10 μύθοι για τον ύπνο που πρέπει να σταματήσετε να πιστεύετε
Δεν πρέπει να κοιμάστε με την τηλεόραση ανοιχτή, δεν πρέπει να πηγαίνετε για ύπνο μετά το δείπνο… Πολλοί από εμάς έχουμε ακούσει ή διαβάσει κάτι σχετικό αλλά εσείς ξέρετε ποιοι είναι οι πιο διαδεδομένοι μύθοι για τον ύπνο που υπάρχουν;
Οι ώρες ξεκούρασης είναι απαραίτητες για να μπορέσουμε να ανακάμψουμε μετά από μια κουραστική μέρα και να μας γεμίσουν ενέργεια. Όμως, μπροστά σε τόσες πολλές πληροφορίες, συχνά αμφιβάλλουμε για το τι είναι αλήθεια όταν πρόκειται για τον ύπνο.
Και ενώ αυτές οι πεποιθήσεις φαίνονται αθώες, σε μερικούς ανθρώπους προκαλούν ανησυχία. Στην πραγματικότητα, δεν είναι λίγοι εκείνοι που θα προβούν σε ενέργειες που θα επηρεάσουν την ξεκούρασή τους, αντί να ευνοήσουν την υγεία τους.
Υπάρχουν πολλοί μύθοι για τον ύπνο. Ορισμένοι είναι ακριβώς αυτό: μύθοι. Άλλοι, ωστόσο, έχουν μια βάση αλήθειας. Σε αυτό το άρθρο, θα τους παρουσιάσουμε και θα τους αναλύσουμε υπό το πρίσμα επιστημονικών ερευνών.
1. Πρέπει να κοιμόαστε οκτώ ώρες
Χρειαζόμαστε επτά έως εννέα ώρες ύπνου. Σύμφωνα με το Γραφείο Πρόληψης Ασθενειών και Προαγωγής Υγείας των ΗΠΑ, επτά ώρες είναι το ελάχιστο υγιές για έναν ενήλικα.
Δεν χρειάζεται λοιπόν να κοιμάστε ακριβώς οκτώ ώρες. Αν σας λείπουν ή αν τις ξεπεράσετε λίγο, δεν είναι κακό. Προσπαθήστε όμως να μην το παρακάνετε.
Το να αγχώνεστε μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα. Προσοχή σε αυτή την εμμονή.
2. Είναι κακό να διακόπτεται ο ύπνος σας
Μια ιδέα που στεναχωρεί μερικούς ανθρώπους είναι ότι ξυπνούν και δεν κοιμούνται 8 ώρες συνεχόμενα. Αυτό δεν είναι απαραίτητα κάτι σοβαρό. Στην πραγματικότητα, κατά τη διάρκεια της νύχτας ξυπνάμε για μερικά δευτερόλεπτα, αλλά μετά ξανακοιμόμαστε και δεν το θυμόμαστε καν.
Σε αυτές τις στιγμές, το σώμα ηρεμεί για να αποφύγει το μούδιασμα. Μερικές φορές ανασηκωνόμαστε ή γυρνάμε και δεν το θυμόμαστε καν. Εφόσον η επιστροφή στον ύπνο δεν είναι παρατεταμένη, μια μικρή αφύπνιση δεν επηρεάζει πολύ την ανάπαυση.
Ωστόσο, σύμφωνα με διάφορες μελέτες, οι νυχτερινές αφυπνίσεις μπορεί να σχετίζονται με την αποφρακτική άπνοια και άλλες διαταραχές του ύπνου. Επομένως, θα μπορούσαν να είναι ένα σύμπτωμα που πρέπει να προσέχετε όταν είναι πολύ συχνές.
Οι νυχτερινές αφυπνίσεις είναι συχνές σε ορισμένους ηλικιωμένους.
3. Ο πολύς ύπνος μας κάνει πιο υγιείς
Μεταξύ των ανθρώπων που αγαπούν τον ύπνο, υπάρχει μια κοινή (και αβάσιμη) πεποίθηση ότι αυτές οι επιπλέον ώρες θα τους κάνουν να ζήσουν περισσότερο ή πιο υγιείς. Στην πραγματικότητα, οι έρευνες λένε ακριβώς το αντίθετο.
