Ξηρά βελόνα: Περιγραφή της μεθόδου και τα οφέλη της

Η εφαρμογή της ξηράς βελόνας είναι μία από τις απαντήσεις σε πολυάριθμες μελέτες οι οποίες συμφωνούν για τη σπουδαιότητα μελέτης νέων τρόπων βελτίωσης της υγείας μας. Αυτό οφείλεται στην αύξηση των κρουσμάτων με μυϊκά προβλήματα.

Η ξηρά βελόνα είναι μία από τις πολλές νέες, πρωτοποριακές τεχνικές στον τομέα της φυσιοθεραπείας.

Πρόκειται για μια νέα θεραπευτική τεχνική, η οποία βασίζεται σε αποδείξεις, για τη βελτίωση του μυϊκού πόνου. Σήμερα, θα μάθετε τα πάντα γι’ αυτή, αλλά και για τη χρησιμότητά της ως θεραπεία για όλα τα μυϊκά προβλήματα.

Για να κατανοήσετε τι είναι και πώς λειτουργεί η ξηρά βελόνα, θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε δύο έννοιες πριν συνεχίσουμε: σημείο ενεργοποίησης και μυοπεριτονιακός πόνος.

Σημείο ενεργοποίησης

Πρόκειται για υπερευαίσθητα σημεία μέσα σε μία σφικτή λωρίδα ενός συγκεκριμένου μυ. Αυτή η λωρίδα είναι μια ομάδα μυϊκών ινών που δείχνουν μια ασυνήθιστη ένταση, σχηματίζοντας μια ιδιαίτερα σφικτή λωρίδα. Συνήθως αναφερόμαστε σε αυτή με τον όρο συστολή.

Αυτή η σφικτή λωρίδα είναι επώδυνη και το σημείο ενεργοποίησής της είναι ένα οζίδιο το οποίο, αγγίζοντάς το, οδηγεί σε έναν έντονο πόνο που κάνει το άτομο να κουνηθεί. Επιπλέον, ο πόνος εκτείνεται σε άλλες περιοχές στις οποίες δεν υπάρχει σημείο ενεργοποίησης. Αυτός μπορεί να εμφανιστεί μαζί με κινητική δυσλειτουργία και άλλα φαινόμενα όπως ζαλάδα και ναυτία.

Τα σημεία ενεργοποίησης ενός μυ εκτείνονται συνήθως σε συγκεκριμένες περιοχές και δίνουν στοιχεία στους φυσιοθεραπευτές αναφορικά με το από πού προέρχεται το πρόβλημα. Παραδείγματος χάρη, οι πονοκέφαλοι προέρχονται από ένα σημείο ενεργοποίησης που βρίσκεται στους ακόλουθους μυς: άνω τραπεζοειδής, ωμοπλάτες, ή στερνοκλειδομαστορειδής.

Αυτός ο πόνος μπορεί να μη σχετίζεται με την περιοχή από την οποία προέρχεται και τα σημεία ενεργοποίησης μπορούν να είναι ενεργά ή λανθάνοντα. Ένα ενεργό σημείο ενεργοποίησης σημαίνει ότι ο πόνος εκτείνεται και σε άλλες περιοχές. Από την άλλη, αν είναι λανθάνων, σημαίνει ότι ο πόνος δεν εκτείνεται.

Τα σημεία ενεργοποίησης μπορούν να ενεργοποιηθούν από οξεία ή χρόνια υπερφόρτωση των μυών, από τραύμα, και από ψύξη. Ο συνηθέστερος παράγοντας είναι η χρόνια υπερφόρτωση λόγω προβλημάτων με τη στάση του σώματος.

Μυοπεριτονιακός πόνος

Αυτό το είδος πόνου είναι μια περιφερειακή μυϊκή διαδικασία η οποία μπορεί να είναι είτε χρόνια, είτε οξεία. Είναι συχνή και πολύ συχνά ακινητοποιεί το άτομο, αλλά δε τη γνωρίζουν πολλοί άνθρωποι. Συνήθως δεν έρχεται με αλλοιώσεις στις απεικονιστικές ή αναλυτικές εξετάσεις, και λόγω αυτού, δε διαγιγνώσκεται και δεν αντιμετωπίζεται.

