Εκπαίδευση τουαλέτας: Πώς αντιδρά το παιδί όταν ξεκινάτε

Οι γονείς αναρωτιούνται συχνά πότε είναι η κατάλληλη στιγμή για να κόψουν τις πάνες για το μωρό τους. Η ηλικία δεν είναι καθοριστικός παράγοντας. Εξαρτάται από το αν το παιδί είναι αρκετά ώριμο για την εκπαίδευση τουαλέτας.
Εκπαίδευση τουαλέτας: Πώς αντιδρά το παιδί όταν ξεκινάτε

Έχει γραφτεί από Thady Carabaño

Τελευταία ενημέρωση: 21 Δεκεμβρίου, 2022

Η εκπαίδευση τουαλέτας αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα επιτεύγματα για την ανεξαρτησία του μωρού σας. Το πώς αντιδρά λοιπόν όταν αρχίσετε να κόβετε τις πάνες εξαρτάται από το αν το κάνετε τη σωστή στιγμή.

Τυπικά, παρότι μπορεί να μην το πιστεύετε, τα παιδιά μαθαίνουν τον τρόπο να ελέγχουν το έντερο και την κύστη τους νωρίτερα απ’ ότι περιμένετε. Ίσως κάποια να χρειαστούν περισσότερο χρόνο, ενώ άλλα το πετυχαίνουν μέσα σε εβδομάδες, ακόμη και ημέρες.

Όπως λέμε πάντα, το σημαντικότερο πράγμα είναι να θυμάστε ότι κάθε παιδί είναι διαφορετικό. Θα φτάσει αυτό το ορόσημο όταν είναι αρκετά ώριμο γι’ αυτό.

Πώς θα καταλάβετε αν είναι έτοιμο το μωρό σας για εκπαίδευση τουαλέτας

Υπάρχουν παιδιά που κρύβονται όταν νιώσουν την ανάγκη να ουρήσουν ή να αφοδεύσουν. Άλλα συγκρατούν τα ούρα τους για πάνω από τρεις ώρες. Αυτές είναι ενδείξεις πως το μωρό σας είναι έτοιμο να σταματήσει τη χρήση της πάνας.

Από την άλλη, υπάρχουν παιδιά τα οποία θέλουν ν’ ανακουφίζονται στις πάνες. Αν συμβαίνει και στη δική σας περίπτωση, τότε δεν ήρθε η ώρα να κοπεί η πάνα. Δε μπορείτε να πιέσετε το παιδί σας για κάτι τέτοιο. Είναι πιο συνετό να περιμένετε μέχρι να έρθει η κατάλληλη στιγμή.

Μπορείτε να δείτε αν είναι έτοιμο το παιδί σας μετά από δύο ή τρεις μήνες. Το πρώτο βήμα είναι να προετοιμάσετε το παιδί. Ξεκινήστε να του λέτε τι θα συμβεί σύντομα, και δείξτε του ιστορίες με σχέδια ή φωτογραφίες, ώστε να του εξηγήσετε τι θα κάνει και τι περιμένετε από εκείνο.

Ποια είναι η καλύτερη ηλικία για να ξεκινήσει η εκπαίδευση τουαλέτας;

Παιδί με πάνα

Αν προσπαθήσετε να σταματήσετε τη χρήση της πάνας στο πρώτο ή δεύτερο έτος, το πιθανότερο είναι να δυσκολευτείτε παραπάνω απ’ ότι αν το επιχειρήσετε σε μεγαλύτερη ηλικία. Όμως, δεν κάνει κακό μια δοκιμή, καθώς σε κάποια παιδιά ενάμιση έτους δεν αρέσει να φορούν πάνα επειδή τα ενοχλεί και προκαλεί σύγκαμα.

Αυτή είναι, στη θεωρία, η τέλεια στιγμή για να κόψετε τις πάνες. Μπορείτε να δοκιμάσετε να μη φορέσετε πάνα στο παιδί και να δείτε τι θα συμβεί. Η υπομονή και η επικρότηση είναι τα κλειδιά σε αυτή τη διαδικασία.

