Χρόνια νοσήματα: Τι θα πρέπει να γνωρίζετε

Τα χρόνια νοσήματα είναι ένα μεγάλο πρόβλημα για τη δημόσια υγεία σε παγκόσμιο επίπεδο. Μία από τις κύριες αιτίες γι' αυτό είναι η γήρανση. Σε αυτό το άρθρο, θα σας εξηγήσουμε ποια είναι η τωρινή κατάσταση και πώς να αποτρέψετε αυτά τα νοσήματα.
Χρόνια νοσήματα: Τι θα πρέπει να γνωρίζετε

Τελευταία ενημέρωση: 13 Δεκεμβρίου, 2020

Τα χρόνια νοσήματα είναι ασθένειες οι οποίες επηρεάζουν το σώμα για μια ιδιαίτερα μεγάλη περίοδο. Τα συμπτώματά τους ξεπερνούν τους έξι μήνες σε διάρκεια.

Γενικά, τα χρόνια νοσήματα εξελίσσονται αργά. Έτσι, είναι ικανά να εξασθενίσουν διάφορα συστήματα και όργανα του σώματος. Επίσης, πολύ συχνή είναι η σύνδεση δύο χρόνιων νοσημάτων.

Για την ακρίβεια, αυτό συμβαίνει με την αρτηριακή υπέρταση, καθώς συχνά συνυπάρχει με τον διαβήτη. Ακόμη, ο υποθυρεοειδισμός σχετίζεται συχνά με διάφορες ορμονικές παθήσεις.

Εκτιμάται ότι τα χρόνια νοσήματα ευθύνονται για το 75% των θανάτων παγκοσμίως. Καρδιακά προβλήματα, καρκίνοι, διαβήτης, και αναπνευστικές παθήσεις ευθύνονται για άνω του 60% αυτών των θανάτων.

Γενικά, το 1/3 των ανθρώπων κάτω των 60 ετών πεθαίνουν από χρόνια νοσήματα. Ωστόσο, δεν αποτελούν πρόβλημα που επηρεάζει μόνο τους ηλικιωμένους, εκτείνεται πέραν αυτής της ηλικιακής ομάδας.

Όσο για τον διαβήτη, η σχέση του με την παχυσαρκία είναι ανησυχητική. Ο διαβήτης εμφανίζεται όλο και πιο συχνά σε υπέρβαρα άτομα σε όλο τον κόσμο. Φαίνεται ότι ο αριθμός των ατόμων με διαβήτη θα διπλασιαστεί στις περισσότερες χώρες σε δέκα χρόνια.

Τα πιο συχνά χρόνια νοσήματα

Υπάρχουν πολλά, συχνά χρόνια νοσήματα και προκαλούν τους περισσότερους θανάτους. Όμως, τα τέσσερα πιο σχετικά σε αυτή την κατηγορία είναι:

  • Ο καρκίνος όλων των μορφών. Αυτή η ασθένεια αντιπροσωπεύει ένα μεγάλο κομμάτι σοβαρών προβλημάτων υγείας τα οποία επηρεάζουν τον γενικό πληθυσμό.
  • Οξέα εμφράγματα του μυοκαρδίου, καρδιακή ανεπάρκεια, και εγκεφαλικά είναι παραδείγματα χρόνιων καρδιακών νοσημάτων τα οποία οδηγούν συχνά σε αναπηρία, αλλά και στον θάνατο. Οι διάφοροι βαθμοί αναπηρίας που αναπτύσσονται από αυτές τις παθήσεις επηρεάζουν ολόκληρες οικογένειες.
  • ΧΑΠ (χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια) συμπεριλαμβανομένων άσθματος, χρόνιας βρογχίτιδας, εμφυσήματος, και ατελεκτασίας. Το κάπνισμα είναι ο πιο συχνός παράγοντας επικινδυνότητας που σχετίζεται με αυτά.
  • Τέλος, είναι δύσκολο να αγνοήσουμε τον διαβήτη, τόσο στη νεανική μορφή – διαβήτης τύπου 1 – όσο και στην ενήλικη – διαβήτης τύπου 2. Ο λόγος είναι πως, δυστυχώς, στις μέρες μας επηρεάζει όλο και περισσότερους ανθρώπους.

Το πρόβλημα της φτώχειας

Υπάρχει μια διαδεδομένη άποψη που υποστηρίζει ότι τα χρόνια νοσήματα είναι ένα πρόβλημα που επηρεάζει τις χώρες του πρώτου κόσμου, αλλά αυτός είναι μονάχα ένας μύθος. Οι στατιστικές αποκαλύπτουν ότι οι φτωχές χώρες επηρεάζονται περισσότερο από τα χρόνια νοσήματα.

Γενικά, περίπου το 80% των θανάτων που προέρχονται από τέτοια νοσήματα συμβαίνουν σε χώρες του τρίτου κόσμου, ενώ μόνο το 20% σε πλουσιότερες χώρες.

Επίσης, οι μισοί από αυτούς τους θανάτους αφορούν άτομα κάτω των 70 ετών. Έτσι, οι άνθρωποι πεθαίνουν σε μικρότερες ηλικίες, και τα άτομα σε πιο φτωχές χώρες αρρωσταίνουν και πεθαίνουν συχνά πολύ πριν την ώρα τους.

