Γαστρόσχιση στα νεογέννητα: Ένα επικίνδυνο εκ γενετής ελάττωμα

Η γαστρόσχιση είναι μια απειλητική ασθένεια. Θα χρειαστείτε θεραπεία το συντομότερο δυνατό μετά τη γέννα ώστε να μπορέσουν να αναπτυχθούν τα όργανα του μωρού σας. Μάθετε σχετικά με τη γαστρόσχιση στα νεογέννητα σε αυτό το άρθρο.

Έχει εξετασθεί και εγκριθεί από: ο παιδίατρος Marcela Caffulli.

Έχει γραφτεί από Equipo Editorial

Τελευταία ενημέρωση: 27 Δεκεμβρίου, 2022

Η γαστρόσχιση στα νεογέννητα είναι μία από τις πιο συχνές συγγενείς δυσπλασίες, αλλά η πλειοψηφία του πληθυσμού δε γνωρίζει τίποτα γι’ αυτή. Αυτή η δυσπλασία, ή αλλιώς το εκ γενετής ελάττωμα, προκαλείται όταν οι μύες στο κοιλιακό τείχος του μωρού δε σχηματίζονται σωστά νωρίς στην εγκυμοσύνη.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη γαστρόσχιση στα νεογέννητα, δηλαδή μια τρύπα στο κοιλιακό τείχος μέσα από την οποία εξέρχονται τα έντερα και άλλα όργανα του μωρού. Αυτό το άνοιγμα εντοπίζεται συνήθως στη δεξιά πλευρά του ομφαλού. Επειδή τα έντερα εκτίθενται στο αμνιακό υγρό μπορούν να ερεθιστούν. Γι’ αυτόν τον λόγο, είναι πιθανό να κοντύνουν, να πρηστούν, ή να συστραφούν.

Αμέσως μετά τη γέννα, το μωρό θα χρειαστεί χειρουργική επέμβαση ώστε να τοποθετηθούν μέσα στη στομαχική κοιλότητα τα όργανά του, καθώς επίσης και να επιδιορθωθεί το κοιλιακό τείχος. Παρά το χειρουργείο, τα μωρά με γαστρόσχιση ίσως έχουν προβλήματα με το τάισμα, την πέψη, και την απορρόφηση των θρεπτικών ουσιών.

Αιτίες και παράγοντες επικινδυνότητας για τη γαστρόσχιση στα νεογέννητα

Ορισμένες περιπτώσεις γαστρόσχισης σε νεογέννητα οφείλονται σε γενετικές μεταλλάξεις. Από την άλλη, η πάθηση μπορεί να αναπτυχθεί εξαιτίας ενός συνδυασμού γενετικών παραγόντων και πτυχών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Οι παράγοντες που ακολουθούν ίσως αυξήσουν τον κίνδυνο να φέρετε στον κόσμο ένα μωρό το οποίο θα υποφέρει από γαστρόσχιση:

• Μητέρα σε νεαρή ηλικία: Οι έφηβες μητέρες είναι πιο πιθανό να φέρουν στον κόσμο ένα μωρό με γαστρόσχιση απ’ ότι οι μητέρες μεγαλύτερης ηλικίας.
• Κάπνισμα και αλκοόλ: Γυναίκες που καπνίζουν και πίνουν αλκοόλ κινδυνεύουν περισσότερο να γεννήσουν ένα μωρό με γαστρόσχιση, μεταξύ άλλων πολύ σοβαρών ασθενειών.

Διάγνωση και θεραπεία

Η διάγνωση μπορεί να γίνει πριν τη γέννα ή αμέσως μόλις γεννηθεί το μωρό. Οι επαγγελματίες υγείας μπορούν να κάνουν εξετάσεις ανίχνευσης δυσπλασιών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Χάρη σε αυτές τις ειδικές αναλύσεις, η γαστρόσχιση στα νεογέννητα μπορεί ν’ ανιχνευτεί όσο είναι έγκυος η γυναίκα. Επιπλέον, η πάθηση είναι ορατή με τη βοήθεια ενός υπερήχου.

Αναφορικά με τη θεραπεία, πρέπει να αναφέρουμε ότι η γαστρόσχιση είναι μια απειλητική ασθένεια. Το μωρό θα χρειαστεί θεραπεία το συντομότερο δυνατό μετά τη γέννα ώστε να μπορέσουν να αναπτυχθούν τα όργανά του και να προστατευθούν μέσα στην κοιλιακή χώρα.