Η ιδανική ηλικία για να ξεκινήσει η εκπαίδευση τουαλέτας είναι μεταξύ 2 και 3 ετών, όταν τα παιδιά μπορούν να ονοματίσουν τις ενέργειές τους και να πουν στους ενήλικες ότι θέλουν να ουρήσουν ή να αφοδεύσουν.

Αν αντιδράσει αρνητικά στην εκπαίδευση τουαλέτας;

Πολλοί γονείς αναρωτιούνται γιατί το παιδί τους δε θέλει να αρχίσει την εκπαίδευση τουαλέτας. Τα παιδιά δε γνωρίζουν ότι φορούν πάνα. Η εκπαίδευση τουαλέτας αποτελεί μια πρόκληση.

Οι μοντέρνες αναλώσιμες πάνες είναι πολύ απορροφητικές. Έτσι, το παιδί δύσκολα θα νιώσει δυσφορία όταν ουρεί ή αφοδεύει. Όταν θέλουμε να σταματήσουμε τις πάνες, το παιδί συχνά φοβάται επειδή δεν καταλαβαίνει τι συμβαίνει.

Άλλα μωρά τρομάζουν όταν κάθονται στην τουαλέτα, γι’ αυτό και είναι απαραίτητη η χρήση ενός ειδικού καθίσματος τουαλέτας, ώστε να μη νιώσει δυσφορία το μωρό, η οποία θα οδηγήσει σε άρνηση. Μια ακόμη καλή ιδέα είναι να χρησιμοποιήσετε και ένα σκαμπό για να μην κρέμονται τα πόδια του παιδιού.

Πώς να κόψετε τις πάνες και να ξεκινήσετε την εκπαίδευση τουαλέτας

Εκπαίδευση τουαλέτας

Αρχικά, τα παιδιά που είναι έτοιμα να ξεκινήσουν εκπαίδευση τουαλέτας, θα πρέπει να είναι σε θέση ν’ ακολουθούν οδηγίες. Πρέπει να αρχίσετε αργά. Ζητήστε του πρώτα να ανεβοκατεβάσει το εσώρουχο ή την πάνα. Έπειτα, ζητήστε του κάτι δυσκολότερο, όπως το να βγάλει την πάνα και να καθίσει αμέσως στην τουαλέτα.

Άλλος ένας τρόπος για να του κινήσετε το ενδιαφέρον, γι’ αυτή τη διαδικασία, είναι να το αφήσετε να συμμετέχει στις αποφάσεις για τον εξοπλισμό που θα χρησιμοποιήσετε. Θα πρέπει μονάχα να κάνετε μια έρευνα και να δοκιμάσετε διαφορετικά πράγματα μέχρι να βρείτε το πιο βολικό για το παιδί.

Όταν επιλέξετε τον σωστό εξοπλισμό, αφήστε το παιδί να διαλέξει το αγαπημένο του χρώμα και ένα σχέδιο που τραβάει την προσοχή του. Τα παιδιά λατρεύουν το ότι τα κατάφεραν μόνα τους.

Είστε έτοιμοι για ατυχήματα;

Είναι απόλυτα φυσιολογικό να υπάρξουν ορισμένα ατυχήματα στο ταξίδι προς τη χρήση της τουαλέτας. Μπορεί να μη προλαβαίνει το παιδί να φτάσει στην τουαλέτα ή να κάνει την ανάγκη του πάνω του.

Το πώς αντιμετωπίζετε αυτά τα ατυχήματα είναι το σημαντικό. Να θυμάστε ότι δε θα μάθει μέσα σε μια νύχτα να ελέγχει το έντερο και την κύστη του.

Αν συμβεί κάποιο ατύχημα, μη μαλώσετε το παιδί. Διατηρήστε μια θετική στάση. Η αντίδρασή σας είναι πολύ σημαντική επειδή το παιδί αναμένει την υποστήριξή σας.

Ορισμένοι γονείς διακόπτουν τη χρήση της πάνας και τη μέρα και τη νύχτα. Είναι καλύτερα να του φοράτε πάνα το βράδυ ώστε να μην αλλάζετε σεντόνια συχνά, και να διευκολύνετε τη μετάβαση στην τουαλέτα. Αν παρόλα αυτά αποφασίσετε να μη χρησιμοποιήσετε πάνα το βράδυ, σας προτείνουμε να τοποθετήσετε ένα αναλώσιμο στρώμα στο κρεβάτι και να το αφαιρέσετε αν υπάρξει κάποιο ατύχημα.

