Η επιρροή της Μεσογειακής διατροφής στην υγεία του εντέρου
Τα τελευταία χρόνια, οι επιστήμονες ερευνούν την επιρροή της Μεσογειακής διατροφής στην υγεία του εντέρου. Παρότι δεν την έχουν εξερευνήσει σε βάθος, έχουν ήδη ανακαλύψει ορισμένα οφέλη, ειδικά σχετικά με την κατάσταση του μικροβιώματος.
Αυτή η ομάδα βακτηρίων και μικροοργανισμών ζει στο πεπτικό σύστημα και παίζει σημαντικό ρόλο στην υγεία σας. Για την ακρίβεια, συνδέονται με την υγιή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και τον σωστό μεταβολισμό των τροφών.
Τι κάνει αυτή η διατροφή στην υγεία του εντέρου; Γιατί συνιστάται η Μεσογειακή διατροφή;
Σε αυτό το άρθρο, θα απαντήσουμε σε αυτά και άλλα ερωτήματα σχετικά με τα οφέλη αυτής της διατροφής.
Διατροφή και εντερική χλωρίδα
Ένα από τα όργανα που επηρεάζεται περισσότερο από την ποιότητα της διατροφής και του τρόπου ζωής είναι, αναμφίβολα, το έντερο. Οι μικροοργανισμοί οι οποίοι συμμετέχουν σε διάφορες ζωτικές λειτουργίες όπως στην πέψη, το ανοσοποιητικό σύστημα, τη φλεγμονώδη απόκριση, ή τη σύνθεση βιταμινών, ζουν σε αυτό το όργανο.
Έτσι, όταν η εντερική χλωρίδα σας είναι υγιής, ισορροπημένη, και έτοιμη να εκτελέσει αυτές τις λειτουργίες, έχει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
- Περιέχει τη σωστή ποσότητα ωφέλιμων μικροοργανισμών.
- Δεν έχει υπερανάπτυξη βλαβερών μικροοργανισμών.
- Έχει επαρκή ποικιλία μικροβίων.
Σχετικά με το φαγητό και το μικροβίωμα, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι ορισμένες τροφές ενισχύουν τη δραστηριότητα των βακτηρίων ασκώντας αντιφλεγμονώδεις λειτουργίες, ενώ διευκολύνουν την παραγωγή λιπαρών οξέων βραχείας αλύσου.
Ακριβέστερα, τα λιπαρά οξέα είναι η κύρια πηγή τροφής για τα κύτταρα του εντέρου και μπορούν να βοηθήσουν να διατηρηθεί σε καλή κατάσταση ο βλεννογόνος του εντέρου.
Όπως αναφέρει η Laura Bolte, επικεφαλής ερευνήτρια σε μια επιστημονική έρευνα για τη διατροφή και το εντερικό μικροβίωμα, “…τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η διατροφή πιθανόν να γίνει μια σημαντική και σοβαρή γραμμή για την αντιμετώπιση ή τη διαχείριση παθήσεων του εντέρου, ρυθμίζοντας το εντερικό μικροβίωμα.”
Η επιρροή της Μεσογειακής διατροφής στην υγεία του εντέρου
Η Μεσογειακή διατροφή, συγκεκριμένα, έχει μελετηθεί πάρα πολύ αναφορικά με την υγεία. Μπορούμε να πούμε ότι το Μεσογειακό διατροφικό μοντέλο συνδέεται με χαμηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης χρόνιων ασθενειών, όπως καρδιαγγειακών παθήσεων ή διαβήτη για παράδειγμα.
Τώρα, μια επιστημονική μελέτη συνδέει αυτό το διατροφικό μοντέλο με την καλύτερη υγεία του εντέρου. Έχει δημοσιευθεί στο περιοδικό Gut, και καταλήγει στο συμπέρασμα πως ακολουθώντας μια Μεσογειακή διατροφή για έναν χρόνο μπορείτε να συμβάλλετε:
- Στην ενίσχυση των βακτηρίων του εντέρου που σχετίζονται με την επιβράδυνση της αδυναμίας και της μείωσης της γνωστικής λειτουργίας.
- Στη μείωση των βακτηρίων που σχετίζονται με τις φλεγμονές.
- Στην απώλεια της βακτηριακής ποικιλομορφίας.
- Στη μείωση της παρουσίας φλεγμονωδών ουσιών που επηρεάζουν αρνητικά την υγεία.