Σε περίπτωση που το πρόβλημα είναι μικρό, οι χειρούργοι ίσως μπορέσουν να το αντιμετωπίσουν με μία επέμβαση μόνο. Όμως, αν είναι σοβαρό, αυτό σημαίνει ότι πολλά όργανα βρίσκονται έξω από την κοιλιά, και ίσως χρειαστούν πολλές χειρουργικές επεμβάσεις. Μετά το χειρουργείο, το μωρό πηγαίνει στην μονάδα εντατικής θεραπείας νεογνών.

Κίνδυνοι του χειρουργείου

Ακολουθούν οι κίνδυνοι της αναισθησίας και οι γενικοί κίνδυνοι χειρουργικών επεμβάσεων:

• Αλλεργικές αντιδράσεις σε φάρμακα
• Αναπνευστικά προβλήματα
• Λοίμωξη και αιμορραγία

Επιπλέον, αυτοί είναι οι κίνδυνοι που σχετίζονται με την επιδιόρθωση της γαστρόσχισης:

• Αναπνευστικά προβλήματα: Εμφανίζονται αν η κοιλιακή χώρα του μωρού είναι μικρότερη από το κανονικό. Το νεογέννητο ίσως χρειαστεί αναπνευστικό σωλήνα και αναπνευστήρα για μερικές ημέρες ή εβδομάδες μετά το χειρουργείο.
• Φλεγμονή του ιστού που καλύπτει το κοιλιακό τείχος
• Τραύμα στα όργανα
• Προσωρινή παράλυση του μικρού εντέρου
• Κήλη του κοιλιακού τείχους

Επιπρόσθετες θεραπείες για τη γαστρόσχιση στα νεογέννητα

Πέραν από το χειρουργείο, τα μωρά με γαστρόσχιση συχνά χρειάζονται και άλλες θεραπείες όπως:

• Σίτιση μέσα από ρινογαστρικό σωλήνα ο οποίος τοποθετείται στη μύτη ώστε να αδειάζει και να διατηρεί άδειο το στομάχι
• Ενδοφλέβια χορήγηση υγρών και θρεπτικών ουσιών
• Οξυγόνο
• Αντιβιοτικά για την αποτροπή λοιμώξεων
• Αναλγητικά

Η σίτιση αρχίζει με τον ρινογαστρικό σωλήνα μόλις ξεκινήσει και πάλι η λειτουργία του εντέρου μετά το χειρουργείο. Όμως, η μετάβαση στη σίτιση δια στόματος θα είναι πολύ αργή. Η ιατρική αποδέσμευση γίνεται συνήθως μετά από 15 με 25 ημέρες από την εισαγωγή.

Αποτροπή της γαστρόσχισης

Για να αποτρέψετε τη γαστρόσχιση στα νεογέννητα, η επαρκής προγεννητική φροντίδα, όπως επίσης και οι υγιεινές συνήθειες είναι δύο πολύ σημαντικά πράγματα. Επιπροσθέτως, είναι σημαντικό να δείτε τον/η γιατρό σας προκειμένου να λάβετε τις σωστές συμβουλές ώστε να αποφευχθούν οι επιπλοκές. Μόλις ο/η γιατρός κάνει τη διάγνωση, θα χρειαστείτε ειδική προσοχή και σωστή επαναληπτική εξέταση.

Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο υπέρηχος παίζει σπουδαίο ρόλο. Θα χρειαστείτε εβδομαδιαίους υπερήχους από τη 13η εβδομάδα της κύησης.

Γενικά, τα νεογέννητα με γαστρόσχιση έχουν χαμηλό βάρος κατά τη γέννα και το 10-20% έχουν εντερικές δυσπλασίες. Όμως, η πρόγνωση εξαρτάται κατά μεγάλο βαθμό από το μέγεθος της εντερικής δυσφορίας.

Η επιβίωση των μωρών που πάσχουν από αυτή την ασθένεια έχει βελτιωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Αυτή η πρόοδος οφείλεται, σε μεγάλο βαθμό, στην πρώιμη ανίχνευση και τα πρωτόκολλα προγεννητικού ελέγχου, καθώς επίσης και στη σωστή εντατική θεραπεία.