Πώς λειτουργούν τα αντιβιοτικά στις ουρολοιμώξεις

Τα αντιβιοτικά χρησιμοποιούνται στις ουρολοιμώξεις επειδή οι υπαίτιοι παράγοντες είναι συνήθως τα βακτήρια. Στο σημερινό μας άρθρο θα σας μιλήσουμε για τις διάφορες θεραπευτικές επιλογές.

Πολύ συχνά οι γιατροί χορηγούν αντιβιοτικά στις ουρολοιμώξεις καθώς λειτουργούν καλά στη θεραπεία τους. Μετά από ιατρική γνωμάτευση η οποία επιβεβαιώνει την ύπαρξη βακτηρίων, ο/η ειδικός θα συνταγογράψει αντιβιοτικά τα οποία ο/η ασθενής θα πρέπει να λαμβάνει για λίγες ημέρες. Τις περισσότερες φορές, αυτό το πρωτόκολλο είναι σωστό και λειτουργεί.

Για την ακρίβεια, οι ουρολοιμώξεις είναι από τις συχνότερες ασθένειες στον κόσμο. Τα αντιβιοτικά έχουν αποδειχθεί ιστορικά τα πιο αποτελεσματικά στον έλεγχο της πάθησης και στην αποτροπή επιπλοκών.

Ουρολοιμώξεις

Η πάθηση είναι πολύ συχνή, ειδικά στις γυναίκες. Εκτιμάται ότι το 20% του γυναικείου πληθυσμού θα υποφέρει από μία ουρολοίμωξη για την οποία θα απαιτηθεί λήψη αντιβίωσης, τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους.

Παρότι είναι λιγότερο συχνές στους άνδρες, μία επιπλοκή που παρουσιάζεται από την έλλειψη αντιμετώπισής τους είναι η χρόνια προστατίτιδα. Πολλοί άνδρες ξεκινούν με συμπτώματα ούρησης τα οποία δεν προσέχουν ιδιαίτερα. Κατά συνέπεια, τα βακτήρια μετακινούνται στον προστάτη όπου και αποικούν, προκαλώντας σοβαρή φλεγμονή.

Γενικά, οι στατιστικές δείχνουν ότι οι λοιμώξεις του κατώτερου ουροποιητικού συστήματος είναι πιο συχνές. Μία ουρολοίμωξη του κατώτερου ουροποιητικού συστήματος συμβαίνει στην κύστη και την ουρήθρα, ενώ μία ουρολοίμωξη του ανώτερου ουροποιητικού συστήματος συμβαίνει στα νεφρά και τους ουρητήρες.

Επιπροσθέτως, φαίνεται ότι παίζει ρόλο και η γήρανση. Οι γυναίκες που έχουν περάσει εμμηνόπαυση και οι ηλικιωμένοι άνδρες που ζουν σε οίκους ευγηρίας έχουν περισσότερες πιθανότητες να μολυνθούν.

Πώς λειτουργούν τα αντιβιοτικά στις ουρολοιμώξεις

Όπως αναφέραμε προηγουμένως, τα βακτήρια είναι μικροοργανισμοί που σχετίζονται περισσότερο με τις ουρολοιμώξεις. Προκαλούν περισσότερα περιστατικά απ’ ότι οι ιοί και οι μύκητες.

Μεταξύ των βακτηρίων, το Εσερίχια κόλι προκαλεί έως και το 80% των περιπτώσεων κυστίτιδας και ουρηθρίτιδας. Αυτό το βακτήριο ζει συχνά στο πεπτικό σύστημα, ειδικά στο τελευταίο τμήμα του εντέρου. Γι’ αυτό, το ίδιο το άτομο το μεταδίδει στον εαυτό του.

Στις γυναίκες, συνδέεται με την πιο κοντή ουρήθρα και τη μικρή απόσταση μεταξύ του ουροποιητικού και του πεπτικού συστήματος. Αυτό διευκολύνει το πέρασμα του Εσερίχια κόλι από τον πρωκτό στο άνοιγμα της ουρήθρας, στην οποία και αποικεί.

Και άλλοι μικροοργανισμοί μπορούν να προκαλέσουν ουρολοιμώξεις, σε μικρότερο βαθμό, μεταξύ των οποίων συναντάμε τους:

• Πρωτέα
• Κλεψιέλα
• Εντερόκοκκο

Όλα τα παραπάνω βακτήρια είναι ευάλωτα σε κάποιον τύπο αντιβιοτικού. Έτσι, ένα αντιβιόγραμμα ίσως είναι απαραίτητο πριν ξεκινήσει η θεραπεία. Αυτή η εξέταση μετρά την ευαισθησία των παθογόνων στα φάρμακα προκειμένου να χορηγηθεί το σωστό ώστε να νικηθεί ο μικροοργανισμός.

Τα συχνότερα αντιβιοτικά για τις ουρολοιμώξεις

Μόλις ο/η γιατρός αναγνωρίσει τον υπαίτιο παράγοντα και το αντιβιόγραμμα καθορίσει το καταλληλότερο αντιβιοτικό, ξεκινά το πρωτόκολλο αντιμετώπισης. Κανένα φάρμακο δεν είναι ιδανικό. Αντιθέτως, η συνταγογράφηση θα πρέπει να προσαρμοστεί στην κάθε περίπτωση ξεχωριστά.

Έτσι, είναι σημαντικό να ληφθούν υπόψιν η ηλικία του/ης ασθενή, πιθανές ασθένειες, αλλεργίες, και άλλες διαταραχές του ουροποιητικού συστήματος.