Ο πολύς ύπνος μπορεί να είναι εξίσου επιβλαβής με τον πολύ λίγο ύπνο. Ο πολύς ύπνος συνδέεται συχνά με πρόωρη θνησιμότητα, χρήση αυτοθεραπείας και διάφορα προβλήματα υγείας.
Στην πραγματικότητα, αυξάνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων, αφού με το να κοιμούνται περισσότερο, οι άνθρωποι είναι λιγότερο σωματικά δραστήριοι. Επιπλέον, αυτό συνεπάγεται φαγητό σε περίεργες ώρες, το οποίο με τη σειρά του συμβάλλει σε μεταβολικές διαταραχές.
4. Μύθοι για τον ύπνο: Το πρόγραμμα του ύπνου σας μπορεί να αλλάξει
Εκτός από τον αριθμό των ωρών και τη συνέχεια του ύπνου, είναι σημαντικό να διατηρείτε ένα τακτικό πρόγραμμα ύπνου. Δηλαδή, να πηγαίνετε για ύπνο και να σηκώνεστε σχεδόν πάντα την ίδια ώρα, ακόμη και τα Σαββατοκύριακα.
Μερικοί άνθρωποι πιστεύουν ότι αν κοιμηθούν αργά μια μέρα, αλλά κοιμηθούν τις οκτώ ώρες που πρέπει, όλα θα πάνε καλά. Ωστόσο, η αλλαγή του προγράμματος δεν είναι ωφέλιμη, καθώς ο οργανισμός πρέπει να προσαρμοστεί ξανά αργότερα. Ειδικά στους εφήβους, μελέτες δείχνουν ότι η έλλειψη τακτικού προγράμματος είναι αρκετός λόγος για να διαταραχθεί ο κιρκάδιος ρυθμός.
5. Μύθοι για τον ύπνο: Μπορείτε να αναπληρώσετε τον ύπνο
Υπάρχουν άνθρωποι που στερούνται τον ύπνο τις καθημερινές, ακριβώς για να μπορέσουν να ανταποκριθούν σε όλες τις υποχρεώσεις τους. Και στη συνέχεια, το Σαββατοκύριακο, κοιμούνται λίγο περισσότερο, προκειμένου να “αναπληρώσουν τον χαμένο χρόνο”.
Αλλά δε λειτουργεί έτσι. Ο περισσότερος ύπνος τη μια μέρα δε βοηθάει στο να αναπληρώσουν τον χαμένο ύπνο την άλλη. Είναι σαν να προσποιείσαι ότι τρως δέκα φορές την Κυριακή για να φας μόνο δύο φορές από τη Δευτέρα έως την Παρασκευή.
Οι συνέπειες του πολύ λίγου ύπνου δε σχετίζονται μόνο με την επιδείνωση της υγείας (παχυσαρκία, υψηλή αρτηριακή πίεση, διαταραχές του ανοσοποιητικού συστήματος), αλλά επηρεάζουν επίσης τη συγκέντρωση και την εργασιακή και ακαδημαϊκή απόδοση, καθώς και τη διάθεση.
6. Ο μύθος του υπνάκου
Όπως και στο προηγούμενο σημείο, η ίδια αρχή ισχύει και για τον υπνάκο. Αν δεν κοιμηθήκαμε καλά το προηγούμενο βράδυ, ένας υπνάκος μπορεί να μας βοηθήσει να ξεκουραστούμε, αλλά οι χαμένες ώρες δεν ανακτώνται.
Υπάρχει και ο αντίθετος μύθος, σύμφωνα με τον οποίο, αν κοιμηθείτε το απόγευμα, δεν θα κοιμηθείτε το βράδυ. Σε γενικές γραμμές, πιστεύεται ότι ένας σύντομος υπνάκος κάνει καλό στον οργανισμό, αν και συνιστάται να μην είναι μεγαλύτερος από μισή ώρα. Σύμφωνα με μελέτες, οι μεγάλοι μεσημεριανοί ύπνοι συνδέονται με προβλήματα στον ύπνο.