Τα συμπτώματα του μυοπεριτονιακού πόνου που προκαλούνται από σημείο ενεργοποίησης είναι:

• Συμπτώματα ευαισθησίας. Υπάρχει μια αλλαγή στην αίσθηση του αγγίγματος. Παραδείγματος χάρη, σας χτυπά κάτι το οποίο συνήθως δεν σας προκαλεί πόνο, όμως αισθάνεστε πόνο. Επιπλέον, ο πόνος εκτείνεται.
• Κινητικά συμπτώματα. Υπάρχει μείωση στη δύναμη και δυσκολία στην κίνηση του επηρεασμένου μυ.
• Αυτόνομα συμπτώματα. Υπάρχει ρινίτιδα, δακρύρροια, σιελόρροια, μεταβολές στη θερμοκρασία, εφίδρωση, ανατριχίλα, ζάλη, ναυτία και ερυθρότητα στο δέρμα.

Θα μπορούσαμε να πούμε ότι υπάρχουν τρία στοιχεία στον μυοπεριτονιακό πόνο:

• Μία σφικτή λωρίδα στον επηρεασμένο μυ που πάλλεται ή μια συστολή
• Ένα σημείο ενεργοποίησης
• Ένα χαρακτηριστικό μοτίβο πόνου που εκτείνεται και είναι το σημείο ενεργοποίησης που οδηγεί στον πόνο στη συγκεκριμένη περιοχή.

Ο σκοπός της ξηράς βελόνας

Ξηρά βελόνα είναι μια φυσιοθεραπευτική τεχνική η οποία χρησιμοποιείται κυρίως για τον μυοπεριτονιακό πόνο. Μόλις βρει ο φυσιοθεραπευτής το σημείο ενεργοποίησης, θα πρέπει να το απενεργοποιήσει με τη βοήθεια μιας βελόνας. Αυτή η βελόνα είναι παρόμοια με αυτές του βελονισμού αλλά μακρύτερη επειδή χρειάζεται να φτάσει στον μυ.

Η διαδικασία απαιτεί το καθάρισμα της περιοχής και ο φυσιοθεραπευτής θα πρέπει να χρησιμοποιεί γάντια, αντισηπτικά, και γάζες. Ο λόγος γι’ αυτό είναι πως πρόκειται για μια ημι-επεμβατική τεχνική καθώς διαπερνά το δέρμα του ασθενή. Επίσης, οι βελόνες θα πρέπει να είναι σφραγισμένες και να μην επαναχρησιμοποιούνται.

Ο φυσιοθεραπευτής εισάγει μια βελόνα στο σημείο ενεργοποίησης χωρίς αναισθητικό και προχωρά προς τα μέσα μέχρι να επιτύχει έναν τοπικό σπασμό, μια ακούσια συστολή του μυ. Αυτό το κάνει χωρίς να τραβά τη βελόνα έξω από το δέρμα.

Ξηρά βελόνα – Είναι το ίδιο με τον βελονισμό;

Η ξηρά βελόνα είναι μια επιστημονική τεχνική κατά την οποία ένας εκπαιδευμένος φυσιοθεραπευτής τρυπά τον μυ προκειμένου να θέσει υπό έλεγχο τον μυοπεριτονιακό πόνο. Διαρκεί από 2 έως 5 λεπτά και μπορεί να είναι επώδυνη.

Αντιθέτως, ο βελονισμός βασίζεται στην παραδοσιακή Κινεζική Ιατρική και τρυπά μόνο τα ενεργειακά σημεία σε επιφανειακό επίπεδο, χωρίς να έρχεται σε επαφή με τους μυς.

Μια συνεδρία διαρκεί περίπου 20 λεπτά, δεν προκαλεί πόνο, αντιμετωπίζει πολλές παθήσεις, και εκτελείται από έναν εκπαιδευμένο θεραπευτή.

