Το σύνδρομο του πλουσιόπαιδου: Τι είναι και πως να το αποτρέψετε
Το σύνδρομο του πλουσιόπαιδου είναι γνωστό και ως “αφθονία.” Όμως, δεν αφορά στα παιδιά πλούσιων γονιών. Έχει να κάνει με το να δίνετε στα παιδιά ό,τι ζητήσουν, χωρίς να απαιτείται να κάνουν κάτι για να το αποκτήσουν. Πρόκειται για μια κατάσταση η οποία συνήθως επηρεάζει τις οικογένειες με υψηλά εισοδήματα. Ωστόσο, είναι ένα μοτίβο το οποίο μπορεί να συμβεί και σε οικογένειες μεσαίας τάξης όπου οι γονείς προσπαθούν (πολύ συχνά χωρίς να το γνωρίζουν), να γεμίσουν τις ψυχολογικές και συναισθηματικές ανάγκες των παιδιών τους με υλικά αγαθά.
Από πού προέρχεται ο όρος “σύνδρομο του πλουσιόπαιδου”;
Παρότι η ψυχιατρική δεν λαμβάνει το σύνδρομο του πλουσιόπαιδου ως επίσημη κλινική διάγνωση, οι άνθρωποι έχουν αρχίσει να χρησιμοποιούν τον όρο από το ’90.
Πρωτοεμφανίστηκε στο βιβλίο The Golden Ghetto: The Psychology of Affluence. Έπειτα, ο όρος “αφθονία” άρχισε να χρησιμοποιείται για να περιγράψει αυτή τη συμπεριφορά.
Στο βιβλίο, ο συγγραφέας μιλά για το πώς τα παιδιά ενός προστατευόμενου περιβάλλοντος των πλουσίων οικογενειών, έχουν συχνά παράλογες συμπεριφορές και έλλειψη ενσυναίσθησης. Είναι και τα δύο άμεσο αποτέλεσμα των αποκλειστικά προστατευομένων παιδιών, τα οποία υπερπροστατεύονται και γεμίζουν την έλλειψη χρόνου με δώρα και χρήματα.
Πώς μπορούμε να γνωρίζουμε αν φυτεύουμε το “σύνδρομο του πλουσιόπαιδου” στα παιδιά μας;
Δε χρειάζεται να έχετε πολλά χρήματα για να υποφέρετε από αυτό το σύνδρομο. Για την ακρίβεια, οι περιπτώσεις αφθονίας είναι όλο και συχνότερες σε παιδιά και εφήβους οικογενειών μεσαίας τάξης.
Οι γονείς που δεν αφιερώνουν χρόνο στο μεγάλωμα των παιδιών τους, είτε εξαιτίας των υποχρεώσεών τους είτε επειδή προσπαθούν να τα φέρουν βόλτα, καταλήγουν να κάνουν δώρα στα παιδιά τους για ν’ αναπληρώσουν το κενό. Ένα από τα πρώτα σημάδια του συνδρόμου του πλουσιόπαιδου είναι όταν τα παιδιά εκφράζουν συχνά τη βαρεμάρα τους. Το κάνουν παρότι έχουν ένα δωμάτιο γεμάτο παιχνίδια και όλες τις νέες συσκευές που είναι στη μόδα.
Αν θέλετε να ηρεμίσουν τα παιδιά σας ή ν’ αποτρέψετε τα νεύρα, ίσως καταλήξετε να τους δίνετε κάτι υλικό. Δυστυχώς, όμως, αυτό ενθαρρύνει το σύνδρομο. Επιπλέον, αν τα επιβραβεύετε για ό,τι κάνουν ή επειδή συμπεριφέρονται καλά, μπορεί να φέρετε τα ίδια, δυσάρεστα αποτελέσματα.
Ένας ακόμη τρόπος με τον οποίο μπορεί να ενθαρρύνετε το σύνδρομο του πλουσιόπαιδου είναι αγοράζοντάς τους ακριβά δώρα, ακόμη και όταν δεν είναι κάποια ειδική περίσταση, ή θυσιάζοντας οικογενειακές ανάγκες για να μπορέσετε ν’ αγοράσετε κάτι ξεχωριστό στα παιδιά σας.
Αυτές οι συμπεριφορές, στην πραγματικότητα, μπορούν να βλάψουν τη συναισθηματική και ψυχική υγεία των παιδιών σας.
Πώς μπορεί να επηρεάσει τα παιδιά αυτό το σύνδρομο;
- Τα περισσότερα από τα παιδιά που επηρεάζονται, αναπτύσσουν χαμηλή αυτοπεποίθηση και χάνουν τα κίνητρά τους.
- Τα παιδιά δε μπορούν ν’ ανεχθούν την αγανάκτηση επειδή πιστεύουν ότι αξίζουν τα πάντα.
- Δεν αντιμετωπίζουν τα προβλήματά τους. Τα παιδιά πιστεύουν πως ο μπαμπάς και η μαμά θα είναι πάντα εκεί για να τους τα λύνουν.
- Η αναισθησία τους τα κάνει ανεύθυνα και προκαλεί έλλειψη πειθαρχίας.
