Πτερύγιο (επιπεφυκότα): Τι είναι και τι πρέπει να ξέρετε
Το πτερύγιο είναι μια αγγειακή βλάβη του επιπεφυκότα του ματιού που μπορεί να εισβάλει στον κερατοειδή. Μπορεί να προκαλέσει αστιγματισμό και να μειώσει την οπτική οξύτητα. Η λέξη προέρχεται από τα αρχαία ελληνικά «πτέρυξ» που σημαίνει «πτερύγιο».
Αυτό το «πτερύγιο» εμφανίζεται στη μέση γραμμή του ματιού, στο διάστημα μεταξύ του άνω και του κάτω βλεφάρου. Έχει τριγωνικό σχήμα, εξ ου και το όνομά του, και είναι πιο συχνό στη ρινική πλευρά. Η κατάσταση αυτή μπορεί να επηρεάσει το ένα ή και τα δύο μάτια.
Αυτή η πάθηση είναι πολύ πιο συχνή σε τροπικά και υποτροπικά κλίματα και πολύ σπάνια σε κρύες χώρες. Επίσης, σχετίζεται με την υπεριώδη ακτινοβολία μετά την έκθεση των ματιών στο φως του ήλιου χωρίς προστασία ή φίλτρα.
Εμφανίζεται κυρίως σε αγρότες και σε εργαζόμενους σε υπαίθριες εργασίες, επειδή οι άνθρωποι αυτοί εκτίθενται περισσότερο στην ηλιακή ακτινοβολία και στη σκόνη. Φαίνεται επίσης ότι σχετίζεται με την επαφή με διαλύτες και χημικά.
Η ξηρότητα του περιβάλλοντος και η παρουσία ανέμου που επιταχύνει την εξάτμιση των δακρύων μπορεί επίσης να προωθήσει αυτήν την κατάσταση. Επιπλέον, υπάρχει ένα κληρονομικό στοιχείο και συνδέεται με ανοσολογικές ασθένειες.
Το πτερύγιο εμφανίζεται σε άτομα ηλικίας μεταξύ 20 και 50 ετών και είναι πολύ πιο συχνό σε αγροτικά περιβάλλοντα. Αυτή η κατάσταση είναι πιο διαδεδομένη στους Αφροαμερικανούς ανεξάρτητα από το φύλο. Η επίπτωσή του είναι επίσης υψηλότερη σε περιοχές με πιο έντονη ηλιοφάνεια.
Δείτε ακόμα: 7 πιθανές αιτίες για τα τικ στα μάτια
Πτερύγιο επιπεφυκότα: Συμπτώματα
Τα συμπτώματα μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με τη δραστηριότητα, το μέγεθος και τη θέση του πτερυγίου.
Ενεργό πτερύγιο
Το ενεργό πτερύγιο είναι μια παχιά βλάβη με φλεγμονή. Είναι υπεραιμία (περιέχει περίσσεια αίματος) και έχει λευκή περιοχή στην κορυφή του τριγώνου.
Τα συμπτώματα που προκαλούνται από το ενεργό πτερύγιο περιλαμβάνουν:
- Πόνος
- Κνησμός
- Αίσθηση ξένου σώματος
- Σχίσιμο
- Φωτοφοβία
- Μείωση στο οπτικό πεδίο
- Διπλή όραση
Ανενεργό πτερύγιο
Αυτό το είδος πτερυγίου είναι πιο διαδεδομένο σε εύκρατες χώρες, και έτσι η συχνότητα εμφάνισης είναι χαμηλότερη. Υπάρχει βραδύτερη ανάπτυξη και τα συμπτώματα είναι λιγότερο εμφανή. Είναι κυρίως μια επίπεδη αλλοίωση χωρίς φλεγμονή, χωρίς αγγείωση και χωρίς σημάδια ανάπτυξης.
Τα συμπτώματά του είναι σπάνια ή ανύπαρκτα. Το μέγεθος του πτερυγίου είναι άμεσα ανάλογο με τα συμπτώματά του. Έτσι, τα μεγαλύτερα καταλαμβάνουν περισσότερη επιφάνεια του κερατοειδούς και, λόγω αυτού, επηρεάζουν περισσότερο την όραση.
Ανάλογα με την τοποθεσία, ένα πτερύγιο που επηρεάζει την περιοχή του οπτικού πεδίου του κερατοειδούς έχει περισσότερα συμπτώματα. Έτσι, τα συμπτώματα του πτερυγίου είναι λιγότερο εμφανή όταν καλύπτει μόνο την περιφέρεια του ματιού.
Θεραπεία για το πτερύγιο (επιπεφυκότα)
Προληπτική θεραπεία
- Γυαλιά με φίλτρα υπεριώδους ακτινοβολίας από 90 έως 100% δείκτη προστασίας. Πρέπει να τα χρησιμοποιήσετε σε ευαίσθητους πληθυσμούς, ειδικά σε παιδιά.
- Καπέλα με φαρδύ γείσο
- Ιατρική περίθαλψη
Για ασυμπτωματικές περιπτώσεις:
- Ψεύτικα δάκρυα
- Λιπαντικά ματιών
- Τοπικά κορτικοστεροειδή σε χαμηλές συγκεντρώσεις εάν υπάρχει φλεγμονή
- Χειρουργική θεραπεία
Σε συμπτωματικές περιπτώσεις, η μόνη λύση είναι η χειρουργική επέμβαση. Γενικά, το πτερύγιο θα συνεχίσει να αυξάνεται και εάν δεν αφαιρεθεί, τότε τα συμπτώματα θα επιδεινωθούν. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να το κάνετε αυτό:
- Απλή εγχείρηση: Εδώ οι γιατροί αφαιρούν το πτερύγιο και το αφήνουν να επουλωθεί από μόνο του από τον επιπεφυκότα. Αυτό το είδος παρέμβασης δεν συνιστάται επειδή το πτερύγιο εμφανίζεται ξανά στο 40-80% των περιπτώσεων.
