Προβλήματα με την πήξη του αίματος: Πώς λειτουργεί;
Η πήξη του αίματος είναι μια διαδικασία κατά την οποία το αίμα αλλάζει κατάσταση, από τη συνηθισμένη υγρή του μορφή γίνεται σαν ζελέ, σχηματίζοντας θρόμβο. Θρόμβος είναι μια μάζα αίματος που δημιουργείται όταν τα αιμοπετάλια, τα αιμοσφαίρια, και ορισμένες πρωτεΐνες κολλούν μαζί.
Συνεχίστε την ανάγνωση για να μάθετε σχετικά με την πήξη και τα προβλήματα που μπορούν να επηρεάσουν την υγεία σας.
Ορισμένες σημαντικές σημειώσεις για τη ροή του αίματος
Αρχικά, είναι σημαντικό να ξεχωρίσουμε τον θρόμβο αίματος από τους θρόμβους ή μία εμβολή. Η λέξη θρόμβος αναφέρεται σε μία πηκτή μάζα που προσκολλά στο τοίχωμα ενός αιμοφόρου αγγείου. Από την άλλη, οι εμβολές είναι οι μάζες που κυκλοφορούν στο αίμα και σταματούν σε ένα τμήμα του σώματος, αποτρέποντας την κυκλοφορία του αίματος.
Η πήξη του αίματος είναι μια σημαντική διεργασία για τη ζωή. Για την ακρίβεια, όλα τα θηλαστικά έχουν μια παρόμοια διεργασία. Γι’ αυτό, σε αυτό το άρθρο, θα μάθετε χρήσιμες πληροφορίες σχετικά με αυτή την ανατομική διεργασία που είναι ζωτικής σημασίας.
Ίσως σας ενδιαφέρει: Αορτική ανατομή: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε
Πώς λειτουργεί η πήξη του αίματος;
Για να κατανοήσετε την πήξη, είναι απαραίτητο να καταλάβετε πρώτα λίγα πράγματα για τη φυσιολογία του αίματος. Στην φυσική του κατάσταση, το αίμα ρέει χωρίς να μετατρέπεται σε “ζελέ”. Τα τοιχώματα των αγγείων είναι υγιή και δεν ενεργοποιούνται ουσίες οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν τον σχηματισμό θρόμβων.
Σε αυτό το σημείο, οι αντιπηκτικές και πηκτικές διεργασίες βρίσκονται σε ισορροπία. Πολλές πρωτεΐνες εργάζονται μαζί σε δύο διαφορετικές διεργασίες που συνεισφέρουν σε αυτή την ισορροπία ή σταθερότητα, που ονομάζεται αιμόσταση. Όταν το αγγείο υποστεί ζημιά, προκαλείται μια αλυσιδωτή αντίδραση: ενεργοποιείται μια σειρά πρωτεϊνών που οδηγεί στον σχηματισμό θρόμβων. Αυτή η αλυσίδα ονομάζεται καταρράκτης πήξης.
Πάνω από 10 διαφορετικές πρωτεΐνες, που ονομάζονται παράγοντες πήξης, συμμετέχουν στον καταρράκτη πήξης. Αυτές οι πρωτεΐνες βρίσκονται στο πλάσμα αίματος.
Διαβάστε επίσης: Πόσο συχνά θα πρέπει να κάνετε εξετάσεις αίματος;
Διαδικασία πήξης
Η θρόμβωση προκαλείται από μια αλυσιδωτή αντίδραση μετά τη βλάβη σε ένα αιμοφόρο αγγείο.
Εν ολίγοις, κατά την πήξη του αίματος γίνονται τα ακόλουθα:
- Αρχικά, προκαλείται μία μικρή σχισμή στο τείχος του αιμοφόρου αγγείου. Αυτό δημιουργεί αιμορραγία (ο όρος αιμορραγία χρησιμοποιείται για να περιγράψει την αποστράγγιση του αίματος από τα αγγεία, ασχέτως της ποσότητας αίματος που χάνεται).
- Έπειτα, τα αιμοφόρα αγγεία περιορίζονται. Αυτό γίνεται σε μια προσπάθεια να περιοριστεί η ροή του αίματος και να αποτραπεί η υπερβολική του απώλεια εξαιτίας της πληγής.
- Στη συνέχεια, ενεργοποιούνται τα αιμοπετάλια. Τα αιμοπετάλια είναι μέρος των κυττάρων που κυκλοφορούν στο αίμα. Προσκολλούν το ένα στο άλλο στο σημείο του τραύματος, σχηματίζοντας ένα πώμα. Εκείνη τη στιγμή, αρχίζει να λειτουργεί ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες θρόμβωσης, γνωστός ως παράγοντας von Willebrand.
- Μετά, οι υπόλοιποι παράγοντες θρόμβωσης ενεργοποιούν την παραγωγή ινίνης. Η ινίνη είναι μια ισχυρή ουσία η οποία καθιστά δυνατό τον σχηματισμό ενός διχτυού που κρατά σταθερό το πώμα.
