Γενική αναισθησία: Ποιοι είναι οι τύποι της
Η γενική αναισθησία είναι ένας τύπος φαρμάκου το οποίο χρησιμοποιούν οι γιατροί στα χειρουργεία για να προκαλέσουν αναισθησία. Πρόκειται για τη σταδιακή και ελεγχόμενη καταστολή των λειτουργιών του κεντρικού νευρικού συστήματος.
Όταν ένα άτομο βρίσκεται κάτω από την επίδραση διαφόρων τύπων γενικής αναισθησίας, χάνει τις αισθήσεις του. Επιπλέον, δεν αντιδρά σε ερεθίσματα πόνου. Ανάλογα με τη δράση που θέλουν να πετύχουν οι γιατροί χρησιμοποιούν διαφορετικούς τύπους γενικής αναισθησίας. Ωστόσο, όλοι συνήθως έχουν παρόμοια αποτελέσματα.
Παραδείγματος χάρη:
- Αναισθησία στον πόνο.
- Απώλεια αντανακλαστικών.
- Πλήρης αμνησία σχετικά με όσα έγιναν στο χειρουργείο.
- Χαλάρωση του μυοσκελετικού συστήματος.
- Απώλεια των αισθήσεων.
Γενικά, όλες αυτές οι επιδράσεις προέρχονται από διαφορετικές περιοχές του κεντρικού νευρικού συστήματος. Για να επιτευχθούν όλες ταυτόχρονα με ένα μόνο φάρμακο θα απαιτούνταν υπερβολικά υψηλές συγκεντρώσεις. Γι’ αυτόν τον λόγο, χρησιμοποιούνται συνδυασμοί. Αυτό αποτρέπει την μόνιμη καταστολή ζωτικών περιοχών του εγκεφάλου.
Γενική αναισθησία – Τα χαρακτηριστικά της
Έχουν γίνει πάρα πολλά βήματα στην αναισθησιολογία. Όμως, οι επιστήμονες συνεχίζουν να μη γνωρίζουν ακριβώς ποιες δομές επηρεάζονται και σε ποια μόρια δρουν τα φάρμακα. Παρόλα αυτά, γνωρίζουν ότι μπορούν να προκαλέσουν καταστολή και ύπνωση. Αυτό γίνεται με τη βαθιά τροποποίηση ορισμένων διεργασιών και οδών.
Γενικά, ορισμένες επιστημονικές υποθέσεις για τη λειτουργία τους είναι:
- Η γενική αναισθησία δρα απροσδιόριστα στις ιδιότητες της μεμβράνης των νευρώνων.
- Η θεωρία του λιπιδίου των Meyer και Overton δηλώνει ότι αυτά τα φάρμακα δρουν σε λιπίδια ή λίπος. Έτσι, η δράση τους εξαρτάται από τη διαλυτότητά τους στα λίπη.
- Πρόκειται για φάρμακα που δρουν στους υποδοχείς πρωτεϊνών ή στα κανάλια ιόντων.
- Στη δράση εμπλέκονται οι τασο-εξαρτώμενοι δίαυλοι και οι προσδετο-εξαρτώμενοι ιοντικοί δίαυλοι.
Από την άλλη, όταν οι γιατροί χορηγούν γενική αναισθησία, έχουν αξιολογήσει τρεις παράγοντες:
- Πόσο γρήγορα δρα η αναισθησία.
- Τη διάρκεια μιας συγκεκριμένης δόσης.
- Την ένταση και το βάθος της αναισθησίας.
Εισπνεόμενη αναισθησία
Αυτός ο τύπος αναισθητικού είναι μια ουσία η οποία όταν εισπνέεται προκαλεί γενική αναισθησία. Επιπλέον, δεν προκαλεί ερεθισμό. Χρησιμοποιούνται συχνά για τη διατήρηση της αναισθησίας μαζί με ενδοφλέβιους επαγωγείς.
Για την ακρίβεια, η ισχύς αυτών των φαρμάκων εξαρτάται από την μερική πίεση ή ένταση με την οποία φτάνει στον εγκέφαλο το αναισθητικό. Γενικά, εκτιμάται η μερική πίεση στο αίμα.
