Ανακαλύψτε πώς επηρεάζει το άγχος την καρδιά

Παρότι οι ειδικοί δεν έχουν κατανοήσει ακόμη τους ακριβείς μηχανισμούς της αλληλεπίδρασης πνεύματος-σώματος, υπάρχουν αποδείξεις που δείχνουν ότι το συναισθηματικό άγχος επηρεάζει μια ευρεία γκάμα ασθενειών. Σήμερα θα σας μιλήσουμε για το πώς επηρεάζει το άγχος την καρδιά.

Γράφτηκε και επαληθεύτηκε από γιατρό Karina Valeria Atchian.

Τελευταία ενημέρωση: 22 Δεκεμβρίου, 2022

Οι ψυχολογικοί παράγοντες επηρεάζουν αρνητικά πολλά όργανα του σώματος. Σήμερα, θα σας μιλήσουμε για το πώς επηρεάζει το άγχος την καρδιά και ολόκληρο το καρδιαγγειακό σύστημα. Στην πράξη, η ψυχική υγεία επηρεάζει όλες σχεδόν τις ασθένειες.

Τι είναι το άγχος;

Το άγχος είναι ο τρόπος με τον οποίο αντιδρά το σώμα σε καταστάσεις όπου ένα άτομο κινδυνεύει ή προκαλείται. Αυτή η αντίδραση έχει την τάση να μας προστατεύει ενάντια σε απειλητικά προβλήματα.

Σε μικρές ποσότητες, οι αγχωτικές καταστάσεις δε θα πρέπει να βλάπτουν την υγεία μας. Όμως, αν γίνουν μόνιμες ή έντονες, τότε μπορούν να γίνουν ιδιαίτερα βλαβερές.

Το άγχος μπορεί να επηρεάζει όλες σχεδόν τις ασθένειες, όπως προαναφέραμε, ακόμη και αυτές των οποίων γνωρίζουμε τους μηχανισμούς πρόκλησης. Η στεφανιαία αρτηριακή νόσος, για παράδειγμα, ή ο διαβήτης, όπως επίσης και οι ημικρανίες, το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, και η ινομυαλγία είναι κάποιες από αυτές.

Πώς επηρεάζει το άγχος την καρδιά και το καρδιαγγειακό σύστημα

Περίπου 20 χρόνια πριν, η μελέτη ασθενών με στεφανιαία αρτηριακή νόσο έδειξε την αρνητική σχέση ανάμεσα στο άγχος και την ισχαιμική καρδιοπάθεια. Έπειτα, πολλές έρευνες επιβεβαίωσαν το ίδιο πράγμα. Ωστόσο, οι ακριβείς μηχανισμοί συσχέτισης παραμένουν άγνωστοι.

Υπάρχουν αρκετές υποθέσεις αναφορικά με το πώς το συναισθηματικό άγχος μπορεί να προκαλέσει οξύ έμφραγμα, όπως μια αύξηση της πίεσης, του ρυθμού της καρδιάς, του αγγειακού τόνου, ακόμη και της ικανότητας συγκέντρωσης των αιμοπεταλίων. Όλα τα παραπάνω συνδέονται στενά με την απελευθέρωση νευροδιαβιβαστών.

Η σημαντική αύξηση στον ρυθμό της καρδιάς και της πίεσης ίσως οδηγήσει σε αυξημένη ζήτηση οξυγόνου από το μυοκάρδιο. Σε ορισμένες παθήσεις, δηλαδή σε όσους έχουν προδιάθεση, ίσως οδηγήσει σε οξεία καρδιακή προσβολή.

Όλοι αυτοί οι παράγοντες αναφέρονται επίσης σε συγκεκριμένες ανωμαλίες του αυτόνομου νευρικού συστήματος. Αυτό είναι το νευρωνικό τμήμα το οποίο είναι υπεύθυνο για τις ακούσιες πράξεις, όπως είναι η αναπνοή και ο χτύπος της καρδιάς.

Αν ένα άτομο έχει εκτεθεί σε παράγοντες επικινδυνότητας, όπως για παράδειγμα αν έχει αθηροσκληρωτικές πλάκες στις μικρές αρτηρίες, τότε η εκκένωση από το νευρικό σύστημα μπορεί να οδηγήσει σε ένα ατύχημα με τις πλάκες αυτές. Αυτή είναι η περίπτωση όπου σπάνε τα αθηρώματα και παρεμποδίζουν την κυκλοφορία, διακόπτοντας τη ροή οξυγόνου στους ιστούς.