Είναι σημαντικό ν’ αναφέρουμε ότι παρόλο που είναι αλήθεια ότι τα αποτελέσματα είναι θετικά και ανοίγουν την πόρτα για νέες έρευνες, οι ερευνητές έχουν παραδεχθεί ότι η κατάσταση της υγείας των βακτηρίων του εντέρου δε μπορεί να συνδεθεί μόνο με τη διατροφή. Έτσι, όταν μιλάμε για την υγεία του εντέρου, θα πρέπει να λαμβάνουμε υπόψιν μας και άλλους παράγοντες οι οποίοι επηρεάζουν την κατάστασή της.
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της Μεσογειακής διατροφής για την υγεία του εντέρου;
Παρότι η Μεσογειακή διατροφή μπορεί να διαφέρει από περιοχή σε περιοχή, γενικά έχει έναν αριθμό κοινών χαρακτηριστικών. Στην παραδοσιακή μορφή της, βασίζεται στην τακτική κατανάλωση συγκεκριμένων διατροφικών ομάδων. Ειδικότερα, έχει τα παρακάτω χαρακτηριστικά:
- Το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο είναι η κύρια πηγή λίπους, τόσο στο μαγείρεμα όσο και στο ντρέσινγκ.
- Την καθημερινή κατανάλωση λαχανικών, κυρίως πράσινα φυλλώδη λαχανικά.
- Την τακτική κατανάλωση φρούτων και δημητριακών.
- Την ήπια κατανάλωση ξηρών καρπών και οσπρίων.
- Την κατανάλωση ψαριών (κυρίως λιπαρών).
- Την ιδιαίτερα ήπια κατανάλωση κρέατος και γαλακτοκομικών προϊόντων.
- Χαμηλές ποσότητες κόκκινου κρέατος και κορεσμένων λιπαρών.
Σύμφωνα με τα αποδεικτικά στοιχεία, ορισμένες από αυτές τις τροφές είναι εξαιρετικά ωφέλιμες για την υγεία του εντέρου. Ποιες είναι όμως και γιατί είναι σημαντικές;
Θα ρίξουμε μια ματιά στη συνέχεια.
1. Λιπαρά οξέα
Σε αυτή την περίπτωση, η βέλτιστη κατανάλωση μόνο- και πολυακόρεστων λιπαρών είναι σημαντική, συνοδευόμενη από χαμηλή κατανάλωση κορεσμένων λιπαρών. Αυτό το λιπιδικό προφίλ είναι ωφέλιμο καθώς σχετίζεται με πολύ χαμηλούς φλεγμονώδεις δείκτες.
2. Προσβάσιμοι από το μικροβίωμα υδατάνθρακες (MAC)
Η κατανάλωση αυτού του τύπου ινών, που ονομάζονται επίσης προσβάσιμοι από το μικροβίωμα υδατάνθρακες, είναι επίσης σημαντική. Αυτοί οι υδατάνθρακες δεν μπορούν να χωνευτούν καθώς το σώμα δεν έχει τα ένζυμα που χρειάζεται για να κάνει κάτι τέτοιο. Γι’ αυτόν τον λόγο, φτάνουν στο παχύ έντερο ανέπαφοι όπου και ζυμώνονται από τα βακτήρια.
Από εκεί, λαμβάνουν μια σειρά καλών στοιχείων για την υγεία του παχέος εντέρου, πέραν από το ό,τι λειτουργούν και ως τροφή για τους μικροοργανισμούς. Γενικά, μελέτες έχουν δείξει υψηλότερα επίπεδα λιπαρών οξέων βραχείας αλύσου στα κόπρανα των ατόμων που ακολουθούν τακτική Μεσογειακή διατροφή.
3. Η επιρροή της Μεσογειακής διατροφής – Πολυφαινόλες
Οι πολυφαινόλες εντοπίζονται σε αυτή τη διατροφή καθώς βρίσκονται σε αφθονία στα φρούτα, τα λαχανικά, το ελαιόλαδο, και τα αρωματικά βότανα. Αυτά τα συμπλέγματα έχουν περιληφθεί στην ομάδα των πρεβιοτικών τροφών, δηλαδή αυτών που θρέφουν τα εντερικά βακτήρια. Οι φαινόλες έχουν θετική επίδραση για δύο λόγους:
- Αυξάνουν την ποικιλία των μικροβίων του εντέρου.