Υπάρχουν διαφορές ανάμεσα σε αγόρια και κορίτσια;

Παιδιά κάθονται σε γιογιό

Ναι. Μέχρι την ηλικία των 3 ετών, η ανάπτυξη ανάμεσα σε αγόρια και κορίτσια είναι παρόμοια. Ωστόσο, αρχίζουν να παρατηρούνται ορισμένες διαφορές όταν φτάσουν στα 4 έτη.

Από τη μία, τα επίπεδα τεστοστερόνης στα παιδιά διπλασιάζονται μόλις γίνουν τριών. Από την άλλη, οι κοινωνικές επιρροές επηρεάζουν και κατευθύνουν τα παιδιά με διάφορους τρόπους.

Αυτές λοιπόν οι διαφορές μπορούν να επηρεάσουν και την εκπαίδευση τουαλέτας. Τα κορίτσια αναπτύσσονται ταχύτερα από τα αγόρια κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής τους, άρα φτάνουν και στα αναπτυξιακά ορόσημα ταχύτερα. Από ψυχολογικής πλευράς όμως, τα αγόρια είναι πιο διατεθειμένα να αντιμετωπίσουν νέες προκλήσεις και συνήθως αντιδρούν καλύτερα στο σταμάτημα της πάνας.

Ποιες είναι οι διαφορές;

Δεν αποτελεί έκπληξη ότι πολλά κορίτσια περνούν γρηγορότερα από τα αγόρια την εκπαίδευση τουαλέτας. Συχνά αναπτύσσουν και την ομιλία ταχύτερα, και αυτό τους επιτρέπει να λένε στους ενήλικες πότε έχουν την ανάγκη ούρησης ή αφόδευσης.

Ένα θετικό για τα αγόρια είναι πως δε χρειάζονται τόσο πολύ την προληπτική υγιεινή. Για τα κορίτσια είναι πιο περίπλοκη η χρήση μιας δημόσιας τουαλέτας. Αυτό οδηγεί πολλούς γονείς να περιμένουν περισσότερο για να κόψουν τις πάνες στις κόρες τους.

Τα κορίτσια μαθαίνουν γρηγορότερα τις ρουτίνες της τουαλέτας. Η γνωστική τους ανάπτυξη, τους επιτρέπει να μαθαίνουν τα διάφορα βήματα χρήσης της τουαλέτας ευκολότερα. Τα αγόρια δυσκολεύονται περισσότερο σε αυτό.

Συμπέρασμα

Κατά την εκπαίδευση τουαλέτας, το σημαντικότερο είναι η υπομονή. Πρόκειται για ένα μεγάλο βήμα, γι’ αυτό είναι απαραίτητο να δείξετε αγάπη και κατανόηση στο παιδί σας. Να θυμάστε ότι είναι παιδιά και μαθαίνουν. Εσείς, οι γονείς, μαθαίνετε επίσης να εκπαιδεύετε καλύτερα τα παιδιά σας.


Όλες οι παραθέτονται πηγές ελέγχθηκαν προσεκτικά από την ομάδα μας για να διασφαλιστεί η ποιότητα, η αξιοπιστία, η επικαιρότητα και η εγκυρότητά τους. Η βιβλιογραφία αυτού του άρθρου θεωρήθηκε αξιόπιστη και επιστημονικά ακριβής.


  • Asociación Española de de Pediatría. AEP. Guía práctica para padres. Desde el nacimiento hasta los 3 años.
  • María Teresa Pacheco García. Federación de Enseñanza de CC.OO. de Andalucía. El control de esfínteres en los niños/as de 3 a 6 años. Nº 13 marzo 2011.
  • KidsHealth from Nemours. Análisis de sangre: testosterona. Qué es.

Αυτό το κείμενο προσφέρεται μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς και δεν αντικαθιστά τη συμβουλή από επαγγελματία. Σε περίπτωση αμφιβολίας, συμβουλευτείτε τον ειδικό σας.