Σημάδια της ψυχολογικής βίας στο σώμα: μάθετε ποια είναι
Η βία είναι ένα είδος κοινωνικής ή προσωπικής αλληλεπίδρασης στα πλαίσια της οποίας υπάρχει η σαφής πρόθεση πρόκλησης βλάβης ή ζημιάς σε κάποιο άλλο άτομο. Υπάρχουν πολλά είδη και βαθμοί βίας. Επίσης η βία μπορεί να είναι τόσο ανεπαίσθητη που δεν την προσέχουμε. Τα σωματικά σημάδια της ψυχολογικής βίας είναι υπαρκτά, παρόλο που δεν είναι πάντα ορατά.
Στο παρακάτω άρθρο θα μάθετε για τις επιπτώσεις που έχει η ψυχολογική βία στο σώμα, το πώς μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα ζωής μας, καθώς και το πώς μπορούμε να προλάβουμε αυτή την τόσο θλιβερή και παρατεταμένη ψυχολογική κακοποίηση. Αυτή η κοινωνική μάστιγα προκαλεί στα θύματά της ψυχολογικό πόνο, ο οποίος οδηγεί σε μακροπρόθεσμα προβλήματα υγείας.
Τι είναι η ψυχολογική βία;
Η ψυχολογική βία είναι ένα είδος λεκτικής (μη σωματικής) κακοποίησης, που βασίζεται στην ταπείνωση, στην απόρριψη, στον εξευτελισμό, στις προσβολές, στην απομόνωση ή στον εκφοβισμό. Αφού τα σημάδια της ψυχολογικής βίας δεν είναι ορατά, όπως τα τραύματα, οι γρατσουνιές ή οι μώλωπες, μερικές φορές δεν αποδεικνύεται εύκολα, αφού πρόκειται για τον λόγο ενός ατόμου εναντίον του λόγου κάποιου άλλου.
Η ψυχολογική βία είναι ένα είδος κακοποίησης στα πλαίσια της οποίας ένα άτομο υποβιβάζει και βλάπτει κάποιον άλλον μέσω συνεχούς πίεσης. Εκφράζεται με φωνές ή ταπεινώσεις που προσβάλλουν την αξιοπρέπεια του θύματος.
Σημάδια της ψυχολογικής βίας στο σώμα
1. Διαταραχές ύπνου
Η ψυχολογική βία συνήθως οδηγεί σε διαταραχές ύπνου. Οι μεγάλες δόσεις πίεσης και λεκτικής βίας προκαλούν ψυχολογικές καταστάσεις ανησυχίας, άγχους και αϋπνίας. Οι διάφορες ταπεινώσεις μπορούν να προκαλέσουν νευρολογικές και καρδιολογικές διαταραχές.
Η αϋπνία που προκαλεί ο φόβος για τον θύτη αποδυναμώνει ακόμα περισσότερο το θύμα. Αυξάνει επίσης την αποφυγή που οφείλεται στην κατάχρηση εξουσίας. Επιπλέον, χωρίς αρκετές ώρες ύπνου, το σώμα εξασθενεί και έχει περισσότερες πιθανότητες να αρρωστήσει.
2. Διατροφικές διαταραχές
Γενικά, τα θύματα της ψυχολογικής βίας υποφέρουν από διατροφικές διαταραχές. Λόγω μειωμένης αυτοεκτίμησης, το άτομο αισθάνεται ότι δεν του αξίζει τίποτα, ότι όλα είναι δικό του λάθος. Αυτή η παραμόρφωση της πραγματικότητας οδηγεί σε:
- απώλεια όρεξης
- απώλεια ελέγχου
- ανασφάλεια και αδιαφορία για τη διατροφή
Μια διατροφική διαταραχή είναι μια πάθηση στα πλαίσια της οποίας διαστρεβλώνεται η εικόνα που έχει το άτομο για το σώμα του. Υπάρχουν παράγοντες που μπορούν να οδηγήσουν σε αυτές τις διατροφικές διαταραχές, όπως τα αισθήματα μοναξιάς, ματαίωσης, καταπιεσμένου θυμού ή συναισθηματικής αναστάτωσης.
