Μοναξιά στους ηλικιωμένους: Πώς επηρεάζει την υγεία τους
Η μοναξιά στους ηλικιωμένους είναι διάχυτη, και συνήθως αποτελούν την ομάδα που επηρεάζεται περισσότερο. Δυστυχώς, η Δυτική κουλτούρα γυρνά την πλάτη συχνά σε αυτούς τους ανθρώπους λόγω φόβου. Κυρίως επειδή πολλοί από εμάς δε θέλουμε να έρθουμε αντιμέτωποι με την επικείμενη μοίρα μας.
Σε στιγμές θλίψης, θυμού, ή απογοήτευσης, ορισμένοι άνθρωποι προτιμούν ν’ απομονώνονται. Ωστόσο, όταν ηρεμούν, η ανάγκη απόλαυσης μιας συντροφιάς επανέρχεται. Χρειάζονται και πάλι τη συναισθηματική υποστήριξη όλων εκείνων, που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, μπορούν να τους δώσουν κίνητρο να συνεχίσουν.
Ελάχιστοι άνθρωποι επιλέγουν να μένουν μόνοι. Αυτό επειδή το αίσθημα να περιτριγυριζόμαστε από ανθρώπους και να νιώθουμε σημαντικοί για κάποιον/α αποτελούν αδιαμφισβήτητη ανθρώπινη ανάγκη.
Έρευνες αποκαλύπτουν ότι η μοναξιά είναι ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας και οδηγεί στο αίσθημα ανικανότητας το οποίο με τη σειρά του μπορεί να οδηγήσει στον πρόωρο θάνατο. Σχετίζεται επίσης με τη φθορά της πνευματικής υγείας, τις καρδιαγγειακές παθήσεις, την υπέρταση, και την άνοια.
Μοναξιά στους ηλικιωμένους: Πώς τους επηρεάζει;
Εκτιμάται ότι το 10% των ηλικιωμένων είναι μόνοι και αυτό θέτει σε κίνδυνο τη σωματική και πνευματική τους υγεία. Επίσης, το 70% αυτών υποφέρουν από σοβαρά προβλήματα υγείας που συνδέονται με τη μοναξιά, τόσο σωματικά όσο και ψυχολογικά.
Γενικά, η μοναξιά επηρεάζει την υγεία του εγκεφάλου με τον ίδιο, περίπου, τρόπο που τον επηρεάζει το χρόνιο άγχος. Και τα δύο προκαλούν μια αρνητική αντίδραση από το ενδοκρινικό και το ανοσοποιητικό σύστημα. Επιπλέον, αυτό τους αποδυναμώνει και έτσι γίνονται επιρρεπείς στην ανάπτυξη άλλων παθολογιών.
Οι παθολογίες της μοναξιάς στους ηλικιωμένους
Σύμφωνα με μία έρευνα, οι συχνότερες ασθένειες που προέρχονται από τη μοναξιά είναι η υψηλή πίεση, ο διαβήτης, οι επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις, το άγχος, και η κατάθλιψη.
Ίσως σας ενδιαφέρει: Άνοια LATE: Ένας νέος τύπος άνοιας που πρέπει να γνωρίζετε
Στους ηλικιωμένους, τα αποτελέσματα είναι πιο άμεσα και αρνητικά λόγω της μειωμένης σωματικής ανθεκτικότητας, δηλαδή της ικανότητας του σώματος να αντέχει και να προσαρμόζεται σε δύσκολες καταστάσεις. Επιπλέον, υπάρχει μια μείωση στους μηχανισμούς επανόρθωσης των κυττάρων η οποία είναι αποτέλεσμα της γήρανσης.
Το πιο ανησυχητικό σημείο είναι ότι η μοναξιά παρουσιάζει αύξηση στους ηλικιωμένους. Έτσι, θα μετατραπεί σε παγκόσμιο πρόβλημα υγείας σε λίγα χρόνια.
Ειδικοί αναφέρουν ότι η επίλυση του προβλήματος της μοναξιάς μπορεί να επιφέρει πολλά υγιεινά οφέλη στους ηλικιωμένους. Για την ακρίβεια, οι ψυχολόγοι πιστεύουν ότι η κοινωνική ζωή είναι ο κύριος παράγοντας διασφάλισης καλής ποιότητας ζωής.
Συντροφιά για ηλικιωμένους
Ο David McCullough, πρόεδρος του Βασιλικού Εθελοντικού Οργανισμού Γυναικών, ο οποίος λειτουργεί με πάνω από 40.000 εθελόντριες που κρατούν συντροφιά σε ηλικιωμένα άτομα στο Ηνωμένο Βασίλειο, αποκαλύπτει ότι η μοναξιά και οι επιπτώσεις της στην υγεία γίνονται όλο και πιο ανησυχητικές.
