Όσο ξέρετε ποιοι είστε, δεν έχετε να αποδείξετε τίποτα

Η ανάγκη να αποδείξουμε ορισμένα πράγματα στους άλλους για να έχουμε την έγκριση ή την αναγνώρισή τους αποτελεί πηγή περιττού άγχους.

Γράφτηκε και επαληθεύτηκε από ψυχολόγο Valeria Sabater.

Τελευταία ενημέρωση: 30 Ιανουαρίου, 2023

Οι άνθρωποι που σας αγαπούν, ξέρουν ποιοι είστε. Δεν έχετε τίποτα να τους αποδείξετε. Γνωρίζουν τα όριά μας και ότι τα δικαιώματά τους τελειώνουν εκεί που αρχίζουν τα δικά μας.

Η ανάγκη να αποδείξουμε ορισμένα πράγματα στους άλλους για να έχουμε την έγκριση ή την αναγνώρισή τους αποτελεί πηγή περιττού άγχους.

Αν σταματήσετε για να το σκεφτείτε και να το αναλύσετε αυτό για μια στιγμή, θα συνειδητοποιήσετε ότι πρόκειται για κάτι που ίσως κάνετε συχνά: θέλετε να αποδείξετε την αγάπη σας στην οικογένεια ή στους φίλους σας, για παράδειγμα, καταλήγοντας να κάνετε πράγματα που δεν θέλετε.

Φυσικά, όταν θέλετε να τα πάτε καλά με κάποιον, μερικές φορές δεν υπάρχει άλλη επιλογή από το να κάνετε ορισμένα πράγματα για να ενισχύσετε τη σχέση ή για να ανταποκριθείτε απλώς στις προσδοκίες της κοινωνίας.

Όμως υπάρχουν πάντα όρια σε αυτό. Τα όρια αυτά είναι οι δικές σας αξίες και, ειδικότερα, η προσωπική σας αξιοπρέπεια.

Όποτε ξεφεύγετε από αυτές τις αξίες και βρίσκεστε υποχρεωμένοι να αποδείξετε πράγματα που δεν είναι αυθεντικά για σας, διατρέχετε τον κίνδυνο να υποφέρετε από κρίση ταυτότητας ή κατάθλιψη.

Ας ρίξουμε μια ματιά σε αυτό.

Η αυθεντικότητα είναι ελευθερία και ευημερία

Το να λέτε μερικές φορές “ΟΧΙ” περιλαμβάνει το φόβο του να πληγώσετε κάποιον ή, ακόμα χειρότερα, το να απογοητεύσετε κάποιον που αγαπάτε. Όμως, παρ’όλα αυτά, η συγκεκριμένη λέξη μπορεί να ανοίξει αμέτρητες πόρτες και ευκαιρίες.

Και αυτό επειδή το να λέτε “ΟΧΙ” μερικές φορές σημαίνει “ΝΑΙ” όταν λέγεται την κατάλληλη στιγμή. Ας δούμε ένα απλό παράδειγμα. Βρίσκεστε σε μια περίπλοκη σχέση με κάποιο πρόσωπο και, αν και υπάρχει αγάπη μεταξύ σας, αντιμετωπίζετε μονίμως δάκρυα και στενοχώρια.

Ένα “ΟΧΙ” που λέγεται στη σωστή στιγμή -αν και αυτό είναι δύσκολο και σκληρό- σας δίνει την ευκαιρία να ξεκινήσετε από την αρχή και να σταματήσετε να πληγώνετε ο ένας τον άλλο. Αν όμως συνεχίσετε με τον ίδιο τρόπο, το μόνο που θα καταφέρετε είναι να αποστασιοποιηθείτε από τον εαυτό σας και να υποφέρετε χωρίς λόγο.

Το θάρρος να δείχνετε ποιοι είστε και τι θέλετε

Το να δείχνετε ποιοι είστε και τι θέλετε αποτελεί μια απαραίτητη τεχνική επιβίωσης. Είναι σαν να μαρκάρετε την περιοχή σας. Επιτρέπει στους άλλους ανθρώπους να γνωρίζουν μέχρι πού μπορούν να πάνε και τι θα αντιμετωπίσουν αν παραβιάσουν αυτά τα όρια.

