Ωμέγα 5: Τι είναι και πώς να το λαμβάνετε

Το ωμέγα 5 είναι μια ελάχιστα γνωστή ένωση, αλλά με σημαντικά οφέλη για την υγεία. Πού μπορείτε να το βρείτε; Θα σας τα πούμε όλα εδώ!

Γράφτηκε και επαληθεύτηκε από διατροφολόγο Maria Patricia Pinero Corredor.

Τελευταία ενημέρωση: 09 Αυγούστου, 2022

Πολλά είναι γνωστά για τα ευεργετικά λιπαρά οξέα που πρέπει να λαμβάνουμε μέσω της διατροφής μας. Ωστόσο, λίγα έχουν ειπωθεί για το ωμέγα 5, γνωστό ως “πουνικικό λιπαρό οξύ” ή εν συντομία “PUA”. Η κύρια πηγή του είναι οι σπόροι ροδιού (Punica granatum), το φρούτο από το οποίο πήρε το όνομά του.

Στην πραγματικότητα, εκτιμάται ότι το 70% όλων των λιπαρών οξέων που υπάρχουν στους σπόρους ροδιού είναι πουνικικό οξύ. Αυτό θεωρείται μία από τις κύριες βιοδραστικές ενώσεις του. Μάλιστα, του αποδίδονται αντιοξειδωτικά, αντιφλεγμονώδη και άλλα ευεργετικά χαρακτηριστικά που σχετίζονται με την πρόληψη και τη θεραπεία ορισμένων ασθενειών.

Θέλετε να μάθετε περισσότερα γι’ αυτό; Αν ναι, διαβάστε παρακάτω!

Τι είναι το ωμέγα 5;

Το ωμέγα 5 είναι γνωστό ως πουνικικό οξύ (PUA) ή “τριχοσανικό οξύ”. Χαρακτηρίζεται ως ένα πολυακόρεστο λιπαρό οξύ με 18 άτομα άνθρακα. Οφείλει το όνομά του στο γεγονός ότι ο πρώτος από τους 3 διπλούς δεσμούς του εμφανίζεται στον άνθρακα 5 της ανθρακικής αλυσίδας του, όταν μετράμε από δεξιά προς τα αριστερά.

Μοιάζει πολύ με το συζευγμένο λινολενικό οξύ (CLA) και παράγεται από τα απαραίτητα λιπαρά οξέα ωμέγα-3 και ωμέγα-6. Οι επιστήμονες το ονόμασαν έτσι από την κύρια πηγή του, το Punica granatum L, γνωστό και ως ρόδι. Ως εκ τούτου, είναι συχνά γνωστό ως “πουνικικό οξύ”.

Το περιοδικό Lipids in Health and Disease ανέφερε ότι το 70% του πουνικικού οξέος και των ισομερών του βρίσκονται στο έλαιο από σπόρους ροδιού. Ωστόσο, είναι επίσης παρόν στους σπόρους του φιδοκολοκυθιού, οι οποίοι περιέχουν μεταξύ 32% και 40% αυτής της ένωσης.

Τι είναι το ωμέγα 5;

Όπως εξηγούν ορισμένοι ερευνητές σε μια ανασκόπηση που δημοσιεύθηκε στο Journal of Food Science and Technology, το ωμέγα 5 προσελκύει την προσοχή επειδή ανήκει σε μια οικογένεια συζευγμένων λιπαρών οξέων. Στην πραγματικότητα, έχει καταγραφεί ως “σούπερ συζευγμένο λιπαρό οξύ”, με πιο ισχυρές επιδράσεις από το CLA.

Ας ρίξουμε μια πιο προσεκτική ματιά στις ιδιότητές του.

Αντιοξειδωτικές επιδράσεις

Το λίπος από σπόρους ροδιού έχει αποδειχθεί ότι έχει 2 έως 3 φορές περισσότερο ωμέγα-5 από ό,τι το κόκκινο κρασί ή το πράσινο τσάι.

Το πουνικικό οξύ εμποδίζει τις ελεύθερες ρίζες που οδηγούν σε αυξημένο οξειδωτικό στρες. Έτσι, μειώνει τον κίνδυνο ασθενειών που σχετίζονται με οξειδωτικούς μηχανισμούς. Επιπλέον, έχει βρεθεί ότι μειώνει την υπεροξείδωση των λιπιδίων και την LDL ή την “κακή” χοληστερόλη.