Ο McCullough και η ομάδα εθελοντριών βοηθούν επίσης τα άστεγα άτομα όσο μπορούν. Ειδικότερα τους ηλικιωμένους πολίτες οι οποίοι, σε συνθήκες απομόνωσης, έχουν ήδη παρουσιάσει αρκετές ασθένειες όπως ανικανότητα κίνησης, άνοια, και ψυχικά προβλήματα.
Τα δεδομένα που αποκαλύπτονται στο Ηνωμένο Βασίλειο δείχνουν ότι μια μεγάλη μερίδα των ηλικιωμένων αισθάνονται είτε “μόνοι/ες” είτε “πολύ μόνοι/ες”, ιδιαίτερα στις ηλικίες άνω των 65 ετών.
Γι’ αυτόν τον λόγο, ο Βασιλικός Εθελοντικός Οργανισμός Γυναικών εργάζεται ώστε να:
- Ταΐζει
- Προσφέρει στέγη
- Κρατά συντροφιά στους ηλικιωμένους.
Για όσους/ες, για τον έναν ή τον άλλο λόγο, είναι πλέον μόνοι/ες οποιαδήποτε κοινωνική επαφή σε καθημερινή βάση μπορεί να μειώσει τις επιπτώσεις της μοναξιάς. Όπως βλέπετε, μπορεί να βελτιώσει την υγεία τους.
Μοναξιά στους ηλικιωμένους – Υπάρχει λύση;
Το είδος των κοινωνικών δραστηριοτήτων που είχε το άτομο σε όλη του τη ζωή είναι καθοριστικός παράγοντας όταν μένει μόνο του. Έτσι, είναι πιο δύσκολο να δοθεί θεραπεία και υποστήριξη σε ένα ηλικιωμένο άτομο το οποίο δυσκολευόταν να κοινωνικοποιηθεί σε όλη του τη ζωή και ζούσε με την απόρριψη, τη σύγχυση, ή τον φόβο.
Όμως, μπορεί να επιλύσει οποιαδήποτε κατάσταση δε μπορούσε προηγουμένως χάρη στην ψυχολογική υποστήριξη και στην εξατομικευμένη θεραπεία.
Διαβάστε επίσης: Τέσσερις σημαντικές ασκήσεις για ηλικιωμένους
Επιπλέον, οι ομάδες υποστήριξης, η βοήθεια από τους φίλους, οι ομάδες για ηλικιωμένους, και μια απλή συζήτηση με κάποιον/α κατά τη διάρκεια της ημέρας, μπορούν να βοηθήσουν να ξεπεραστεί η μοναξιά και να βελτιωθεί η υγεία τους σε πολλά επίπεδα.
Μοναξιά στους ηλικιωμένους – Συμπεράσματα
Εν κατακλείδι, οι ηλικιωμένοι αισθάνονται συχνά μόνοι σε καλά ανεπτυγμένες χώρες. Έτσι, θα πρέπει να κινητοποιήσουμε την κοινωνία μας ώστε να τους κρατά συντροφιά και να τους κάνει να αισθάνονται ενεργά μέλη της. Εξάλλου, μας έδωσαν τα πάντα, μας φρόντισαν, εργάστηκαν για εμάς, και θυσίασαν τα πάντα.
Έχουμε όλοι μας την ηθική υποχρέωση να μην τους εγκαταλείψουμε ποτέ. Μία μέρα ίσως βρεθούμε εμείς στη θέση τους, και να θελήσουμε να κάνουν οι άλλοι το ίδιο για εμάς. Θα θελήσουμε ανθρώπους δίπλα μας οι οποίοι θα μας αγαπούν και θα μας συντροφεύουν.
Όλες οι παραθέτονται πηγές ελέγχθηκαν προσεκτικά από την ομάδα μας για να διασφαλιστεί η ποιότητα, η αξιοπιστία, η επικαιρότητα και η εγκυρότητά τους. Η βιβλιογραφία αυτού του άρθρου θεωρήθηκε αξιόπιστη και επιστημονικά ακριβής.
- Del Barrio, É., Castejón, P., Castiello, M. S., Tortosa, M. Á., Sundström, G., & Malmberg, B. (2010). La soledad de las personas mayores en España y Suecia: contexto y cultura. Revista española de geriatría y gerontología, 45(4), 189-195. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0211139X10000430
- Gajardo Jauregui, J. (2015). Vejez y soledad: implicancias a partir de la construcción de la noción de riesgo. Acta bioethica, 21(2), 199-205. https://scielo.conicyt.cl/scielo.php?pid=S1726-569X2015000200006&script=sci_arttext&tlng=p
- Rodríguez Martín, M. (2009). La soledad en el anciano. Gerokomos, 20(4), 159-166. http://scielo.isciii.es/pdf/geroko/v20n4/comunicacion2.pdf