Ανακαλύψτε πώς επηρεάζει το άγχος την καρδιά

Παρότι οι ειδικοί δεν έχουν κατανοήσει ακόμη τους ακριβείς μηχανισμούς της αλληλεπίδρασης πνεύματος-σώματος, υπάρχουν αποδείξεις που δείχνουν ότι το συναισθηματικό άγχος επηρεάζει μια ευρεία γκάμα ασθενειών. Σήμερα θα σας μιλήσουμε για το πώς επηρεάζει το άγχος την καρδιά.
Ανακαλύψτε πώς επηρεάζει το άγχος την καρδιά
Karina Valeria Atchian

Γράφτηκε και επαληθεύτηκε από γιατρό Karina Valeria Atchian.

Τελευταία ενημέρωση: 22 Δεκεμβρίου, 2022

Οι ψυχολογικοί παράγοντες επηρεάζουν αρνητικά πολλά όργανα του σώματος. Σήμερα, θα σας μιλήσουμε για το πώς επηρεάζει το άγχος την καρδιά και ολόκληρο το καρδιαγγειακό σύστημα. Στην πράξη, η ψυχική υγεία επηρεάζει όλες σχεδόν τις ασθένειες.

Το σώμα και το πνεύμα έχουν ιδιαίτερη σχέση και αλληλεπιδρούν συνεχώς. Οποιαδήποτε ανισορροπία αυξάνει τον κίνδυνο θνησιμότητας.

Τι είναι το άγχος;

Το άγχος είναι ο τρόπος με τον οποίο αντιδρά το σώμα σε καταστάσεις όπου ένα άτομο κινδυνεύει ή προκαλείται. Αυτή η αντίδραση έχει την τάση να μας προστατεύει ενάντια σε απειλητικά προβλήματα.

Σε μικρές ποσότητες, οι αγχωτικές καταστάσεις δε θα πρέπει να βλάπτουν την υγεία μας. Όμως, αν γίνουν μόνιμες ή έντονες, τότε μπορούν να γίνουν ιδιαίτερα βλαβερές.

Το άγχος μπορεί να επηρεάζει όλες σχεδόν τις ασθένειες, όπως προαναφέραμε, ακόμη και αυτές των οποίων γνωρίζουμε τους μηχανισμούς πρόκλησης. Η στεφανιαία αρτηριακή νόσος, για παράδειγμα, ή ο διαβήτης, όπως επίσης και οι ημικρανίες, το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, και η ινομυαλγία είναι κάποιες από αυτές.

Άνδρας φωνάζει
Το άγχος στον εργασιακό χώρο είναι μία από τις μορφές αυτής της διαταραχής που αυξάνει τον κίνδυνο των καρδιαγγειακών παθήσεων.

Πώς επηρεάζει το άγχος την καρδιά και το καρδιαγγειακό σύστημα

Περίπου 20 χρόνια πριν, η μελέτη ασθενών με στεφανιαία αρτηριακή νόσο έδειξε την αρνητική σχέση ανάμεσα στο άγχος και την ισχαιμική καρδιοπάθεια. Έπειτα, πολλές έρευνες επιβεβαίωσαν το ίδιο πράγμα. Ωστόσο, οι ακριβείς μηχανισμοί συσχέτισης παραμένουν άγνωστοι.

Υπάρχουν αρκετές υποθέσεις αναφορικά με το πώς το συναισθηματικό άγχος μπορεί να προκαλέσει οξύ έμφραγμα, όπως μια αύξηση της πίεσης, του ρυθμού της καρδιάς, του αγγειακού τόνου, ακόμη και της ικανότητας συγκέντρωσης των αιμοπεταλίων. Όλα τα παραπάνω συνδέονται στενά με την απελευθέρωση νευροδιαβιβαστών.

Η σημαντική αύξηση στον ρυθμό της καρδιάς και της πίεσης ίσως οδηγήσει σε αυξημένη ζήτηση οξυγόνου από το μυοκάρδιο. Σε ορισμένες παθήσεις, δηλαδή σε όσους έχουν προδιάθεση, ίσως οδηγήσει σε οξεία καρδιακή προσβολή.

Όλοι αυτοί οι παράγοντες αναφέρονται επίσης σε συγκεκριμένες ανωμαλίες του αυτόνομου νευρικού συστήματος. Αυτό είναι το νευρωνικό τμήμα το οποίο είναι υπεύθυνο για τις ακούσιες πράξεις, όπως είναι η αναπνοή και ο χτύπος της καρδιάς.