Άτομο εκτείνει τις παλάμες του
Τα χρόνια νοσήματα είναι πιο συχνά στις φτωχές χώρες απ’ ότι στις πλούσιες.

Παράγοντες επικινδυνότητας για τα χρόνια νοσήματα

Τα χρόνια νοσήματα προηγούνται από πολλούς παράγοντες επικινδυνότητας. Αυτοί οφείλονται πολλές φορές σε μοναδικά χαρακτηριστικά του περιβάλλοντος ή του ατόμου, πράγμα που κάνει τα άτομα επιρρεπή σε ασθένειες.

Οι παράγοντες επικινδυνότητας είναι στο μεγαλύτερο μέρος τους γνωστοί, και οι οργανισμοί υγείας λαμβάνουν μέτρα για να τους περιορίζουν. Για την ακρίβεια, αν μπορούσαμε να τους ελέγξουμε αυτούς τους παράγοντες θα είχαμε έως και 80% λιγότερες περιπτώσεις καρδιακών παθήσεων και 40% λιγότερες περιπτώσεις καρκίνων.

Ανάμεσα στους παράγοντες επικινδυνότητας μπορούμε να βρούμε:

  • Αλκοόλ. Η κατανάλωση αυτής της ουσίας οδηγεί σε περίπου τρία εκατομμύρια θανάτους ετησίως. Το αλκοόλ είναι υπεύθυνο για τον καρκίνο του ήπατος, την κίρρωση, το τραύμα, και πολλά ατυχήματα.
  • Παραπανίσιο βάρος και παχυσαρκία. Αυτές οι παθήσεις οδηγούν σε περίπου τρία εκατομμύρια θανάτους τον χρόνο. Γενικά, οφείλονται στη φτωχή διατροφή και τον καθιστικό τρόπο ζωής. Ένα παχύσαρκο άτομο έχει περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξει μια αναπηρία και ένα χρόνιο νόσημα.
  • Κάπνισμα. Το κάπνισμα επηρεάζει τους καπνιστές και τα άτομα γύρω τους. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, διπλάσιος αριθμός ατόμων πεθαίνουν από το κάπνισμα απ’ ότι από παθήσεις που σχετίζονται με το αλκοόλ, περίπου έξι εκατομμύρια θάνατοι τον χρόνο.
  • Διατροφή. Το παραπανίσιο βάρος και η παχυσαρκία δεν είναι οι μόνες συνέπειες μιας κακής διατροφής. Η ανεπαρκής θρέψη ίσως υποδεικνύει ότι μια διατροφή περιέχει πολύ αλάτι, καρκινογόνα στοιχεία, ή μικρές ποσότητες ινών. Πολλές από αυτές τις δίαιτες κρύβονται πίσω από την αρτηριακή υπέρταση και το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου.
  • Καθιστικός τρόπος ζωής. Η σωματική αδράνεια οδηγεί σε παχυσαρκία και συμβάλλει στην ανάπτυξη χρόνιων νοσημάτων.
Άνδρας βλέπει τηλεόραση
Ο καθιστικός τρόπος ζωής είναι ένας από τους συχνότερους παράγοντες επικινδυνότητας.

Ο έλεγχος των παραγόντων επικινδυνότητας βρίσκεται στα χέρια σας

Όπως βλέπετε, όλοι αυτοί οι παράγοντες ίσως αυξήσουν σημαντικά τις πιθανότητες ανάπτυξης ενός χρόνιου νοσήματος. Όμως, ευτυχώς, ο έλεγχός τους βρίσκεται εξ’ ολοκλήρου στα χέρια σας. Οι υγιεινές συνήθειες και η εξάλειψη παραγόντων επικινδυνότητας, μπορούν να περιορίσουν τον κίνδυνο ανάπτυξης ενός χρόνιου νοσήματος και να σας βοηθήσουν να κάνετε τον κόσμο ένα πιο υγιεινό μέρος.


Όλες οι παραθέτονται πηγές ελέγχθηκαν προσεκτικά από την ομάδα μας για να διασφαλιστεί η ποιότητα, η αξιοπιστία, η επικαιρότητα και η εγκυρότητά τους. Η βιβλιογραφία αυτού του άρθρου θεωρήθηκε αξιόπιστη και επιστημονικά ακριβής.


  • Espinosa Brito AD. Recomendaciones educativas para la prevención y el control de las enfermedades cardiovasculares. Finlay. 2011;1(1):31-8.
  • Ezzati M, Riboli E. Can noncommunicable diseases be prevented? Lessons from studies of populations and individuals. Science 2012;337:1482-7.
  • Durán, Adriana, et al. “Enfermedad crónica en adultos mayores.” Universitas Médica 51.1 (2010): 16-28.

Αυτό το κείμενο προσφέρεται μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς και δεν αντικαθιστά τη συμβουλή από επαγγελματία. Σε περίπτωση αμφιβολίας, συμβουλευτείτε τον ειδικό σας.