Εξέταση ABCDE για τον καρκίνο του δέρματος
Η εξέταση ABCDE είναι μια τεχνική που χρησιμοποιούν οι δερματολόγοι για την ανάλυση των ελιών και των σημαδιών του δέρματος τα οποία μπορεί να είναι καρκινώδη.
Σύμφωνα με μια μελέτη του Εθνικού Ιδρύματος για τον Καρκίνο της Ισπανίας, ο καρκίνος του δέρματος είναι ο τρίτος συχνότερος τύπος καρκίνου. Η ίδια μελέτη μάς δείχνει ότι αυτή η ασθένεια επηρεάζει, κυρίως, τα άτομα με ανοιχτό χρώμα δέρματος και ισχυρίζεται πως η υπεριώδης ακτινοβολία είναι άμεσα υπεύθυνη για άνω του 90% των περιπτώσεων.
Τα προληπτικά μέτρα, όπως ο αυτοέλεγχος και οι εξετάσεις σε ετήσια βάση, παίζουν σημαντικότατο ρόλο ενάντια σε αυτό το είδος καρκίνου. Επίσης, η μελέτη αναφέρει ότι στο 90% των περιπτώσεων όπου ο καρκίνος του δέρματος διαγιγνώσκεται έγκαιρα, μπορεί να θεραπευτεί.
Γι’ αυτό, η εξέταση ABCDE αποτελεί είναι ισχυρό διαγνωστικό εργαλείο. Λέξεις όπως ασυμμετρία, όριο, χρώμα, διάμετρος, και εξέλιξη, χρησιμοποιούνται συχνά σε διάφορα στάδια της εξέτασης. Με αυτό το σύστημα, οι γιατροί ξεχωρίζουν τις ελιές από άλλα μη επιβλαβή σημάδια, και προσπαθούν να αποτρέψουν έναν από τους πιο επιθετικούς και επικίνδυνους τύπους καρκίνου του δέρματος: το μελάνωμα.
Εξέταση ABCDE: Τι θα πρέπει να ελέγχετε σε μια ελιά;
Η έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του δέρματος καθυστερεί τους πρόωρους θανάτους.
Ορισμένες ελιές είναι πολύ πιθανό να γίνουν καρκινώδεις. Κάτι τέτοιο μπορεί να συμβεί με τις ήδη υπάρχουσες αλλά και με νέες. Ωστόσο, οι νέες είναι πιο πιθανό να μετατραπούν σε μελάνωμα.
Αν δε μπορείτε να ξεχωρίσετε τις κανονικές ελιές από τις καρκινώδεις, θα μπορέσετε να πάρετε μια ιδέα μαθαίνοντας για την εξέταση ABCDE:
Α (Asymmetry) για την ασυμμετρία
Το πρώτο γράμμα μάς λέει για το τι θα πρέπει να ελέγξουμε αναφορικά με το σχήμα της ελιάς. Όσες δεν είναι επικίνδυνες είναι, συνήθως, στρογγυλές και συμμετρικές. Δηλαδή, αν μπορούσατε να τις διπλώσετε, τα δύο μισά θα επικάλυπταν ακριβώς το ένα το άλλο.
Αντιθέτως, τα μελανώματα είναι, συνήθως, ασύμμετρα και δεν έχουν συγκεκριμένο σχήμα.
Εξέταση ABCDE: Β (Border) για το όριο
Ακανόνιστα σχήματα ή αλλαγές στο χρώμα ίσως δείχνουν καρκίνο του δέρματος.
Το δεύτερο πράγμα που πρέπει να ελέγξετε είναι πόσο ανώμαλα είναι τα άκρα της ελιάς. Αυτό είναι ένα ακόμη στοιχείο που θα πρέπει να γνωρίζετε για το μελάνωμα.
Όταν οι άκρες της ελιάς είναι ακανόνιστες ή έχουν οδοντωτά, κυματιστά, δύσκολα αναγνωρίσιμα όρια, τότε η ελιά είναι πιθανώς καρκινώδης.
Ίσως σας ενδιαφέρει: Εμβόλιο κατά των καρκινικών όγκων: επιστημονικές εξελίξεις
C (Color) για το χρώμα
Οι μη επιβλαβείς ελιές έχουν την ίδια απόχρωση σε όλο το φάσμα τους.
Όμως, αν δείτε ότι ένα σημείο έχει διαφορετικό χρώμα από την υπόλοιπη περιοχή (καφέ ή μαύρο, και ορισμένες φορές άσπρο, κόκκινο, ή μπλε), τότε είναι πιθανό αυτή η ελιά να είναι μελάνωμα.
