6 αλήθειες για την υπερβολική κατανάλωση αλατιού

Παρότι γνωρίζουμε ότι η υπερβολική κατανάλωση αλατιού μπορεί να προκαλέσει προβλήματα υγείας, τρώμε μεγαλύτερες ποσότητες απ' ότι θα έπρεπε. Όμως, και οι χαμηλές ποσότητες μπορούν να γίνουν βλαβερές. Τι θα πρέπει να γνωρίζετε.
6 αλήθειες για την υπερβολική κατανάλωση αλατιού
Anna Vilarrasa

Γράφτηκε και επαληθεύτηκε από διατροφολόγο Anna Vilarrasa.

Τελευταία ενημέρωση: 27 Δεκεμβρίου, 2022

Αλάτι, ή χλωριούχο νάτριο, είναι ένα μέταλλο που χρησιμοποιείται ως καρύκευμα. Οι ειδικοί προειδοποιούν για την υπερβολική κατανάλωση αλατιού εδώ και πολλά χρόνια.

Γνωστό σε πολλούς ως λευκό δηλητήριο, όπως η ζάχαρη ή τα κατεργασμένα άλευρα, όταν καταναλώνεται σε μεγάλες ποσότητες για μεγάλες περιόδους μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα υγείας. Είναι όμως αλήθεια αυτό;

Παρακάτω θα συζητήσουμε για τις σημαντικότερες αλήθειες σχετικά με την υπερβολική κατανάλωση αλατιού. Ρίξτε μια ματιά στις συμβουλές που ακολουθούν.

1. Η υπερβολική κατανάλωση αλατιού μπορεί να προκαλέσει υψηλή πίεση

Γιατρός μετρά την πίεση ηλικιωμένου
Επιστημονικές έρευνες απέδειξαν ότι υπάρχει άμεση σύνδεση ανάμεσα στην υπερβολική κατανάλωση αλατιού και τον αυξημένο κίνδυνο υπέρτασης.

Αδιάσειστα στοιχεία αναφέρουν ότι το αλάτι είναι μία από τις κύριες αιτίες πρόκλησης υψηλής πίεσης. Η χρόνια πίεση είναι γνωστή και ως αρτηριακή υπέρταση.

Αυτό, με τη σειρά του, αυξάνει τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής και καρδιακών παθήσεων, κύριες αιτίες θανάτου παγκοσμίως.

Ορισμένες μελέτες που διεξήχθησαν σε χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ιαπωνία ή τη Φιλανδία έδειξαν ότι η μείωση του αλατιού σε καθημερινή βάση οδηγεί σε μείωση της υψηλής πίεσης και του ποσοστού θνησιμότητας από καρδιακές προσβολές.

Ωστόσο, οι ίδιοι ειδικοί αναφέρουν ότι το παραπάνω μπορεί να οφείλεται και στην υιοθέτηση υγιεινών συνηθειών ταυτόχρονα.

2. Η υπερβολική κατανάλωση αλατιού αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του στομάχου

Σήμερα, ο καρκίνος του στομάχου είναι ένας από τους κύριους τύπους καρκίνου. Οι γεωγραφικές διαφορές στα ποσοστά εμφάνισής του οδήγησαν τους ερευνητές στην πιθανότητα σύνδεσης αυτού του τύπου καρκίνου με τις διατροφικές συνήθειες.

Οι κύριοι διατροφικοί παράγοντες που συνδέονται με την ασθένεια περιλαμβάνουν την τακτική κατανάλωση καπνιστών φαγητών, φαγητών διατηρημένων σε αλάτι, και τροφών πλούσιων σε νιτρίτες.

Ορισμένες επιδημιολογικές μελέτες ανέλυσαν τη σύνδεση ανάμεσα στην υπερβολική κατανάλωση αλατιού και του καρκίνου του στομάχου. Μία μετα-ανάλυση μακροχρόνιων ερευνών βρήκε ότι:

“Υπάρχει ισχυρός αρνητικός δεσμός ανάμεσα στη συνολική πρόσληψη αλατιού, των τροφών που είναι πλούσιες σε αλάτι και τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του στομάχου στον γενικό πληθυσμό”.

Ορισμένες έρευνες δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στα κονσερβοποιημένα κρέατα, ψάρια, ή λαχανικά μέσα σε άλμη. Γι’ αυτό, οι κλινικές και επιδημιολογικές αποδείξεις δείχνουν ότι η μείωση της πρόσληψης αλατιού και προϊόντων πλούσια σε αυτό, μπορεί να οδηγήσει στη μείωση της εμφάνισης του καρκίνου του στομάχου.

3. Ασθενείς με προβλήματα στα νεφρά θα πρέπει να ελέγχουν την πρόσληψη αλατιού

Τα άτομα με χρόνιες παθήσεις των νεφρών πρέπει να αποφεύγουν την κατανάλωση αλατιού. Αυτές οι ασθένειες συνδέονται με τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων και νεφρικής ανεπάρκειας.

Λαμβάνοντας υπόψη ότι ένας από τους ρόλους των νεφρών είναι η εξισορρόπηση του νατρίου, είναι σημαντικό γι’ αυτούς τους ασθενείς να περιορίζουν την πρόσληψη αλατιού. Μία αξιολόγηση επιστημονικών ερευνών, έδειξε ότι μπορεί να φανεί βελτίωση στην πίεση και την έκκριση νατρίου μετά από 24 ώρες.