- Απλό κλείσιμο του επιπεφυκότα: Για αυτό, ένας γιατρός θα κάνει μια τομή και ράμμα των άκρων του επιπεφυκότα. Δυστυχώς, επανεμφανίζεται επίσης στο 45-70% των περιπτώσεων, επομένως συνιστάται μόνο σε ηλικιωμένους επειδή είναι λιγότερο επαναλαμβανόμενο.
- Επιπεφυκότα και αυτοσωματικό μόσχευμα: Αυτή είναι η χειρουργική τεχνική είναι η καλύτερη επιλογή λόγω της χαμηλότερης υποτροπής του. Επίσης επειδή αυτή η παρέμβαση απαιτεί λιγότερο χρόνο ανάκαμψης και υπάρχουν λιγότερες υποτροπές. Οι γιατροί μπορούν να το ράψουν ή να το κλείσουν με μια βιολογική κόλλα ινώδους ιστού. Η προτίμηση στη χρήση συνθετικών συγκολλητικών έναντι ραμμάτων οφείλεται στο γεγονός ότι είναι βιοσυμβατές. Έτσι, παράγουν λίγη έως καθόλου φλεγμονή και δεν προκαλούν ούτε αντίδραση ξένου σώματος ούτε παρεπόμενο θάνατο. Επίσης, αυτά είναι βιοαποικοδομήσιμα.
- Ελεύθερο αυτομόσχευμα επιπεφυκότα: Αυτή η τεχνική απαιτεί την εκτομή του κεφαλιού και του σώματος του πτερυγίου. Στη συνέχεια, ο χειρουργός θα καλύψει τον εκτεθειμένο σκληρό χιτώνα με επιπεφυκότα που λαμβάνεται από τον ασθενή. Αυτή η διαδικασία οδηγεί σε καλά αποτελέσματα, αν και όχι τόσο καλή όσο η σωματική.
Βοηθητική θεραπεία
Αυτή η θεραπεία είναι συμπλήρωμα της χειρουργικής θεραπείας και μπορεί να ελαχιστοποιήσει τον κίνδυνο επανεμφάνισης:
- Αντιμιτωτικά: Αυτά αποτρέπουν την αναπαραγωγή των κυττάρων και αποστολή τους είναι να ακυρώσουν ή να καθυστερήσουν την ανάπτυξη του ιστού του πτερυγίου. Όμως, παρόλο που μειώνουν τον κίνδυνο επανεμφάνισης του πτερυγίου, έχουν τοξικές επιδράσεις και επιπλοκές που, μερικές φορές, αποθαρρύνουν τη χρήση τους. Το πιο χρησιμοποιούμενο είναι το Mitomycin C.
- Αντιαγγειογόνα: Αυτά είναι καλά για την πρόληψη του αγγειακού πολλαπλασιασμού που παρέχει θρεπτικά συστατικά στο πτερύγιο που διευκολύνουν την ανάπτυξή του και μειώνουν τη διαφάνεια στον κερατοειδή, καθιστώντας έτσι δύσκολη την όραση. Επί του παρόντος, το bevacizumab για τοπική χρήση βρίσκεται υπό σε πειραματικό στάδιο.
- Βήτα ακτινοθεραπεία: Αυτή αποτελείται από μετεγχειρητική ακτινοθεραπεία του πτερυγίου με βήτα ακτινοβολία για τη μείωση της υποτροπής του. Επειδή αναστέλλει την κυτταρική μίτωση και αποτρέπει την υποτροπή. Τα αποτελέσματά της είναι παρόμοια με τη μιτομυκίνη, αλλά υπάρχουν λιγότερες παρενέργειες.
Συμπερασματικά, το πτερύγιο είναι μια αγγειακή βλάβη του επιπεφυκότα του ματιού που μπορεί να εισβάλει στον κερατοειδή και μπορεί να οδηγήσει σε αστιγματισμό και μειωμένη οπτική οξύτητα.
Όλες οι παραθέτονται πηγές ελέγχθηκαν προσεκτικά από την ομάδα μας για να διασφαλιστεί η ποιότητα, η αξιοπιστία, η επικαιρότητα και η εγκυρότητά τους. Η βιβλιογραφία αυτού του άρθρου θεωρήθηκε αξιόπιστη και επιστημονικά ακριβής.
- Denion E, Dalens PH, Huguet P, Petitbon J, Gerard M. Radial Descemet’s membrane folds as a sign of pterygium traction. Eye. 2005; 19: 800-801.
- Solomon R, Ehrenhaus M, Palmer C, Perry HD, Donnenfeld ED. Gaze-induced Descemet’s folds secondary to a primary pterygium. Eye Contact Lens. 2005; 31: 288-290.
- Cinal A, Yasar T, Demirok A, Topuz H. The effect of pterygium surgery on corneal topography. Ophthalmic Surg Lasers. 2001; 32: 35-40.
- Adamis AP, Stark T, Kenyon KR. The management of pterygium. Ophtamol Clin North Am. 1990;3(4):611.
- Klinworth GK. Chronic actinic keratopathy, a condition associated with conjunctival elastosis (pingueculae) and typified by characteristic extracellular concretions. Am J Pathol. 1972;67:32.