- Τα θύματα ψυχολογικής βίας πολύ συχνά παρουσιάζουν γαστρίτιδα (έντονο πόνο στο στομάχι, καούρα, κάψιμο).
Διαβάστε επίσης το άρθρο: Γνωρίστε τις καλύτερες πρακτικές για τη θεραπεία της γαστρίτιδας.
3. Υπέρταση
Η ακανόνιστη αρτηριακή πίεση αποτελεί ακόμα ένα από τα πιθανά σημάδια της ψυχολογικής βίας στο σώμα. Όταν το άτομο ζει σε κατάσταση μόνιμης εγρήγορσης για την αυτοπροστασία του, η πίεση του αίματος ανεβαίνει. Το μυαλό στέλνει σήματα κινδύνου στο σώμα και έτσι το σώμα αυξάνει το αίμα που αντλείται.
Οι άνθρωποι που ζουν σε επικίνδυνα μέρη, ή των οποίων η ζωή απειλείται συνεχώς, τείνουν να εμφανίζουν υπέρταση. Εν συντομία, η υπέρταση είναι μια στρατηγική άμυνας του σώματος η οποία συσχετίζεται σε μεγάλο βαθμό με τους ανθρώπους που είναι θύματα ψυχολογικής βίας.
4. Κατάθλιψη
Η ψυχολογική βία κάνει το θύμα να βρίσκεται σε κατάσταση κατάθλιψης και απόλυτης ψυχικής οδύνης. Πολλές από τις εκφράσεις της ψυχολογικής βίας οδηγούν σε ασθένειες ή σε ψυχική διαταραχή:
- εκβιασμός
- ανεξέλεγκτη ζήλια
- στέρηση ελευθερίας και οικονομικός έλεγχος
- προσβολές και ταπεινωτικά παρατσούκλια
- απόλυτος έλεγχος των κοινωνικών σχέσεων
- παραβίαση της ιδιωτικής ζωής
- φωνές, προσβολές και δυσφήμιση
- έλεγχος του τρόπου ντυσίματος
- μη συναινετικές σεξουαλικές σχέσεις
- κυριαρχία και υποταγή
Δεδομένων όλων των παραπάνω, δεν είναι παράξενο το ότι το θύμα, ακόμα και χωρίς να παρουσιάζει σημάδια σωματικής βίας, βυθίζεται σε κατάσταση απόγνωσης -μέχρι το σημείο αυτοκτονικών τάσεων ή αδιαφορίας για όσα συμβαίνουν στη ζωή του.
Σας προτείνουμε να διαβάσετε το άρθρο: Αναγνωρίστε τα συμπτώματα της κατάθλιψης σε κάποιον άλλο.
Επιπλέον, ένας παράγοντας που επιδεινώνει τα πράγματα είναι ότι, συνήθως, ο θύτης είναι ο/η σύντροφος ή κάποιο κοντινό μέλος της οικογένειας. Για περισσότερες πληροφορίες πάνω στην ψυχολογική κακοποίηση από τον/τη σύντροφο διαβάστε το άρθρο των Coker et al. εδώ.
Συμβουλές για την πρόληψη της ψυχολογικής βίας
Έχετε υπόψη σας τις παρακάτω συμβουλές για να αποφύγετε να πέσετε θύμα ψυχολογικής βίας:
- Όποιος σας αγαπάει δεν σας κάνει να κλαίτε.
- Μην αποδέχεστε και μην κανονικοποιείτε τις φωνές και τις εκφράσεις θυμού.
- Μην επιτρέπετε ποτέ προσβολές, λεκτικές επιθέσεις ή περιφρόνηση.
- Η γνώμη σας μετράει όσο και των άλλων.
- Κανένας δεν είναι ιδιοκτησία κανενός.
