Τι είναι η αρθρόδεση του ποδιού;
Η αρθρόδεση του ποδιού είναι μια χειρουργική επέμβαση κατά την οποία τα δύο οστέινα κομμάτια που αποτελούν την άρθρωση του ποδιού συγχωνεύονται ή στερεώνονται μόνιμα. Στόχος είναι η ανακούφιση από τον πόνο ή η διόρθωση μιας παραμόρφωσης του άκρου.
Η τελευταία μπορεί να οφείλεται σε πολλαπλές αιτίες:
- Χρόνιες φλεγμονώδεις διεργασίες
- Εκφυλιστικές παθήσεις
- Συγγενείς ανωμαλίες
- Μολύνσεις των οστών
- Τραυματισμοί
Τα κατάγματα με κακή διαδικασία επούλωσης, η ρευματοειδής αρθρίτιδα και οι λοιμώξεις είναι οι κύριες αιτίες παραμόρφωσης και πόνου σε αυτή την ανατομική περιοχή.
Για τη συγκεκριμένη περίπτωση του αστραγάλου, συχνά πρέπει να γίνει επιλογή μεταξύ μιας αρθρικής πρόθεσης ή μιας αρθροδέσεως. Ωστόσο, η δεύτερη επιλογή παραμένει προτεραιότητα, διότι παρουσιάζει πιο προβλέψιμα αποτελέσματα. Ο χειρουργός έχει συνήθως μεγαλύτερη εμπιστοσύνη σε αυτήν, καθώς οι επιπλοκές είναι λιγότερες.
Διαβάστε περισσότερα και πείτε αντίο στους πόνους στις αρθρώσεις.
Τεχνικές για την αρθρόδεση του ποδιού
Αυτή η επέμβαση πραγματοποιείται όταν έχουν εξαντληθεί οι μη χειρουργικές μέθοδοι για τη διόρθωση του προβλήματος.
Συνολικά, η αρθρόδεση του ποδιού πραγματοποιείται σε ένα χειρουργείο υπό γενική ή σπονδυλική αναισθησία. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν δύο διαφορετικές τεχνικές:
- Ανοικτή: Γίνεται μια μεγάλη τομή και η άρθρωση μπορεί να απεικονιστεί άμεσα. Η επέμβαση αυτή προορίζεται για περιπτώσεις μεγάλων παραμορφώσεων που απαιτούν πολλούς ελιγμούς από τον ιατρό.
- Αρθροσκοπική: Χρησιμοποιείται αρθροσκόπιο, το οποίο είναι ένα ενδοσκόπιο που επιτρέπει την απεικόνιση της άρθρωσης με μια πολύ μικρή κάμερα. Μέσω μικρών τομών, το όργανο εισάγεται για την προβολή της μεγεθυμένης λεπτομέρειας σε μια οθόνη, παρέχοντας στον ορθοπεδικό χειρουργό άμεση πρόσβαση.
Εκτός από τις προσεγγίσεις, μία από τις τεχνικές που χρησιμοποιούνται συχνά είναι η λεγόμενη τριπλή αρθρόδεση. Το όνομά της οφείλεται στο γεγονός ότι συγχωνεύονται 3 αρθρώσεις. Με καλή εφαρμογή στα παιδιά, τα αποτελέσματα αυτής της παραλλαγής επιμένουν για δεκαετίες με ανακούφιση από τον πόνο των ασθενών.
Πώς γίνεται η σύντηξη της άρθρωσης;
Πριν από την επέμβαση, θα τοποθετηθεί περίδεση γύρω από τον μηρό για να μειωθεί η κυκλοφορία. Αυτό το βήμα απαιτείται επειδή η γύρω περιοχή του ποδιού δεν πρέπει να δέχεται πολύ αίμα κατά τη στιγμή της χειρουργικής σύντηξης. Ωστόσο, αυτό δεν θα προκαλέσει βλαβερές μελλοντικές επιπτώσεις στον ιστό.
Η τεχνική της αρθρόδεσης του ποδιού περιλαμβάνει εκτομή του αρθρικού χόνδρου της άρθρωσης. Αυτό επιτρέπει την άμεση επαφή μεταξύ των δύο οστικών επιφανειών. Στη συνέχεια χρησιμοποιείται κάποια μέθοδος για τη συγκράτηση των σκληρών ιστών στη θέση τους.