Αν ένα άτομο έχει εκτεθεί σε παράγοντες επικινδυνότητας, όπως για παράδειγμα αν έχει αθηροσκληρωτικές πλάκες στις μικρές αρτηρίες, τότε η εκκένωση από το νευρικό σύστημα μπορεί να οδηγήσει σε ένα ατύχημα με τις πλάκες αυτές. Αυτή είναι η περίπτωση όπου σπάνε τα αθηρώματα και παρεμποδίζουν την κυκλοφορία, διακόπτοντας τη ροή οξυγόνου στους ιστούς.

Επίσης, είναι σημαντικό να ξεκαθαρίσουμε ότι οι αγχωτικές καταστάσεις της καθημερινότητάς μας μπορούν να προκαλέσουν αύξηση της κατανάλωσης τσιγάρων. Ομοίως, σε ορισμένα άτομα, το άγχος προκαλεί τη χειροτέρευση της διατροφής τους, το οποίο με τη σειρά του οδηγεί σε αύξηση της χοληστερίνης.

Πώς επηρεάζει το άγχος την καρδιά – Συμπτώματα

Ορισμένοι άνθρωποι είναι πιο επιρρεπείς στα σημάδια του άγχους απ’ ότι άλλοι, είτε λόγω της προσωπικότητάς τους, είτε λόγω των εμπειριών τους. Γι’ αυτούς, θα ήταν πολύ σημαντικό να αναπτυχθούν μηχανισμοί οι οποίοι θα τους επιτρέψουν να αντιμετωπίσουν αυτές τις προκλήσεις που τους αποσταθεροποιούν αναφορικά με την υγεία τους.

Ένα από τα κλασικά συμπτώματα του άγχους είναι τα χτυποκάρδια. Αυτά είναι η επιτάχυνση των παλμών, με ταχυκαρδία, η οποία εμφανίζεται σαν ένα χτύπημα στο στήθος.

Ο πόνος στο στήθος είναι ένα ακόμη σύμπτωμα. Δε σχετίζεται πάντα με την καρδιακή προσβολή, αλλά πρόκειται για έναν ύπουλο πόνο, όπως μια συνεχής πίεση ανάμεσα σε οξείες και ήρεμες περιόδους.

Συμβουλές για να πολεμήσετε το άγχος στη ρίζα του

Η αναγνώριση της αλληλεπίδρασης των στρεσογόνων και των διαφόρων καρδιοπαθειών θα πρέπει να ενθαρρύνει την ανάπτυξη στρατηγικών πρόληψης. Κάποιοι άνθρωποι κινδυνεύουν ιδιαίτερα από παθήσεις οι οποίες μπορούν να οδηγήσουν σε καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό.

Η πρόληψη καρδιαγγειακών προβλημάτων είναι πιθανή αν, μαζί με τη διατροφή και την άσκηση, οι άνθρωποι ασκούν πρακτικές μείωσης του άγχους. Σε περιόδους έντονων συναισθηματικών προβλημάτων, μπορούν να χρησιμοποιήσουν τεχνικές χαλάρωσης για παράδειγμα. Ταυτόχρονα, είναι σημαντικό να αποφεύγονται οι στρεσογόνοι παράγοντες όσο το δυνατόν περισσότερο.

Γενικά, ο στόχος είναι ένα πρόγραμμα διαχείρισης του άγχους το οποίο θα μειώσει τις επιπτώσεις. Είναι αδύνατο να εξουδετερώσουμε τους στρεσογόνους παράγοντες, αλλά είναι δυνατό να τους περιορίσουμε, όπως είναι δυνατό να τους μετατρέψουμε σε ερεθίσματα για τη βελτίωσή μας.

Γυναίκα θλιμμένη μπροστά από υπολογιστή επηρεάζει το άγχος την καρδιά
Είναι σημαντικό να διαχειριστείτε το άγχος ώστε να ελαχιστοποιήσετε τις καρδιαγγειακές παθήσεις.

Πότε θα πρέπει να συμβουλευτείτε γιατρό

Είναι αδύνατο να προβλέψουμε πόσο επηρεάζει το άγχος την καρδιά του κάθε ανθρώπου. Παρόλα αυτά, η αναγνώριση προβληματικών καταστάσεων, όπως ο θρήνος, για παράδειγμα, θα πρέπει να μας αφυπνίζει για την αναγκαιότητα αναζήτησης επαγγελματικής βοήθειας ώστε να αποφύγουμε τις αρνητικές συνέπειες.

