Νέο ξέσπασμα ηπατίτιδας σε παιδιά: Συμπτώματα και θεραπεία

Η οξεία ηπατίτιδα είναι μια φλεγμονώδης διεργασία του ήπατος με πολλές διαφορετικές αιτίες. Σε ορισμένες χώρες έχει αναφερθεί αύξηση των σοβαρών κρουσμάτων, γεγονός που κρούει τον κώδωνα του κινδύνου.

Γράφτηκε και επαληθεύτηκε από γιατρό Maryel Alvarado Nieto.

Τελευταία ενημέρωση: 21 Δεκεμβρίου, 2022

Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC) ανέφερε στην έκθεση της εβδομάδας 14, με ημερομηνία 8 Απριλίου, ότι στο Ηνωμένο Βασίλειο διαπιστώθηκε αύξηση των κρουσμάτων οξείας ηπατίτιδας σε παιδιά. Ωστόσο, η προέλευση αυτού του νέου κρούσματος ηπατίτιδας δεν έχει ακόμη διευκρινιστεί.

Η ηπατίτιδα, μια παθολογία που προσβάλλει το ήπαρ προκαλώντας φλεγμονή του οργάνου αυτού, έχει διάφορες αιτίες. Μεταξύ αυτών είναι οι ιογενείς λοιμώξεις και οι δηλητηριάσεις, τόσο από φάρμακα όσο και από τοξίνες που υπάρχουν στο περιβάλλον.

Ποια είναι η πιο κοινή αιτία ηπατίτιδας σε παιδιά;

Υπάρχουν διάφοροι ιοί ικανοί να μεταβάλλουν τον τρόπο λειτουργίας του ήπατός μας. Για το λόγο αυτό, είναι γνωστοί συλλογικά ως ιοί της ηπατίτιδας ή ηπατοτροπικοί ιοί. Αντιστοιχούν στους ιούς Α, Β, C, D ή δέλτα και Ε.

Ωστόσο, προέρχονται από διαφορετικές οικογένειες ιών. Παρόλο που επηρεάζουν τον ηπατικό ιστό, δεν το κάνουν όλοι τους με τον ίδιο τρόπο.

Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν ορισμένοι παθογόνοι μικροοργανισμοί που έχουν κάποια προτίμηση στον ηπατικό ιστό, οπότε θεωρούνται μη ηπατοτροπικοί. Χρησιμεύουν ως διαφορική διάγνωση στην οξεία βρεφική ηπατίτιδα:

• Κυτταρομεγαλοϊός (CMV)
• Ιός Epstein-Barr (EBV)
• Ιός του απλού έρπητα (HSV) 1 και 2
• Ιός Varicella-zoster (VZV)
• Ανθρώπινος ερπητοϊός (HHV) 6 και 8

Άλλα αίτια ηπατοπαθειών

Επιπλέον, ορισμένες καταστάσεις προκαλούν αλλαγές στο ήπαρ. Ακολουθούν ορισμένα παραδείγματα:

• Δηλητηρίαση από φάρμακα: Παρακεταμόλη ένας από τους πιο συνηθισμένους ενόχους
• Αγγειακά αίτια σε ασθενείς με καρδιακές παθήσεις και αρρυθμίες
• Αποφρακτικές παθολογίες της χολής
• Αυτοάνοση συμμετοχή

Ποια είναι τα συμπτώματα της οξείας ηπατίτιδας σε παιδιά;

Ένα από τα πιο εντυπωσιακά σημάδια της οξείας ηπατίτιδας είναι ο ίκτερος, δηλαδή το κιτρίνισμα του δέρματος και των βλεννογόνων. Ωστόσο, αυτή δεν είναι η πρώτη εκδήλωση που εμφανίζεται, αν και συχνά είναι η πιο εμφανής.

