Πώς να αντιμετωπίσετε τις εμμονικές σκέψεις
Οι εμμονικές σκέψεις είναι κάτι πολύ κοινό. Ως ανθρώπινα όντα, είμαστε πλάσματα τα οποία σκέφτονται συνεχώς. Έτσι, θα πρέπει να είναι φυσιολογικό να έχουμε την τάση να κάνουμε πληθώρα τυχαίων σκέψεων. Το πρόβλημα ξεκινά όταν αυτές οι σκέψεις γίνονται εμμονικές και περιορίζουν την καθημερινότητά μας.
Αν αυτό είναι κάτι που σας απασχολεί, μάθετε πώς να αντιμετωπίσετε τις εμμονικές σκέψεις στο σημερινό μας άρθρο.
Ίσως σας ενδιαφέρει: Πώς να μάθετε σίγουρα αν έχει τελειώσει ο γάμος σας
Πώς να αντιμετωπίσετε τις εμμονικές σκέψεις
Αυτό το πράγμα συμβαίνει, συνήθως, επειδή το άτομο δίνει υπερβολική αξία σκεπτόμενο κάτι. Το αποτέλεσμα είναι να μετατρέπεται η σκέψη σας από ένα απλό πνευματικό γεγονός σε ένα ψυχολογικό πρόβλημα.
Παρότι δεν έχουμε τον έλεγχο των σκέψεών μας, το να δίνουμε αξία σε αυτές είναι κάτι το οποίο μπορούμε να ελέγξουμε.
Υπάρχουν μεγάλες διαφορές για το πώς συνδεόμαστε με τις σκέψεις μας. Ορισμένοι άνθρωποι μπορούν να αποφεύγουν να μετατρέπονται στις σκέψεις τους και να τις βλέπουν μονάχα όπως πραγματικά είναι, χωρίς να τους δίνουν υπερβολική αξία.
Από την άλλη πλευρά, άλλοι άνθρωποι καθορίζονται από τις σκέψεις τους. Συχνά, αυτοί οι άνθρωποι είναι τελειομανείς και υπεύθυνοι. Γι’ αυτό, καταλήγουν να σχετίζονται και τελικά να βλέπουν τις σκέψεις τους σαν να πρόκειται για πραγματικές καταστάσεις. Ωστόσο, οι σκέψεις είναι συχνά δημιουργήματα του μυαλού και δεν αποτελούν πραγματικότητα.
Μία από τις πιο συχνές θεραπείες γι’ αυτό το πρόβλημα είναι να μάθετε πώς να αντιμετωπίζετε τις εμμονικές σκέψεις. Λογικά, το άτομο θα πρέπει να μάθει νέους τρόπους προσέγγισης, αλληλεπίδρασης, και σύνδεσης με τις σκέψεις του. Σκοπός είναι να μην αφήσετε τις σκέψεις να πάρουν τον έλεγχο της ζωής σας.
Να σκέφτεται κανείς ή να μη σκέφτεται; Ιδού η απορία
Οι εμμονικές σκέψεις μπορούν να μετατραπούν σε πρόβλημα με το πέρασμα του χρόνου. Έτσι, είναι σημαντικό να μάθετε να τις ελέγχετε.
Οι εμμονικές σκέψεις μπορούν να γίνουν υπερβολικά ενοχλητικές. Θυμάστε εκείνες τις φορές που ένα καλοκαιρινό τραγούδι κόλλησε στο μυαλό σας και δε μπορούσατε να το βγάλετε από αυτό; Για την ακρίβεια, όσο περισσότερο προσπαθείτε να μην το ακούτε και να μη το σιγοτραγουδάτε, τόσο περισσότερο παρεμβαίνει στη ζωή σας.
Το ίδιο συμβαίνει και με τις εμμονικές σκέψεις. Η ιδέα του να “μη σκέφτεστε” έχει, παραδόξως, την ίδια αντίδραση και οι σκέψεις γίνονται όλο και πιο δυνατές. Γι’ αυτό, το κλειδί είναι να μάθετε να ζείτε με τις σκέψεις σας, να τις κοιτάτε ως θεατές των πνευματικών διεργασιών σας.
Όμως, αυτή η πρακτική δεν είναι εύκολη. Έχουμε ήδη αναφέρει ότι οι εμμονές είναι αρκετά άβολες και είναι φυσιολογικό να προσπαθήσετε να τις βγάλετε από το μυαλό σας για να απαλλαγείτε από το άγχος. Εδώ μπαίνουν στο παιχνίδι οι παρορμήσεις: οι σχεδόν υποσυνείδητες πράξεις οι οποίες εξουδετερώνουν τη δυσφορία και εξαφανίζουν τις εμμονές.
Βραχυπρόθεσμα, ίσως φαίνεται να λειτουργούν, αλλά μακροπρόθεσμα, η “λύση” γίνεται το πραγματικό πρόβλημα. Εξαρτιόμαστε από αυτές τις παρορμήσεις και τις χρησιμοποιούμε για να διώξουμε τις εμμονές οι οποίες ενισχύονται με αυτόν τον τρόπο.