Το ωμέγα-5 έχει αντιδιαβητικές ιδιότητες

Στον διαβήτη τύπου 2, τα κύτταρα γίνονται όλο και λιγότερο ευαίσθητα στην ινσουλίνη, μια ορμόνη που μεταφέρει το σάκχαρο στο κύτταρο. Στα προχωρημένα στάδια της νόσου, η αντίσταση στην ινσουλίνη αυξάνεται, με αποτέλεσμα τα αυξημένα επίπεδα σακχάρου στο αίμα.

Ωστόσο, έρευνα διαπίστωσε ότι όταν το πουνικικό οξύ συμπεριλήφθηκε στη διατροφή διαβητικών αρουραίων, τα επίπεδα ινσουλίνης στον ορό τους βελτιώθηκαν. Παρόμοια αποτελέσματα βρέθηκαν και στην εργασία του McFarlin, στην οποία χορηγήθηκαν 61 χιλιοστόγραμμα ωμέγα-5 καθημερινά στη διατροφή ποντικών. Ωστόσο, χρειάζονται περισσότερα στοιχεία για να αξιολογηθούν αυτές οι επιδράσεις στους ανθρώπους.

Μπορεί να μειώσει τους παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου

Το ωμέγα-5 οξύ είναι ευεργετικό για την πρόληψη καρδιαγγειακών παθήσεων. Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην ικανότητά του να μειώνει τα επίπεδα χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων στο αίμα 

Επιπλέον, λόγω της αντιοξειδωτικής του ιδιότητας, εμποδίζει το σχηματισμό πλάκας που φράζει τις αρτηρίες. Με αυτόν τον τρόπο, μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη του κινδύνου εμφράγματος του μυοκαρδίου.

Βοηθά στην πρόληψη της παχυσαρκίας και του μεταβολικού συνδρόμου

Η PUA και άλλες φυσικές ενώσεις στο έλαιο ροδιού ενεργοποιούν αναστολείς ορισμένων προφλεγμονωδών ουσιών. Αυτή η κατάσταση μειώνει τα επίπεδα τριγλυκεριδίων στο αίμα, ενώ αυξάνει την “καλή” ή HDL χοληστερόλη. Επιπλέον, βελτιώνει την ευαισθησία στην ινσουλίνη και τις τιμές του σακχάρου στο αίμα.

Στην πραγματικότητα, σε έρευνα σε παχύσαρκους αρουραίους, διαπιστώθηκε ότι το πουνικικό οξύ βελτιώνει τις μεταβολικές και φλεγμονώδεις αλλαγές που σχετίζονται με την παχυσαρκία και την αντίσταση στην ινσουλίνη. Οι υποδοχείς που είναι γνωστοί ως PPARs ενεργοποιούνται και σταματούν τη δραστηριότητα ορισμένων προφλεγμονωδών ενώσεων.

Το ωμέγα-5 επηρεάζει την εντερική φλεγμονή

Η χρόνια φλεγμονή είναι το έναυσμα για σοβαρές ασθένειες στο έντερο, συμπεριλαμβανομένης της φλεγμονώδους νόσου του εντέρου και του καρκίνου του παχέος εντέρου. Οι υποδοχείς PPAR αναγνωρίζονται ως αναστολείς της εντερικής φλεγμονής.

Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, το ωμέγα-5 ενεργοποιεί αυτόν τον υποδοχέα και ρυθμίζει τη λειτουργία των μακροφάγων και των Τ-κυττάρων, βελτιώνοντας έτσι την εντερική φλεγμονή σε πειραματόζωα. Ωστόσο, αυτό το λιπαρό οξύ δεν μπόρεσε να αντιστρέψει σοβαρά φλεγμονώδη προβλήματα.

Μπορεί να βοηθήσει στην προστασία των εγκεφαλικών κυττάρων

Οι νευροεκφυλιστικές ασθένειες χαρακτηρίζονται από προοδευτική βλάβη και θάνατο των νευρικών κυττάρων. Συνοδεύονται επίσης από υψηλά επίπεδα φλεγμονωδών βιοδεικτών και οξειδωτικού στρες.

