Οστική μετάσταση: Συμπτώματα και θεραπείες
Οστική μετάσταση είναι η εξέλιξη συγκεκριμένων ειδών καρκίνου, εξαιτίας της οποίας δημιουργούνται σοβαρές επιπλοκές που επηρεάζουν τα οστά. Βασικά, τα νεοπλασματικά κύτταρα ενός όγκου σε ένα όργανο μεταφέρονται σε ένα οστό.
Αρχικά, θα πρέπει να τονίσουμε ότι με την οστική μετάσταση δεν εννοούμε τον καρκίνο των οστών. Με άλλα λόγια, η ασθένεια δεν έχει ξεκινήσει από τον οστικό ιστό, αλλά σε κάποιο άλλο όργανο, όπως το στήθος ή τους πνεύμονες.
Αυτό σημαίνει ότι η ασθένεια εξαπλώθηκε στα οστά. Ωστόσο, συνήθως, εξαπλώνεται στη σπονδυλική στήλη και τα οστά των άκρων. Το παραπάνω σχετίζεται με τον τρόπο που αποστραγγίζονται τα υγρά από την κυκλοφορία του αίματος και της λέμφου.
Μόλις φτάσει σε ένα οστό κάποιο νεοπλασματικό κύτταρο αρχίζει να πολλαπλασιάζεται. Η οστική μετάσταση προκαλεί συνήθως κάτι το οποίο διεγείρει τα κύτταρα του οστικού ιστού: τις οστεοβλάστες και τους οστεοκλάστες. Έπειτα, εξαιτίας της υπερβολικής διέγερσης ο ιστός υποφέρει.
Στη συνέχεια, ο ιστός αποδυναμώνεται εξαιτίας των οστεοκλαστών, ή σκληραίνει εξαιτίας των οστεοβλαστών. Σε κάθε περίπτωση πρόκειται για κάτι επιβλαβές.
Επίσης, τα περισσότερα είδη καρκίνου μπορούν να κάνουν μετάσταση, αλλά το φαινόμενο εμφανίζεται συχνότερα στους καρκίνους του μαστού και του προστάτη. Μόλις συμβεί αυτό, οι ασθενείς έχουν συμπτώματα τόσο από τον αρχικό όγκο, όσο και από τους νέους που εξαπλώθηκαν.
Οστική μετάσταση – Τα συμπτώματα
Διαφορετικοί τύποι οστικής μετάστασης έχουν κοινά συμπτώματα, παρά το γεγονός πως προέρχονται από διαφορετικά είδη όγκων. Ορισμένα από τα συνήθη σημάδια είναι:
- Πόνος: Αυτό είναι το κύριο χαρακτηριστικό. Ωστόσο, μπορεί να είναι ή να μην είναι επίμονος ο πόνος. Σε ορισμένους ασθενείς χειροτερεύει με την κίνηση, ενώ άλλοι τον αισθάνονται συνεχώς, ακόμη και όταν ξεκουράζονται. Έτσι, μπορεί να γίνει δύσκολη η θεραπεία.
- Κατάγματα: Όπως προαναφέραμε, οι μεταστάσεις αποδυναμώνουν τα οστά. Ένα αδύναμο οστό έχει περισσότερες πιθανότητες να σπάσει με λιγότερη προσπάθεια. Είναι σημαντικό λοιπόν για τους καρκινοπαθείς να είναι πολλοί προσεκτικοί για την αποτροπή αυτού του προβλήματος.
- Υπερασβεστιαιμία: Ο όγκος μπορεί να προκαλέσει την απελευθέρωση ασβεστίου στο αίμα. Καθώς επιδεινώνεται, εμφανίζονται περισσότερα συμπτώματα. Παραδείγματος χάρη, οι ασθενείς υποφέρουν από δυσκοιλιότητα και απώλεια όρεξης, ενώ ουρούν τακτικά. Χωρίς ιδιαίτερη όρεξη και με την πολλή ούρηση, υπάρχει πιθανότητα αφυδάτωσης.
- Συμπίεση: Ένα σημείο όπου εμφανίζεται συχνά η οστική μετάσταση είναι η σπονδυλική στήλη. Οι τραυματισμένοι σπόνδυλοι μπορούν να μικρύνουν, να αλληλεπικαλύπτονται, και να αλλάζουν θέση. Έπειτα, τα νεύρα της σπονδυλικής στήλης αδυνατίζουν.
Διαβάστε επίσης: Οστεοαρθρίτιδα στη σπονδυλική στήλη: Διάγνωση και θεραπεία
Οστική μετάσταση – Θεραπείες
Υπάρχουν δύο θεραπευτικές προσεγγίσεις. Υπάρχει η πιο τοπική προσέγγιση και η συστημική. Η επιλογή θα εξαρτηθεί από το είδος του αρχικού καρκίνου, την κλινική κατάσταση του/ης ασθενή και τη διαθεσιμότητα της θεραπείας. Ας ρίξουμε μια πιο λεπτομερή ματιά.