Στα αρχικά στάδια, τα συμπτώματα είναι ασήμαντα και μη ειδικά, καθιστώντας τη διάγνωση απίθανη. Οι πρώιμες κλινικές εκδηλώσεις περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

• Έλλειψη όρεξης
• Πυρετός
• Κόπωση
• Μυϊκός και κοιλιακός πόνος
• Ναυτία και έμετος
• Διάρροια

Ικτερική φάση

Μετά από λίγες ημέρες, εμφανίζεται ο χαρακτηριστικός κίτρινος χρωματισμός της ηπατίτιδας, που επηρεάζει το δέρμα και τους βλεννογόνους. Το χρώμα αυτό οφείλεται στην παρουσία μιας χρωστικής ουσίας: της χολερυθρίνης.

Το μόριο αυτό απαιτεί τη δράση του ήπατος για να μετατραπεί σε ουσίες που αποβάλλονται ευκολότερα. Λόγω αυτών των τροποποιήσεων, η χολερυθρίνη μπορεί να περάσει στο έντερο, όπου χρωματίζει τα κόπρανα.

Ομοίως, η κυκλοφορία του αίματος επιτρέπει στη μετασχηματισμένη χολερυθρίνη να μεταφερθεί στα νεφρά, όπου φιλτράρεται στα ούρα. Στην οξεία ηπατίτιδα, η δίοδος προς το έντερο μεταβάλλεται λόγω φλεγμονής του ηπατικού ιστού. Γι’ αυτό συσσωρεύεται στο αίμα, δίνοντας κιτρινωπή απόχρωση στο δέρμα.

Καθώς δεν υπάρχει αρκετή χρωστική ουσία στο έντερο, τα κόπρανα δεν μπορούν να βαφτούν σωστά, οπότε αποκτούν μια ωχρή απόχρωση. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται αχολία. Επίσης, επειδή η χολερυθρίνη συσσωρεύεται στο αίμα, φιλτράρεται ευκολότερα στα ούρα, κάτι που ονομάζεται χολουρία.

Πώς διαγιγνώσκεται η οξεία ηπατίτιδα στα παιδιά;

Οι ειδικοί πρέπει πάντα να διενεργούν ενδελεχείς ελέγχους για να βρουν την πιθανή αιτία. Παρόλο που οι τιμές χολερυθρίνης μπορεί να είναι υψηλότερες, οι εξετάσεις που χαρακτηρίζουν την οξεία ηπατίτιδα είναι οι προσδιορισμοί των τρανσαμινασών.

Αυτά τα ηπατικά ένζυμα μπορεί να αυξηθούν περισσότερο από 10 φορές. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η σοβαρότητα της ηπατίτιδας δεν σχετίζεται με αυτή την αύξηση, οπότε ένας υψηλός αριθμός απλώς επιβεβαιώνει τη νόσο, αλλά δεν ταξινομεί τη σοβαρότητά της.

Άλλες εξετάσεις μπορούν να ζητηθούν κατά την αξιολόγηση ενός ασθενούς με οξεία ηπατίτιδα:

• Αλκαλική φωσφατάση
• Χρόνος προθρομβίνης
• Ολική, άμεση και έμμεση χολερυθρίνη
• Γάμμα-γλουταμυλτρανσπεπτιδάση (GGT)

Για να επιβεβαιώσουμε έναν αιτιολογικό παράγοντα, μπορούμε να προσδιορίσουμε συγκεκριμένα αντιγόνα και αντισώματα για καθένα από αυτά. Αυτές οι εξετάσεις μπορούν να ζητηθούν, ακολουθώντας τον προσανατολισμό τόσο της υποψίας όσο και του χρόνου εξέλιξης της παθολογίας.

Είναι δυνατή η πρόληψη της ηπατίτιδας στα παιδιά;

Επειδή ο τρόπος απόκτησης μιας νόσου διαφέρει με κάθε αιτία, οι μηχανισμοί μετάδοσης έχουν ομαδοποιηθεί σε δύο:

• Διατροφικής προέλευσης
• Μόλυνση από την παρεντερική οδό

Με αυτόν τον τρόπο μπορούν να προταθούν συστάσεις για την προσπάθεια πρόληψης της μετάδοσης. Επιπλέον, ο εμβολιασμός κατά των ιών της ηπατίτιδας Α και Β αποτελεί μέρος του προγράμματος εμβολιασμού της παιδικής ηλικίας.

