Διατροφή και νεφρική ανεπάρκεια: Όσα πρέπει να γνωρίζετε

Αν υποφέρετε από νεφρική ανεπάρκεια, ο έλεγχος της διατροφής σας είναι πολύ απαραίτητος για την αποτροπή της δυσθρεψίας και την επιβράδυνση της ανάπτυξης της ασθένειας. Διαβάστε το σημερινό μας άρθρο για να μάθετε περισσότερα.

Γράφτηκε και επαληθεύτηκε από διατροφολόγο Marta Guzmán.

Τελευταία ενημέρωση: 09 Αυγούστου, 2022

Σε αυτό το άρθρο, θα συζητήσουμε για όσα πρέπει να γνωρίζετε σχετικά με τη διατροφή και τη νεφρική ανεπάρκεια. Όσα άτομα υποφέρουν από νεφρική ανεπάρκεια, ειδικά από χρόνια, θα πρέπει να κάνουν αλλαγές στη διατροφή τους ώστε να παραμείνουν υγιή και να μειώσουν τη συσσώρευση τοξικών ουσιών τις οποίες δε μπορούν να εξουδετερώσουν τα νεφρά.

Διατροφή και νεφρική ανεπάρκεια

Στους ασθενείς με χρόνια νεφρική ανεπάρκεια είναι πολύ συχνή η πρωτεϊνική-ενεργειακή δυσθρεψία. Επίσης, πρόκειται για σημαντικό δείκτη θνησιμότητας και νοσηρότητας. Γι’ αυτό, είναι απαραίτητη η κάλυψη των διατροφικών αναγκών ασθενών με νεφρική ανεπάρκεια για την αποτροπή της δυσθρεψίας.

Αρχικά, θα πρέπει να γνωρίζετε τα διαφορετικά επίπεδα της ασθένειας. Υπάρχει η οξεία νεφρική ανεπάρκεια, η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια και η θεραπεία αντικατάστασης νεφρών (αιμοκάθαρση και περιτοναϊκή κάθαρση). Σε αυτό το άρθρο, θα μοιραστούμε μαζί σας ορισμένες γενικές διατροφικές οδηγίες γι’ αυτή την ασθένεια. Παρόλα αυτά, θα πρέπει να προσαρμοστούν στις ανάγκες του/ης ασθενή.

Δίαιτα και νεφρική ανεπάρκεια

Η δίαιτα για τη νεφρική ανεπάρκεια θεωρείται αυστηρή, καθώς οι ασθενείς πρέπει να περιορίσουν ή να βγάλουν εντελώς από τη διατροφή τους ορισμένες ομάδες τροφίμων. Ωστόσο, αν ένας/μία ασθενής κάνει συνεχείς αιμοκαθάρσεις, η διατροφή του/ης δεν είναι τόσο περιοριστική.

Ελέγξτε την ποσότητα πρωτεϊνών

Ο περιορισμός πρωτεϊνών σε ένα άτομο με ήπια νεφρική ανεπάρκεια επιβραδύνει την πρόοδο της ασθένειας. Παρότι οι πρωτεΐνες αναγκάζουν τα νεφρά να λειτουργούν, τις χρειάζονται όλοι οι άνθρωποι. Οι ειδικοί συνιστούν δίαιτες χαμηλές σε πρωτεΐνες αν δεν κάνει αιμοκάθαρση ο/η ασθενής. Με άλλα λόγια, 0,8 γρ./κιλό/ημέρα (60% υψηλής βιολογικής αξίας). Αν ο/η ασθενής κάνει αιμοκάθαρση, τότε απαιτείται περισσότερη πρωτεΐνη.

Διατροφή και νεφρική ανεπάρκεια: Μειώστε την πρόσληψη καλίου και φωσφόρου

Αν συσσωρευτεί κάλιο στο αίμα, τότε αυξάνεται ο κίνδυνος ανωμαλιών στην καρδιά. Οι επαγγελματίες υγείας θα πρέπει να ελέγχουν τα επίπεδα πλάσματος καλίου.

Επίσης, τα συνεχόμενα υψηλά επίπεδα φωσφόρου στο αίμα επηρεάζουν σημαντικά τα οστά. Ο περιορισμός πρωτεϊνών σημαίνει και μείωση φωσφόρου. Έτσι, είναι σημαντικό να περιορίσετε την κατανάλωση του φωσφόρου αν έχετε προβλήματα με τα νεφρά εφόσον το συμβουλεύει και ο/η γιατρός σας.

Διασφαλίστε τη σωστή πρόσληψη ασβεστίου και βιταμίνης D

Τυπικά, θα πρέπει να υπάρχει ανεπάρκεια ασβεστίου στην απορρόφησή του από το έντερο εξαιτίας της μείωσης της βιταμίνη D. Η βιταμίνη D θα πρέπει να παρέχεται από συμπληρώματα καθώς αν υπάρχει ανεπάρκεια θα προκληθεί αθηροσκλήρωση, ενδοθηλιακή δυσλειτουργία ή υπερτροφία κοιλίας.