Ο χόνδρος προστατεύει την άρθρωση δρώντας ως απορροφητής κραδασμών. Η εκτομή του αρθρικού χόνδρου δεν είναι τίποτε άλλο από την αφαίρεση του χόνδρου, του αρθρικού υμένα και της κάψας του.
Για τη στερέωση των δύο οστών μεταξύ τους σε μια αρθροσύνθεση ποδιού υπάρχουν διάφορα στοιχεία. Μπορεί να είναι βίδες (μακριές ή κοντές), πλάκες ή χαλύβδινες ράβδοι. Ακόμη και οστικά μοσχεύματα χρησιμοποιούνται συχνά στις μέρες μας.
Τα οστικά μοσχεύματα μειώνουν τον κίνδυνο μη σύνδεσης. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί αυτομόσχευμα, όταν ένα οστό λαμβάνεται από άλλη περιοχή του σκελετού του ίδιου ατόμου και τοποθετείται στην επιθυμητή θέση, ή μπορεί να χρησιμοποιηθεί αλλομόσχευμα, κατά το οποίο χρησιμοποιείται οστό από άλλο άτομο – δηλαδή μεταμοσχεύεται οστό από ένα άτομο σε άλλο.
Οι στερεώσεις θα είναι εσωτερικές, αν μιλάμε για βίδες, πλάκες ή σταθεροποιητές. Ωστόσο, θα υπάρχουν και επιλογές με τεχνικές εξωτερικής σταθεροποίησης, όπως οι γύψοι.
Ανάρρωση μετά από αρθρόδεση του ποδιού
Μετά την αρθρόδεση του ποδιού, χρειάζονται 8 έως 16 εβδομάδες για την πλήρη σύντηξη των αρθρώσεων. Στη συνέχεια, θα απαιτηθεί θεραπεία αποκατάστασης με φυσικοθεραπεία.
Για την αντιμετώπιση του μετεγχειρητικού πόνου χρησιμοποιούνται φάρμακα από το στόμα. Επιπλέον, τα χειρουργικά τραύματα, όσο μικρά και αν είναι, πρέπει να επιδένονται και να λαμβάνονται περιοδικές ακτινογραφίες παρακολούθησης.
Μετά την επέμβαση, το κάτω μέρος του ποδιού πρέπει να ανυψώνεται και να στηρίζεται με άκαμπτο γύψο.
Επιπλέον, πρέπει να φοριούνται ειδικά υποδήματα μέχρι να συγχωνευθεί το οστό. Στη συνέχεια, είναι πιθανό να απαιτείται η χρήση προσαρμοσμένων ή αθλητικών υποδημάτων για περαιτέρω 6 έως 8 εβδομάδες.
Η πλήρης κινητικότητα του ποδιού δεν θα χαθεί.
Σωματικές δραστηριότητες, όπως το περπάτημα ή το τρέξιμο, θα είναι δυνατές, επειδή αντισταθμίζονται από τις άλλες αρθρώσεις. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια των πρώτων 4 εβδομάδων, τα άκρα δεν πρέπει να επιβαρύνονται. Ιδανικά, θα πρέπει να χρησιμοποιούνται πατερίτσες κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.
Δείτε ακόμα: Οι καλύτερες και χειρότερες τροφές για τις αρθρώσεις
Μετά την επέμβαση
Μετά την αρθροπλαστική ποδιού, μπορεί να εμφανιστεί λοίμωξη ή αιμορραγία στο χειρουργικό σημείο. Μπορεί επίσης να προκληθεί νευρική βλάβη στην περιοχή. Και οι δύο αυτές επιπλοκές είναι εξίσου συχνές με την ανοικτή τεχνική όσο και με την αρθροσκοπική τεχνική.
Επιπλέον, η άρθρωση μπορεί να μην στερεοποιηθεί. Αυτή η έλλειψη επαρκούς εσωτερικής επούλωσης συμβαίνει τουλάχιστον στο 7% των περιπτώσεων. Ωστόσο, υπάρχουν παράγοντες κινδύνου που μπορούν να αυξήσουν αυτές τις πιθανότητες ανεπαρκούς στερεοποίησης σε 25% ή περισσότερο, όπως το κάπνισμα.
Η παχυσαρκία αποτελεί επίσης παράγοντα κινδύνου για καθυστερημένη σύντηξη.