Το πουνικικό οξύ έχει δείξει ισχυρές αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις επιδράσεις. Το ωμέγα 5 εισέρχεται στον αιματοεγκεφαλικό φραγμό μαζί με άλλα λιπαρά οξέα, επιτρέποντας την απορρόφηση των αντιοξειδωτικών από τους νευρώνες. Αυτό συμβάλλει στην καθυστέρηση της πρόωρης γήρανσης.

Μάλιστα, πιστεύεται ότι η κατανάλωσή του μπορεί να συμβάλει στην πρόληψη και τη θεραπεία ασθενειών όπως το Αλτσχάιμερ και το Πάρκινσον, που εμφανίζονται συχνά στους ηλικιωμένους.

Βοηθά στην αναγέννηση του δέρματος

Το πουνικικό οξύ προάγει τη σύνθεση των κερατινοκυττάρων στην επιδερμίδα. Τα κύτταρα αυτά βοηθούν στη διαδικασία επούλωσης των εγκαυμάτων και άλλων βλαβών, όπως το έκζεμα, η ψωρίαση και η ακμή.

Για το λόγο αυτό, το συστατικό αυτό χρησιμοποιείται στην παρασκευή καλλυντικών σαπουνιών για τη βελτίωση της συνολικής εμφάνισης του δέρματος. Οι αντιβακτηριακές, αναλγητικές και αντιοξειδωτικές του ιδιότητες βοηθούν στην πρόληψη της πρόωρης γήρανσης.

Πώς μπορείτε να καταναλώσετε ωμέγα 5;

Σε γενικές γραμμές, το ωμέγα 5 το λαμβάνετε με την κατανάλωση ροδιού. Ωστόσο, είναι επίσης διαθέσιμο ως συμπλήρωμα και καλλυντικό προϊόν. Ας ρίξουμε μια ματιά σε μερικές επιλογές.

1. Κάψουλες ωμέγα 5

Το 2013 κυκλοφόρησαν στην αγορά οι πρώτες κάψουλες ωμέγα 5. Πρόκειται για ένα φυσικό και βιολογικό προϊόν, οπότε οι πιθανές παρενέργειές του μηδενίζονται.

Ωστόσο, πριν αποκτήσετε αυτό το συμπλήρωμα, καλό είναι πάντα να συμβουλεύεστε το γιατρό σας σχετικά με την πάθηση που θέλετε να προλάβετε ή να θεραπεύσετε. Η χρήση του δεν προτείνεται ως υποκατάστατο της φαρμακευτικής αγωγής ή των γευμάτων.

2. Καταναλώστε ρόδια

Η τακτική κατανάλωση ροδιών μας επιτρέπει να λαμβάνουμε ελαφρές δόσεις ωμέγα 5. Παρέχουν επίσης πολυφαινόλες, ανθοκυανίνες και άλλες βιοδραστικές ενώσεις που ωφελούν την υγεία.

3. Ως έλαιο για το δέρμα

Το έλαιο Ωμέγα 5 συσκευάζεται σε μπουκάλια για άμεση χρήση στο δέρμα. Για δερματολογικές και καλλυντικές θεραπείες, μπορείτε να το βρείτε σε σαπούνια, κρέμες, λοσιόν και σε μείγματα με άλλα φυτικά έλαια.

Το ωμέγα 5 για την υγειονομική περίθαλψη

Σύμφωνα με την επιστήμη, το ωμέγα 5 αντιπροσωπεύει μια νέα μη παραδοσιακή προσέγγιση για τη θεραπεία και την πρόληψη ορισμένων ασθενειών.

Ωστόσο, χρειάζονται περισσότερες έρευνες για την εφαρμογή του στον άνθρωπο, καθώς μέχρι σήμερα έχουν χρησιμοποιηθεί μόνο ζωικά μοντέλα αντί για κλινικές μελέτες σε ανθρώπους. Γι’ αυτό είναι υψίστης σημασίας να μιλήσετε με το γιατρό σας πριν αποφασίσετε να πάρετε ένα συμπλήρωμα ωμέγα 5.