Επιπροσθέτως, είναι σημαντικό να υιοθετήσουμε υγιεινές συνήθειες. Ανάμεσά τους είναι μια υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή, και η αποφυγή του καπνίσματος και της κατανάλωσης αλκοόλ. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να ασκούμαστε συχνά, κατά προτίμηση να κάνουμε αερόβιες ασκήσεις. Μια υγιεινή ρουτίνα ύπνου είναι ένα ακόμη εργαλείο για τη μείωση του άγχους.

Επίσης, όσο είναι εφικτό, θα πρέπει να αποφεύγετε ή να μειώνετε τις καταστάσεις που προκαλούν άγχος. Όλα τα παραπάνω όχι μόνο θα έχουν θετική επίδραση στην υγεία της καρδιάς σας, αλλά και στη γενική σας ευεξία.


Όλες οι παραθέτονται πηγές ελέγχθηκαν προσεκτικά από την ομάδα μας για να διασφαλιστεί η ποιότητα, η αξιοπιστία, η επικαιρότητα και η εγκυρότητά τους. Η βιβλιογραφία αυτού του άρθρου θεωρήθηκε αξιόπιστη και επιστημονικά ακριβής.


  • Levenson J., Psychological factors affecting other medical conditions: Clinical features, assessment, and diagnosis, retrieved on 25 Sep 2020, Evidence-based Clinical Decision Support- UpToDate. https://www.uptodate.com/contents/psychological-factors-affecting-other-medical-conditions-clinical-features-assessment-and-diagnosis?search=stress%20psychological&source=search_result&selectedTitle=1~150&usage_type=default&display_rank=1
  • Krantz DS, Helmers KF, Bairey CN, Nebel LE, Hedges SM, Rozanski A. Cardiovascular reactivity and mental stress-induced myocardial ischemia in patients with coronary artery disease. Psychosom Med. 1991 Jan-Feb;53(1):1-12. doi: 10.1097/00006842-199101000-00001. PMID: 2011644.
  • Vieco Gómez, German Fernando. “Factores de riesgo psicosocial, estrés y enfermedad coronaria.” Psicología desde el Caribe 35.1 (2018): 49-59.
  • Kop WJ, Krantz DS, Howell RH, Ferguson MA, Papademetriou V, Lu D, Popma JJ, Quigley JF, Vernalis M, Gottdiener JS. Effects of mental stress on coronary epicardial vasomotion and flow velocity in coronary artery disease: relationship with hemodynamic stress responses. J Am Coll Cardiol. 2001 Apr;37(5):1359-66. doi: 10.1016/s0735-1097(01)01136-6. PMID: 11300447.
  • Toffer G., Psychosocial factors in acute myocardial infarction, retrieved on 25 Sep 2020, Evidence-based Clinical Decision Support- UpToDate. https://www.uptodate.com/contents/psychosocial-factors-in-acute-myocardial-infarction?search=stress%20psychological&source=search_result&selectedTitle=3~150&usage_type=default&display_rank=3
  • Estrés: el riesgo cardiovascular es mayor durante el primer año, extraído el 25 Septiembre 2020, de Sociedad Argentina de Cardiología. https://www.sac.org.ar/actualidad/estres-el-riesgo-cardiovascular/
  • Medina, Natalia Tobo, and Gladys Eugenia Canaval. “Las emociones y el estrés en personas con enfermedad coronaria.” Aquichan 10.1 (2010): 19-33.
  • Sánchez Segura, Miriam, et al. “Asociación entre el estrés y las enfermedades infecciosas, autoinmunes, neoplásicas y cardiovasculares.” Revista Cubana de Hematología, Inmunología y Hemoterapia 22.3 (2006): 0-0.
  • Brito Pons, Gonzalo. “Programa de reducción del estrés basado en la atención plena (mindfulness): sistematización de una experiencia de su aplicación en un hospital público semi-rural del sur de Chile.” Psicoperspectivas 10.1 (2011): 221-242.
  • García-Goméz, Ronald G., Patricio López-Jaramillo, and Carlos Tomaz. “Papel del sistema nervioso autónomo en la relación entre depresión y enfermedad cardiovascular.” Revista de neurología 44.4 (2007): 225-233.
  • El estrés provoca un incremento de la tensión arterial, importante factor de riesgo cardiovascular, extraído el 25 Septiembre 2020, de Sociedad Española de Cardiologia. https://secardiologia.es/185-clinica-extrahospitalaria/noticias/932-el-estres-provoca-un-incremento-de-la-tension-arterial-importante-factor-de-riesgo-cardiovascular

Αυτό το κείμενο προσφέρεται μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς και δεν αντικαθιστά τη συμβουλή από επαγγελματία. Σε περίπτωση αμφιβολίας, συμβουλευτείτε τον ειδικό σας.