Ισοτρετινοΐνη: Ποιες είναι οι χρήσεις και οι δράσεις της
Η ισοτρετινοΐνη είναι ένα φάρμακο που ανήκει στην ομάδα των ρετινοειδών, των παραγώγων της βιταμίνης Α, ή του ρετινοϊκού οξέος.
Είναι ένα συνταγογραφούμενο φάρμακο για την κυστική ακμή και την έντονη ακμή. Γι’ αυτό, απαιτεί ειδική συνταγογράφηση και έλεγχο.
Πώς δρα η ισοτρετινοΐνη;
Η ακμή είναι μια ασθένεια που εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Εκδηλώνεται με την απόφραξη και τη χρόνια φλεγμονή των σμηγματογόνων θυλάκων και εναλλάσσεται ανάμεσα σε περιόδους έξαψης και ύφεσης.
Παρότι ο μηχανισμός δράσης του φαρμάκου δεν είναι πλήρως γνωστός, οι ειδικοί γνωρίζουν ότι καταστέλλει τη δραστηριότητα των αδένων που παράγουν σμήγμα και μειώνει το μέγεθός τους.
Η ισοτρετινοΐνη εμποδίζει τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων που παράγουν σμήγμα. Έτσι, μειώνεται η παραγωγή σμήγματος και αποτρέπεται η παραμονή των βακτηρίων στους αγωγούς.
Χρήσεις της ισοτρετινοΐνης
Αυτό είναι το φάρμακο που επιλέγεται για την έντονη ακμή, την κυστική ακμή, και τη φλεγμονώδη ακμή όταν αποτυγχάνουν άλλες θεραπείες. Είναι ένα συστημικό φάρμακο το οποίο οι γιατροί συστήνουν σε περιπτώσεις ροδόχρους ακμής, διαπυητικής ιδρωταδενίτιδας, και ψωρίασης.
Πώς να λάβετε το φάρμακο
Υπάρχουν διάφορες μορφές χαπιών. Αποτελούνται από μαλακές κάψουλες οι οποίες περιέχουν ισοτρετινοΐνη ως μοναδική ενεργή ουσία, και διαφέρουν σε δοσολογία και έκδοχα.
Προτείνεται οι κάψουλες να λαμβάνονται με το φαγητό. Ο επαγγελματίας υγείας ρυθμίζει τη δόση ανάλογα με τον ασθενή καθώς η απόκριση στη θεραπεία και η εκδήλωση παρενεργειών διαφέρει από άτομο σε άτομο.
Η συνιστώμενη δόση για την έναρξη της θεραπείας σε ενήλικες είναι 0,5 mg/kg του βάρους καθημερινά. Σε άτομα με σοβαρή νεφρική ανεπάρκεια, οι επαγγελματίες υγείας χορηγούν μικρότερες δόσεις.
Η μακροχρόνια ύφεση και οι ρυθμοί υποτροπής σχετίζονται με τη συνολική χορηγούμενη δόση παρά με τη διάρκεια της θεραπείας. Γενικά, μια θεραπεία για 16 με 24 εβδομάδες είναι αρκετή για να επιτευχθεί ύφεση.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η ακμή εξαφανίζεται πλήρως με μία θεραπεία μόνο. Όμως, αν υπάρξει υποτροπή, ο ασθενής μπορεί να επιλέξει ακόμη έναν κύκλο θεραπείας με τις ίδιες δόσεις.
Αν χρειαστεί να επαναληφθεί η θεραπεία, ο ασθενής θα πρέπει να περιμένει τουλάχιστον 8 εβδομάδες για να βελτιωθεί η θεραπεία.
Αντενδείξεις
Η ισοτρετινοΐνη αντενδείκνυται στις ακόλουθες περιπτώσεις:
- Πρώτα, σε έγκυες γυναίκες ή γυναίκες σε αναπαραγωγική ηλικία. Μελέτες έδειξαν την τερατογόνο δράση του ρετινοϊκού οξέος και ορισμένων ανάλογών του.
- Έπειτα, σε γυναίκες που θηλάζουν. Η ισοτρετινοΐνη περνά εύκολα στο μητρικό γάλα. Εξαιτίας των πιθανών παρενεργειών για την μητέρα και το παιδί, η χρήση της αντενδείκνυται σε αυτή την περίπτωση.
- Ηπατικής ανεπάρκειας.
- Υπερλιπιδαιμίας.