Ξηρά βελόνα – Οι κίνδυνοι

Αυτοί είναι ελάχιστοι, ωστόσο, οι περισσότεροι μπορούν ν’ αποφευχθούν με τις αντίστοιχες προφυλάξεις και όταν η τεχνική εκτελείται από έναν καλά εκπαιδευμένο θεραπευτή:

• Η βελόνα περνά από το δέρμα μέσα στον μυ και εκεί μπορεί να υπάρχουν μικρά αιμοφόρα αγγεία. Ο πιο κοινός κίνδυνος της ξηράς βελόνας είναι το τρύπημα ενός αγγείου το οποίο θα προκαλέσει μια μικρή μελανιά που θα μείνει εκεί για περίπου μια μέρα. Αυτός ο κίνδυνος είναι συχνότερος σε άτομα με πιο ρευστό αίμα τα οποία λαμβάνουν αντιθρομβωτικά.
• Ο θεραπευτής μπορεί να τσιμπήσει κάποιο νεύρο στη διαδρομή του για τον μυ. Αυτό θα προκαλέσει μυρμήγκιασμα αλλά εξαφανίζεται σχεδόν αμέσως.
• Ακόμα ένας, λιγότερο συχνός, κίνδυνος είναι η ζαλάδα η οποία μπορεί να συμβεί κατά τη διάρκεια της διαδικασίας. Ο τεχνικός όρος γι’ αυτή είναι “αγγειοκολπική” αντίδραση.
• Υπάρχουν λίγες αναφορές, αλλά αν ο φυσιοθεραπευτής είναι άπειρος και η τεχνική χρησιμοποιείται για τους μυς του στήθους, ένα λάθος μπορεί να οδηγήσει σε πνευμοθώρακα (καταρρέων πνεύμονα).
• Μπορεί να υπάρξει μυϊκό πρήξιμο ή σύσπαση.
• Επίσης, μπορεί να οδηγήσει σε δερματίτιδα μετά τη διάτρηση, μια αντίδραση του δέρματος στην περιοχή που έγινε η διάτρηση.
• Τέλος, οποιοσδήποτε βελονισμός έρχεται με τον κίνδυνο λοίμωξης αν ο θεραπευτής δεν λάβει τα απαραίτητα μέτρα για τον καθαρισμό της περιοχής. Επίσης, αν δε φορά γάντια και δε χρησιμοποιεί αποστειρωμένες βελόνες.

Η ξηρά βελόνα μπορεί να σας αφήσει μια αίσθηση όμοια με αυτή που έχετε μετά από ένα έντονο μασάζ, η οποία υποχωρεί μετά από 1 ή 2 ημέρες.

Αντενδείξεις

Οι περισσότερες αντενδείξεις είναι σχετικές, ορισμένες από αυτές είναι:

• Ένας ανυπέρβλητος φόβος για τις βελόνες
• Προβλήματα με την πήξη του αίματος και αντιπηκτική θεραπεία εξαιτίας του κινδύνου αιμορραγίας
• Άτομα με αδύναμο ανοσοποιητικό κινδυνεύουν περισσότερο από λοιμώξεις
• Άτομα που έχουν υποστεί λεμφαδενοεκτομή κινδυνεύουν από την εμφάνιση λεμφοιδήματος (Αυτό σημαίνει ότι η περιοχή που έχει τρυπηθεί γεμίζει με αφιλτράριστο υγρό επειδή δεν υπάρχουν πλέον λεμφαδένες στην περιοχή)
• Ο υποθυρεοειδισμός αυξάνει τον κίνδυνο φλεγμονής των μυών

Ξηρά βελόνα – Είναι αποτελεσματική;

Βάσει αρκετών μελετών η ξηρά βελόνα είναι αποτελεσματική για:

• Τη μείωση του υποκειμενικού και αντικειμενικού πόνου τόσο τοπικά, όσο και στο σημείο πόνου που υποδεικνύει ο ασθενής, και του πόνου στα σημεία ενεργοποίησης.
• Τη βελτίωση της κίνησης των αρθρώσεων που σχετίζονται με τον μυ που φιλοξενεί το σημείο ενεργοποίησης.
• Τη βελτίωση της κατάθλιψης σε ασθενείς με μυοπεριτονιακό πόνο, αν και δεν υπάρχουν αρκετές αποδείξεις γι’ αυτό.

Τέλος, φυσιοθεραπευτές παρατήρησαν ότι υπάρχουν ορισμένα πράγματα τα οποία μπορούν να επηρεάσουν την αποτελεσματικότητα της τεχνικής. Για παράδειγμα, ο παρατεταμένος πόνος, η έλλειψη ύπνου, και η επαναλαμβανόμενη χρήση του μυ.