Επίσης, μειώθηκε ο κίνδυνος πρηξίματος, όμως δε μπόρεσαν να προσδιοριστούν οι επιδράσεις της μακροχρόνιας μείωσης αλατιού (παραδείγματος χάρη του ποσοστού θνησιμότητας ή νεφρικής ανεπάρκειας).

4. Υπερβολική κατανάλωση αλατιού – Τρώμε πάρα πολύ αλάτι

Άτομο προσθέτει αλάτι στο φαγητό
Οι περισσότεροι άνθρωποι καταναλώνουν περισσότερο αλάτι απ’ όσο πρέπει. Τις περισσότερες φορές δεν έχουμε ιδέα για την ποσότητα αλατιού που περιέχουν τα προϊόντα τα οποία καταναλώνουμε συχνά.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) προτείνει να τρώμε περίπου 5 γραμμάρια αλάτι την ημέρα. Το πρόβλημα είναι πως ο μέσος άνθρωπος τρώει υπερβολικά μεγαλύτερες ποσότητες, και αυτό ισχύει για παιδιά και ενήλικες.

Σε ορισμένες χώρες όπου μετρήθηκε η κατανάλωση, φάνηκε ότι καταναλώνονται σε καθημερινή βάση 8 με 12 γραμμάρια αλατιού.

5. Προσοχή στο μη ελεγχόμενο αλάτι

Η πλειοψηφία του αλατιού που καταναλώνουμε δεν προέρχεται από το φαγητό που μαγειρεύουμε. Αυτό αντιπροσωπεύει μονάχα το 20-25% της πρόσληψης αλατιού. Το αλάτι το οποίο βρίσκουμε στα τρόφιμα που αγοράζουμε είναι υπερβολικά χειρότερο.

Αυτό προέρχεται κυρίως από:

  • Προμαγειρεμένες σούπες και ζωμούς
  • Κύβους ζωμών
  • Ψωμί, μπισκότα και δημητριακά για πρωινό
  • Λουκάνικα και άλλα επεξεργασμένα κρέατα
  • Σνακ και αλατισμένους ξηρούς καρπούς

Γι’ αυτό, οι καλύτεροι τρόποι για να μειώσουμε το αλάτι στη διατροφή μας είναι να επιλέγουμε φρέσκα τρόφιμα, ιδιαίτερα:

  • Φρούτα και λαχανικά
  • Αβγά
  • Όσπρια
  • Αποξηραμένα φρούτα
  • Δημητριακά
  • Ψάρι
  • Φρέσκο άπαχο κρέας

6. Το πολύ λίγο αλάτι είναι επίσης επικίνδυνο

Όπως συμβαίνει με όλα τα πράγματα, δε χρειάζεται πολύ λίγο ή πάρα πολύ. Είναι προτιμότερο να υπάρχει μια καλή ισορροπία. Γνωρίζουμε ότι θα πρέπει να ελέγχουμε την υπερβολική κατανάλωση αλατιού. Όμως, δε χρειάζεται να το βγάλουμε εντελώς από τη διατροφή μας, ή να μειώσουμε την κατανάλωσή του στο απολύτως ελάχιστο.

Το αλάτι είναι απαραίτητο. Χάρη στο νάτριο, το σώμα μας είναι σε θέση να διατηρήσει σε καλά επίπεδα την ενυδάτωση, να μεταφέρει οξυγόνο και θρεπτικές ουσίες, και να προκαλεί τη διέγερση των νεύρων.

Η υπερβολικά χαμηλή κατανάλωση αλατιού μπορεί επίσης να δημιουργήσει προβλήματα υγείας. Παραδόξως, τόσο οι μεγάλες όσο και οι μικρές ποσότητες μπορούν να οδηγήσουν σε υψηλή πίεση και καρδιαγγειακές παθήσεις.

Είδαμε μερικές αλήθειες σχετικά με το αλάτι και πλέον γνωρίζουμε ότι το χρειαζόμαστε. Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας αν έχετε τυχόν απορίες.


Όλες οι παραθέτονται πηγές ελέγχθηκαν προσεκτικά από την ομάδα μας για να διασφαλιστεί η ποιότητα, η αξιοπιστία, η επικαιρότητα και η εγκυρότητά τους. Η βιβλιογραφία αυτού του άρθρου θεωρήθηκε αξιόπιστη και επιστημονικά ακριβής.


  • Braam B. et al. Understanding the two faces of low-salt intake. Current Hypertension Reports. Junio 2017.
  • D’Elia L. et al. Dietary salt intake and risk of gastric cancer. Cancer treatment and research. 2014. 159:83-95.
  • McMahon EJ. et al. Ingesta de sal dietética modificada para pacientes con nefropatías crónicas. Cochrane Database of Systematic Reviews. 2015. (2), art n. CD010070.
  • Ritz E., Mehls O. Salt restriciton in kidney disease – a missed therapeutic opportunity? Pediatric Nephrology . 2009. 24 (1): 9-17.
  • Xiao Qin W. et al. Review of salt consumption and stomach cancer risk: Epidemiological and biological evidence. World Jornal of Gastroenterology. Mayo 2009. 15(18):2204-2213.

Αυτό το κείμενο προσφέρεται μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς και δεν αντικαθιστά τη συμβουλή από επαγγελματία. Σε περίπτωση αμφιβολίας, συμβουλευτείτε τον ειδικό σας.