Βελτιώνει την πνευματική απόδοση η ζάχαρη;
Μέχρι προσφάτως, πολλοί άνθρωποι πίστευαν λανθασμένα ότι η ζάχαρη βελτιώνει την πνευματική απόδοση. Όμως, πρόσφατες μελέτες αμφισβητούν αυτή την άποψη. Τώρα, οι επιστήμονες ξέρουν ότι το σώμα έχει πολύ αποτελεσματικούς μηχανισμούς για να προμηθεύει με γλυκόζη τον εγκέφαλο, χωρίς να καταναλώνουμε ζάχαρη.
Ο εγκέφαλος βασίζεται σε μια συνεχή προμήθεια γλυκόζης από το αίμα ώστε να μπορέσει να συνεχίσει να λειτουργεί σωστά. Γι’ αυτό, συναγωνίζεται με τα υπόλοιπα όργανα για τη γλυκόζη όταν πέφτει το επίπεδό της. Αν συμβεί αυτό, λαμβάνουν χώρα τα ακόλουθα:
- Πρώτα, εξάγεται γλυκόζη από το αίμα.
- Έπειτα, περιορίζεται η ποσότητα γλυκόζης που λαμβάνουν τα υπόλοιπα κύτταρα του σώματος.
Από την άλλη, αν μειωθούν τα επίπεδα σακχάρου λόγω διατροφικής ανεπάρκειας, το σώμα έχει άλλους τρόπους για να λάβει αυτή τη θρεπτική ουσία. Ο κύριος μηχανισμός γι’ αυτό είναι η γλυκογένεση. Αποτελείται από τον σχηματισμό γλυκόζης από πρωτεΐνες και λιπαρά οξέα.
Γενικά, είναι ένας αποτελεσματικός μηχανισμός ο οποίος επιτρέπει στο σώμα να διατηρεί σε ασφαλές επίπεδο το σάκχαρο σε περιπτώσεις νηστείας ή όταν ένα άτομο δεν καταναλώνει αρκετούς υδατάνθρακες.
Διαβάστε επίσης: 7 τροφές που υποστηρίζουν την πνευματική υγεία
Κατανάλωση ζάχαρης και μνήμη
Ορισμένες μελέτες συνδέουν τη χορήγηση ζάχαρης με τη βελτίωση της βραχυπρόθεσμης μνήμης. Αυτό το είδος κατανάλωσης βασίζεται συνήθως σε κάποιο ζαχαρούχο ρόφημα και τα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι έντονες πνευματικές δραστηριότητες ανταποκρίνονται καλά στη χορήγηση γλυκόζης.
Μέχρι πρόσφατα, οι ειδικοί έλεγαν πως ο εγκέφαλος λειτουργεί βέλτιστα με 25 γραμμάρια γλυκόζης τα οποία κυκλοφορούν στο αίμα, όση περίπου περιέχει μια μπανάνα. Όμως, τα τελευταία άρθρα συμπεραίνουν ότι άνθρωποι με καλύτερη ανεκτικότητα στη γλυκόζη έχουν καλύτερα αποτελέσματα μνήμης.
Αυτή η κατάσταση είναι σημαντική σε άτομα με διαβήτη, στα οποία αναπτύσσεται η αντίσταση ινσουλίνης που επιτρέπει την καλή ανεκτικότητα στη γλυκαιμία. Γι’ αυτό, το σώμα έχει πολύ αποτελεσματικούς μηχανισμούς ικανούς να προμηθεύουν με γλυκόζη από πρωτεΐνες και λιπαρά οξέα ώστε να διατηρήσουν τα επίπεδα του σακχάρου. Με αυτόν τον τρόπο, ο εγκέφαλος παίρνει τη σωστή ποσότητα γλυκόζης, εξασφαλίζοντας την αποτελεσματική πνευματική απόδοση.
Από την άλλη, μελέτες έχουν δείξει ότι η ενυδάτωση παίζει μεγάλο ρόλο στη γνωστική λειτουργία. Γι’ αυτό, ένα άτομο το οποίο είναι αφυδατωμένο έστω στο ελάχιστο, θα έχει μικρότερο σκορ σε δεξιότητες που σχετίζονται με τη μνήμη, τη συγκέντρωση, και την προσοχή.