- Όταν επουλώνεται η πληγή, αυτό το πώμα διαλύεται. Έτσι, η ισορροπία αποκαθίσταται και το αιμοφόρο αγγείο επιστρέφει στη φυσιολογική του κατάσταση.
Πήξη του αίματος – Ποιες ασθένειες σχετίζονται με αυτή;
Όπως προαναφέραμε, η πήξη του αίματος είναι μια θεμελιώδης διαδικασία για τη ζωή. Όταν αποτυγχάνει οποιοδήποτε στοιχείο που εμπλέκεται σε αυτή, προκαλούνται πολυάριθμες ασθένειες. Παρακάτω, έχουμε για εσάς ορισμένες από τις πιο συχνές ασθένειες οι οποίες προκαλούν προβλήματα πήξης.
Νόσος von Willebrand
Τα άτομα με τη νόσο von Willebrand αντιμετωπίζουν πρόβλημα με τον παράγοντα θρόμβωσης.
Αυτή είναι πιο συχνή διαταραχή που σχετίζεται με τα προβλήματα πήξης. Επιπλέον, τα άτομα με αυτή την ασθένεια έχουν πρόβλημα με τον παράγοντα θρόμβωσης von Willebrand. Όπως αναφέραμε παραπάνω, αυτός ο παράγοντας είναι εκείνος που βοηθά τα αιμοπετάλια να γίνουν μια μάζα.
Εκτιμάται ότι πάνω από το 1% του πληθυσμού υποφέρει από αυτήν την πάθηση. Ωστόσο, τα συμπτώματα είναι ήπια και ελάχιστοι άνθρωποι λαμβάνουν μια επίσημη ιατρική γνωμάτευση.
Ορισμένα από τα συμπτώματα είναι:
- Ρινορραγία που κάνει πολλή ώρα για να σταματήσει.
- Άφθονη έμμηνος ρύση για τις γυναίκες (βαριά έως πολύ βαριά εμμηνόρροια).
- Υπερβολική αιμορραγία από ένα τραύμα ή αίμα στα ούρα ή τα κόπρανα.
Αιμοφιλία, το πιο συχνό πρόβλημα με την πήξη του αίματος
Η αιμοφιλία είναι μια αιμορραγική διαταραχή κατά την οποία το άτομο έχει έλλειψη του παράγοντα VIII ή του παράγοντα IX. Αυτά τα άτομα έχουν την τάση να αιμορραγούν για μεγάλες περιόδους μετά από έναν τραυματισμό επειδή το αίμα τους δε μπορεί να πήξει φυσιολογικά.
Επίσης, πρόκειται για κληρονομική ασθένεια η οποία μπορεί να γίνει πάρα πολύ σοβαρή. Σε περίπτωση εσωτερικής αιμορραγίας, τα όργανα και οι ιστοί μπορεί να υποστούν ζημιά και να τεθεί σε κίνδυνο η ζωή του/ης ασθενή.
Αίσθηση προκαλεί το γεγονός πως από αυτή την ασθένεια έπασχαν πολλά μέλη βασιλικών οικογενειών κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα. Παραδείγματος χάρη, οι γιοι των τελευταίων Τσάρων της Ρωσίας υπέφεραν από αυτή. Πολλές μελέτες έχουν εστιάσει στην εύρεση της γενετικής προέλευσης της ασθένειας εξαιτίας αυτού.
Συμπέρασμα
Η πήξη του αίματος είναι μια πολύπλοκη διαδικασία η οποία μας κρατά ζωντανούς. Είναι πολύ σημαντικό να μελετηθεί ο τρόπος λειτουργίας της και πώς τα προβλήματα που σχετίζονται με αυτή μπορούν να επηρεάσουν την υγεία μας ώστε να μπορέσουν να θεραπευτούν άτομα στα οποία δυσλειτουργεί η πήξη.
Όλες οι παραθέτονται πηγές ελέγχθηκαν προσεκτικά από την ομάδα μας για να διασφαλιστεί η ποιότητα, η αξιοπιστία, η επικαιρότητα και η εγκυρότητά τους. Η βιβλιογραφία αυτού του άρθρου θεωρήθηκε αξιόπιστη και επιστημονικά ακριβής.
- Smith SA, Travers RJ, Morrissey JH. How it all starts: Initiation of the clotting cascade. Crit Rev Biochem Mol Biol. 2015;50(4):326–336. doi:10.3109/10409238.2015.1050550
- Palta S, Saroa R, Palta A. Overview of the coagulation system. Indian J Anaesth. 2014;58(5):515–523. doi:10.4103/0019-5049.144643
- Garmo C, Burns B. Physiology, Clotting Mechanism. [Updated 2019 Apr 16]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2019 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK507795/
- Chaudhry R, Babiker HM. Physiology, Coagulation Pathways. [Updated 2019 Apr 17]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2019 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK482253/
- Barmore W, Burns B. Biochemistry, Clotting Factors. [Updated 2019 Apr 21]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2019 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK507850/