- Μη δικαιολογείτε και μην υπερασπίζεστε τη βίαιη συμπεριφορά.
- Δεν μπορείτε πάντα να συγχωρείτε.
- Αν φοβάστε τον/τη σύντροφό σας, αυτό δεν είναι αγάπη.
Αν αυτή είναι η περίπτωσή σας, εξοπλιστείτε με θάρρος και ζητήστε βοήθεια.
Όλες οι παραθέτονται πηγές ελέγχθηκαν προσεκτικά από την ομάδα μας για να διασφαλιστεί η ποιότητα, η αξιοπιστία, η επικαιρότητα και η εγκυρότητά τους. Η βιβλιογραφία αυτού του άρθρου θεωρήθηκε αξιόπιστη και επιστημονικά ακριβής.
- Coker, A. L., Davis, K. E., Arias, I., Desai, S., Sanderson, M., Brandt, H. M., & Smith, P. H. (2002). Physical and mental health effects of intimate partner violence for men and women. American Journal of Preventive Medicine, 23(4), 260–268. https://doi.org/10.1016/s0749-3797(02)00514-7
- Dokkedahl, S., Kok, R. N., Murphy, S., Kristensen, T. R., Bech-Hansen, D., & Elklit, A. (2019). The psychological subtype of intimate partner violence and its effect on mental health: protocol for a systematic review and meta-analysis. Systematic Reviews, 8(1), 198. https://doi.org/10.1186/s13643-019-1118-1
- Kimber, M., McTavish, J. R., Couturier, J., Boven, A., Gill, S., Dimitropoulos, G., & MacMillan, H. L. (2017). Consequences of child emotional abuse, emotional neglect and exposure to intimate partner violence for eating disorders: a systematic critical review. BMC Psychology, 5(1), 33. https://doi.org/10.1186/s40359-017-0202-3
- Koo, D. L., Nam, H., Thomas, R. J., & Yun, C. H. (2018). Sleep Disturbances as a Risk Factor for Stroke. Journal of Stroke, 20(1), 12–32. https://doi.org/10.5853/jos.2017.02887
- Mwakanyamale, A. A., & Yizhen, Y. (2019). Psychological maltreatment and its relationship with self-esteem and psychological stress among adolescents in Tanzania: a community based, cross-sectional study. BMC Psychiatry, 19(1), 176. https://doi.org/10.1186/s12888-019-2139-y
- Rantala, M. J., Luoto, S., Krama, T., & Krams, I. (2019). Eating Disorders: An Evolutionary Psychoneuroimmunological Approach. Frontiers in Psychology, 10, 2200. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2019.02200
- Rivera, P. M., Fincham, F. D., & Bray, B. C. (2018). Latent Classes of Maltreatment: A Systematic Review and Critique. Child Maltreatment, 23(1), 3–24. https://doi.org/10.1177/1077559517728125
- Simmons, J., Wijma, B., & Swahnberg, K. (2015). Lifetime co-occurrence of violence victimisation and symptoms of psychological ill health: a cross-sectional study of Swedish male and female clinical and population samples. BMC Public Health, 15, 979. https://doi.org/10.1186/s12889-015-2311-3
- Wassing, R., Benjamins, J. S., Dekker, K., Moens, S., Spiegelhalder, K., Feige, B., Riemann, D., van der Sluis, S., Van Der Werf, Y. D., Talamini, L. M., Walker, M. P., Schalkwijk, F., & Van Someren, E. J. (2016). Slow dissolving of emotional distress contributes to hyperarousal. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America, 113(9), 2538–2543. https://doi.org/10.1073/pnas.1522520113
- Wilkins, N., Myers, L., Kuehl, T., Bauman, A., & Hertz, M. (2018). Connecting the Dots: State Health Department Approaches to Addressing Shared Risk and Protective Factors Across Multiple Forms of Violence. Journal of Public Health Management and Practice, 24, S32–S41. https://doi.org/10.1097/phh.0000000000000669; texto completo