Σε μία μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Nephrology, οι ειδικοί αναφέρουν ότι τα συμπληρώματα βιταμίνης D ωφελούν τα αγγεία, γι’ αυτό και η πρόσληψή τους είναι καλή ιδέα για άτομα με νεφρικά προβλήματα.

Διατροφή και νεφρική ανεπάρκεια: Ελέγξτε την πρόσληψη άλατος

Άλλος ένας παράγοντας που θα πρέπει να λάβετε υπόψιν αναφορικά με τη διατροφή και τη νεφρική ανεπάρκεια είναι ο έλεγχος της πρόσληψης άλατος. Ο λόγος είναι πως προάγει την κατακράτηση υγρών τα οποία δε μπορούν να αποβάλουν τα νεφρά. Αν ο/η ασθενής δεν υποφέρει από υπέρταση, μπορεί να καταναλώνει μόνο 1000-2000 mg/ημέρα.

Περιορίστε την πρόσληψη υγρών

Αν ο/η ασθενής κάνει αιμοκάθαρση, θα πρέπει να ελέγχει την πρόσληψη υγρών επειδή τα άτομα που υποβάλλονται σε αυτή τη θεραπεία δεν ουρούν συχνά, συνήθως. Έτσι, αν πίνουν πολλά υγρά και δεν τα αποβάλλουν, αυτά συσσωρεύονται στους αστραγάλους, ακόμη και στην καρδιά και τους πνεύμονες.

Ακόμη, είναι καλό να ζυγίζονται πάντα στην ίδια ζυγαριά οι ασθενείς ώστε να είναι σίγουροι/ες ότι δεν έχουν πάρει βάρος κατά τις αιμοκαθάρσεις.

Κλειδιά για τη διατροφή στη νεφρική ανεπάρκεια

Για να ακολουθήσετε τις οδηγίες που σας δώσαμε παραπάνω, είναι σημαντικό να θυμάστε και τα ακόλουθα κλειδιά για τη διατροφή. Όμως, είναι καλύτερο να συμβουλευτείτε κατευθείαν τον/η γιατρό ή διατροφολόγο σας προκειμένου να σας δώσει οδηγίες ειδικά για τις δικές σας ανάγκες.

• Η κατανάλωση πρωτεϊνών από κρέας, ψάρια, γαλακτοκομικά, και αβγά θα πρέπει να είναι εξατομικευμένη.
• Επιπλέον, οι ασθενείς θα πρέπει να ελέγχουν την κατανάλωση οσπρίων, λαχανικών, φρούτων, καρπών, και κακάο. Ο λόγος είναι η περιεκτικότητά τους σε κάλιο. Θα πρέπει να αποφευχθεί η υπερκαλαιμία.
• Τα άτομα με νεφρική ανεπάρκεια θα πρέπει να μουλιάζουν σε νερό τα λαχανικά, τα όσπρια, ή τις πατάτες για τρεις ώρες πριν τα μαγειρέψουν. Έπειτα, θα πρέπει να τα βράζουν αρκετές φορές και να πετούν το νερό κάθε φορά. Επίσης, είναι καλύτερο να τα σοτάρετε μετά ώστε να μειώσετε την περιεκτικότητά τους σε νερό.
• Άλλη μία μέθοδος κατανάλωσης λαχανικών είναι να τα τρώτε κατεψυγμένα. Μπορείτε ακόμη να τρώτε κονσερβοποιημένα ή μαγειρεμένα φρούτα (έως δύο φορές την ημέρα).
• Επιπλέον, είναι προτιμότερο να τρώτε φρυγανισμένο ψωμί καθώς έχει λιγότερο νερό.
• Όμως, οι ασθενείς θα πρέπει να περιορίζουν την πρόσληψη προϊόντων ολικής άλεσης επειδή είναι πλούσια σε φώσφορο και κάλιο.
• Θα πρέπει επίσης να αποφεύγετε τα αναψυκτικά, ακόμη και αν έχουν τεχνητά γλυκαντικά. Αυτό επειδή δεν κατευνάζουν το αίσθημα δίψας. Επιπλέον, δεν είναι υγιεινά!
• Μην καταναλώνετε υπερ-επεξεργασμένες τροφές, στιγμιαίες σούπες ή πουρέ, λουκάνικα, καπνιστά κρέατα και ψάρια, και σνακ σε πακέτα αν η διατροφή σας είναι χαμηλή σε αλάτι.
• Προτείνεται η ήπια κατανάλωση προϊόντων πλήρους γάλακτος καθώς περιέχουν φώσφορο.

Συμπέρασμα

Όπως βλέπετε, οι ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια θα πρέπει να ακολουθούν αυστηρή δίαιτα. Αν υποφέρετε από προβλήματα με τα νεφρά, μη διστάσετε να επισκεφθείτε ειδικούς οι οποίοι μπορούν να φέρουν τη διατροφή και τη θεραπεία στα μέτρα σας.