Λουτρά με πάγο: Όλη η αλήθεια για αυτή την τάση

Ένα μπάνιο με παγωμένο νερό; Δεν φαίνεται πολύ ελκυστικό. Ωστόσο, πολλοί το θεωρούν ευεργετικό. Διαβάστε παρακάτω και θα σας πούμε περισσότερα για αυτή την τάση.

Γράφτηκε και επαληθεύτηκε από γιατρό Leonardo Biolatto.

Τελευταία ενημέρωση: 24 Ιανουαρίου, 2024

Σήμερα, πολλοί διάσημοι προωθούν τα λουτρά με πάγο λόγω των πλεονεκτημάτων που επιφέρουν. Σύμφωνα με τους υποστηρικτές τους βοηθούν να κοιμηθείτε καλύτερα, να μειώσετε τους μυϊκούς πόνους, να βελτιώσετε το ανοσοποιητικό σας σύστημα και πολλά άλλα.

Ποια είναι όμως η αλήθεια γι’ αυτή την τάση, είναι όντως τόσο καλά, τι λέει η επιστήμη γι’ αυτή την πρακτική; Ακολουθούν οι απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα.

Λουτρά με πάγο: Μια νέα τάση

Στα διάφορα κοινωνικά δίκτυα, είναι δυνατόν να βρει κανείς μεγάλο αριθμό δημοσιεύσεων, ακόμη και διάσημων, που δείχνουν να κάνουν μπάνιο σε παγωμένο νερό. Αυτά τα βίντεο με το hashtag #coldplunge ξεπερνούν σήμερα τα 500 εκατομμύρια αναπαραγωγές.

Η τάση αυτή είναι εν μέρει εμπνευσμένη από τη μέθοδο Wim Hof, που πήρε το όνομά της από έναν Ολλανδό ειδικό στα extreme sports, τα οποία ασκούνται σε χαμηλές θερμοκρασίες. Αν και εκτός από την εμβάπτιση, η μέθοδος αυτή περιλαμβάνει και τεχνικές αναπνοής.

Ωστόσο, δεν υπάρχει ακριβής ορισμός για το τι είναι τα λουτρά με πάγο. Προτείνεται, αφενός, ότι η θερμοκρασία του νερού πρέπει να είναι στους 15 °C, δηλαδή πολύ χαμηλότερη από εκείνη ενός κρύου ντους.

Επίσης, είναι απαραίτητο να παραμείνει κανείς βυθισμένος μέχρι το λαιμό για τουλάχιστον 5 έως 15 λεπτά, για να απολαύσει τα υποτιθέμενα οφέλη του. Ωστόσο, κάποιοι το πάνε λίγο παραπέρα και το κάνουν σε παγωμένα ποτάμια ή λίμνες, ακόμα και στη μέση του χειμώνα!

Τα οφέλη που αποδίδονται στα λουτρά με πάγο

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η τεχνική αυτή χρησιμοποιείται, εδώ και πολύ καιρό, σε αθλητές υψηλού αγωνιστικού επιπέδου, λόγω των πλεονεκτημάτων της. Ας ρίξουμε μια πιο προσεκτική ματιά στο ποια είναι αυτά και γιατί τα λουτρά με πάγο συνιστώνται τόσο πολύ.

1. Βελτιωμένη αποκατάσταση μετά την άσκηση

Ο λόγος για τον οποίο τα λουτρά με πάγο άρχισαν να εφαρμόζονται στον αθλητισμό είναι ότι η εμβάπτιση των άκρων σε παγωμένο νερό υποτίθεται ότι βοηθά στην αποκατάσταση μετά τη σωματική δραστηριότητα, αποτρέποντας προβλήματα όπως κράμπες ή τραυματισμούς. Αυτό μπορεί να είναι ιδιαίτερα απαραίτητο για όσους πρέπει να προπονηθούν ή να αγωνιστούν πολλές φορές την ίδια ημέρα.

2. Μείωση του μυϊκού πόνου

Συνιστώνται επίσης στην περίπτωση όσων έχουν υποστεί τραυματισμούς, καθώς και για την ανακούφιση από τον πόνο και τη μυϊκή ένταση την επόμενη ημέρα μετά από έναν αγώνα ή μια βαριά προπόνηση. Αν και είναι σίγουρο ότι για να αποφευχθεί το τελευταίο, είναι πιο χρήσιμο να κάνετε διατάσεις μετά την άσκηση.