- Δείχνουν υψηλά επίπεδα άγχους και αγωνίας αν αποτύχουν στον εκπαιδευτικό τομέα.
- Τα παιδιά δυσκολεύονται να κρατήσουν αρμονικές σχέσεις με τους συμμαθητές τους.
- Γίνονται νευρικά και ευερέθιστα για ασήμαντα πράγματα και το αποτέλεσμα είναι να γίνονται δυστυχισμένα.
- Τα παιδιά ασχολούνται με επιβλαβείς συμπεριφορές όπως είναι το αλκοόλ ή η χρήση ναρκωτικών.
Διαβάστε ακόμη: Πώς να καταλάβετε εάν το παιδί σας κάνει ναρκωτικά
Μπορούμε να το αποτρέψουμε;
Το σημαντικότερο είναι να καταλάβουμε τις προσπάθειες που καταβάλλουν οι γονείς ώστε να διατηρήσουν το καλύτερο δυνατό επίπεδο ζωής για την οικογένειά τους.
Τα παιδιά θα πρέπει να γνωρίζουν επίσης ότι θα πρέπει να δουλέψουν για ν’ αποκτήσουν πράγματα και, κάποιες φορές, πολύ σκληρά. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να τους διδάξουμε πως για ν’ απολαύσουν αυτά τα πράγματα, θα πρέπει να μάθουν ν’ αποταμιεύουν.
Θα πρέπει να καταλάβουν ότι πρέπει να είναι υπεύθυνα και πως αυτό δεν είναι απαραίτητο ότι θα οδηγήσει σε κάποια επιβράβευση. Θα πρέπει να τους μάθουμε να ετοιμάζουν το τραπέζι, να βγάζουν έξω τα σκουπίδια, να οργανώνουν και να καθαρίζουν το δωμάτιό τους. Αυτές οι δραστηριότητες ενδυναμώνουν τις αξίες τους.
Οι γονείς θα πρέπει επίσης να φέρνουν τα παιδιά τους σ’ επαφή με τον πραγματικό κόσμο. Θα πρέπει να μάθουν πώς να εκτιμούν όσα έχουν και να σέβονται τους άλλους. Ως γονείς, θα πρέπει να μην τα υπερπροστατεύουμε. Αντιθέτως, θα πρέπει να τους προσφέρουμε τα εργαλεία ώστε να τα βοηθήσουμε ν’ αντιμετωπίζουν τα προβλήματά τους.
Το να είμαστε αυστηροί με τα παιδιά είναι μια πράξη αγάπης, επίσης. Έτσι, μπορούν οι γονείς να τα βοηθήσουν να μεγαλώσουν με σωστές αξίες και συναισθήματα. Αγαπάτε τα παιδιά σας και όταν τους βάζετε όρια. Θα πρέπει να καταβάλλουν προσπάθεια για ν’ αποκτήσουν αυτά που θέλουν.
Η αγανάκτηση είναι μέρος της μάθησης και η εκμάθηση της αντιμετώπισής της είναι απαραίτητη. Διδάσκοντάς τους γι’ αυτό, θα ενθαρρύνετε την συναισθηματική και ψυχολογική τους ανάπτυξη, τα οποία θα τα βοηθήσουν να γίνουν ευτυχισμένοι ενήλικες.
Όλες οι παραθέτονται πηγές ελέγχθηκαν προσεκτικά από την ομάδα μας για να διασφαλιστεί η ποιότητα, η αξιοπιστία, η επικαιρότητα και η εγκυρότητά τους. Η βιβλιογραφία αυτού του άρθρου θεωρήθηκε αξιόπιστη και επιστημονικά ακριβής.
- Capron, E. W. (2004). Types of pampering and the narcissistic personality trait. Journal of Individual Psychology, 60(1). Available at: https://psycnet.apa.org/record/2004-12532-006. Accessed 21/04/2020.
- García Rocha, M. P. (2015). El reconocimiento efectivo del derecho del menor a decidir sobre su salud. https://digitum.um.es/digitum/bitstream/10201/47388/1/El%20reconocimiento%20efectivo%20del%20derecho%20del%20menor%20a%20decidir%20sobre%20su%20salud..pdf
- Juul, J. (2012). Su hijo, una persona competente: hacia los nuevos valores básicos de la familia. Herder Editorial. Available at: https://bit.ly/3eIfBA2. Accessed 21/04/2020.
- Kets de Vries, M. F. R. (2016). Feeling Sorry for the Super-Rich? In Riding the Leadership Rollercoaster (pp. 25–29). Springer International Publishing. Available at: https://doi.org/10.1007/978-3-319-45162-6_5. Accessed 21/04/2020.
- O’Neill, J. H. (1997). The golden ghetto: The psychology of affluence. Affluenza Project.
- Sayer, L. C., Bianchi, S. M., & Robinson, J. P. (2004). Are Parents Investing Less in Children? Trends in Mothers’ and Fathers’ Time with Children. American Journal of Sociology, 110(1), 1–43. Available at: https://doi.org/10.1086/386270. Accessed 21/04/2020.