Αλλοπουρινόλη για την ουρική αρθρίτιδα: Ενδείξεις και παρενέργειες
Η αλλοπουρινόλη είναι ένα φάρμακο για την αντιμετώπιση της ουρικής αρθρίτιδας και τον έλεγχο των επιπέδων του ουρικού οξέος στο σώμα. Συνταγογραφείται σε περιπτώσεις όπου η ουρική αρθρίτιδα οφείλεται σε παρενέργειες άλλων φαρμάκων. Παραδείγματος χάρη, αυτών που χρησιμοποιούνται κατά του καρκίνου και των πετρών στα νεφρά.
Η δράση της οφείλεται στην ικανότητά της να μειώνει τη σύνθεση ουρικού οξέος, το οποίο είναι υπεύθυνο για την πρόκληση των κλινικών συμπτωμάτων της ουρικής αρθρίτιδας. Έτσι, η αλλοπουρινόλη ανήκει στην οικογένεια φαρμάκων που είναι γνωστά ως αναστολείς ξανθινοξειδάσης. Αυτό το ένζυμο είναι απαραίτητο για τη σύνθεση ουρικού οξέος. Σε αυτό το άρθρο, θα μάθετε περισσότερο γι’ αυτή τη διαδικασία.
Ωστόσο, θα πρέπει να θυμάστε ότι η αλλοπουρινόλη δεν θεραπεύει την ουρική αρθρίτιδα ακριβώς. Αντιθέτως, αποτελεί μονάχα ένα προληπτικό μέτρο για ασθενείς οι οποίοι κάνουν θεραπεία με άλλα φάρμακα όπως αυτά που αναφέραμε παραπάνω.
Τι είναι η ουρική αρθρίτιδα;
Η ουρική αρθρίτιδα εκδηλώνεται συνήθως ως μια έντονη φλεγμονή των αρθρώσεων, συνήθως στο μεγάλο δάκτυλο του ποδιού. Με άλλα λόγια, προκαλεί μια ασυμπτωματική φλεγμονή σε μια άρθρωση καθώς αυτή πρήζεται και προκαλεί πόνο για μικρό χρονικό διάστημα.
Η φλεγμονή προκαλείται εξαιτίας της παρουσίας κρυστάλλων ουρικού νατρίου. Αυτή η ουσία είναι περίσσευμα ουρικού οξέος στο αίμα. Τα αυξημένα επίπεδα αυτού του οξέος σχετίζονται, συνήθως, με τις κακές συνήθειες στον τρόπο ζωής, όπως είναι η φτωχή διατροφή και η κατανάλωση αλκοόλ. Όταν σταθεροποιούνται αυτά τα επίπεδα, οι κρύσταλλοι διαλύονται χωρίς πρόβλημα.
Υπερουριχαιμία ονομάζεται η κατάσταση ενός ατόμου με αυξημένα επίπεδα ουρικού οξέος. Ωστόσο, παρότι πρόκειται για συχνή πάθηση (επηρεάζει το 7% των ανδρών), μόνο ένα μικρό ποσοστό εμφανίζει αυτούς τους χαρακτηριστικούς κρυστάλλους.
Όταν περάσει η “επίθεση” του ουρικού οξέος, ορισμένοι κρύσταλλοι ουρικού νατρίου παραμένουν στις αρθρώσεις. Έτσι, ακόμη και αν τελειώσει η θεραπεία, το άτομο μπορεί να έχει και άλλο επεισόδιο ουρικής αρθρίτιδας οποιαδήποτε στιγμή.
Ίσως σας ενδιαφέρει: Υποφέρετε από ουρική αρθρίτιδα; Αποφύγετε αυτές τις 7 τροφές
Αλλοπουρινόλη – Παρενέργειες
Οι παρενέργειες είναι συχνές σε άτομα με νεφρική ή ηπατική ανεπάρκεια. Ο λόγος πίσω από αυτό είναι πως η αλλοπουρινόλη μεταβολίζεται στο ήπαρ και εκκρίνεται από τα νεφρά. Έτσι, εξαιτίας αυτών των αλλαγών, η συγκέντρωση του φαρμάκου στο σώμα μπορεί είτε ν’ αυξηθεί, είτε να μειωθεί.
Η δράση της αυξάνεται μαζί με αυτές τις συγκεντρώσεις. Είναι λοιπόν πιο εύκολο για έναν/μία ασθενή να υποφέρει από παρενέργειες. Ας ρίξουμε μια ματιά όμως στις ανεπιθύμητες παρενέργειες του φαρμάκου.