- Βοηθούν στην αποτροπή της ανάπτυξης των παθογόνων βακτηρίων.
Διαβάστε επίσης: Φρούτα και λαχανικά για ενέργεια το πρωί
Άλλες υγιεινές συνήθειες για το μικροβίωμα
Η διατροφή είναι ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες για τον καθορισμό της σύνθεσης της εντερικής χλωρίδας, αλλά δεν είναι ο μόνος. Την κατάστασή της επηρεάζουν και ορισμένοι περιβαλλοντικοί παράγοντες, καθώς και ο τρόπος ζωής.
Γνωρίζουμε, παραδείγματος χάρη, ότι το άγχος επηρεάζει αρνητικά το έντερο. Ομοίως, η ανεπαρκής ξεκούραση και η έλλειψη σωματικής άσκησης έχουν παρόμοια αποτελέσματα.
Επιπλέον, όταν μιλάμε για φαγητό, δεν επηρεάζει την υγεία του εντέρου μόνο το τι τρώτε, αλλά και το πώς το τρώτε. Γι’ αυτό, είναι καλύτερο να τρώτε αργά και να ενυδατώνεστε σωστά. Τέλος, για ν’ αποφύγετε τις αλλαγές σε αυτά τα βακτήρια, είναι καλύτερο να σταματήσετε τις βλαβερές συνήθειες όπως την κατανάλωση αλκοόλ και καπνού.
Η επιρροή της Μεσογειακής διατροφής στην υγεία του εντέρου
Μια καλά σχεδιασμένη Μεσογειακή διατροφή, με παραδοσιακά, φρέσκα τρόφιμα είναι η καλύτερη για την υγεία σας. Πέραν από τα γνωστά οφέλη της σε επίπεδο καρδιάς και εγκεφάλου, τώρα μπορούμε να προσθέσουμε και τα οφέλη για το έντερο καθώς περιέχει φαγητά και θρεπτικά στοιχεία ιδανικά για το μικροβίωμα.
Όλες οι παραθέτονται πηγές ελέγχθηκαν προσεκτικά από την ομάδα μας για να διασφαλιστεί η ποιότητα, η αξιοπιστία, η επικαιρότητα και η εγκυρότητά τους. Η βιβλιογραφία αυτού του άρθρου θεωρήθηκε αξιόπιστη και επιστημονικά ακριβής.
- Rinninella E, Cintoni M, Raoul P, et al. Food Components and Dietary Habits: Keys for a Healthy Gut Microbiota Composition. Nutrients. 2019;11(10):2393. Published 2019 Oct 7. doi:10.3390/nu11102393
- Benedict Ch. et al. Gut microbiota and glucometabolic alterations in response to recurrent partial sleep deprivation in normal-weight young individuals. Molecular Metabolism. Dicimebe 2016. 5(12): 1175-1186.
- den Besten G, van Eunen K, Groen AK, Venema K, Reijngoud DJ, Bakker BM. The role of short-chain fatty acids in the interplay between diet, gut microbiota, and host energy metabolism. J Lipid Res. 2013;54(9):2325-2340. doi:10.1194/jlr.R036012
- Childs C.E. From the Mediterranean Diet to the Microbiome. The Journal of Nutrition. Junio 2018. 148(6): 819-820
- Galley J.D. et al. Exposure to a Social Stressor Disrupts the Community Structure of the Colonic Mucosa-Associated Microbiota. BMC Microbiology. Julio 2014.15;14:189.
- Romagnolo DF, Selmin OI. Mediterranean Diet and Prevention of Chronic Diseases. Nutr Today. 2017;52(5):208-222. doi:10.1097/NT.0000000000000228
- Martuci M. et al. Mediterranean diet and inflammaging within the hormesis paradigm. Nutrition Reviews. Junio 2017.75(6):442-455.
- Monda V. et al. Exercise Modifies the Gut Microbiota with Positive Health Effects. Oxidative Medicine and Cellular Longevity. Marzo 2017.
- Sofi. F. et al. Adherence to Mediterranean diet and health status: meta-analysis. British Medical Journal. Setiembre 2008. 337:a1344.
- Alcock J, Lin HC. Fatty acids from diet and microbiota regulate energy metabolism. F1000Res. 2015;4(F1000 Faculty Rev):738. Published 2015 Sep 9. doi:10.12688/f1000research.6078.1