία είναι τα καρδιακά μυϊκά κύτταρα, απαιτούν συγκεκριμένες τιμές καλίου ώστε ο καρδιακός παλμός να είναι αυτός που πρέπει να είναι. Η έλλειψη καλίου στο αίμα προκαλεί αρρυθμία, η οποία έχει τους δικούς της κινδύνους.

Όταν πρόκειται για περίσσεια καλίου στο αίμα, αν και δεν είναι σοβαρή, θα πρέπει να δείτε έναν ειδικό για την παρακολούθηση προβλημάτων των νεφρών. Η πρώτη εκδήλωση νεφρικής ανεπάρκειας μπορεί να είναι υπεργλυκαιμία, η οποία συνεπάγεται αύξηση του καλίου στο αίμα.

Πηγές για τους ηλεκτρολύτες

Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε από πού παίρνουμε ηλεκτρολύτες στη διατροφή μας. Όχι μόνο για να αντικαταστήσουμε τυχόν απώλειες, αλλά και για να εξασφαλίσουμε μια ισορροπημένη διατροφή βάσει αυτών των καθημερινών απαιτήσεων

Εκτός από τα ποτά ενυδάτωσης, μπορείτε επίσης να βρείτε ηλεκτρολύτες στα ακόλουθα τρόφιμα:

• Ασβέστιο: Πολλά ψάρια περιέχουν ασβέστιο, ειδικά οι σαρδέλες. Το βρίσκουμε επίσης στο σπανάκι και στα αμύγδαλα.
• Φώσφορος: Υπάρχει φωσφόρος στα αμύγδαλα, καθώς και σε άλλους ξηρούς καρπούς. Τα άπαχα κρέατα και τα αυγά είναι αξιόπιστες πηγές αυτού του ηλεκτρολύτη, όπως και τα γαλακτοκομικά προϊόντα όπως το τυρί και το γιαούρτι.
• Νάτριο: Τεύτλα, σέλινο, ελιές και ντομάτα.
• Μαγνήσιο: Πράσινα φυλλώδη λαχανικά, ψάρια και ξηροί καρποί. Υπάρχει επίσης πολύ μαγνήσιο στη σοκολάτα.
• Κάλιο: Τέλος, μπορείτε να βρείτε κάλιο σε καλή ποσότητα σε πράσινα φυλλώδη λαχανικά και σε πολλά φρούτα όπως μπανάνες και εσπεριδοειδή.