Πώς να αναγνωρίσετε ένα άτομο που θέλει να ελέγχει τα πάντα

Ένα άτομο που θέλει να ελέγχει τα πάντα τείνει να αισθάνεται ότι απειλείται συνεχώς, καθώς κάθε αλλαγή που συμβαίνει είναι δυνητικά επικίνδυνη για τον τέλειο σχεδιασμό του.

Γράφτηκε και επαληθεύτηκε από ψυχολόγο Maria Fatima Seppi Vinuales.

Τελευταία ενημέρωση: 25 Ιουνίου, 2023

Ένα άτομο που θέλει να ελέγχει, φιλοδοξεί να έχει τα πάντα σε τάξη και υπό έλεγχο. Με την πρώτη ματιά, κάποιοι θα έλεγαν ότι δεν υπάρχει τίποτα κακό σε αυτό. Άλλωστε, ο καλός προγραμματισμός μπορεί να αποτρέψει πολλά προβλήματα. Ωστόσο, όταν αναλύσουμε λίγο περισσότερο τη συμπεριφορά, βλέπουμε ότι πίσω από αυτή την τέλεια οργάνωση, κρύβεται πολλή προσπάθεια, ένταση και νεύρα.

Η ηρεμία αυτού του ατόμου συντηρείται από μια επισφαλή ισορροπία και κρέμεται από μια κλωστή αφού οποιοδήποτε απρόβλεπτο γεγονός απειλεί να καταστρέψει τα τέλεια σχέδιά του. Αυτό ακριβώς φοβούνται περισσότερο οι άνθρωποι που ελέγχουν.

Λοιπόν, ας ρίξουμε μια ματιά στο πώς να αναγνωρίσουμε αυτόν τον τύπο ανθρώπου και πώς να τον αντιμετωπίσουμε.

Από τι χαρακτηρίζεται ένα άτομο που ελέγχει;

Ένα άτομο που ελέγχει χαρακτηρίζεται από το γεγονός ότι θέλει να ξέρει και να επεμβαίνει στο τι γίνεται και πώς  γίνεται, δηλαδή ορίζει και ελέγχει όλες τις πτυχές μιας κατάστασης. Ωστόσο, κατά βάθος τα άτομα αυτά έχουν ανασφαλείς προσωπικότητες. Ως εκ τούτου, επιδιώκουν να έχουν τον έλεγχο.

Συνήθως είναι εξαιρετικά προσεκτικοί σε όλες τις λεπτομέρειες μιας και δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν – ή να ανεχθούν – τον αυτοσχεδιασμό. Το πρόβλημα με τη σχέση με ένα τέτοιο άτομο είναι ότι προσπαθούν να ελέγξουν τα πάντα. Έτσι, με τον καιρό, η σχέση γίνεται ανυπόφορη.

Στην πραγματικότητα, μπορεί να οδηγήσει σε αδιανόητες συνέπειες. Για παράδειγμα, όταν υπάρχει ένα τέτοιο αφεντικό στο χώρο εργασίας, οι υπάλληλοί του περιορίζονται στο να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις του αντί να αναζητούν καινοτομία, να είναι δημιουργικοί ή να εισάγουν βελτιώσεις. Έτσι, αυτό που καταρχήν μοιάζει με αρετή γίνεται στην πραγματικότητα η αχίλλειος πτέρνα αυτών των ανθρώπων.

Άτομο που θέλει να ελέγχει τα πάντα: Χαρακτηριστικά

Πολλά σημάδια μπορούν να αναγνωρίσουν ένα άτομο που ελέγχει. Μερικά από τα πιο κοινά είναι τα εξής:

• Συμπεριφέρονται σαν να προστατεύουν άλλους ανθρώπους. Με αυτόν τον τρόπο, συγκαλύπτουν την επιθυμία τους για έλεγχο κάτω από μια πρόσοψη ενδιαφέροντος ή ανησυχίας.
• Κατά βάθος, αυτός ο τύπος ανθρώπου έχει ένα μόνιμο αίσθημα ανασφάλειας και «απειλής». Για αυτόν τον λόγο, είναι πολύ προσεκτικοί σε εκείνες τις καταστάσεις που τους ενδιαφέρουν, γεγονός που οδηγεί σε μια συνεχή εμπειρία άγχους.
• Είναι άκαμπτοι άνθρωποι που δυσκολεύονται να προσαρμοστούν σε αλλαγές και απρόβλεπτα γεγονότα. Γενικά, προσπαθούν να θεσπίσουν τους δικούς τους κανόνες παιχνιδιού. Για αυτόν τον λόγο, συνήθως δεν είναι πολύ αυθόρμητοι.
• Είναι ανασφαλείς και έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση, αν και μερικές φορές μπορεί να φαίνεται ότι έχουν υψηλές επιδόσεις. Φοβούνται μήπως χάσουν τον έλεγχο και εκτεθούν ή ότι οι άνθρωποι θα συνειδητοποιήσουν πώς αισθάνονται, επομένως προσπαθούν πάντα να είναι πρωτοπόροι.
• Σε ορισμένες περιπτώσεις, είναι πολύ επεμβατικά άτομα που μπορεί να μην σέβονται το απόρρητό σας και να σας ζητήσουν ακόμη και τον κωδικό πρόσβασης του κινητού σας τηλεφώνου ή του υπολογιστή σας.