Επίσης, είναι σημαντικό να ξεκαθαρίσουμε ότι οι αγχωτικές καταστάσεις της καθημερινότητάς μας μπορούν να προκαλέσουν αύξηση της κατανάλωσης τσιγάρων. Ομοίως, σε ορισμένα άτομα, το άγχος προκαλεί τη χειροτέρευση της διατροφής τους, το οποίο με τη σειρά του οδηγεί σε αύξηση της χοληστερίνης.

Πώς επηρεάζει το άγχος την καρδιά – Συμπτώματα

Ορισμένοι άνθρωποι είναι πιο επιρρεπείς στα σημάδια του άγχους απ’ ότι άλλοι, είτε λόγω της προσωπικότητάς τους, είτε λόγω των εμπειριών τους. Γι’ αυτούς, θα ήταν πολύ σημαντικό να αναπτυχθούν μηχανισμοί οι οποίοι θα τους επιτρέψουν να αντιμετωπίσουν αυτές τις προκλήσεις που τους αποσταθεροποιούν αναφορικά με την υγεία τους.

Ένα από τα κλασικά συμπτώματα του άγχους είναι τα χτυποκάρδια. Αυτά είναι η επιτάχυνση των παλμών, με ταχυκαρδία, η οποία εμφανίζεται σαν ένα χτύπημα στο στήθος.

Ο πόνος στο στήθος είναι ένα ακόμη σύμπτωμα. Δε σχετίζεται πάντα με την καρδιακή προσβολή, αλλά πρόκειται για έναν ύπουλο πόνο, όπως μια συνεχής πίεση ανάμεσα σε οξείες και ήρεμες περιόδους.

Συμβουλές για να πολεμήσετε το άγχος στη ρίζα του

Η αναγνώριση της αλληλεπίδρασης των στρεσογόνων και των διαφόρων καρδιοπαθειών θα πρέπει να ενθαρρύνει την ανάπτυξη στρατηγικών πρόληψης. Κάποιοι άνθρωποι κινδυνεύουν ιδιαίτερα από παθήσεις οι οποίες μπορούν να οδηγήσουν σε καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό.

Η πρόληψη καρδιαγγειακών προβλημάτων είναι πιθανή αν, μαζί με τη διατροφή και την άσκηση, οι άνθρωποι ασκούν πρακτικές μείωσης του άγχους. Σε περιόδους έντονων συναισθηματικών προβλημάτων, μπορούν να χρησιμοποιήσουν τεχνικές χαλάρωσης για παράδειγμα. Ταυτόχρονα, είναι σημαντικό να αποφεύγονται οι στρεσογόνοι παράγοντες όσο το δυνατόν περισσότερο.

Γενικά, ο στόχος είναι ένα πρόγραμμα διαχείρισης του άγχους το οποίο θα μειώσει τις επιπτώσεις. Είναι αδύνατο να εξουδετερώσουμε τους στρεσογόνους παράγοντες, αλλά είναι δυνατό να τους περιορίσουμε, όπως είναι δυνατό να τους μετατρέψουμε σε ερεθίσματα για τη βελτίωσή μας.

Πότε θα πρέπει να συμβουλευτείτε γιατρό

Είναι αδύνατο να προβλέψουμε πόσο επηρεάζει το άγχος την καρδιά του κάθε ανθρώπου. Παρόλα αυτά, η αναγνώριση προβληματικών καταστάσεων, όπως ο θρήνος, για παράδειγμα, θα πρέπει να μας αφυπνίζει για την αναγκαιότητα αναζήτησης επαγγελματικής βοήθειας ώστε να αποφύγουμε τις αρνητικές συνέπειες.

Επιπροσθέτως, είναι σημαντικό να υιοθετήσουμε υγιεινές συνήθειες. Ανάμεσά τους είναι μια υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή, και η αποφυγή του καπνίσματος και της κατανάλωσης αλκοόλ. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να ασκούμαστε συχνά, κατά προτίμηση να κάνουμε αερόβιες ασκήσεις. Μια υγιεινή ρουτίνα ύπνου είναι ένα ακόμη εργαλείο για τη μείωση του άγχους.

Επίσης, όσο είναι εφικτό, θα πρέπει να αποφεύγετε ή να μειώνετε τις καταστάσεις που προκαλούν άγχος. Όλα τα παραπάνω όχι μόνο θα έχουν θετική επίδραση στην υγεία της καρδιάς σας, αλλά και στη γενική σας ευεξία.