D (Diameter) για τη διάμετρο
Κάτι ακόμη σημαντικό που θα πρέπει να έχετε υπόψιν σας είναι το μέγεθος της ελιάς. Αν η διάμετρός της (η απόσταση από το ένα άκρο της μέχρι το άλλο), είναι 0,63 εκατοστά ή μεγαλύτερη, τότε ίσως μιλάμε για πιθανό μελάνωμα. Καλοήθεις ή αβλαβείς ελιές είναι μικρότερες συνήθως.
Ένα καλό εργαλείο μέτρησης είναι οι γόμες που έχουν πολλά μολύβια στο ένα άκρο τους. Αυτό θα σας δώσει μια καλή οπτική, καθώς το μέγεθος της γόμας είναι περίπου 0,63 εκατοστά.
Ε (Evolution) για την εξέλιξη
Τέλος, μπορεί να ληφθεί υπόψιν η εξέλιξη μιας συγκεκριμένης ελιάς. Αν έχει αλλαγές στο χρώμα και το μέγεθος ή έχει άλλα σημάδια γύρω της, τότε μιλάμε για ξεκάθαρο σημάδι πιθανού μελανώματος.
Εξέταση ABCDE: Συμπέρασμα
Μπορείτε να κάνετε αυτή την απλή εξέταση μόνοι/ες σας, πέραν του ετήσιου ελέγχου, για να προλάβετε πιθανά προβλήματα. Αν εντοπίσετε κάποια ανωμαλία, μη διστάσετε να μιλήσετε στον/η γιατρό σας πριν την επόμενη εξέτασή σας.
Συμπληρωματικά, και για να μάθετε αν υπάρχουν σοβαροί κίνδυνοι για την υγεία, υπάρχουν και άλλες αλλαγές στα σημάδια ή τις ελιές που ίσως υποδηλώνουν την έναρξη ενός μελανώματος.
Ορισμένες από αυτές είναι:
- Το πρήξιμο
- Ο κνησμός
- Η αιμορραγία
Διαβάστε επίσης: Έρευνες σε φάρμακο κατά του καρκίνου στην Ισπανία
Πρόληψη του καρκίνου του δέρματος
Ένα βήμα για την πρόληψη του καρκίνου του δέρματος είναι να βάζετε, κατάλληλο για τον τύπο δέρματός σας, αντηλιακό.
Το κύριο μέτρο πρόληψης είναι να αποφεύγετε την έκθεση στον ήλιο και τις τεχνητές πηγές υπεριώδους ακτινοβολίας. Πρέπει να τονίσουμε τη σπουδαιότητα του να αποφεύγετε τα σολάριουμ, καθώς και να χρησιμοποιείτε επαρκείς ποσότητες αντηλιακού καθημερινά.
Παρακάτω σάς έχουμε ορισμένα βήματα για να προσπαθήσετε να αποτρέψετε τον καρκίνο του δέρματος:
- Μην εκτίθεστε στον ήλιο χωρίς προστασία. Θα πρέπει να χρησιμοποιείτε αντηλιακό με δείκτη προστασίας 30 τουλάχιστον, ή ακόμη καλύτερα με δείκτη 50.
- Αποφύγετε την ηλιοθεραπεία από το μεσημέρι μέχρι της 17.00, ειδικά το καλοκαίρι, όπου ο ήλιος είναι πιο έντονος.
- Μην εκθέτετε τα παιδιά κάτω των τριών ετών υπερβολικά στον ήλιο. Αν είναι ανάγκη να βρίσκονται έξω, προστατεύστε τα με καπέλα και αντηλιακό κατάλληλο για το δέρμα τους.
Όλες οι παραθέτονται πηγές ελέγχθηκαν προσεκτικά από την ομάδα μας για να διασφαλιστεί η ποιότητα, η αξιοπιστία, η επικαιρότητα και η εγκυρότητά τους. Η βιβλιογραφία αυτού του άρθρου θεωρήθηκε αξιόπιστη και επιστημονικά ακριβής.
- Schadendorf, D., van Akkooi, A. C. J., Berking, C., Griewank, K. G., Gutzmer, R., Hauschild, A., … Ugurel, S. (2018). Melanoma. The Lancet. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(18)31559-9
- Castañeda, Paola Eljure, J. (2016). El cáncer de piel, un problema actual. Revista de La Facultad de Medicina de La UNAM.
- Merino, M. (2005). Prevención del cáncer de piel y consejo de protección solar. Revista Pediatría de Atención Primaria. https://doi.org/10.1504/IJADS.2017.084312