Διαβάστε επίσης: Τα πράγματα συμβαίνουν για κάποιο λόγο, αλλά όχι πάντα
Στρατηγικές για να θέσετε υπό έλεγχο τις εμμονικές σκέψεις
Η ιδέα είναι να μη στηρίζεστε στις παρορμήσεις για να εξουδετερώνετε και να αποφεύγετε τις σκέψεις σας. Γι’ αυτό, οι καλύτερες στρατηγικές για να αντιμετωπίσετε τις εμμονικές σκέψεις είναι οι ακόλουθες:
Πνευματικός αφοπλισμός
Πνευματικός αφοπλισμός των νοητικών γεγονότων σημαίνει να γνωρίζετε πώς να ξεχωρίζετε τις σκέψεις από την πραγματικότητα και από εσάς ως άτομο. Είναι απαραίτητο να παραδεχτείτε ότι δεν είστε οι σκέψεις σας: είστε πολλά παραπάνω. Από την άλλη, είναι επίσης απαραίτητο να συνειδητοποιήσετε ότι οι σκέψεις δεν αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα.
Οι σκέψεις δεν είναι τίποτε παραπάνω από: ψυχολογικά περιεχόμενα, εικόνες, και αντιλήψεις. Όμως, δεν αποτελούν την αντικειμενική και επαληθεύσιμη πραγματικότητα. Έτσι, δεν έχει νόημα να δράτε σύμφωνα με ιδέες που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.
Είναι πολύ πιο λειτουργικό να αντιμετωπίζετε τις σκέψεις σαν οντότητες οι οποίες δε σας αρέσουν και να τις προσπεράσετε. Μπορείτε ακόμη και να τις δεχθείτε και να μείνετε μαζί τους μέχρι να αρχίσουν να μειώνονται σε ένταση.
Για να αντιμετωπίσετε τις εμμονικές σκέψεις, σταματήστε να τους δίνετε τόση σημασία
Για να ελέγξετε τις εμμονές, είναι σημαντικό να μειώσετε την αξία που τους δίνετε.
Δε χρειάζεται να δίνετε αξία σε μία σκέψη μόνο και μόνο επειδή τη σκεφτήκατε. Είπαμε ήδη ότι η σκέψη είναι καθαρά ανθρώπινη, όπως τα όνειρα.
Όλοι έχουμε σκέψεις τις οποίες ντρεπόμαστε να αναγνωρίσουμε ή να τις μοιραστούμε με άλλους. Ωστόσο, αυτό δε σημαίνει πως είναι σημαντικές ή μας προσδιορίζουν με κάποιον τρόπο. Έτσι, μια καλή ιδέα είναι να μειώσετε την αξία που δίνετε στις σκέψεις σας.
Αγκαλιάστε τις σκέψεις σας
Όχι μόνο δε χρειάζεται να αποφεύγουμε τις σκέψεις μας, αλλά πρέπει να δοκιμάσουμε να τις “αγκαλιάσουμε” πνευματικά. Η αποδοχή των δαιμόνων μας σημαίνει να είμαστε ανοιχτοί/ες στην παρουσία τους, ακόμη και αν δε μας αρέσουν.
Εμποδίστε τις παρορμήσεις
Αυτό το κομμάτι είναι κρίσιμο. Για κάθε παρόρμησή μας, λέμε στις σκέψεις μας ότι έχουν δίκιο. Δηλαδή, εκτελούμε μια πραγματική πράξη βασιζόμενοι/ες σε μια ιδέα. Η πραγματικότητα και το μυαλό σας είναι δύο διαφορετικοί κόσμοι, οι οποίοι δεν είναι απαραίτητο ότι μπλέκονται. Γι’ αυτό, είναι κρίσιμο να προσπαθήσετε να εμποδίσετε τις παρορμήσεις σας αν δε θέλετε να τροφοδοτείτε περαιτέρω τις εμμονικές σκέψεις.
Προσπαθείτε να βρείτε τρόπο να αντιμετωπίσετε τις εμμονικές σας σκέψεις;
Όπως ελπίζουμε ότι μάθατε, υπάρχουν αρκετές στρατηγικές για να το κάνετε αυτό και να αποτρέψετε τις σκέψεις σας από το να πάρουν σάρκα και οστά. Όμως, καλό θα ήταν να δείτε και έναν/μία ψυχολόγο ώστε να σας καθοδηγήσει και να σας υποστηρίξει παραπάνω.
Όλες οι παραθέτονται πηγές ελέγχθηκαν προσεκτικά από την ομάδα μας για να διασφαλιστεί η ποιότητα, η αξιοπιστία, η επικαιρότητα και η εγκυρότητά τους. Η βιβλιογραφία αυτού του άρθρου θεωρήθηκε αξιόπιστη και επιστημονικά ακριβής.
- Ruiz, M.A., Díaz, M. I., Villalobos, A. (2012). Manual de Técnicas de Intervención Cognitivo Conductuales. Desclée De Brouwer, S.A
- Julien, D., O’Connor, K. P., & Aardema, F. (2007). Intrusive thoughts, obsessions, and appraisals in obsessive-compulsive disorder: A critical review. Clinical Psychology Review. Elsevier Inc. https://doi.org/10.1016/j.cpr.2006.12.004
- Kühn S, Schmiedek F, Brose A, Schott BH, Lindenberger U, Lövden M. The neural representation of intrusive thoughts. Soc Cogn Affect Neurosci. 2013;8(6):688–693. doi:10.1093/scan/nss047
- Masuda, A., Twohig, M. P., Stormo, A. R., Feinstein, A. B., Chou, Y. Y., & Wendell, J. W. (2010). The effects of cognitive defusion and thought distraction on emotional discomfort and believability of negative self-referential thoughts. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 41(1), 11–17. https://doi.org/10.1016/j.jbtep.2009.08.006
- Morein-Zamir S, Fineberg NA, Robbins TW, Sahakian BJ. Inhibition of thoughts and actions in obsessive-compulsive disorder: extending the endophenotype?. Psychol Med. 2010;40(2):263–272. doi:10.1017/S003329170999033X