• Καταστήστε σαφές από την αρχή ποιες είναι οι αξίες σας και τι είστε πρόθυμοι να ανεχτείτε. Βεβαιωθείτε ότι οι άλλοι γνωρίζουν τις απαραίτητες πληροφορίες. Αυτό διευκολύνει τα πράγματα και, φυσικά, κάνει επίσης πιο εύκολη τη συμβίωση.
• Οι άνθρωποι που δεν θέτουν ποτέ όρια επιτρέπουν στους άλλους να παραβιάζουν τον προσωπικό τους χώρο ζητώντας πάντα κάτι περισσότερο. Οι άλλοι ελπίζουν ότι θα είστε πάντα διαθέσιμοι και δεν σέβονται τα δικαιώματα ή τις ανάγκες σας.
• Αυτό απέχει πολύ από τα βλέπετε τα πράγματα μέσα από το πρίσμα του εγώ απομονώνοντας τον εαυτό σας από τον κόσμο. Πρέπει μάλλον να θεωρήσετε ότι με αυτόν τον τρόπο “τιμάτε αυτό που είστε”.

Μόλις έχετε μια σαφή ιδέα του ποιοι είστε, τι θέλετε και τι είστε απρόθυμοι να επιτρέψετε, θα βιώσετε μια αίσθηση εσωτερικής γαλήνης και θα τα πηγαίνετε πολύ καλύτερα με τους άλλους.

Θα έχετε επίσης πλήρη επίγνωση του ότι και οι άλλοι έχουν το δικαίωμα να είναι αυθεντικοί, αυθόρμητοι και ο αληθινός εαυτός τους χωρίς να προσποιούνται.

Κανένας δεν πρέπει να αισθάνεται υποχρεωμένος να παρουσιάζεται ως κάτι που δεν είναι.

Ξέρω ποιος είμαι και δεν έχω τίποτα να αποδείξω

Η αναποφασιστικότητα, η ανασφάλεια και η χαμηλή αυτοεκτίμηση θα σας οδηγήσουν σε μια συνεχή αναζήτηση εξωτερικής αποδοχής για να αισθάνεστε καλά. Αυτό δεν είναι σωστό.

Οι άνθρωποι που αποζητούν την αποδοχή των άλλων κατρακυλούν προς μια πολύ επικίνδυνη δυστυχία. Πρόκειται για τους ανθρώπους που προσπαθούν πάντα να ευχαριστήσουν τους συντρόφους τους επειδή “μόνο με αυτόν τον τρόπο” αισθάνονται καλά.

• Οι άνθρωποι αυτοί δεν μπορούν να πουν όχι στα μέλη της οικογένειάς τους, παρόλο που κάτι αντιβαίνει στις αρχές τους. Περισσότερο από οτιδήποτε άλλο φοβούνται μήπως τα απογοητεύσουν ή μήπως προβάλουν μια εικόνα που είναι διαφορετική από εκείνη που έχουν οι γονείς τους γι’αυτούς.
• Όλα αυτά μπορεί να σας κάνουν να πέσετε στην παγίδα της χαμηλής αυτοεκτίμησης, που σας εμποδίζει να έχετε μια θετική, ισχυρή και αυθεντική αυτοεικόνα. Είστε τόσο εστιασμένοι στην εξωτερική πραγματικότητα που σταματάτε να ακούτε τον εαυτό σας. Όσοι δεν ακούνε τον εαυτό τους, σταματούν να νοιάζονται γι’αυτόν και χάνονται.

Θα μπορούσε να ειπωθεί ότι η ζωή, πάνω απ’όλα, είναι μια διαδικασία ανακάλυψης του εαυτού σας. Μόλις πραγματοποιήσετε μια “εσωτερική σύνδεση”, είστε ικανοί να δημιουργείτε πιο ικανοποιητικές σχέσεις με τους άλλους.

Τότε αρχίζετε να ανακαλύπτετε τους άλλους με ελευθερία, γνωρίζοντας τα δικαιώματά τους, τη μαγεία της δημιουργίας κοινών σχεδίων, την αίσθηση ελευθερίας αλλά ταυτόχρονα και του δυνατού δεσμού μαζί τους.

Αυτό οπωσδήποτε δεν είναι κάτι εύκολο. Όμως αξίζει να αρχίσετε να προσεγγίζετε σιγά-σιγά το σημείο στο οποίο βρίσκετε την απαραίτητη ισορροπία ώστε να σταματήσετε να παρουσιάζετε τον εαυτό σας ως κάτι που δεν είστε ούτε αισθάνεστε πραγματικά.

Το θάρρος του να λέτε “ΟΧΙ” και το να γνωρίζετε ποιοι είστε και ότι δεν έχετε τίποτα να αποδείξετε είναι πάντα απελευθερωτικά.