Επιληπτική κρίση: Τι είναι και τι πρέπει να κάνετε
Είτε το πιστεύετε είτε όχι, το 3% του πληθυσμού έχει υποφέρει από επιληπτική κρίση τουλάχιστον μία φορά στη ζωή του. Γι’ αυτό, θεωρείται μια αρκετά συχνή πάθηση. Για την ακρίβεια, πρόκειται για τη δεύτερη συχνότερη νευρολογική αιτία που οδηγεί τους ανθρώπους στα έκτακτα περιστατικά.
Επιληψία είναι μια χρόνια και μη μεταδοτική εγκεφαλική πάθηση η οποία επηρεάζει άτομα όλων των ηλικιών. Επιπλέον, σε ολόκληρο τον κόσμο, περίπου 50 εκατομμύρια άνθρωποι υποφέρουν από αυτή και περίπου το 80% των ασθενών ζουν σε χώρες με μικρά και μεσαία εισοδήματα.
Στη συνέχεια, θα σας εξηγήσουμε τι είναι μια επιληπτική κρίση και πώς μπορεί να παραμείνει ασφαλές ένα άτομο μόνο του μέχρι αυτή να τελειώσει.
Τι είναι μια επιληπτική κρίση;
Εξ ορισμού, μία επιληπτική κρίση είναι ένα σύνολο διαφόρων συμπτωμάτων. Κάποια περνούν απαρατήρητα ενώ άλλα εκδηλώνονται σε τέτοιο βαθμό όπου οι άνθρωποι τα ονομάζουν κρίσεις: γενικές συσπάσεις του σώματος με απώλεια των αισθήσεων.
Αυτά τα συμπτώματα οφείλονται σε μια ομάδα νευρώνων του εγκεφάλου οι οποίοι αποφασίζουν να ενεργοποιηθούν ταυτόχρονα και να εκτελέσουν τις λειτουργίες τους όλοι μαζί σε υπερβολικό βαθμό και αφύσικα.
Υπάρχουν δύο τύποι επιληπτικών κρίσεων:
- Οξεία συμπτωματική κρίση. Προκαλείται από έναν τραυματισμό μέσα ή έξω από τον εγκέφαλο. Ένα εγκεφαλικό τραύμα, μία εγκεφαλοαγγειακή νόσος, μία εγκεφαλική λοίμωξη, πυρετός, μέθη, ή μια ανισορροπία νατρίου και σακχάρου στο αίμα είναι όλα αιτίες που μπορούν να προκαλέσουν αυτόν τον τύπο κρίσης.
- Απρόκλητες κρίσεις, γνωστές ως επιληψία. Έξι στους 10 ανθρώπους που είχαν κρίσεις, υποφέρουν από επιληψία χωρίς να έχει αναγνωριστεί η αιτία.
Σύμφωνα με τη Διεθνή Ένωση κατά της Επιληψίας (ILAE), η επιληψία είναι μια εγκεφαλική νόσος την οποία χαρακτηρίζει μια συνεχής προδιάθεση δημιουργίας επιληπτικών κρίσεων. Επίσης, την χαρακτηρίζουν οι νευροβιολογικές, γνωστικές, ψυχολογικές, και κοινωνικές επιπτώσεις της. Με άλλα λόγια, οποιοσδήποτε από εμάς μπορεί να έχει μια επιληπτική κρίση, αλλά δεν πάσχουμε όλοι από επιληψία.
Ίσως σας ενδιαφέρει: Εγκεφαλική εμβολή: Τι είναι και πώς μας επηρεάζει;
Τύποι επιληπτικών κρίσεων: Σημάδια και συμπτώματα
Αρχικά, είναι απαραίτητο να γνωρίζετε ότι υπάρχουν δύο κύριοι τύποι επιληπτικών κρίσεων: οι γενικευμένες κρίσεις και οι εστιακές επιληπτικές κρίσεις.
Γενικευμένες κρίσεις
Δυστυχώς, ορισμένες φορές δημιουργείται αφύσικη δραστηριότητα σε ολόκληρο τον εγκέφαλο και συχνά οδηγεί στην απώλεια συναίσθησης. Υπάρχουν αρκετοί λόγοι γι’ αυτό:
- Αφαιρετικές κρίσεις. Αυτές συμβαίνουν συνήθως στα παιδιά και σε νέους ανθρώπους. Το άτομο χάνει τις αισθήσεις του για λίγα δευτερόλεπτα, χωρίς άλλη κλινική εκδήλωση. Όσο συμβαίνει αυτό, το άτομο παύει να ανταποκρίνεται και χάνει την επαφή με το περιβάλλον. Δεν λιποθυμά, ούτε έχει μυϊκούς σπασμούς. Απλώς σταματά να κάνει ότι έκανε και κοιτά μπροστά.
- Μυοκλονικές κρίσεις. Αυτός ο τύπος γενικευμένης κρίσης δεν προκαλεί απώλεια των αισθήσεων. Προκαλεί μυϊκούς σπασμούς στα άκρα, συνήθως και στα δύο χέρια.
- Τονικές κρίσεις. Προκαλούν μία και μόνο τονική σύσπαση. Το σώμα γίνεται σκληρό ή δύσκαμπτο όπως μία σανίδα, και υπάρχει απώλεια των αισθήσεων.
