7 κλειδιά για να χειρίζεστε και να ανέχεστε την αβεβαιότητα

Για να ανεχτούμε την αβεβαιότητα πρέπει να δεχτούμε ότι υπάρχει αβεβαιότητα. Με αυτόν τον τρόπο, προσανατολιζόμαστε να σκεφτόμαστε με όρους πόρων και όχι με όρους ελλείψεων.

Θα συμβεί όντως; Και αν συμβεί; Και αν δεν συμβεί; Κάπως έτσι ακούγεται συχνά στον εγκέφαλο η αδυναμία να ανεχτεί κανείς την αβεβαιότητα. Όταν δεν μπορούμε να ανεχτούμε την αβεβαιότητα, συχνά βασανιζόμαστε από ερωτήματα για το μέλλον, για μακρινά σενάρια που μπορεί να μας αποπροσανατολίσουν.

Ωστόσο, αυτή η υπερβολική ανησυχία κάνει την αβεβαιότητα να φαίνεται ακόμη πιο σημαντική και τρομακτική. Αυτό κάνει τους φόβους και τις ανησυχίες μας να μεγαλώνουν.

Επιπλέον, η αδυναμία ανοχής της αβεβαιότητας λειτουργεί και προς την αντίθετη κατεύθυνση: αντί να μας επιτρέπει να σκεφτούμε λύσεις, μας μπλοκάρει και οδηγεί σε αδιέξοδο. Για να μάθουμε να ανεχόμαστε την αβεβαιότητα, το κλειδί είναι να αποδεχτούμε ότι υπάρχει.

Πρόκειται για τη διερεύνηση μιας κατάστασης ώστε να διαφοροποιήσουμε τις πτυχές που βρίσκονται υπό τον έλεγχό μας από άλλες που βρίσκονται εκτός του ελέγχου μας. Είναι απαραίτητο να ξεκινήσουμε από αυτό το σημείο ταπεινότητας για να ανεχτούμε καλύτερα την απογοήτευση.

Μερικά από τα κλειδιά για τη διαχείριση της αβεβαιότητας είναι τα εξής.

1. Προβλέψτε αλλά μην ανησυχείτε

Μια σύσταση για την ανοχή της αβεβαιότητας είναι να εστιάσουμε τις προσπάθειές μας στις πτυχές που μπορούμε να προβλέψουμε. Με αυτόν τον τρόπο, απομακρύνουμε την προσοχή μας από τις πιθανές καταστάσεις που δημιουργούν μόνο άγχος και ανησυχία.

Η ανησυχία μας κάνει στάσιμους και φοβισμένους.

2. Συνειδητοποιήστε τι φοβάστε και συνδέστε το με τους πόρους σας

Σίγουρα μια κατάσταση που σας προκαλεί άγχος έχει ήδη παρελάσει ξανά και ξανά στο μυαλό σας, προκαλώντας άγχος και αίσθημα απώλειας ελέγχου. Τώρα, θα πρέπει να δοκιμάσετε ένα ακόμη βήμα και να αναρωτηθείτε τι πόρους και δυνάμεις έχετε για να την αντιμετωπίσετε.

Το να σκεφτείτε μια θετική λύση είναι ένας τρόπος να μειώσετε τη δυσφορία. Έτσι, ανοίγει η πόρτα για να βρείτε λύσεις στο πρόβλημα.

3. Μάθετε να αναγνωρίζετε τα συναισθήματά σας και να τα αποδέχεστε

Το να γνωρίζουμε πώς νιώθουμε για ορισμένα θέματα και ποια πράγματα προκαλούν ορισμένα συναισθήματα είναι απαραίτητο. Δεν είναι απαραίτητο να παρουσιάζουμε ως δυνατοί μπροστά στους άλλους, όταν αυτό που πραγματικά χρειαζόμαστε είναι ο περιορισμός.

Το να μάθουμε να εκφράζουμε και να κυριαρχούμε στα συναισθήματα αντί να τα αποφεύγουμε ή να τρέχουμε μακριά από αυτά, μας επιτρέπει να είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι και να ελέγχουμε περισσότερο τον εαυτό μας.

4. Αποφύγετε να ενεργείτε ψυχαναγκαστικά

Ένα πολύ σαφές παράδειγμα ήταν αυτό που συνέβη σε πολλά μέρη κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Ξαφνικά, ο κόσμος βρέθηκε αντιμέτωπος με μια δυσμενή, πρωτοφανή κατάσταση για την οποία ελάχιστα ήταν γνωστά.