- Ταυτόχρονης θεραπείας με τετρακυκλίνες. Σε αυτές τις περιπτώσεις, υπάρχει κίνδυνος καλοήθους ενδοκρανιακής υπέρτασης. Ίσως προκληθούν συμπτώματα όπως πονοκέφαλος, ναυτία, εμετός, και διαταραχές όρασης.
- Υπερβιταμίνωσης Α.
- Τέλος, υπερευαισθησίας στη ισοτρετινοΐνη.
Αν ακολουθείτε θεραπεία με ισοτρετινοΐνη, θα πρέπει να αποφεύγετε την έκθεση στον ήλιο και να φοράτε πάντα αντηλιακό με υψηλό δείκτη προστασίας.
Ίσως σας ενδιαφέρει: Γιατί εμφανίζουν ακμή κατά την περίοδο οι γυναίκες;
Ισοτρετινοΐνη – Παρενέργειες
Αυτό το φάρμακο έχει πολλές παρενέργειες, ανάλογα με τη δόση. Μπορούν να εκδηλωθούν μέσα σε λίγες ημέρες από την έναρξη της θεραπείας και περιλαμβάνουν:
- Ιδιαίτερα ξηρό δέρμα
- Ξηρές βλεννογόνες μεμβράνες στο στόμα, τα χείλι, και τα μάτια
- Κοκκινίλα και δέρμα που ξεφλουδίζει
- Μυϊκό πόνο και πόνο στις αρθρώσεις
- Υψηλά επίπεδα σακχάρου και χοληστερίνης
- Παρουσία αίματος ή πρωτεΐνης στα ούρα
- Θρομβοπενία, θρομβοκυττάρωση, και ουδετεροπενία
- Υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων και ενζύμων του ήπατος
- Πονοκέφαλο, στομαχόπονο, και πόνο στα οστά
Κατά τη διάρκεια της θεραπείας, δεν προτείνεται η χρήση θεραπειών απολέπισης του δέρματος επειδή υπάρχει κίνδυνος περαιτέρω ερεθισμού του δέρματος και πρόκλησης τραυματισμού.
Συμπέρασμα
Οι γιατροί συνιστούν την ισοτρετινοΐνη για την αντιμετώπιση των σοβαρών μορφών ακμής καθώς βοηθά στη μείωση της παραγωγής σμήγματος. Γι’ αυτόν τον λόγο, τα αποτελέσματα υπερέχουν των πιθανών παρενεργειών.
Όλες οι παραθέτονται πηγές ελέγχθηκαν προσεκτικά από την ομάδα μας για να διασφαλιστεί η ποιότητα, η αξιοπιστία, η επικαιρότητα και η εγκυρότητά τους. Η βιβλιογραφία αυτού του άρθρου θεωρήθηκε αξιόπιστη και επιστημονικά ακριβής.
- Brenner, F. M., Rosas, F. M. B., Gadens, G. A., Sulzbach, M. L., Carvalho, V. G., & Tamashiro, V. (2006). Acne: um tratamento para cada paciente. Revista de Ciências Médicas.
- Caballero Jerez, D. M., & Moreno Moreno, A. M. (2016). Ojo seco en pacientes tratados con isotretinoína oral: revisión sistemática. https://repository.usta.edu.co/handle/11634/9482
- Gómez-Flores, M. (2011). Uso de isotretinoína en acné común. Revista Medica de México Seguro.
- Gricel, K., & Ortega, G. (2022). Trastornos psiquiátricos asociados al uso de isotretinoína en acné severo. Instituto Ecuatoriano de Seguridad Social Hospital. Riobamba, 2014-2019 (Tesis de licenciatura, Universidad Nocional de Chimborazo). http://dspace.unach.edu.ec/handle/51000/8906
- Ganceviciene, R. y Zouboulis, CC (2010). Isotretinoína: tratamiento de última generación para el acné vulgar. JDDG: Journal der Deutschen Dermatologischen Gesellschaft , 8 , S47-S59. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1610-0387.2009.07238.x
- Partera, J. A. (2012). Depresión y crisis de pánico en acné tratado con isotretinoína. SEMERGEN-Medicina de Familia, 38(3), 188-191. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1138359311002887
- Vieira, A. S., Beijamini, V., & Melchiors, A. C. (2012). The effect of isotretinoin on triglycerides and liver aminotransferases. Anais Brasileiros de Dermatologia. https://doi.org/10.1590/s0365-05962012000300005