Συστημικές επιλογές
- Χημειοθεραπεία: Εδώ χρησιμοποιούνται φάρμακα τα οποία διακόπτουν ορισμένες διεργασίες των καρκινικών κυττάρων. Πρόκειται για τη συνηθέστερη επιλογή.
- Ακτινοθεραπεία: Μέσω της ακτινοβολίας, από έναν ειδικό εξοπλισμό, η οποία διεισδύει στο σώμα, καταστρέφονται τα καρκινικά κύτταρα. Ο αριθμός των συνεδριών και των δόσεων της ακτινοθεραπείας αλλάζει από ασθενή σε ασθενή. Συνήθως, είναι πολύ αποτελεσματική στον έλεγχο του πόνου που προκαλεί η οστική μετάσταση.
- Ορμονοθεραπεία: Εδώ χρησιμοποιούνται φάρμακα για να εμποδιστούν συγκεκριμένες ορμόνες. Πρόκειται για συχνή θεραπεία στον καρκίνο του μαστού και τον καρκίνο του προστάτη.
- Ανοσοθεραπεία: Και εδώ χρησιμοποιούνται φάρμακα, αλλά μιμούνται λειτουργίες του ανοσοποιητικού συστήματος.
- Ραδιοφάρμακα: Σε αυτή την περίπτωση, η ακτινοβολία εκπέμπεται μέσα στο σώμα, και όχι με κάποιον εξοπλισμό εξωτερικά. Τα ραδιοφάρμακα δίδονται με ένεση στον/ην ασθενή, ταξιδεύουν στην οστική μετάσταση και επιτίθενται στα καρκινικά κύτταρα.
Τοπικές επιλογές
- Διφωσφονικά: Τα διφωσφονικά μπλοκάρουν τη δράση των οστεοκλαστών προκειμένου να αποτραπεί η καταστροφή των υγειών οστών.
- Denosumab: Παρόμοιο με τα διφωσφονικά, το denosumab μπλοκάρει και αυτό τους οστεοκλάστες. Λειτουργεί λίγο διαφορετικά από τα άλλα, αλλά έχει παρόμοιο αποτέλεσμα.
- Σπονδυλοπλαστική: Όταν η οστική μετάσταση βρίσκεται στη σπονδυλική στήλη, υπάρχει η εναλλακτική επιλογή της έγχυσης οστικής κόλλας ταχείας δράσης μέσω ένεσης. Αυτή η μέθοδος ονομάζεται σπονδυλοπλαστική. Για την ακρίβεια, είναι αρκετά αποτελεσματική στη μείωση του πόνου.
- Χειρουργική επέμβαση: Τέλος, η χειρουργική επέμβαση είναι διαθέσιμη αν πληρείτε ορισμένα κριτήρια. Αν μία μετάσταση είναι προσβάσιμη, ένας/μία χειρούργος μπορεί να εκτελέσει την επέμβαση και να αφαιρέσει όση περισσότερη μπορεί.
Ίσως σας ενδιαφέρει: Είδη χημειοθεραπείας: Τι πρέπει να ξέρετε γι αυτά
Δράστε κατά της οστικής μετάστασης
Η εμφάνιση οστικής μετάστασης είναι μια πολύ σοβαρή επιπλοκή του καρκίνου. Είναι σημαντικό για τον/ην ασθενή να έχει μια ομάδα εκπαιδευμένων επαγγελματιών η οποία θα μπορέσει να του/ης δώσει τις καλύτερες διαθέσιμες επιλογές. Με τις νέες θεραπευτικές επιλογές, είναι δυνατό να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής των ανθρώπων που υποφέρουν από αυτή την ασθένεια.
Όλες οι παραθέτονται πηγές ελέγχθηκαν προσεκτικά από την ομάδα μας για να διασφαλιστεί η ποιότητα, η αξιοπιστία, η επικαιρότητα και η εγκυρότητά τους. Η βιβλιογραφία αυτού του άρθρου θεωρήθηκε αξιόπιστη και επιστημονικά ακριβής.
- Vicent, S., et al. “Las metástasis óseas del cáncer.” Anales del Sistema Sanitario de Navarra. Vol. 29. No. 2. Gobierno de Navarra. Departamento de Salud, 2006.
- García, F. BAIXAULI, et al. “Estado actual de las metástasis óseas.” Revista española de cirugía osteoarticular 49.257 (2014).
- Centeno, C., et al. “Metástasis óseas: manifestaciones clínicas y complicaciones. Un tratamiento multidisciplinar.” Med Pal 8 (2001): 100-108.
- Durand, J-P., et al. “Metástasis óseas: manejo multidisciplinario, conducta diagnóstica y terapéutica.” EMC-Aparato locomotor 46.1 (2013): 1-16.
- Salazar Pacheco, Rudy, et al. “Metástasis óseas en tumores malignos de la mama. Breve informe epidemiológico.” Acta Ortopédica Mexicana 16.2 (2002): 51-55.