Τι πρέπει να ξέρετε για τον καρκίνο του παχέος εντέρου

Οι άνθρωποι άνω των 50 πρέπει να κάνουν μια ετήσια εξέταση για έλεγχο του καρκίνου στο παχύ έντερο όσο το δυνατόν νωρίτερα. Ο υγιεινός τρόπος ζωής είναι βασικός για την προληψή του καρκίνου.

Ο καρκίνος του παχέος εντέρου έχει γνωρίσει αύξηση τα τελευταία χρόνια και γι’ αυτόν το λόγο αξίζει να γνωρίζετε τι μπορείτε να κάνετε για την πρόληψη ή την άμεση θεραπεία του. Εφόσον είναι η πιο σοβαρή ασθένεια που μπορεί να επηρεάσει το παχύ έντερο, είναι σημαντικό να ξέρετε όσα περισσότερα μπορείτε σχετικά με τον καρκίνο του παχέος εντέρου. Στο άρθρο αυτό  εξηγούνται όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε.

Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι μια από τις κύριες αιτίες θανάτου σε χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες. Η έγκαιρη διάγνωση οδηγεί σε πλήρη θεραπεία.  Ο καρκίνος του παχέος εντέρου ξεκινά από τα τοιχώματα του παχέος εντέρου και τον πρωκτό.

Ποιες είναι οι αιτίες του καρκίνου του παχέος εντέρου;

Δεν υπάρχει κάποια μεμονωμένη αιτία γι’ αυτήν τη νόσο. Οι περισσότεροι ασθενείς πρώτα εμφανίζουν καλοήθεις πολύποδες, οι οποίοι γίνονται καρκινογόνοι αν αφεθούν χωρίς θεραπεία ή αν αυξηθεί το μέγεθός τους. Οι άνθρωποι που κινδυνεύουν περισσότερο από τον καρκίνο του παχέος εντέρου, είναι:

• Κυρίως άνω των 60.
• Αφροαμερικανικής  καταγωγής ή από την Ανατολική Ευρώπη.
• Εκείνοι που καταναλώνουν πολλές επεξεργασμένες τροφές  ή κόκκινο κρέας.
• Εκείνοι με πολύποδες του παχέος εντέρου.
• Εκείνοι με φλεγμονώδη εντερική νόσο όπως ελκώδης κολίτιδα ή νόσο του Crohn.
• Οι ασθενείς με οικογενειακό ιστορικό (ειδικά αν υπήρξαν περιπτώσεις οικογενούς αδενωματώδους πολυποδίασης).
• Εκείνοι που η διατροφή τους είναι πολύ υψηλή σε λιπαρά με λίγες φυτικές ίνες.
• Εκείνοι που καπνίζουν ή πίνουν υπερβολικά.
• Οι παχύσαρκοι ή οι υπέρβαροι.

Ο καρκίνος του μεγάλου εντέρου ή παχέος εντέρου αποτελεί τη δεύτερη κύρια αιτία θανάτου στην Ισπανία κι εμφανίζεται περισσότερο στους άνδρες από ότι στις γυναίκες. Μόνο το 10% των πολύποδων γίνονται καρκινογόνοι, ωστόσο, πρέπει να θεραπεύονται πριν περάσει πάρα πολύς καιρός.

Ποια συμπτώματα παρουσιάζουν τα άτομα με καρκίνο του παχέος εντέρου;

Τα συμπτώματα ποικίλλουν ανάλογα με τη θέση του όγκου στο έντερο όπως αναφέρει και το Ινστιτούτο Ποιότητας και Αποδοτικότητας στην Υγεία:

• Αν βρίσκεται στο αριστερό έντερο, τα συμπτώματα είναι κόπρανα με αίμα, διάρροια και δυσκοιλιότητα, καθώς επίσης και η αίσθηση ατελούς κένωσης.
• Αν βρίσκεται στο εγκάρσιο παχύ έντερο: πόνος, έμφραξη, κράμπες, έμετος και κοιλιακή διάταση.
• Αν βρίσκεται στο δεξί έντερο: εσωτερική αιμορραγία, χρόνια αναιμία, κόπωση, ωχρότητα κι έλλειψη δύναμης.

Σε κάθε περίπτωση, ο καρκίνος του παχέος εντέρου μπορεί να προκαλέσει ελάττωση της όρεξης, δραστική απώλεια βάρους, πυρετό, χρόνια κόπωση, ευαισθησία και πόνο στο κάτω μέρος της κοιλιάς μαζί με τα κόπρανα.