Ποια είναι λοιπόν τα συχνότερα αντιβιοτικά;

Παρακάτω θα σας εξηγήσουμε λεπτομερώς.

Πενικιλίνη και τα παράγωγά της

Καθώς πρόκειται για την παλαιότερη ομάδα καταπολέμησης των βακτηρίων, οι πενικιλίνες έχουν εξελιχθεί. Η αμοξυκιλλίνη και η αμπικιλλίνη ανήκουν σε αυτή την οικογένεια και είναι αποτελεσματικές ενάντια σε πολλούς διαφορετικούς μικροοργανισμούς. Ομοίως, υπάρχουν οι κεφαλοσπορίνες όπως η κεφαλεξίνη, η κεφαλοθίνη και η κεφτριαξόνη.

Τα περισσότερα στελέχη Εσερίχια κόλι και Πρωτέα είναι ευαίσθητα σε αυτά τα αντιβιοτικά. Αποτελούν εξαιρετικές επιλογές για τις έγκυες γυναίκες καθώς δεν έχουν καταγραφεί προβλήματα στο έμβρυο στις μελέτες. Έτσι, είναι αρκετά ασφαλή κατά την εγκυμοσύνη.

Αντιβιοτικά στις ουρολοιμώξεις – Αμινογλυκοσίδες

Αυτή η οικογένεια, της οποίας αντιπροσωπευτικό παράδειγμα είναι η γενταμικίνη, μπορεί να καταπολεμήσει τα αρνητικά κατά Γκραμ βακτήρια. Αυτό σημαίνει ότι δε σταματούν την ανάπτυξη των βακτηρίων αλλά σκοτώνουν τους μικροοργανισμούς. Γι’ αυτόν τον λόγο, οι γιατροί τα χορηγούν για τον εντερόκοκκο.

Ωστόσο, έχουν πολλές παρενέργειες οι οποίες περιορίζουν τη χρήση τους. Δε θα πρέπει να χορηγούνται σε έγκυες γυναίκες και μωρά των οποίων οι ιστοί αναπτύσσονται ακόμη, εξαιτίας της πιθανότητας παρεμβολής στις διαδικασίες διαμόρφωσης των κυττάρων.

Αντιβιοτικά στις ουρολοιμώξεις – Κινολόνες

Με το πέρασμα του χρόνου και την ανακάλυψη νέων φαρμάκων, ορισμένα νέα φάρμακα έχουν κερδίσει έδαφος και έχουν γίνει τα αγαπημένα αντιβιοτικά για τις ουρολοιμώξεις. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν οι κινολόνες, οι οποίες έχουν εκτοπίσει την αμοξυκιλλίνη και την πενικιλίνη.

Παρότι αυτό δε βασίζεται πάντα σε επιστημονικές αποδείξεις, πιθανότητα να συμβαίνει χάρη της ευκολίας χρήσης των φαρμάκων αυτών, καθώς απαιτούν λιγότερες δόσεις για λιγότερες ημέρες.

Μέλη της οικογένειας αυτής είναι η νορφλοξασίνη, η σιπροφλοξασίνη, η πεφλοξασίνη και η γκατιφλοξασίνη. Τα δύο πρώτα ενδείκνυνται περισσότερο εξαιτίας της βακτηριοκτόνου δράσης τους. Ένα πλεονέκτημα αυτής της ομάδας είναι πως οι κινολόνες συγκεντρώνονται στους ιστούς όπου και πρέπει να επιτεθούν.

Παραδείγματος χάρη, στους άνδρες, η ικανότητά τους να διεισδύσουν στον προστάτη τις καθιστά την πρώτη γραμμή άμυνας προκειμένου να μη γίνει χρόνια η πάθηση. Εν τω μεταξύ, η νορφλοξασίνη βρίσκεται σε υψηλή συγκέντρωση στα ούρα μόλις ληφθεί.

Τριμεθοπρίμη-σουλφαμεθοξαζόλη

Αυτός ο φαρμακευτικός συνδυασμός θεωρείται από μόνος του αντιβιοτικό. Όμως, δε μπορεί να χρησιμοποιηθεί πάντα επειδή η δράση του περιορίζεται στα βακτήρια που προκαλούν συχνότερα ουρολοιμώξεις. Παρόλα αυτά, αν το επιτρέψει το αντιβιόγραμμα, δεν αποτελεί κακή επιλογή.

Αυτό το φάρμακο έχει καλή δράση στον προστάτη, γι’ αυτό και αποτελεί τη δεύτερη επιλογή στους άνδρες μετά τη νορφλοξασίνη. Επίσης, οι λίγες παρενέργειές του, του δίνουν ένα ασφαλές προφίλ κατάλληλο για κάθε ηλικία.

Aντιβιοτικά στις ουρολοιμώξεις – Ασφαλής χρήση

Ανεξάρτητα από το είδος της λοίμωξης, η ασφαλής χρήση αντιβιοτικών είναι απαραίτητη. Όταν λαμβάνονται και γράφονται αδιακρίτως, τα στελέχη των βακτηρίων γίνονται πιο ανθεκτικά και η δυσκολία αντιμετώπισής τους αυξάνεται δραματικά.

Γι’ αυτό, είναι απαραίτητο να συμβουλευτείτε γιατρό και να κάνετε ένα αντιβιόγραμμα αν το επιτρέπει η κατάσταση της περίπτωσής σας. Έτσι, το αντιβιοτικό θα επιλεχθεί βάσει της αποτελεσματικότητάς του στην καταστροφή των βακτηρίων και τη μείωση της εμφάνισης ανθεκτικότερων στελεχών.