Ήταν λογικό οι πρώτες αντιδράσεις να είναι η αβεβαιότητα και η αγωνία. Ωστόσο, το να έχουμε την τηλεόραση ανοιχτή όλη την ημέρα για να ελέγξουμε τον αριθμό των ανθρώπων που νοσηλεύονταν σε νοσοκομεία ήταν αντιπαραγωγικό: το μόνο που έκανε ήταν να δημιουργήσει περισσότερη ανησυχία και αγωνία.

Γι’ αυτό είναι σημαντικό να αποφεύγονται συμπεριφορές που επιδεινώνουν το φαινόμενο. Με τη σειρά μας, είναι απαραίτητο να επιλέγουμε πολύ καλά τις πηγές πληροφόρησής μας.

5. Βρείτε κάποια σταθερά σημεία για να ανεχτείτε την αβεβαιότητα

Πολλές φορές μπορεί να βαδίζουμε στα τυφλά, όταν παίρνουμε μια απόφαση. Ωστόσο, είναι δυνατόν να αναζητήσουμε σταθερά σημεία και θεμέλια που θα μας στηρίξουν. Μερικά είναι τα ακόλουθα:

• Οικογένεια
• Φίλοι
• Πάθος για αυτό που κάνουμε
• Μια κλίση

Ο καθένας πρέπει να γνωρίζει τι είναι σημαντικό για αυτόν και πού μπορεί να βρει καταφύγιο όταν εμφανίζεται η αβεβαιότητα.

6. Εξασκηθείτε σε τεχνικές χαλάρωσης

Για παράδειγμα, μπορείτε να το κάνετε μέσω ασκήσεων αναπνοής που σας βοηθούν να παραμείνετε ήρεμοι. Η πρακτική της ενσυνειδητότητας, με το σύνθημα “εδώ και τώρα”, παίζει επίσης πολύ σημαντικό ρόλο.

7. Διαφωνήστε με τις σκέψεις σας για να ανεχτείτε την αβεβαιότητα

Πρέπει να γνωρίζουμε ότι οι σκέψεις μας δεν είναι πραγματικότητα, αλλά μια κατασκευή του νου. Επομένως, πρέπει επίσης να τολμήσουμε να διαφωνήσουμε μαζί τους, να αμφισβητήσουμε την υποτιθέμενη αλήθεια κάτω από την οποία κρύβονται αυτές οι δηλώσεις και να σχετικοποιήσουμε ό,τι παρουσιάζεται ως απειλητικό.

Πολλές φορές έχουμε την τάση να μεγεθύνουμε ορισμένες αρνητικές πτυχές και να υπερεκτιμούμε τη χρησιμότητα και την πιθανότητά τους. Ένας άλλος πιθανός δρόμος είναι να αναρωτηθούμε τι χάνουμε ή τι αφήνουμε στην άκρη με το να σκεφτόμαστε τόσο πολύ ένα συγκεκριμένο θέμα.

Οι συνέπειες του να μην μπορούμε να ανεχτούμε την αβεβαιότητα

Το να ζούμε αναζητώντας τη βεβαιότητα όχι μόνο μας στερεί την απόλαυση του παρόντος αλλά και μετατρέπει το μέλλον σε κάτι που πρέπει να φοβόμαστε. Μας υποβάλλει σε καταστάσεις χρόνιου στρες και μπορεί να μας οδηγήσει σε σύνθετες καταστάσεις, όπως:

• Διαταραχές άγχους
• Σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης
• Κατάθλιψη.

Υπάρχουν ορισμένα ζητήματα που δεν έχουν πειστικές απαντήσεις. Σε αυτές τις περιπτώσεις, μπορεί να μην έχουμε πάντα το τέλος που θέλουμε. Πάντως, όσο περισσότερο ψάχνουμε και έχουμε εμμονή με κάτι, τόσο πιο ανασφαλείς θα νιώθουμε, γιατί θα οδηγούμαστε από γνωστικές προκαταλήψεις.

Τέλος, όπως επισημαίνει η Rebecca Solnit στο βιβλίο της The Field Guide to Getting Lost, το γεγονός ότι δεν ξέρουμε και κινούμαστε σε ένα άγνωστο έδαφος μπορεί να είναι η άκρη του νήματος για να βρούμε μια διαφορετική διέξοδο, να μάθουμε να βλέπουμε τα πράγματα με άλλα μάτια και να βρούμε τον εαυτό μας. Με αυτόν τον τρόπο, η αβεβαιότητα μπορεί να είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να αναπτύξουμε τη δημιουργικότητά μας.