- Τονικές-κλονικές κρίσεις. Αυτός είναι ο τύπος που συνδέουμε συνήθως με μια “επιληπτική κρίση”. Αρχικά, υπάρχει μία φάση τονικής σύσπασης η οποία ακολουθείται από κλονικούς μυοσπασμούς. Συνοδεύεται πάντα από απώλεια αισθήσεων. Συχνά, ο/η ασθενής δαγκώνει το πλευρικό τμήμα της γλώσσας, ενώ υπάρχει και χαλάρωση του σφιγκτήρα. Συνήθως διαρκεί 1-2 λεπτά και συνοδεύεται από μια περίοδο αρκετών λεπτών σύγχυσης.
Εστιακές επιληπτικές κρίσεις
Σε αυτή την περίπτωση, η ανώμαλη δραστηριότητα λαμβάνει χώρα μόνο σε μία συγκεκριμένη ομάδα νευρώνων. Προκαλεί διάφορα συμπτώματα ανάλογα με την επηρεαζόμενη περιοχή, όπως οπτικές και οσφρητικές παραισθήσεις και συσπάσεις στο ένα χέρι.
Διαβάστε επίσης: Πώς να σταματήσετε αμέσως τις ημικρανίες
Τι να κάνετε σε μία επιληπτική κρίση
Αν βρεθείτε μπροστά σε μία επιληπτική κρίση θα πρέπει να κάνετε τα ακόλουθα:
- Ξαπλώστε προσεκτικά το άτομο στο έδαφος ή σε μία περιοχή όπου δεν υπάρχουν σκληρά ή αιχμηρά αντικείμενα. Θα πρέπει να υποστηρίξετε το κεφάλι του σε κάτι λείο και επίπεδο.
- Έπειτα, γυρίστε το άτομο στα πλευρά για να βελτιώσετε την αναπνοή του.
- Χαλαρώστε αντικείμενα που ίσως βρίσκονται στο λαιμό του. Αυτά μπορούν να γίνουν επικίνδυνα κατά τη διάρκεια των σπασμών.
- Μην προσπαθείτε να συγκρατήσετε το άτομο ή να αποτρέψετε την κίνηση, σιγουρευτείτε μονάχα πως δεν υπάρχει τίποτα που μπορεί να το βλάψει τριγύρω.
- Μείνετε με το άτομο μέχρι να περάσει η κρίση.
Οι περισσότερες επιληπτικές κρίσεις δεν αποτελούν επεισόδια έκτακτης ανάγκης και λήγουν μόνες τους. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να βεβαιωθείτε απλώς ότι το άτομο δε θα τραυματιστεί από διάφορα αντικείμενα κατά τη διάρκεια της κρίσης. Ωστόσο, σας συμβουλεύουμε ν’ αναφέρετε την κρίση στον γιατρό που παρακολουθεί το άτομο.
Τι δεν πρέπει να κάνετε σε μία επιληπτική κρίση
Πέραν του τι πρέπει να κάνετε, είναι σημαντικό να γνωρίζετε τι πρέπει να αποφεύγετε προκειμένου να μη γίνουν λάθη τα οποία μπορούν να περιπλέξουν την κατάσταση. Πρώτο και σημαντικότερο, δε θα πρέπει να κάνετε ΚΑΡΠΑ (Καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση).
Επίσης, δε θα πρέπει να συγκρατείτε το άτομο κατά τη διάρκεια της κρίσης, δε θα πρέπει να βάζετε αντικείμενα στο στόμα του, ή να προσπαθείτε να πιάσετε τη γλώσσα του. Είναι προτιμότερο να βρίσκεται γυρισμένο στα πλευρά του το άτομο, το ίδιο και η γλώσσα του, μέχρι να περάσει η κρίση.
Τέλος, δε θα πρέπει να προσφέρετε υγρά ή φαγητό στο άτομο αμέσως μετά την κρίση, τουλάχιστον όχι μέχρι να βεβαιωθείτε ότι έχει επίγνωση πλέον.
Όλες οι παραθέτονται πηγές ελέγχθηκαν προσεκτικά από την ομάδα μας για να διασφαλιστεί η ποιότητα, η αξιοπιστία, η επικαιρότητα και η εγκυρότητά τους. Η βιβλιογραφία αυτού του άρθρου θεωρήθηκε αξιόπιστη και επιστημονικά ακριβής.
- Centro para el control y la prevención de las enfermedades. Primeros auxilios para las convulsiones | Epilepsia | CDC [Internet]. 2019. [citado 4 de abril de 2020]. Disponible en: https://www.cdc.gov/epilepsy/spanish/primeros-auxilios.html
- Megiddo I, Colson A, Chisholm D, Dua T, Nandi A, Laxminarayan R. Health and economic benefits of public financing of epilepsy treatment in India: An agent-based simulation model. Epilepsia. 1 de marzo de 2016;57(3):464-74.
- ILAE. Welcome to the International League Against Epilepsy [Internet]. [citado 4 de abril de 2020]. Disponible en: https://www.ilae.org/
- Fauser S, Cloppenborg T, Polster T, Specht U, Woermann FG, Bien CG. Genetic generalized epilepsies with frontal lesions mimicking migratory disorders on the epilepsy monitoring unit. Epilepsia Open. 2020;