Ορισμένα παραδείγματα τέτοιου είδους αναισθητικών είναι:
- Το πρωτοξείδιο του αζώτου
- Η αλοθάνη
- Το ισοφλουράνιο
- Το δεσφλουράνιο
- Το σεβοφλουράνιο
Όλες αυτές οι ουσίες απορροφούνται και περνούν μέσα από τις βλεννογόνους μεμβράνες μέχρι να φτάσουν στον εγκέφαλο. Έπειτα, αυτή η απορρόφηση ή διάχυση συμβαίνει σε τρία στάδια υπό φυσιολογικές συνθήκες:
- Στάδιο εισπνοής στους πνεύμονες: Τα λιγότερο διαλυτά θα έχουν ταχύτερη απορρόφηση. Εν τω μεταξύ, τα περισσότερο διαλυτά προκαλούν βραδύτερη αναισθησία.
- Κατανομή στους ιστούς.
- Εξουδετέρωση.
Διαβάστε επίσης: Τα πιο συχνά χρησιμοποιούμενα φάρμακα που επηρεάζουν την οδήγηση
Ενδοφλέβια αναισθησία
Από την άλλη, υπάρχουν γενικά αναισθητικά τα οποία οι γιατροί χορηγούν μέσω των φλεβών. Εδώ, στόχος είναι η πρόκληση και η διατήρηση της αναισθησίας κατά τη διάρκεια του χειρουργείου. Αυτές οι ουσίες έχουν υπνωτικές, αναλγητικές, αγχολυτικές, και μυοχαλαρωτικές ιδιότητες.
Η ενδοφλέβια αναισθησία διευκολύνει την ταχεία πρόκληση αναισθησίας. Ωστόσο, δεν ελέγχεται τόσο εύκολα όσο η εισπνεόμενη γενική αναισθησία. Οι γιατροί χρησιμοποιούν τον ελάχιστο ρυθμό έγχυσης (MIR) για να υπολογίσουν τις απαιτήσεις για την κλινική αναισθησία.
Γενικά, ορισμένα παραδείγματα ενδοφλέβιων γενικών αναισθητικών είναι:
- Το θειοθειικό νάτριο
- Η προποφόλη
- Η ετομιδάτη
- Η κεταμίνη
Όλα αυτά τα φάρμακα μπορούν να προκαλέσουν μια σειρά ανεπιθύμητων αντιδράσεων. Αυτές περιλαμβάνουν καταστολή του αναπνευστικού, άπνοια, μυϊκή δυσκαμψία, θολή όραση, και αλλαγές διάθεσης.
Ίσως σας ενδιαφέρει: 10 φυσικές θεραπείες αντιμετώπισης του πονόδοντου
Η γενική αναισθησία ως μια ιατρική διαδικασία
Η γενική αναισθησία είναι μια λεπτή διαδικασία. Γι’ αυτό, μόνο εκπαιδευμένοι επαγγελματίες μπορούν να την εκτελέσουν.
Θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί για το φάρμακο που θα χρησιμοποιήσουν και τη δόση που θα χορηγήσουν. Εξάλλου, η λανθασμένη χρήση μπορεί να προκαλέσει σοβαρή βλάβη στον ασθενή. Στις μέρες μας, έχουμε μια μεγάλη ποικιλία γενικής αναισθησίας. Έτσι, μπορούν να μειώσουν τις ανεπιθύμητες αντιδράσεις οι γιατροί, αλλά και τους κινδύνους που έρχονται με τη γενική αναισθησία.
Όλες οι παραθέτονται πηγές ελέγχθηκαν προσεκτικά από την ομάδα μας για να διασφαλιστεί η ποιότητα, η αξιοπιστία, η επικαιρότητα και η εγκυρότητά τους. Η βιβλιογραφία αυτού του άρθρου θεωρήθηκε αξιόπιστη και επιστημονικά ακριβής.
- Penna S. A, Gutiérrez R. R. Neurociencia y anestesia. Rev médica Clín Las Condes. 2017;28(5):650–60.
- Deile M, Damm M, Heller AR. Inhaled anesthetics. Anaesthesist. 2013 Jun;62(6):493-504.
- Gilsanz F, Guasch E, Brogly N. Mecanismos de acción de los anestésicos en el sistema nervioso central. Anales de la Real Academia de Doctores de España. 2021;6(2):261-318.
- Bharioke A, Munz M, Brignall A, Kosche G et al. General anesthesia globally synchronizes activity selectively in layer 5 cortical pyramidal neurons. Neuron. 2022 Jun 15;110(12):2024-2040.e10.
- Senhadji L, Wodey E, Claude E. Monitoring approaches in general anesthesia: a survey. Crit Rev Biomed Eng. 2002;30(1-3):85-97.
- Brown EN, Pavone KJ, Naranjo M. Multimodal General Anesthesia: Theory and Practice. Anesth Analg. 2018 Nov;127(5):1246-1258.