Κοπρανο-στοματική μετάδοση

Αυτή είναι η κλασική οδός μετάδοσης που περιγράφεται για τους ιούς της οξείας ηπατίτιδας Α και Ε. Ο πρώτος είναι ο πιο συνηθισμένος στην παιδική ηλικία.

Τα παιδιά ή οι ενήλικες που δεν πλένουν σωστά τα χέρια τους μετά την επίσκεψη στην τουαλέτα και την κένωση μπορούν να προκαλέσουν μόλυνση. Μπορούν εύκολα να μολύνουν διάφορες επιφάνειες και τρόφιμα, τα οποία μοιράζονται με άλλα άτομα.

Οι συστάσεις για την πρόληψη αυτής της μόλυνσης περιλαμβάνουν τα εξής:

• Πίνετε μόνο νερό κατάλληλο για πόση
• Έντονο πλύσιμο των χεριών μετά τη χρήση της τουαλέτας
• Ακολουθήστε τους κανόνες υγιεινής κατά το χειρισμό και την κατανάλωση τροφίμων
• Να μην έχετε σεξουαλική επαφή με άτομο με ηπατίτιδα

Άλλες μορφές μετάδοσης

Αντίθετα, για τους ιούς της ηπατίτιδας B, C και D, η μετάδοση γίνεται μέσω άλλων οδών εκτός από το πεπτικό σύστημα. Επιπλέον, οι τύποι αυτοί είναι συνήθως χρόνιοι.

Ο μηχανισμός αυτός περιλαμβάνει τη σεξουαλική επαφή και οποιαδήποτε έκθεση του δέρματος ή των βλεννογόνων σε σωματικά υγρά μολυσμένου ατόμου.

Θεραπεία

Σε γενικές γραμμές, καθώς συχνά έχει ιογενή αιτία, η αντιμετώπιση της οξείας ηπατίτιδας περιλαμβάνει γενική φροντίδα με ξεκούραση στο κρεβάτι και ελαφριά δίαιτα, καθώς και αντιμετώπιση των συμπτωμάτων που επηρεάζουν τον ασθενή.

Ωστόσο, η σοβαρότητα της περίπτωσης μπορεί να απαιτήσει εισαγωγή στο νοσοκομείο. Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία για όλες τις οξείες ηπατίτιδες της παιδικής ηλικίας.

Γιατί δεν κατέστη δυνατό να προσδιοριστεί η αιτία της νέας επιδημίας ηπατίτιδας σε παιδιά;

Από τότε που το Ηνωμένο Βασίλειο ανέφερε μια νέα επιδημία ηπατίτιδας στα παιδιά, ήταν δύσκολο να προσδιοριστεί η αιτία. Ειδικότερα, επειδή δεν μπορεί να βρεθεί κοινός σύνδεσμος.

Από την άλλη πλευρά, οι ηπατοτρόποι ιοί έχουν ήδη αποκλειστεί ως αιτιολογικοί παράγοντες. Η τρέχουσα έρευνα επικεντρώνεται στον προσδιορισμό του κατά πόσον υπάρχουν κοινά σημεία μεταξύ των προσβεβλημένων παιδιών, ώστε να είναι στοχευμένη η αναζήτηση.

Η ανάλυση αυτή γίνεται κάπως πιο περίπλοκη από το γεγονός ότι η επιδημία έχει εξαπλωθεί σε άλλες χώρες, χωρίς εμφανές μοτίβο. Καθώς αυτό συμβαίνει, θέτει περισσότερα παιδιά σε κίνδυνο. Η εξέλιξη ήταν σοβαρή, με περιπτώσεις που χρειάστηκαν μεταμόσχευση ήπατος, ακόμη και μία περίπτωση θανάτου.

Όλο αυτό το σενάριο γύρω από τη νέα επιδημία ηπατίτιδας καθιστά την έρευνα προτεραιότητα. Προς το παρόν, εκτός από τον αποκλεισμό των κλασικών ιών ηπατίτιδας, έχει διαπιστωθεί η παρουσία ενός αδενοϊού σε ορισμένες περιπτώσεις, ενώ άλλες έχουν βρεθεί θετικές για SARS-CoV-2.