Η τελική ευθυγράμμιση μπορεί επίσης να είναι μη ικανοποιητική. Ο πόνος ή η δυσκολία στη βάδιση θα επιμένει μετά τη χειρουργική επέμβαση. Αυτές οι περιπτώσεις μπορεί να απαιτούν εκ των υστέρων επανεπέμβαση.
Δεν είναι ασυνήθιστο το ένα άκρο να είναι κοντύτερο από το άλλο. Ευτυχώς, αυτό μπορεί να διορθωθεί με ειδικά υποδήματα.
Τα αποτελέσματα αυτής της επέμβασης είναι ικανοποιητικά στους περισσότερους ασθενείς
Μετά την αρθρόδεση του ποδιού, τα αποτελέσματα περιλαμβάνουν βελτίωση του πόνου και μείωση της παραμόρφωσης σε ποσοστό έως και 80% των ασθενών. Ορισμένα άτομα, ωστόσο, θα χρειαστούν τη χρήση προσαρμοσμένων υποδημάτων.
Παρόλο που η άρθρωση δεν μπορεί πλέον να κινητοποιηθεί με φυσικό τρόπο, στερεώνεται σε μια λειτουργική θέση, ώστε το άκρο να συνεχίσει να έχει κάποια κινητικότητα. Έτσι, η προσέγγιση είναι χρήσιμη σε περιπτώσεις όπου δεν υπάρχουν άλλες θεραπευτικές εναλλακτικές λύσεις, αλλά ο ασθενής έχει συνεχή ενεργό χρήση του εν λόγω άκρου.
Ειδικά στα παιδιά, η χειρουργική διόρθωση παραμένει υψίστης σημασίας για κλινικές καταστάσεις που θα μπορούσαν να αλλοιώσουν την ποιότητα ζωής των ασθενών στην ενήλικη ζωή. Ενώ υπάρχουν αρκετές διαταραχές που βελτιώνονται με την ορθοπεδική, η χειρουργική επέμβαση είναι αναπόφευκτη σε σοβαρές περιπτώσεις. Γι’ αυτές, η αρθρόδεση αποτελεί μεγάλη ανακούφιση.
Όλες οι παραθέτονται πηγές ελέγχθηκαν προσεκτικά από την ομάδα μας για να διασφαλιστεί η ποιότητα, η αξιοπιστία, η επικαιρότητα και η εγκυρότητά τους. Η βιβλιογραφία αυτού του άρθρου θεωρήθηκε αξιόπιστη και επιστημονικά ακριβής.
- Alcalá J, Ahumada J, Morilla M. Artrodesis digital. Revisión histórica y sistemas tradicionales de fijación. Revista Española de Podología. 2013, XXIV (2). Disponible en https://www.revesppod.com/Documentos/ArticulosNew/X0210123813502938.pdf.
- American Academy of Orthopaedic Surgeons. Arthritis of the foot and ankle: arthrodesis. American Academy of Orthopaedic Surgeons website. Disponible en: http://orthoinfo.aaos.org/topic.cfm?topic=A00209.
- Catanzariti AR, Dix BT, Richardson PE, Mendicino RW. Triple arthrodesis for adult acquired flatfoot. Clin Podiatr Med Surg. 2014 Jul;31(3):415-33.
- del Vecchio, Jorge Javier, and Mauricio Esteban Ghioldi. “Capítulo 6.9: Artrodesis subastragalina.”
- Painceira R, Painceira T, Cicchinelli L, Roca A. Tratamiento quirúrgico del pie plano adquirido del adulto. Caso Clínico. Eur J Pod 2019;5(2).
- Rabinovich, Remy V., Amgad M. Haleem, and S. Robert Rozbruch. “Complex ankle arthrodesis: review of the literature.” World journal of orthopedics 6.8 (2015): 602.
- Rungprai, Chamnanni, et al. “Outcomes and complications after open versus posterior arthroscopic subtalar arthrodesis in 121 patients.” JBJS 98.8 (2016): 636-646.
- Téllez, Patricia Parra, et al. “Apoyo precoz en la artrodesis de tobillo por incisiones mínimas. Experiencia en el Instituto Nacional de Rehabilitación.” Anales Médicos de la Asociación Médica del Centro Médico ABC 66.1 (2021): 6-12.