3. Τα λουτρά με πάγο μπορεί να βοηθήσουν στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος

Ένα άλλο όφελος των λουτρών με πάγο είναι ότι βοηθούν στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος. Αυτό είναι κάτι που επισημαίνεται συχνά σε σχέση με τη μέθοδο Wim Hof, καθώς ο αθλητής, είναι προφανώς σε θέση να παρουσιάσει καλύτερη ανοσολογική απόκριση.

4. Μπορούν να βοηθήσουν στη βελτίωση της κυκλοφορίας και της καρδιαγγειακής λειτουργίας

Πιστεύεται γενικά ότι τα λουτρά με κρύο νερό μπορούν να βελτιώσουν την κυκλοφορία. Για το λόγο αυτό, πιστεύεται ότι με μια παγωμένη εμβάπτιση, η επίδραση αυτή θα ενισχυθεί, συμβάλλοντας στη μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου.

5. Τα παγωμένα λουτρά μπορεί να επιταχύνουν το μεταβολισμό και την απώλεια βάρους

Με μια βουτιά σε κρύο νερό (κάτω από 20° C), τουλάχιστον για πέντε λεπτά, είναι δυνατόν να επιταχυνθεί ο μεταβολισμός, πράγμα που σημαίνει ότι το σώμα θα εργάζεται για την καύση περισσότερης ενέργειας. Ως εκ τούτου, τα παγωμένα μπάνια θα μπορούσαν να συμβάλουν στην απώλεια βάρους.

6. Είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να δροσιστείτε

Ένα λουτρό με πάγο μπορεί να είναι ένας τρόπος για να δροσιστεί το σώμα πιο γρήγορα όταν κάνει ζέστη έξω ή μετά από μια σκληρή προπόνηση. Αν και όταν πρόκειται για το τελευταίο (μετά από μια προπόνηση), δεν θεωρείται τόσο καθοριστικό ή απαραίτητο για την οικοδόμηση των μυών.

7. Μπορούν να βελτιώσουν τη διάθεσή σας

Είναι πιθανό να υπάρχει συσχέτιση μεταξύ της εμβάπτισης σε παγωμένο νερό και της βελτίωσης της διάθεσης, επειδή υπάρχει αύξηση των επιπέδων ντοπαμίνης, μειώνοντας έτσι τα συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης.

8. Μειώνουν το στρες

Στο ίδιο πνεύμα, υποστηρίζεται επίσης ότι το κολύμπι σε πολύ κρύο νερό μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των επιπέδων του στρες. Ωστόσο, δεν είναι σαφές αν αυτό το όφελος μπορεί να αποδοθεί περισσότερο στα παγωμένα λουτρά ή στην άσκηση.

9. Μπορούν να βελτιώσουν τον ύπνο σας

Ως συνέπεια των προηγούμενων σημείων, οι άνθρωποι που έχουν τη συνήθεια να κάνουν παγωμένα μπάνια ισχυρίζονται ότι χαλαρώνουν και μπορούν να κοιμηθούν καλύτερα, επιτυγχάνοντας μια πιο ευχάριστη και αναζωογονητική ξεκούραση.

Τι λένε οι έρευνες;

Έχουν διεξαχθεί διάφορα είδη ερευνών που μας επιτρέπουν να υποστηρίξουμε ορισμένες από αυτές τις διαβεβαιώσεις. Συγκεκριμένα, μπορούμε να επισημάνουμε τα εξής:

• Μια ανασκόπηση του 2012 διαπίστωσε ότι η εμβάπτιση σε κρύο νερό μπορεί να συμβάλει στη μείωση του μυϊκού πόνου καθυστερημένης έναρξης (24 ώρες ή περισσότερο μετά τη δραστηριότητα).
• Μια μελέτη έδειξε ότι υπήρξε πράγματι αύξηση του μεταβολισμού, αν και αυτό δεν συνδέεται απαραίτητα με την απώλεια βάρους.
• Άλλες έρευνες επιβεβαιώνουν επίσης τη σχέση μεταξύ των παγωμένων λουτρών με τη βελτίωση της διάθεσης και τη μείωση των συμπτωμάτων κατάθλιψης.
• Ομοίως, υπάρχουν μελέτες που έχουν επιβεβαιώσει τη θετική επίδραση στο ανοσοποιητικό σύστημα της εμβάπτισης σε παγωμένο νερό, έστω και σε συνδυασμό με διαλογισμό και ελεγχόμενη αναπνοή.
• Τα αποτελέσματα ορισμένων ερευνών δείχνουν ότι μπορεί να μειώσει τη φλεγμονή και τον καρδιαγγειακό κίνδυνο, αν και υπάρχουν και άλλες που δείχνουν επίσης προς την αντίθετη κατεύθυνση.
• Όσον αφορά την ποιότητα του ύπνου, έγινε μια συγκριτική μελέτη με μια ομάδα ποδηλατών, αλλά δεν βρέθηκαν στοιχεία υπέρ της εμβάπτισης σε κρύο νερό.

Η αλήθεια σχετικά με αυτή την τάση

Αν και ορισμένα από τα οφέλη των παγωμένων λουτρών μπορούν να επιβεβαιωθούν, χρειάζονται περισσότερες έρευνες για να καταλήξουμε σε οριστικά συμπεράσματα. Αρκετές από τις μελέτες που εξετάστηκαν διεξήχθησαν με μικρούς πληθυσμούς.

Από την άλλη πλευρά, ορισμένες από αυτές τις μελέτες έχουν διεξαχθεί με άτομα που επίσης αθλούνται ενεργά. Και ενώ είναι αλήθεια ότι η έκθεση σε κρύο νερό βοηθά στην απελευθέρωση ενδορφινών και αυξάνει τα επίπεδα ντοπαμίνης, αυτό μπορεί κάλλιστα να είναι συνέπεια της άσκησης.

Το ίδιο ισχύει και για τις μελέτες όπου, εκτός από το μπάνιο σε κρύο νερό, υπάρχει το στοιχείο του διαλογισμού και της ελεγχόμενης αναπνοής. Δεν είναι σαφές πόσο μεγάλο μέρος του οφέλους οφείλεται στη μία ή την άλλη πτυχή.

Δεν πρέπει να υποτιμάται ότι υπάρχει ένα φαινόμενο placebo της ψυχρής εμβάπτισης σε σχέση με τη διάθεση. Σε αυτή την περίπτωση, είναι πιθανό η θετική αντίληψη των ανθρώπων για την πρακτική να είναι αυτή που τους βοηθά να αισθάνονται καλύτερα

Λουτρά με πάγο: Οι πιθανοί κίνδυνοι

Ωστόσο, δεν μπορούν να απολαύσουν όλοι τα οφέλη που αποδίδονται στα λουτρά με πάγο. Σε ορισμένους ανθρώπους είναι πιθανό να εμφανιστεί το αντίθετο αποτέλεσμα – δηλαδή, αντί να βοηθήσουν, μπορεί τελικά να βλάψουν τη συνολική τους υγεία.

Και αν η εμβάπτιση στον πάγο γίνεται για αρκετά λεπτά, η απώλεια θερμότητας μπορεί να προκαλέσει διάφορα προβλήματα, συμπεριλαμβανομένης της υποθερμίας. Επομένως, αν η πρακτική αυτή είναι επιθυμητή, δεν πρέπει να ξεκινάει απότομα, αλλά το άτομο πρέπει να αφιερώσει χρόνο για να συνηθίσει τις χαμηλές θερμοκρασίες.

Ωστόσο, τα λουτρά με πάγο δε συνιστώνται, σε καμία περίπτωση, για όσους έχουν ορισμένες παθήσεις, όπως είναι η περίπτωση των ασθενών με νόσο Reynaud ή ιστορικό καρδιακής νόσου.

Επομένως, προτείνεται να εξεταστούν άλλες εναλλακτικές λύσεις. Δραστηριότητες όπως οι διατάσεις μετά την άσκηση, η τακτική άσκηση αθλημάτων ή ο διαλογισμός μπορούν να βοηθήσουν στην επίτευξη των ίδιων οφελών χωρίς να αναλαμβάνετε τόσους πολλούς κινδύνους.