Πώς να εντοπίσετε προβλήματα όρασης στα παιδιά

Είναι σημαντικό να κάνετε πλήρεις οφθαλμολογικές εξετάσεις από την ηλικία των τεσσάρων ετών, ειδικά αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό προβλημάτων όρασης. Σε αυτό το άρθρο, θα μάθετε πώς να εντοπίζετε προβλήματα όρασης στα παιδιά.

Ορισμένα συχνά προβλήματα όρασης στα παιδιά, όπως ο στραβισμός ή η μυωπία, ανιχνεύονται σχετικά εύκολα από τους γονείς. Όμως, άλλα προβλήματα όρασης ίσως περάσουν εύκολα απαρατήρητα. Έτσι, είναι σημαντικό να δώσετε προσοχή σε ορισμένα συμπτώματα που μπορούν να δείχνουν ασθένειες με τα μάτια ή προβλήματα όρασης στα παιδιά.

Προειδοποιητικά σημάδια για προβλήματα όρασης στα παιδιά

Το παιδί σας ίσως εμφανίσει προειδοποιητικά σημάδια από νωρίς, όπως για παράδειγμα να μη μπορεί να αναγνωρίζει αντικείμενα από μακριά και πρέπει να τα φέρνει κοντά στο πρόσωπό του. Ένα παιδί μπορεί ακόμη να τρίβει ή να στραβώνει τα μάτια του, ειδικά όταν είναι κουρασμένο. Σε άλλες περιπτώσεις, ίσως γέρνει πίσω το κεφάλι του για να μπορέσει να δει καλύτερα, ενώ παραπονιέται για πονοκεφάλους και θολή όραση.

Η συμπεριφορά της όρασης ενός παιδιού τους πρώτους μήνες ζωής

Τον πρώτο χρόνο ζωής, η φυσιολογική εξέλιξη της όρασης έχει ως εξής:

• 6 εβδομάδων. Τα παιδιά αντιδρούν σε εκφράσεις του προσώπου.
• 2-3 μηνών. Αισθάνονται την κίνηση και ακολουθούν φωτεινά αντικείμενα με τα μάτια τους.
• 3-6 μηνών. Κοιτάζουν τα χέρια τους και μπορούν ν’ ακολουθούν δραστηριότητες στο περιβάλλον τους.
• 4 μηνών. Χαμογελούν στην αντανάκλασή τους στον καθρέφτη.
• 6 μηνών. Ακολουθούν κινούμενα αντικείμενα με τα μάτια τους και προσπαθούν να τα πιάσουν.
• 7 μηνών. Αγγίζουν το είδωλό τους στον καθρέφτη.
• 9 μηνών. Κινούνται προς τα μπροστά για να δουν ένα αντικείμενο.
• 1 έτους. Ψάχνουν παιχνίδια και αντικείμενα που εξαφανίζονται από το οπτικό τους πεδίο.

Τύποι προβλημάτων όρασης

Τα συχνότερα προβλήματα όρασης στα παιδιά είναι διαθλαστικά λάθη όπως μυωπία, πρεσβυωπία, και αστιγματισμός. Η αμβλυωπία, ο στραβισμός, και η αχρωματοψία (αλλοίωση χρωμάτων) είναι επίσης συχνά προβλήματα.

Αμβλυωπία

Η αμβλυωπία επηρεάζει περίπου το 2-5% του πληθυσμού και είναι μία από τις συνηθέστερες αιτίες απώλειας όρασης στις ανεπτυγμένες χώρες. Η διάγνωση και η άμεση αντιμετώπιση είναι κλειδιά ώστε ν’ αποτραπεί η πρόοδος της ασθένειας στην ενήλικη ζωή.

Θα πρέπει να προσέξετε ιδιαίτερα το παιδί σας αν έχει γεννηθεί πρόωρα και αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό αμβλυωπίας, διαθλαστικών προβλημάτων, ή προβλημάτων του αμφιβληστροειδούς. Παρότι η πάθηση αυτή είναι συνήθως ασυμπτωματική, ορισμένα σημάδια ίσως είναι ο πονοκέφαλος ή ο πόνος στον αυχένα. Επίσης, αν το παιδί σας ξέρει να διαβάζει ήδη, ίσως πηδά λέξεις ή μπερδεύει γράμματα.

Στραβισμός

Ο στραβισμός επηρεάζει το 3% με 6% του πληθυσμού. Η έγκαιρη διάγνωση της πάθησης είναι σημαντική επειδή μπορεί να διορθωθεί στα παιδιά με θεραπεία. Στους ενήλικες δε μπορεί να διορθωθεί.

Παρακάτω έχουμε ορισμένα σημάδια στραβισμού:

• Λανθασμένη ευθυγράμμιση των ματιών.
• Τα μάτια δεν κινούνται μαζί στην ίδια κατεύθυνση.
• Το παιδί γέρνει το κεφάλι στο πλάι για να δει συγκεκριμένα σημεία.
• Κλείσιμο του ματιού ή τακτικό τρίψιμο.
• Το παιδί μισοκλείνει ή κλείνει το ένα μάτι για να εστιάσει.

Προβλήματα όρασης στα παιδιά: Διαθλαστικά λάθη

Τα διαθλαστικά λάθη όπως ο αστιγματισμός, η μυωπία, και η πρεσβυωπία επηρεάζουν περίπου το 20% των παιδιών.

Μυωπία

Η μυωπία  εκδηλώνεται, κατά προσέγγιση, στην ηλικία των έξι ετών και συνήθως προκαλεί συμπτώματα όπως μισοκλείσιμο των ματιών για την εστίαση σε μακρινά αντικείμενα και σύγχυση ατόμων που βρίσκονται μακριά. Ορισμένα παιδιά ίσως πηγαίνουν κοντά στα αντικείμενα προκειμένου να τα δουν καλύτερα ή να διαβάσουν και μισοκλείνουν τα μάτια για να εστιάσουν καλύτερα.

Προβλήματα όρασης στα παιδιά: Πρεσβυωπία

Αυτή η πάθηση είναι συνήθως φυσιολογική, δηλαδή υπάρχει στα περισσότερα μωρά κατά τη γέννα. Ωστόσο, εξαφανίζεται σταδιακά όσο μεγαλώνουν τα μάτια. 

Σε κάποιες περιπτώσεις, μπορεί να παραμείνει για ολόκληρη τη ζωή του ατόμου. Η πρεσβυωπία μεγάλου βαθμού που παραμένει χωρίς επιδιόρθωση, μπορεί να προκαλέσει αμβλυωπία ή στραβισμό. Η πάθηση αυτή μπορεί να προκαλέσει πονοκεφάλους όταν εκτελούνται δραστηριότητες κοντινής όρασης και όταν κουράζονται τα μάτια.

Αστιγματισμός

Αυτή η πάθηση αναγκάζει το φως των αντικειμένων το οποίο μπαίνει στα μάτια να εστιάσει σε πάνω από ένα σημείο στον αμφιβληστροειδή. Το παραπάνω οδηγεί σε θολή και παραμορφωμένη όραση. Το κύριο σύμπτωμα είναι η θολή ή παραμορφωμένη αντίληψη, σε κοντινά και μακρινά αντικείμενα.

Δείτε έναν/μία ειδικό

Εσείς γνωρίζατε τα σημάδια των προβλημάτων όρασης στα παιδιά; Αν παρατηρήσετε κάποιο από αυτά τα συμπτώματα στο παιδί σας συμβουλευτείτε έναν/μία ειδικό. Εκείνος/η θα μπορέσει να προσδιορίσει το πρόβλημα και να καθορίσει τη θεραπεία.