Πώς διαπιστώνουμε τον καρκίνο του παχέος εντέρου;

Υπάρχουν ιατρικές εξετάσεις που μπορούν να προσδιορίσουν αν ένα άτομο πάσχει από καρκίνο στο παχύ έντερο (ή τον προκάτοχό του: πολύποδα).  Ένας γιατρός ασκεί πίεση στο κάτω μέρος της κοιλιάς συμπληρωματικά με την εξέταση του ορθού για να εντοπίσει τα εξογκώματα στην περιοχή.

Τα κόπρανα μπορούν επίσης να εξετασθούν για τυχόν ύπαρξη  αίματος, η οποία υποδεικνύει καρκίνο στο παχύ έντερο (καθώς επίσης κι άλλες ασθένειες). Άλλες εξετάσεις  ελέγχουν το αίμα για αναιμία και για τη λειτουργία του ήπατος.

Μια κολονοσκόπηση επιτρέπει στο γιατρό να εξετάσει ολόκληρο το έντερο και να ελέγξει για καρκίνο ή πολύποδα. Με αυτήν την εξέταση, ο γιατρός μπορεί να δει ολόκληρη την εντερική οδό και να λάβει δείγματα από ύποπτους ιστούς για περαιτέρω ανάλυση. Εάν, τυχόν, τραυματισμοί δεν επιτρέπουν την πραγματοποίηση κολονοσκόπησης, χρησιμοποιείται ένα βαριούχο κλύσμα για να ελεγχθεί η μορφή του παχέος εντέρου με ακτίνες Χ.

Εάν κάποιος διαγνωσθεί με καρκίνο του παχέος εντέρου, άλλες εξετάσεις μπορούν να προσδιορίσουν την έκταση του καρκίνου κι εάν αυτός έχει εξαπλωθεί,  με χρήση του αξονικού τομογράφου (CT) και της μαγνητικής τομογραφίας (MRI) στο κάτω μέρος της κοιλιάς και στο κατώτερο τμήμα του στομάχου.

Υπάρχουν πέντε στάδια του καρκίνου στο παχύ έντερο:

• 0: Σχηματίζεται στα εξωτερικά στρώματα του εντέρου.
• Ι: στα εσωτερικά στρώματα του παχέος εντέρου.
• ΙΙ: έχει εξαπλωθεί μέσω του τοιχώματος του παχέος εντέρου.
• ΙΙΙ: ο καρκίνος έχει απλωθεί στους λεμφαδένες.
• IV: ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί και στα υπόλοιπα όργανα (μετάσταση).

Η θεραπεία εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως το στάδιο και την περιοχή της ασθένειας. Το εύρος των θεραπειών έχει επεκταθεί και περιλαμβάνει χειρουργική επέμβαση (κολεκτομή) για την αφαίρεση των καρκινογόνων κυττάρων, χημειοθεραπεία για την καταστροφή των κυττάρων με καρκίνο και θεραπεία με ακτίνες για την καταστροφή του καρκινογόνου ιστού. Ο καρκίνος του παχέος εντέρου θεραπεύεται αν διαγνωσθεί εγκαίρως και ληφθεί η απαραίτητη αγωγή. Η πρόγνωση, επίσης, εξαρτάται από την ηλικία του ασθενή, το ανοσοποιητικό σύστημα, το στάδιο κατά το οποίο αρχίζει η θεραπεία. Εάν περάσουν πέντε χρόνια μετά από τη θεραπεία κι ο καρκίνος δεν ξαναεμφανισθεί, ο ασθενής θεωρείται ότι θεραπεύτηκε.

Έγκαιρη διάγνωση και πρόληψη του καρκίνου στο παχύ έντερο

Υπάρχουν πολλές διαθέσιμες μέθοδοι για την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του παχέος εντέρου, αλλά στα αρχικά στάδια τα συμπτώματα μπορεί να θεωρηθούν συμπτώματα άλλων ασθενειών. Για εκείνους που είναι άνω των 50, συνιστάται να εξετάζουν τα κόπρανα τους για ίχνη αίματος κάθε χρόνο. Μεγαλύτερα προληπτικά μέτρα θα πρέπει να λαμβάνονται αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό καρκίνου, συμπεριλαμβανομένης της ενδοσκόπησης αρχίζοντας στην ηλικία των 40 κι επανάληψης της εξέτασης κάθε δυο χρόνια. Αν τα αποτελέσματα είναι θετικά, η κολονοσκόπηση μπορεί να πραγματοποιηθεί όπως περιγράφηκε προηγουμένως.