Πώς να αντιμετωπίσετε ένα άτομο που ελέγχει

Το να μάθετε πώς να αντιμετωπίζετε καταστάσεις με ένα άτομο που ελέγχει μπορεί να βοηθήσει στην αποφυγή δυσάρεστων στιγμών. Μερικές συστάσεις για την αντιμετώπιση αυτής της προσωπικότητας είναι οι ακόλουθες:

Μείνετε δυνατοί και σταθεροί

Στην αρχή, είναι σημαντικό να μην τους δίνετε χώρο να πάρουν τον έλεγχο της ζωής σας ή να αναλάβουν έναν ρόλο πέρα από αυτόν που θέλετε να έχουν. Δηλαδή, αποφύγετε να δώσετε εξηγήσεις για το πού, πότε, με ποιον ή τι κάνετε, είτε είναι ο σύντροφός σας, ο φίλος σας ή ο γονέας σας.

Μην δίνετε εξηγήσεις για να αποφύγετε την αντιπαράθεση, καθώς θα καταλήξετε να κουραστείτε. Όσες περισσότερες εξηγήσεις δίνετε, τόσο περισσότερες θα ζητήσουν, οπότε κάποια στιγμή θα έρθει η σύγκρουση αν η κατάσταση επιμείνει.

Θέστε όρια

Μην φοβάστε να θέσετε όρια. Πρέπει να διεκδικήσετε το απόρρητό σας και τα δικαιώματά σας.

Θα υπάρχουν λεπτομέρειες για τις δραστηριότητές σας ή τις ιστορίες που θέλετε να μοιραστείτε, αλλά το πότε και πώς, εξαρτάται από εσάς. Όταν το κάνετε, ενεργήστε αποφασιστικά και αποφύγετε τη βία. Μην παραμερίζετε τις ανάγκες και τις επιθυμίες σας.

Αφήστε στην άκρη τις ευθύνες

Πολλές φορές, οι άνθρωποι που ελέγχουν τείνουν να κατηγορούν τους άλλους. Μην αφήσετε αυτό να συμβεί. Μην προσπαθήσετε να δικαιολογήσετε τον εαυτό σας, καθώς συνήθως έχουν ένα λόγο για όλα.

Η άλλη πλευρά της ενοχής είναι ότι συχνά χρησιμοποιούν συναισθηματική χειραγώγηση για να πάρουν αυτό που θέλουν. Με αυτόν τον τρόπο, δημιουργούν ενοχές και οίκτο στους άλλους, οι οποίοι κάνουν αυτό που τους λένε να κάνουν.

Μάθετε λοιπόν να λέτε «όχι» όποτε χρειάζεται.

Ενισχύστε την αυτοεκτίμησή σας

Τέλος, είναι επίσης πολύ σημαντικό να εργαστείτε για την αυτοεκτίμησή σας για να εκτιμήσετε τον εαυτό σας. Μερικές φορές, μπορεί να καταλήξετε να ενδώσετε για να αποφύγετε τις συγκρούσεις επειδή πιστεύετε ότι «δεν σας κοστίζει τίποτα». Εξαιτίας αυτού, ο έλεγχός τους αρχίζει να εξαπλώνεται.

Κάθε φορά που υπάρχει ένα άτομο που ασκεί έλεγχο, υπάρχει ένα άλλο που δυσκολεύεται να θέσει όρια. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να μπορείτε επίσης να βγείτε από αυτόν το ρόλο.

Ο ακραίος έλεγχος είναι τοξικός

Όπως είπαμε, το να υπάρχει κάποιος έλεγχος στη ζωή είναι θετικό, καθώς σας επιτρέπει να έχετε ένα περιθώριο ασφάλειας, να ξέρετε πώς να ενεργείτε και να μην νιώθετε ότι είστε «στη μέση του πουθενά». Ωστόσο, αυτό δεν πρέπει να συγχέεται με τον έλεγχο της ζωής άλλων ανθρώπων. Ο καθένας πρέπει να έχει τη δική του αυτονομία και την ελευθερία να παίρνει τις δικές του αποφάσεις.

Ο έλεγχος συχνά οδηγεί σε σύγκρουση και είναι τοξικός για τις σχέσεις. Φυσικά, είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι δεν είναι πάντα ασπρόμαυρο. Συχνά, ορισμένες συμπεριφορές μας επιτρέπουν να κατανοήσουμε καλύτερα γιατί ένα άτομο μπορεί να είναι όπως είναι.

Για παράδειγμα, σε ορισμένες περιπτώσεις, η ανάγκη για έλεγχο προέρχεται από το είδος της ανατροφής που λαμβάνεται, όπως η αυταρχική ή άκαμπτη ανατροφή των παιδιών. Υπό αυτή την έννοια, είτε είστε το άτομο που επιδιώκει να ασκήσει έλεγχο είτε είστε αυτός που περνάει μια παρόμοια κατάσταση, είναι σημαντικό να ζητήσετε βοήθεια για να αποφύγετε να βλάψετε την ψυχική σας υγεία ή των γύρω σας.

Τέλος, είναι απαραίτητο να αναγνωρίσετε τις συνέπειες της επιθυμίας να έχετε τον έλεγχο της υγείας σας για να ξεκινήσετε την αλλαγή. Άλλωστε, αυτή η συμπεριφορά οδηγεί σε επεισόδια άγχους, στρες, κατάθλιψης και μόνιμης έντασης, επειδή ένα άτομο που ελέγχει δεν μπορεί να χάσει ούτε μια λεπτομέρεια.