Νευρικά ξεσπάσματα στα παιδιά: συμβουλές για πρόληψη

Τα νευρικά ξεσπάσματα είναι μέρος της συναισθηματικής ανάπτυξης των παιδιών. Το πρόβλημα ξεκινά όταν τα παιδιά αρχίζουν να νιώθουν συναισθήματα τα οποία δε γνωρίζουν και δε μπορούν να ελέγξουν. Τα καλά νέα είναι πως μπορείτε να βοηθήσετε τα παιδιά σας, αποφεύγοντας καταστάσεις που πυροδοτούν τα ξεσπάσματα.

Έχει εξετασθεί και εγκριθεί από: ψυχολόγο Bernardo Peña.

Έχει γραφτεί από Thady Carabaño

Τελευταία ενημέρωση: 21 Δεκεμβρίου, 2022

Από την ηλικία των 2 μέχρι και των 5 ετών, όλα τα παιδιά μπορούν να έχουν νευρικά ξεσπάσματα. Αυτές οι εκρήξεις θυμού και αγανάκτησης κάνουν τους γονείς να νιώθουν ενοχές και τους γεμίζουν αμφιβολίες. Ωστόσο, είναι δυνατό να βοηθήσετε στην πρόληψη των νευρικών ξεσπασμάτων.

Το ιδανικότερο είναι ν’ αποφεύγετε καταστάσεις οι οποίες μπορούν να πυροδοτήσουν αυτές τις εκρήξεις. Ορισμένες φορές αυτό μπορεί να λειτουργήσει για εσάς, ενώ άλλες όχι. Όπως και να έχει μην απελπίζεστε. Η ψυχραιμία είναι το κλειδί.

Πέντε συμβουλές για ν’ αποτρέψετε τα νευρικά ξεσπάσματα στα παιδιά

Τα νευρικά ξεσπάσματα είναι το αποτέλεσμα της συναισθηματικής ανάπτυξης των παιδιών. Τα παιδιά αρχίζουν να νιώθουν, ν’ αναγνωρίζουν, και να εκφράζουν συναισθήματα όπως θυμό ή αγανάκτηση. Παρότι μπορούν να τα θέσουν υπό έλεγχο αργότερα, όταν είναι μικρά δε γνωρίζουν πώς να τα διαχειριστούν σωστά.

Τα παιδιά αρχίζουν να νιώθουν αυτόνομα από την ηλικία των δύο ετών. Αντιλαμβάνονται ότι τα “θέλω” τους δε συμβαδίζουν με των γονιών τους. Τα νευρικά ξεσπάσματα προκύπτουν ακριβώς επειδή θέλουν να επιβάλλουν τις νέες τους επιθυμίες και δοκιμάζουν τις αντοχές των γονιών.

Θα πρέπει να καταλάβετε ότι τα ξεσπάσματα είναι συχνότερα σε κάποια παιδιά απ’ ότι σε άλλα. Κάθε παιδί έχει νεύρα, με τα οποία εκφράζει την αντίδραση στα συναισθήματα που νιώθει. Ακόμη και τα αδέρφια που έχουν μεγαλώσει με τον ίδιο τρόπο, ίσως έχουν διαφορετικά ξεσπάσματα.

Εδώ σας έχουμε πέντε βασικές συμβουλές για την πρόληψη των νευρικών ξεσπασμάτων στα παιδιά. Ελπίζουμε να τις εφαρμόσετε προτού παρασυρθεί από τα συναισθήματά του το παιδί σας.

1. Νευρικά ξεσπάσματα – Αποφύγετε τις περιττές προκλήσεις

Υπάρχουν πράγματα τα οποία το παιδί σας “πρέπει να κάνει” ή “δε μπορεί να κάνει”. Όμως, αξιολογήστε αν είναι απαραίτητο να κάνει ή όχι αυτά τα πράγματα τη δεδομένη στιγμή. Πιθανόν να μπορείτε να το αφήσετε “να πάρει τον έλεγχο” για λίγα λεπτά και έπειτα να κάνει αυτό που ζητήσατε.

Παραδείγματος χάρη, είναι χειμώνας, συνεπώς το παιδί σας θα πρέπει να φορά ζακέτα. Το παιδί αρνείται. Αν μπορείτε να περιμένετε λίγα λεπτά μέχρι να χρειαστεί να φορέσει τη ζακέτα, γιατί να το πιέσετε να τη φορέσει από τώρα;

Όταν βάζετε το παιδί στη γωνία θα “εκραγεί”, επειδή δεν έχει άλλη επιλογή. Αφήστε να “αποφασίσει” για λίγα λεπτά να μη φορέσει τη ζακέτα του. Έπειτα, όταν αρχίσει να κρυώνει, θα τη φορέσει.

2. Να περιμένετε απογοητευτικές καταστάσεις

Αν έχετε μια μακρά ημέρα θελημάτων με το παιδί σας, τότε να είστε προετοιμασμένοι. Πάρτε μαζί σας μερικά παιχνίδια, νερό, και σνακ. Μια μέρα με βαρετές δραστηριότητες μπορεί να οδηγήσει σε νευρικά ξεσπάσματα.

Όταν το παιδί κάνει κάτι που του αρέσει, όπως να παίζει στο πάρκο, αλλά έρχεται η ώρα να φύγει, ενημερώστε το από πριν ότι θα πρέπει να φύγετε από το πάρκο σύντομα. Μη το σοκάρετε με μια απότομη αποχώρηση.