7. Τηλεόραση: ναι ή όχι
Πριν από τον ύπνο, η τηλεόραση δεν χαλαρώνει το άτομο – στην πραγματικότητα, συμβαίνει το αντίθετο. Αρκετές μελέτες αποδεικνύουν ότι η συνήθεια της χρήσης ηλεκτρονικών συσκευών (smartphones και τηλεόραση) πριν από τον ύπνο θα πρέπει να μειωθεί προκειμένου να βελτιωθεί η ποιότητα της ανάπαυσης. Έτσι, η παρακολούθηση τηλεόρασης το βράδυ, ξαπλωμένοι, λίγο πριν κοιμηθείτε, δεν είναι ό,τι καλύτερο για έναν καλό ύπνο.
8.Μύθοι σχετικά με τον ύπνο: Το ροχαλητό σημαίνει ότι κάποιος κοιμάται καλά
Κάποιος που ροχαλίζει μπορεί να δίνει την εντύπωση ότι κοιμάται βαθιά. Ωστόσο, οι άνθρωποι γύρω του (σύζυγος, παιδιά, συγκάτοικοι) μπορεί να μην το πιστεύουν αυτό.
Από την άλλη πλευρά, το ροχαλητό μπορεί να μην είναι τόσο αθώο για τους περισσότερους ανθρώπους. Συχνά συνδέεται με άπνοια ύπνου, σύμφωνα με μελέτες.
9.Αλκοόλ και ύπνος
Όσον αφορά την κατανάλωση ενός ποτηριού αλκοόλ πριν από τον ύπνο, υπάρχουν αβάσιμες απόψεις που το υπερασπίζονται. Πολλοί ισχυρίζονται ότι είναι ευεργετικό, χαλαρωτικό και αποσυμφορητικό.
Αλλά, από την άλλη πλευρά, οι έρευνες αποκαλύπτουν ότι τα προβλήματα ύπνου είναι πιο συχνά μεταξύ των αλκοολικών. Η ουσία συμβάλλει στην αϋπνία και στη μείωση του συνολικού χρόνου ανάπαυσης.
10. Θα σας σκοτώσει πραγματικά ο πολύ λίγος ύπνος;
Μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι υπάρχει υψηλή συσχέτιση μεταξύ του ύπνου και της συνολικής σωματικής και ψυχολογικής υγείας ενός ατόμου. Κατά συνέπεια, η έλλειψη ύπνου συνδέεται με την αύξηση του σωματικού βάρους, καθώς και με διάφορες διαταραχές της υγείας, όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση, το άγχος και οι καρδιαγγειακές παθήσεις.
Η διάρκεια του ύπνου έχει συνδεθεί ακόμη και με τη μακροζωία. Όσοι κοιμούνται λιγότερο από 7 ώρες την ημέρα αυξάνουν τις πιθανότητες πρόωρου θανάτου για κάθε ώρα που αφαιρούν από τη νυχτερινή τους ανάπαυση, σύμφωνα με επιστημονικές ανασκοπήσεις.
Σας άρεσε αυτό το άρθρο; Μπορεί επίσης να σας αρέσει να διαβάσετε: 7 ενδιαφέροντα πράγματα που κάνει το σώμα σας στον βαθύ ύπνο
Η ξεκούραση είναι σημαντική, ανεξάρτητα από το πόσοι μύθοι υπάρχουν σχετικά με τον ύπνο
Ένας ποιοτικός, συνεχής, ήρεμος και ξεκούραστος νυχτερινός ύπνος αποτελεί όνειρο απατηλό για πολλούς. Ο αριθμός των ανθρώπων με διαταραχές ύπνου αυξάνεται, σύμφωνα με το Εθνικό Ίδρυμα Ύπνου.
Από την άλλη πλευρά, το να μην κοιμάστε καλά έχει μια σειρά από συνέπειες που δεν είναι καθόλου θετικές:
- Κόπωση
- Παχυσαρκία
- Άγχος
- Αρτηριακή υπέρταση
- Κακή ικανότητα συγκέντρωσης
- Χαμηλές ακαδημαϊκές και εργασιακές επιδόσεις
Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τι πρέπει να κάνουμε ή να μην κάνουμε προκειμένου να κοιμόμαστε καλά τόσο από άποψη ποσότητας όσο και ποιότητας. Δηλαδή, πρέπει να είμαστε καλά ενημερωμένοι και να μην πιστεύουμε σε μύθους για τον ύπνο που, αντί να μας βοηθούν, μας βλάπτουν.