Αλλοπουρινόλη – Δερματολογικές αντιδράσεις
Πρόκειται για τις πιο συχνές και μπορούν να εμφανιστούν οποιαδήποτε στιγμή της θεραπείας με αλλοπουρινόλη. Ανάμεσά τους:
- Κνησμός
- Δέρμα που ξεφλουδίζει
- Πορφύρα
- Απολέπιση
- Εξανθήματα
Αν εμφανιστούν τα πρώτα τέσσερα, θα πρέπει να διακόψετε τη λήψη του φαρμάκου. Μπορείτε να αρχίσετε εκ νέου και να αυξήσετε σταδιακά τη δόση μετά την ανάρρωση. Αν όμως εμφανίσετε εξάνθημα θα πρέπει να διακόψετε τη λήψη του φαρμάκου μόνιμα.
Γενικευμένες αντιδράσεις υπερευαισθησίας
Παρότι δε συμβαίνει συχνά, ίσως υπάρξουν ορισμένες αντιδράσεις υπερευαισθησίας όπως:
- Πυρετός
- Σύνδρομο Stevens-Johnson ή σύνδρομο Lyell
- Λεμφαδενοπάθεια
- Αγγειίτιδα (μπορεί να εκδηλωθεί με διάφορους τρόπους όπως ηπατίτιδα, νεφρίτιδα, και επιληψία).
Αν προκληθούν αυτές οι αντιδράσεις, θα πρέπει να σταματήσετε τη λήψη αλλοπουρινόλης αμέσως και δια παντός. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο/η γιατρός σας είναι πιθανό να σας δώσει κορτικοστεροειδή ώστε να καταπολεμήσει τα συμπτώματα γενικευμένης υπερευαισθησίας.
Αλλοπουρινόλη – Γαστρεντερικές διαταραχές
Οι πιο συνηθισμένες αντιδράσεις στο πεπτικό σύστημα είναι η ναυτία και ο εμετός. Για να το αποφύγετε αυτό, δε θα πρέπει ποτέ να λαμβάνετε αλλοπουρινόλη μετά από ένα γεύμα.
Κοκκιωματώδης ηπατίτιδα
Αυτή η παρενέργεια είναι σπάνια χωρίς προφανείς αποδείξεις γενικευμένης υπερευαισθησίας. Μόλις διακόψετε τη θεραπεία, οι παρενέργειες θα υποχωρήσουν.
Συμπέρασμα
Η αλλοπουρινόλη είναι ένα πολύ αποτελεσματικό φάρμακο για την αποτροπή της ουρικής αρθρίτιδας που προκαλείται από τη λήψη άλλων φαρμάκων. Ο λόγος είναι πως είναι συνταγογραφούμενο φάρμακο, έτσι δε θα πρέπει να το λαμβάνετε από μόνοι σας. Η λανθασμένη χρήση του φαρμάκου μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα υγείας.
Συμβουλευτείτε τον/η γιατρό ή τον/η φαρμακοποιό σας αν έχετε απορίες ή αν επιθυμείτε περισσότερες πληροφορίες για τις παρενέργειες.
Όλες οι παραθέτονται πηγές ελέγχθηκαν προσεκτικά από την ομάδα μας για να διασφαλιστεί η ποιότητα, η αξιοπιστία, η επικαιρότητα και η εγκυρότητά τους. Η βιβλιογραφία αυτού του άρθρου θεωρήθηκε αξιόπιστη και επιστημονικά ακριβής.
- Singh JA, Gaffo A. Gout epidemiology and comorbidities. Semin Arthritis Rheum. 2020 Jun;50(3S):S11-S16.
- Domínguez J, Trindade C, Alonso A, Castellano A et al. Hipersensibilidad al alopurinol: Eficacia de un protocolo de desensibilización en tres casos. An. Med. Interna (Madrid). 2001;18(1):27-28.
- Rødevand E, Sletvold O, Kvande KT. Side effects off allopurinol. Tidsskr Nor Laegeforen. 2004 Oct 21;124(20):2618-9.
- Childs L, Dow C. Allopurinol-induced hepatomegaly. BMJ Case Rep. 2012 Oct 19;2012:bcr2012007283.
- Iqbal U, Siddiqui HU, Anwar H, Chaudhary A et al. Allopurinol-Induced Granulomatous Hepatitis: A Case Report and Review of Literature. J Investig Med High Impact Case Rep. 2017 Sep 8;5(3):2324709617728302.
- Tilz H, Becker JC, Legat F, Schettini APM, Inzinger M, Massone C. Allopurinol in the treatment of acquired reactive perforating collagenosis. An Bras Dermatol. 2013;88(1):94–7.