Επεξεργασμένη ζάχαρη: Χειρότερη από τους σύνθετους υδατάνθρακες;
Ορισμένα άρθρα αναφέρουν ότι η πρόσληψη επεξεργασμένης ζάχαρης έχει ως αποτέλεσμα τη βραχυπρόθεσμη απώλεια μνήμης μετά την κατανάλωση. Επίσης, έρευνες έχουν δείξει ότι η πρόσληψη ζάχαρης μπορεί, ορισμένες φορές, να οδηγήσει ακόμη και σε νοητική αναπηρία και στην ανάπτυξη πολύπλοκων ασθενειών.
Όμως, η πιθανότητα εμφάνισης διαταραχής ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας είναι μεγαλύτερη σε εφήβους με διατροφή πλούσια σε κορεσμένα λιπαρά και επεξεργασμένη ζάχαρη, συγκριτικά με όσους κάνουν πιο υγιεινή διατροφή.
Βελτιώνει την πνευματική απόδοση η ζάχαρη; – Τροφές που τη βελτιώνουν
Αν και η απλή ζάχαρη μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τις νοητικές λειτουργίες, άλλες θρεπτικές ουσίες μπορούν να βελτιώσουν τη λειτουργία του εγκεφάλου. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι η καφεΐνη με σύνεση, η οποία δρα ως φυσικό διεγερτικό και βοηθά την ενίσχυση και τη διατήρηση της υγείας του εγκεφάλου.
Επίσης, οι νιτρίτες που βρίσκονται σε τροφές όπως τα παντζάρια αυξάνουν την αγγειοδιαστολή και έτσι ρέει το αίμα προς τον εγκέφαλο. Η κύρια επίπτωση αυτού είναι η μεγάλη συνεισφορά των θρεπτικών ουσιών στον εγκέφαλο και η βελτίωση της γνωστικής δραστηριότητας.
Ακόμη, ορισμένες βιταμίνες όπως η βιταμίνη C, ίσως έχουν θετική επίδραση στην πνευματική απόδοση και υγεία. Αυτές οι βιταμίνες μπορούν να βοηθήσουν στην αποτροπή του νοητικού εκφυλισμού όπως αυτού που βλέπουμε σε ασθενείς με τη νόσο Αλτσχάιμερ.
Βελτιώνει την πνευματική απόδοση η ζάχαρη τελικά;
Η γλυκόζη είναι το κύριο καύσιμο για τον εγκέφαλο. Ωστόσο, η κατανάλωση ζαχαρώδων τροφών δεν είναι απαραίτητη για να εξασφαλιστεί η σωστή εγκεφαλική λειτουργία. Το σώμα έχει πολύ αποτελεσματικούς μηχανισμούς οι οποίοι διασφαλίζουν πως θα φτάνει αρκετή γλυκόζη στον εγκέφαλο προκειμένου ναι διατηρηθούν οι λειτουργίες του.
Για την ακρίβεια, η κατανάλωση ποσοτήτων απλής ζάχαρης μπορεί να οδηγήσει στη φθορά των γνωστικών λειτουργιών και να δημιουργήσει πιο περίπλοκες ασθένειες. Αν θέλετε να βελτιώσετε την πνευματική σας απόδοση και τη λειτουργία του εγκεφάλου, είναι καλύτερο να τρώτε υγιεινά, και ισορροπημένα γεύματα. Επιπλέον, αν χρειάζεστε γρήγορη ενίσχυση, μπορείτε να τρώτε τροφές πλούσιες σε βιταμίνη C και νιτρίτες.
Όλες οι παραθέτονται πηγές ελέγχθηκαν προσεκτικά από την ομάδα μας για να διασφαλιστεί η ποιότητα, η αξιοπιστία, η επικαιρότητα και η εγκυρότητά τους. Η βιβλιογραφία αυτού του άρθρου θεωρήθηκε αξιόπιστη και επιστημονικά ακριβής.
- Mergenthaler P., Lindauer U., Dienel GA., Meisel A., Sugar for the brain: the role of glucose in physiological and pathological brain function. Trends Neurosci, 2013. 36 (10): 587-97.
- McLellan TM., Caldwell JA., Lieberman HR., A review of caffeine’s on cognitive, physical and occupational performance. Neurosci Biobehav Rev, 2016. 71: 294-312.