Όλες οι παραθέτονται πηγές ελέγχθηκαν προσεκτικά από την ομάδα μας για να διασφαλιστεί η ποιότητα, η αξιοπιστία, η επικαιρότητα και η εγκυρότητά τους. Η βιβλιογραφία αυτού του άρθρου θεωρήθηκε αξιόπιστη και επιστημονικά ακριβής.
- Brower, K. J. (2001). Alcohol’s effects on sleep in alcoholics. Alcohol research & health: the journal of the National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism, 25(2), 110. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/mid/NIHMS4273/
- Choi, N. G., DiNitto, D. M., Marti, C. N., & Choi, B. Y. (2017). Too little sleep and too much sleep among older adults: Associations with self‐reported sleep medication use, sleep quality and healthcare utilization. Geriatrics & Gerontology International, 17(4), 545-553. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/ggi.12749
- Del Río, S. G., García, V. A. G., & Castellanos, J. L. (2018). Sleep apnea/hypopnea and night bruxism. Revista de la Asociación Dental Mexicana, 75(4), 196-201. https://www.medigraphic.com/cgi-bin/new/resumenI.cgi?IDREVISTA=7&IDARTICULO=81747&IDPUBLICACION=7869
- d’Ortho, M. P. (2019). Ronquidos y apnea del sueño. EMC-Tratado de Medicina, 23(1), 1-8. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1636541018416881
- Falbe J et al. Sleep Duration, Restfulness, and Screens in the Sleep Environment. Pediatrics. 2015; 135 (2): e367-e375; DOI: https://doi.org/10.1542/peds.2014-2306.
- Lopez-Jimenez F, Sert F, Gami A, Somers V. Obstructive sleep apnea: Implications for cardiac and vascular disease. Chest. 2003; 290(14): 1906-1914.
- Machado-Duque M, Echeverri J, Machado-Alba J. Somnolencia diurna excesiva, mala calidad del sueño y bajo rendimiento académico en estudiantes de Medicina. Revista Colombiana de Psiquiatría. 2015; 44(3): 137-142.
- Miró, E., Cano Lozano, M. D. C., & Buela Casal, G. (2005). Sueño y calidad de vida Revista Colombiana de Psicología, núm. 14, 2005, pp. 11-27 Universidad Nacional de Colombia Bogotá, Colombia. Revista Colombiana de Psicología, (14), 11-27. https://www.redalyc.org/pdf/804/Resumenes/Abstract_80401401_2.pdf
- Morales‐Ghinaglia, N., & Fernandez‐Mendoza, J. (2023). Sleep variability and regularity as contributors to obesity and cardiometabolic health in adolescence. Obesity. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/oby.23667
- ODPHP. Trata de dormir lo suficiente – MyHealthfinder. (s/f). Health.gov. Recuperado el 29 de marzo de 2023, de https://health.gov/espanol/myhealthfinder/viviendo-sanamente/salud-mental-relaciones-otras-personas/duerme-lo-suficiente
- Paavonen E, Pennonen M, Roine M, Valkonen S, Lahikainen A. TV exposure associated with sleep disturbances in 5‐ to 6‐year‐old children. Journal of Sleep Research. 2006; 15: 154-161. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1365-2869.2006.00525.x
- Park J, Ramar K, Olson E. Updates on definition, consequences, and management of obstructive sleep apnea. Mayo Clinic Proceedings. 2011; 86(6): 549-555. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0025619611600529
- Silverberg D, Iaina A, Oksenberg A. Treating obstructive sleep apnea improves essential hypertension and quality of life. American Family Physician. 2002; 65: 229-236. https://www.aafp.org/afp/2002/0115/p229
- Yin, J., Jin, X., Shan, Z., Li, S., Huang, H., Li, P., … & Liu, L. (2017). Relationship of sleep duration with all‐cause mortality and cardiovascular events: a systematic review and dose‐response meta‐analysis of prospective cohort studies. Journal of the American Heart Association, 6(9), e005947. https://www.ahajournals.org/doi/abs/10.1161/JAHA.117.005947