Κάποιες φορές, προκαλούμε τα νευρικά ξεσπάσματα επειδή υποβάλλουμε τα παιδιά σε περιττό άγχος, σε καταστάσεις τις οποίες δε τις καταλαβαίνουν ή αντιπαθούν. Ορισμένοι γονείς συνειδητοποιούν ότι θα μπορούσαν να έχουν αποφύγει αυτή την κατάσταση, μόνο αφότου ξεσπάσει το παιδί.

3. Νευρικά ξεσπάσματα – Να είστε προσεχτικοί με τη λέξη “όχι”

Η παρατεταμένη, από τους γονείς, χρήση της λέξης “όχι” προκαλεί πολλά ξεσπάσματα. Η άρνησή τους, οδηγεί στην επαναστατικότητα. Εκτιμήστε πότε μπορείτε να πείτε “ναι”. Επίσης, αξιολογήστε πότε μπορείτε να προσφέρετε μια αποδεκτή εναλλακτική αντί του “όχι”.

Υπάρχουν καταστάσεις στις οποίες πρέπει να πείτε προφανώς “όχι”. Αν το παιδί προσπαθήσει να βάλει ένα μεταλλικό αντικείμενο σε μια πρίζα το “όχι” είναι αδιαπραγμάτευτο.

Όμως, δεν είναι όλες οι περιπτώσεις τόσο ακραίες ή επικίνδυνες. Αξιολογήστε τις καταστάσεις όπου μπορείτε να ενδώσετε στα αιτήματα του παιδιού.

4. Καθορίστε ξεκάθαρα και λογικά όρια

Πολύ πριν ξεκινήσουν τα ξεσπάσματα, θα πρέπει να βάλετε όρια στο παιδί, τα οποία πρέπει να σέβεται και να λειτουργεί μέσα σε αυτά.

Όπως δε μπορείτε να ελέγχετε όλα όσα κάνει το παιδί ή προσπαθεί να κάνει, επειδή ο υπερβολικός έλεγχος εμποδίζει την επιθυμία του να πειραματιστεί με την ελευθερία του, έτσι δε μπορείτε να το μεγαλώσετε με υπερβολική ελευθερία. Το παιδί θα πρέπει να γνωρίζει πως υπάρχουν όρια τα οποία δε θα πρέπει να ξεπεράσει, και ότι αν το κάνει τότε θα υπάρξουν επιπτώσεις.

5. Νευρικά ξεσπάσματα – Σιγουρευτείτε για τη σωματική του ευεξία

Παρότι τα νευρικά ξεσπάσματα αποτελούν συναισθηματικές εκρήξεις, είναι πιθανό να προκαλούνται από παθολογικές αδιαθεσίες. Ένα παιδί το οποίο δεν έφαγε ή δεν κοιμήθηκε στην ώρα του μπορεί να έχει ένα νευρικό ξέσπασμα, επειδή δε γνωρίζει πώς να διαχειριστεί ή να επικοινωνήσει τη σωματική του δυσφορία.

Γι’ αυτό οι ρουτίνες είναι σύμμαχοί σας. Θα πρέπει να σέβεστε τα προγράμματα του για τον ύπνο, τα γεύματα, τα σνακ, και την τουαλέτα.

Αυτή η τακτικότητα κάνει το παιδί να αισθάνεται ασφαλές και του παρέχει την ξεκούραση και την ικανοποίηση που χρειάζεται. Έτσι, θα μπορέσετε ν’ αποφύγετε τα νευρικά ξεσπάσματα που προέρχονται απ’ αυτούς τους λόγους.

Όταν ξεκινά ένα ξέσπασμα

Παρόλο που ακολουθείτε όλες αυτές τις προτάσεις, πάντοτε μπορεί να προκύψει ένα νευρικό ξέσπασμα. Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να κάνετε είναι να παραμείνετε ήρεμοι.  Αν νευριάσετε θα χειροτερέψετε τα πράγματα.

Συνήθως, τα ξεσπάσματα εκπλήσσουν και το ίδιο το παιδί εξαιτίας των συναισθημάτων τα οποία νιώθει. Κατ’ επέκταση, είναι σημαντικό να βεβαιωθείτε ότι δε θα πληγώσει τον εαυτό του ή άλλους κατά τη διάρκεια του ξεσπάσματος. Το παιδί σας χρειάζεται τη δική σας βοήθεια για να ηρεμήσει.

Να μιλάτε αργά και με πολύ χαμηλή ένταση στη φωνή σας. Να του εξηγήσετε αυτό που του συμβαίνει, ποια είναι η θέση σας, και να το ενθαρρύνετε να ηρεμήσει.

Μην ενδώσετε σε ό,τι σας ζητά καθώς θα εκλάβει το λανθασμένο μήνυμα, πως μπορεί να παίρνει ό,τι ζητά με ένα νευρικό ξέσπασμα.

Αν βρίσκεστε σε δημόσιο χώρο, το πιθανότερο είναι να σας πει κάποιος ν’ αγνοήσετε το παιδί ή ακόμη και να το τιμωρήσετε. Ωστόσο, επαναλαμβάνουμε πως δε θα πρέπει να δίνετε σημασία σε τέτοιες απόψεις, επειδή τα νευρικά ξεσπάσματα αντιπροσωπεύουν τη συναισθηματική υπερχείλιση.

Δε θα κάνει καθόλου καλό το ν’ αγνοήσετε ή να χτυπήσετε το παιδί σας. Κάνοντας κάτι τέτοιο θα του μάθετε μόνο να καταπιέζει τα συναισθήματά του. Αυτό έχει πάντα φρικτές συνέπειες.

Το παιδί, σας χρειάζεται ήρεμους, μη του αρνηθείτε την αγάπη σας.